sözleşme konusu malzemenin idareye teslim edildiği firma tarafından düzenlenen faturanın davalı tarafa teslim edildiği İhale Kanununun 11-g maddesi uyarınca davalı tarafça yazı yazıldığı cevabi yazısı ekinde gönderilen ihbara ilişkin tutanağın davalı tarafa ulaştığı idarenin bilgi sahibi olmasına rağmen sözleşmeyi feshetmeyerek ihale konusu malzemeleri irsaliye tarihlerinde teslim alıp, malzeme bedelini ödemediği 2 ay kadar süre bekledikten sonra sözleşmenin feshi cihetine gittiği firmanın kesin teminat mektubunu paraya çevrildiği ve alacağın bloke edildiğinin bildirildiği şirketin sözleşme uyarınca edimini ifa ettiği ihale kanununda ifa edilmiş sözleşmenin feshinde ihale bedelinin ödenmeyeceğine alacağın bloke edileceğine dair bir hükmün bulunmadığını, kanunda ve sözleşmede yer olmayan bir müeyyidenin uygulanmasının haksız olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı tarafça bloke edilen tutarın bloke tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faizi ile birlikte idareden tahsilini istenmesine ait karar
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
- H U K U K D A İ R E S İ
….. ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİ)
….
MAHKEMESİ : ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/03/2019
ESAS-KARAR NO …..
DAVANIN KONUSU : Alacak
YAZILDIĞI TARİH : 27/10/2021
Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, davalıya ait makine fabrikasının ihtiyacı için ….ihale kayıt numaralı muhtelif sac levha alım işine ilişkin 02/05/2017 tarihinde çıkılan açık ihale sonucu altı kalem malzemenin müvekkili şirkete ihale edildiğini, 16/05/2017 tarihinde muhtelif saç levha alım sözleşmesi imzalandığını, 10/07/2017, 11/07/2017, 12/07/2017, 13/07/2017, 25/07/2017 tarihli muhtelif sayılı irsaliyeler ile toplam 263.085 kg sözleşme konusu malzemenin davalı kuruma ait fabrikaya teslim edildiğini, müvekkili tarafından düzenlenen 26/07/2017 tarihli 725.430,84 TL bedelli faturanın davalı tarafa teslim edildiğini, Ankara Valililiği’ne 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi uyarınca davalı tarafça yazı yazıldığını, … Müdürlüğü’nün 10/07/2017 tarih ve …. sayılı cevabi yazısı ekinde gönderilen ihbara ilişkin tutanağın davalı tarafa ulaştığını, davalı tarafın bilgi sahibi olmasına rağmen sözleşmeyi feshetmeyerek ihale konusu malzemeleri irsaliye tarihlerinde teslim alıp, malzeme bedelini ödemediğini, iki ay kadar süre bekledikten sonra 18/09/2017 tarihinde sözleşmenin feshi cihetine gittiğini, müvekkiline ait 35.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunu paraya çevrildiğinin, 725.430,84 TL tutarındaki alacağın bloke edildiğinin 22/09/2017 tarihli faks mesajı ile müvekkiline bildirildiğini, müvekkili şirketin sözleşme uyarınca edimini ifa ettiğini, kamu ihale kanununda ifa edilmiş sözleşmenin feshinde ihale bedelinin ödenmeyeceğine, alacağın bloke edileceğine dair bir hükmün bulunmadığını, kanunda ve sözleşmede yer olmayan bir müeyyidenin uygulanmasının haksız olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı tarafça bloke edilen 725.430,84 TL’nin bloke tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, müvekkili şirkete ait Ankara ….. Fabrikası’nın 02/05/2017 tarihinde yapmış olduğu 6 kalem malzeme ihalesinin davacı şirket uhdesinde kaldığını, 11/08/2017 tarihinde şirket haberleşme kayıtlarına göre Ankara Valililiğ……31/07/2017 tarihli 20968 sayılı yazısı ile davacı şirket ortaklarının FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir kurumlarla irtibatta olabileceği, KHK ile kapatılan derneklere üye olabileceği, KHK ile kapatılan kurumlarda çalışmış olabileceğinin bildirildiğini, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nu 21. maddesine istinaden taraflar arasında akdedilen 16/05/2017 tarihli muhtelif sac levha alımı sözleşmesinin müvekkili tarafından tek taraflı olarak feshedildiğini, kesin teminat tutarının gelir kaydedildiğini, toplam 725.430,84 TL tutarındaki fatura bedelinin bloke edildiğini, ayrıca şirket hakkında 2 yıl süre ile yasaklama kararı verildiğini, emniyet müdürlüğünün yazısının malzemeler teslim edildikten sonra davalı şirket kayıtlarına girdiğini, müvekkilinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununu 21. maddesi uyarınca kendisine tanınan hak ve yetkileri kullandığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, yüklenici olan davacı şirket taraflar arasındaki sözleşme uyarıca edimlerini ifa ederek sözleşme konusu 6 kalemden oluşan sac malzemelerini davalı tarafa teslim ettiği, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi hükmüne göre davacı tarafın davalı tarafın açmış olduğu ihaleye katılamayacağının davacı tarafın sözleşme konusu malzemeleri tesliminden sonra davalı tarafça öğrenildiği, Ankara Cumhuriyet Savcılığı’nın 20/11/2017 tarih …..sayılı kararına göre, davacı şirket ortaklarının da şüpheli olarak yer aldığı şüpheliler hakkında silahlı terör örgütüne üye olma suçundan kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, yüklenicinin edimini ifa etmesi halinde sözleşmenin feshedileceğine ve teslim alınan malzeme bedellerinin bloke edileceğine ilişkin 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununu 21. maddesinde ve 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesinde herhangi bir düzenleme bulunmadığı, davalı idare tarafından davacı tarafın teslim ettiği malzemelere ilişkin fatura bedelinin haksız olarak bloke edildiği, davacı tarafın bloke edilen tutarı bloke tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep edebileceği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden-davalı vekili tarafından;
Emniyet müdürlüğünün yazısının malzemeler teslim edildikten sonra davalı şirket kayıtlarına girdiğini, müvekkilinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nu 21 maddesi uyarınca kendisine tanınan hak ve yetkileri kullandığını bildirerek başvurulmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık taraflar arasındaki satım sözleşmesine temel teşkil eden ihalenin iptali sonucunda davalının satım bedelinin bloke etmesinde haklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, taraflar arasındaki satım sözleşmesinin temelini teşkil eden ihalenin feshedilmesi sonucunda bloke edilen satım bedelinin tahsiline ilişkin alacak istemidir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Davalı şirket tarafından yapılan ihale sonucu 6 kalem malzemenin davalı üzerinde kalması nedeniyle taraflar arasında 16/05/2017 tarihinde muhtelif saç levha alımlarına ait tip sözleşme imzalandığı, sözleşme konusu malzemelerin tamamının davalı tarafa teslim edildiği, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 21. maddesi hükümlerine istinaden taraflar arasında akdedilen 16/05/2017 tarihli muhtelif saç levha alımı sözleşmesinin 18/09/2017 tarihinde davalı tarafça feshedildiği, 725.430,84 TL tutarındaki malzeme fatura bedelinin bloke edildiği konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Dosyaya fotokopisi sunulan davalı şirketin Ankara Makine Fabrikası tarafından alınan 18/09/2017 tarihli sözleşme fesih kararında; Ankara Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün 10/07/2017 tarih ve ….. sayılı yazıları ile davacı şirket ortaklarının kamuoyunda FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir kurumlarla irtibatta olabileceği, KHK ile kapatılan derneklere üye olabileceği, KHK ile kapatılan kurumlarda çalışmış olabileceği yazısının komisyonlarınca değerlendirildiği, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 11-g maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 21. maddesi hükümlerine istinaden taraflar arasında akdedilen 16/05/2017 tarihli muhtelif saç levha alımı sözleşmesinin feshine, kesin teminat tutarının gelir kaydedilmesine,….. nolu 725.430,84 TL tutarındaki fatura bedelinin bloke edilmesine komisyonlarınca karar verildiğinin yazılı olduğu, kararın 22/09/2017 tarihinde davacı tarafa bildirildiği anlaşılmıştır.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 23/05/2018 tarihli ve 13/02/2019 tarihli yazıları ile……karar sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı gönderilmiş, kararın kesinleştiği bildirilmiştir. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 11/07/2018 tarihli yazısı ile …. karar sayılı Ankara Batı Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen fezleke gönderilmiştir.
TMSF’nin 30/05/2018 tarihli cevabı yazısında, davacı şirketin TMSF’ye devredilen veya kayyum olarak atandığı şirketler arasında yer almadığı bildirilmiştir.
Davalı şirketin satın alma dairesi başkanlığından gelen 06/11/2018 tarihli yazıda, 2017/2018 yıllarında davalı şirkete yapılan başka ihale sonucu saç alımı nedeniyle ödemeler yapıldığı bildirilmiş olmakla birlikte söz konusu ödemelerin Ankara 8. İdare Mahkemesi’nin…..dosyası kapsamında verilen yürütmenin durdurma kararının ve bu kararın üst mahkemece kaldırılması süreci içerisinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyamız kapsamında incelenen Ankara 8. İdare Mahkemesi’nin…… sayılı dosyasında, davacı yanca davalı aleyhine …… ihale kayıt numaralı muhtelif saç levha alım işine ilişkin ihalenin feshi kararının iptaline ilişkin olduğu, mahkemece Emniyet Müdürlüğü tarafından elde edilen bilgi ve belgeler çerçevesinde 4734 Sayılı Yasanın 11/g maddesinde aranan koşulların bulunduğundan bahisle davanın reddine karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dairemizce dosya kapsamına getirtilerek incelenen idare mahkemesi dosyası sonrasında Ankara İl Emniyet Müdürlüğü ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ile yazışmalar yapılmıştır.
Mahkemece açıklanan gerekçelerle davanın kabulüne karar verildiğinden, davalı vekilinin istinaf itirazları yerinde olmadığı, HMK 353/1-b-3 maddesi uyarınca yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında karar verilmesi gerektiği, Dairemizce de Mali Suçlar Araştırma Komisyonundan ve Ankara Emniyet Müdürlüğü’nden, Ankara Cumhuriyet Basşavcılığı’ndan, Ankara 8. İdare Mahkemesi’nden ilgili evraklar ve dosyalar getirtilerek, dosyada mevcut eksikliğin giderildiği anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına HMK 353/1-b-3 maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan gerekçelerle KABULÜ ile;
2-Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi….. Karar sayılı ve 07/03/2019 tarihli kararının HMK 353/1-b-3 maddesi gereğinceDÜZELTİLEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE,
3-a)Davanın kabulü ile 725.430,84-TL’nin 18/09/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
b)Alınması gerekli 49.554,18-TL harçtan peşin alınan 12.388,55-TL’nin mahsubu ile kalan 37.165,63-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir yazılmasına,
c)Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 12.578,05-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
d)Davacı davada kendisini vekille temsil ettirmiş olup AAÜT uyarınca hesaplanan 42.967,23-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
e)Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
f)HMK 333. maddesi uyarınca artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İstinaf aşamasında yapılan harç masraf yönünden
4-İstinaf kanun yoluna başvuran taraflarca yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,
5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
6-Taraflarca yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-HMK’nun 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Kararın tebliğinin Dairemizce yapılmasına,
HMK’nin 353/1-b-3 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere, 27/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar