sözleşme ile davalıya ait, hizmet binası restorasyon, yapım, onarım ve donatım işini yapmayı üstlendiklerini, .. tarihinde yapıp teslim ettiklerini, sözleşmenin 19.1 maddesine göre önceden öngörülemeyen ve işin yapımı sırasında ortaya çıkan, binanın kullanımı açısından yapımı zorunlu olan iş artışı olduğunu ve bu ek işleri davalının talimatı ile yaptıklarını ancak bedellerinin ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesi

15. Hukuk Dairesi         2016/24 E.  ,  2017/1731 K.
“İçtihat Metni”

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davacı davasında 17.09.2010 tarihli sözleşme ile davalıya ait, hizmet binası restorasyon, yapım, onarım ve donatım işini yapmayı üstlendiklerini, 08.02.2011 tarihinde yapıp teslim ettiklerini, sözleşmenin 19.1 maddesine göre önceden öngörülemeyen ve işin yapımı sırasında ortaya çıkan, binanın kullanımı açısından yapımı zorunlu olan iş artışı olduğunu ve bu ek işleri davalının talimatı ile yaptıklarını ancak bedellerinin ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, yargılama sırasında talebini ıslah ederek 78.260,71 TL’sine çıkarmıştır.
Davalı savunmasında işin bitiminde davacının tüm alacağının ödendiğini, davacının 26.01.2011 tarih ve 64 sayılı ilave işlere ilişkin dilekçesinin incelenmesinin ardından, artan ve eksilen işlere ilişkin maliyet hesabının yapıldığını, tutarın 67.985,00 TL + KDV olarak tespit edildiğini, 67.985,50 TL olması gereken ücretin sehven 68.885,50 TL olarak yazıldığını, davacı tarafa fazladan 900,00 TL ödendiğini, davacının ek maliyet tutarına itiraz etmeksizin kabul ettiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece bilirkişi raporuna göre davacının yaptığı imalâtın sözleşmeye göre % 20 artış
dahilinde kaldığı, yapılan ödemelere göre davacının bakiye 77.966,71 TL alacaklı olduğu gerekçesiyle ıslahta dikkate alınarak davanın bu miktar üzerinden kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında düzenlendiği ihtilafsız olan sözleşmenin 7.2.1.7 maddesinde sözleşme ekleri sayılmış olup sayılan ekler arasında Yapım İşleri Genel Şartnamesi de bulunmaktadır. Sözleşmenin 19. maddesinde ise sözleşme bedelinin % 20’sini aşmayan ilave işlerin sözleşme hükümleri çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği hükmü getirilmiştir. Yargılama sırasında dosyaya getirilen hak ediş belgeleri ve davacı vekilinin 20.11.2013 tarihli cevaba cevap dilekçesinin 3. sayfa 5. maddesindeki açıklamalara göre sözleşmenin % 10’u oranında ek imalât bedellerinin davacıya ödendiği anlaşılmakta olup davacı talep ettiği imalâtların % 10’luk artış dışındaki imalâtlara ilişkin olduğunu bildirmiştir. Alınan bilirkişi raporlarında ise hukukçu ve inşaat mühendisi tarafından düzenlenen asıl ve ek raporda sözleşme dışı yapılan işlerin inşaat kalemlerinin bedelinin KDV hariç 66.926,58 TL olduğu bu işlerin sözleşme bedeline oranının % 10 altında % 9,5 oranında kaldığı açıklanıp fiyat değerlendirmesinin 2010 yılı verilerine göre yapıldığı belirtilmiş, Elektrik Mühendisi bilirkişi raporunda ise sözleşme dışı yapılan işlerin bedelinin KDV hariç 11.040,13 TL olduğu, fiyat değerlendirmesinin 2011 yılı serbest piyasa rayiçleri verilerine göre hesaplandığı açıklanmıştır. İtiraz üzerine alınan ek raporlarda da elektrik işleri KDV hariç 11.334,13 TL olduğu, ikinci ek raporda ise elektrik imalâtlarından alacağın 11.040,13 TL olduğu belirtilmiştir. Bu hali ile raporlardaki açıklamalardan davacıya ödendiği anlaşılan fazla imalât bedelleri ile ilgili herhangi bir değerlendirmede bulunulmadığı gibi hangi imalât kalemlerinin piyasa fiyatlarıyla hangisinin sözleşme fiyatlarıyla ödenmesi gerektiği konusunda Yargıtay denetimine açık ayrıntılı açıklama bulunmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurulundan alınacak ek rapor ile davacının sözleşme dışı gerçekleştirdiği imalâtların nelerden ibaret olduğu, bunların sözleşme kapsamındaki işin tamamına göre fazlalık oranının ne olduğu, % 10’luk iş artışı 67.985,50 TL +KDV’lik iş artış bedelinin davacı tarafça ödendiği kabul edildiğinden tespit edilen iş artışı ve ilave işlerin % 10’u aşan kısmının hangi orana tekabül ettiği, bu aşan kısmın % 10’u aşmaması yani toplam iş artışının % 20’yi geçmemesi halinde % 10 dışındaki gerçekleştirilen imalâtın sözleşme fiyatlarıyla kabul edilip ödenen % 10 fazla iş dışındaki ilave işlerin % 10’unun sözleşme fiyatlarıyla hesaplanması, toplam ilave işin % 20’yi aşması halinde bunu aşan kısmında yapıldığı yıllardaki mahalli piyasa rayiçleri ve vekâletsiz iş görme hükümlerine göre bedeli hesaplattırılarak fazla imalâtlar ile ilgili ödemenin mahsubu ile davanın sonuçlandırılması gerekirken özellikle bu konuda yeterince açıklık içermeyen inşaat bilirkişisi raporuna ve piyasa fiyatlarına KDV ve birim fiyatlara müteahhit kârı ekleyerek hesaplama yapan elektrik mühendisi bilirkişi raporuna itibar edilerek hüküm kurulması doğru olmamış, bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 24.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.