Sözleşme hükmü ve yazışma içeriğinden davalının ilk yüklenici … tarafından yapılan şartlı feshi kabul ettiği ve davacı tarafından yapılan imalatın bedelini ikinci yüklenici aracılığıyla davacıya öd

15. Hukuk Dairesi         2012/4298 E.  ,  2013/1903 K.

*

İçtihat Metni

inşaat alanlı F Blok ile 2.292,00 m2 inşaat alanlı G Blok un kaba inşaat işlerini tamamladığı, bir kısım cüz i ödemeler dışında ödeme yapılmaması üzerine yapım işinin durdurulduğu, inşaatın durmasından sonra dava dışı … nın davalı … ile aralarında yapmış oldukları yap işlet devret sözleşmesini davacının inşaat yapım işinden doğan alacaklarının davalı veya inşaatı devralacak firmalarca ödenmesi koşuluyla feshettiği ve bu şartlarda davalıyı ibra ettiği, davalının şartlı feshi kabul ederek 21.09.2001 tarihinde dava dışı… le yeni bir sözleşme imzaladığı, sözleşme imzalanmasından sonra davalının davacıya 16.10.2001 tarihli yazıyı yazarak davacının 700.000,00 USD alacaklı olduğunu kabul edip bu bedelin ödeneceğini bildirdiği, 08.12.2001 tarihinde ise F ve G Bloklarda yapılan işlerden dolayı 2001 yılı bayındırlık birim fiyatlarıyla davacıya ödenecek bedelin belirlenmesi için davacı ile davalı arasında hesap icmali başlıklı hakediş raporu düzenlendiği, düzenlenen hakediş raporuna göre davacının 1.407.176,00 TL alacaklı olduğunun kabul edildiği, hakediş raporunda belirtilen alacak ödenmediğinden davalı hakkında Ankara 3. İcra Müdürlüğü nün 2004/10466 sayılı dosyası ile icra takibine geçildiği, icra dairesinin yetkisine itiraz edilmesi üzerine dosyanın yetkili … İcra Müdürlüğü ne gönderildiği, itiraz üzerine takibin durduğu, borcun kabul edilmesi ve ödeme taahhüdünde bulunulması nedeniyle davalının borçtan BK nın 141. maddesi uyarınca dava

inşaatın yürütülmesi için dava dışı … le yeni bir anlaşma yapıldığı, önceden yapılan imalatlar nedeniyle davacıya 700.000,00 USD ödeme yapılması için anlaşmaya hüküm konulduğu,… in yurt dışı kredi temininde son aşamaya geldiği belirtilerek para transferi yapıldığında davacı tarafından yapılan işlerin bedelinin ödeneceği bildirilmiştir. Daha sonra davalı … ile dava dışı üçüncü yüklenici … arasında 08.12.2001 tarihli yap işlet devret sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmede daha önce inşaatına kısmen başlanmış olan F ve G blokların 30.07.2002 tarihine kadar bitirileceği ve tefriş edileceği, F ve G bloklarla ilgili olarak önceki yükleniciler tarafından 08.12.2001 tarihine kadar yapılmış olan hafriyat, temel betonu ve sair imalat bedellerinin tarafların tayin edeceği üç kişilik teknik bilirkişi heyetince düzenlenecek hakediş raporuyla tespit edileceği ve tespit olunan bedelin … e ödeneceği kararlaştırılmıştır (md.7).Sözleşmenin 7. maddesi hükmü uyarınca dava dışı … tarafından davalıya ödenecek bedeli tespit için davacı ile davalı arasında hesap icmali başlıklı hakediş raporu düzenlenmiş, davacı tarafından 08.12.2001 tarihine kadar F ve G Bloklarda yapılan imalatın bedeli 2001 yılı bayındırlık birim fiyatlarıyla KDV dahil 1.407.176,00 TL olarak belirlenmiştir. Davacının 26.12.2001 tarihli dilekçesi üzerine davalı … tarafından dava dışı… A.Ş. … Şube Müdürlüğü ne yazılan 26.12.2001 tarihli 480 sayılı yazıda, davacının 1.160.425 USD tutarında imalat yaptığı konusunda davacı ile dava dışı Hasan Çarıkçı nın anlaştığı, bu meblağın en kısa zamanda … tarafından davacıya ödeneceğinin taahhüt edildiği bildirilmiştir. Davalı tarafından davacı şirket yetkilisi … … e … Bankası … Şubesi nin 28.07.2003 tarihli dekontu ile 784,25 TL ödeme yapılmıştır. Davacı ile davalı arasında düzenlenen hesap icmali başlıklı hakediş raporundaki alacak ödenmediğinden davacı davalıya Ankara 25. Noterliği nin 29.06.2004 tarihli ihtarnamesini göndererek 1.407.176,00 TL hakediş bedelinin 08.12.2001 hakediş tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesini istemiş, 24.09.2004 tarihinde de Ankara 3. İcra Müdürlüğü nün 2004/10466 sayılı dosyası ile icra takibine geçerek 1.407.176,00 TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren yüzde 42 ticari faiziyle tahsilini istemiştir. İtiraz üzerine takip durmuş, 26.08.2005 tarihinde eldeki alacak davası açılmıştır.

BK nın 110. maddesine göre, bir üçüncü şahsın edimini borçlanan kimse, üçüncü şahsın edimini yerine getirmemesinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür. Başkasının edimini borçlanmada borçlu diğer bir şahsın edimini onun mümessili sıfatıyla hareket etmeksizin kendi adına ve hesabına yaptığı bir sözleşme ile taahhüt etmektedir. Edim yerine getirilmezse bundan doğacak zarardan edimi taahhüt edilen üçüncü şahıs değil, edimi taahhüt eden kimse sorumlu olmaktadır. Başkasının edimini borçlanma bir tür garanti sözleşmesi olup, edimi taahhüt edilen kimsenin borcundan bağımsız bir borç doğurmaktadır.