Şti.nin teklif bedelinin sınır değer hesabına dahil edilmemesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Ahmet Gürkan HACİOĞLU,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/122671 İhale Kayıt Numaralı “Osmaniye Bahçe 12 Derslikli Ortaokulu Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Osmaniye İl Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü tarafından 13.04.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmaniye Bahçe 12 Derslikli Ortaokulu Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ahmet Gürkan HACİOĞLU’nun 18.08.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin29.08.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.09.2017 tarih ve 49649 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.09.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/2271 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

Söz konusu ihalede tekliflerinin sınır değer altında kaldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı kaldığı, ancak isteklilerden Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif zarfında iki adet teklif mektubu çıkması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği gerekçesiyle idareye yaptıkları şikâyet başvurusuna idarece cevap verilmemesi üzerine, 26.05.2017 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, Kamu İhale Kurulunun 20.06.2017 tarih ve 2017/UY.II-1734 sayılı kararı ile Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif zarfında birden fazla (iki adet) teklif mektubu sunmuş olması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve sonraki işlemlere mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde düzeltici işlem kararının verildiği, daha sonra idarece yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak bahse konu teklifin sınır değer hesabına dahil edildiği, mevzuata göre ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ile geçici teminat mektubu usulüne uygun olarak sunulan tekliflerin sınır değer hesabına katılacağı, teklif zarfı içerisinde iki adet teklif mektubu sunulmasının ihalenin ilk oturumunda tespit edilmesi gereken bir husus olduğu, dolayısıyla söz konusu isteklinin teklifinin sınır değer hesabına katılmaması ve sınır değer hesabının yeniden yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “ (1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…

Sınır değer hesaplanmasında idarelerin faydalanmasına yönelik olarak hazırlanan “Yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına Kurumun internet sayfasından erişilebilir.

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.”açıklaması,

İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Osmaniye Bahçe 12 Derslikli Ortaokulu Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı ve türü: Toplam İnşaat Alanı 4934,90 m2 olan 12 Derslikli Okul Binası Yapım İşi

ç) Yapılacağı yer: Bahçe/OSMANİYE

…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.

…

31.4. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

31.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Söz konusu ihaleye ilişkin alınan 20.06.2017 tarihli ve 2017/UY.II-1734 sayılı Kurul kararında “…Her ne kadar bir tanesi teklif bedeli ve teklif sahibi istekliye ait imza içermemesi yönüyle geçerlilik koşullarını taşımayan nitelikte olsa da, teklif zarfı içerisinde iki adet teklif mektubu sunulmuş olmasının, ihale komisyonunun tereddüde düşmesine sebebiyet verebileceği dolayısıyla Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendinde yer alan “rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak” hükmü çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği bu itibarla, idarece Metsel İnş. ve Malz. Eml. Pet. Ürn. Turz. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait teklifin 4734 sayılı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendi gereğince değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.” ifadelerine yer verilerek düzeltici işlem belirlenmesi yönünde karar verildiği görülmüştür.

Söz konusu Kurul kararı sonucunda ihale komisyonunca 08.08.2017 tarihinde alınan kararda Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin sınır değer hesabına katıldığı ve sınır değerin 4.747.578,58 TL olarak hesaplandığı, bulunan sınır değer altında kalan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenilmeksizin reddedildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 36’ncı maddesine göre, ihale komisyonunun ilk oturumda isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığını ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığını kontrol edeceği, anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre ise, ikinci oturumda ihale komisyonun, tekliflerin değerlendirilmesine geçip, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar vereceği, daha sonra ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçip, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığını inceleyeceği ve uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifleri değerlendirme dışı bırakacağı,

Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1 ve 45.1.1.5’inci maddelerinde 25.01.2017 tarihinde yapılan değişiklik ile de yapım işleri ihalelerinde, Kamu İhale Kanunu’nun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubunu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin tekliflerinin “geçerli teklif” olarak dikkate alınacağı ve geçerli teklifler tespit edildikten sonra sınır değer tutarının hesaplanacağı anlaşılmıştır.

Bahse konu ihalede Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından bir tanesi teklif bedeli ve teklif sahibi istekliye ait imza içermeyen iki adet teklif mektubu sunulduğu, bu durumun ihale komisyonunun tereddüde düşmesine sebebiyet verebileceği, dolayısıyla geçerli teklif sayılamayacağı ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiğinin ilgili Kurul kararında belirtildiği, söz konusu iki adet teklif mektubu sunulması hususunun ihalenin ilk oturumunda farkına varılacak bir durum olduğu, ilk oturumda teklif mektubu uygun olmayan isteklilerin tekliflerinin sınır değer hesabına katılamayacağı Tebliğ açıklaması göz önüne alındığında, Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teklif mektubunun mevzuata uygun olarak düzenlenmediği ve teklif bedelinin sınır değer hesabına katılmaması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Metsel İnş. ve Maz. Emlak Pet. Ürn. Tur. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif bedelinin sınır değer hesabına dahil edilmemesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.