taşıt kiralama ihalesinde aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının esas alınacağı, bunun dışında idarelerce ayrıca ödenecek giderlerin “işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin (%4)” denilerek net olarak belirlendiği anlaşıldığından idarece alınan ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi isteklinin teklifinin “işçilik fiyatı yasal sınır olan asgari ücretin %50 fazlası üzerinde” olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması iddialarına ait kamu ihale kararı

Koçlar Turizm Taşımacılık Petrol İnşaat Gıda Hayv. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/572538 İhale Kayıt Numaralı “Hizmet Aracı Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından 10.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hizmet Aracı Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Koçlar Turizm Taşımacılık Petrol İnşaat Gıda Hayv. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.01.2020 tarih ve 1748 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/88 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarenin almış olduğu komisyon kararında tekliflerinin “işçilik fiyatı olarak yasal sınır olan asgari ücretin %50 fazlasının üzerinde teklif verildiği” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata aykırı olduğu, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde Teknik Şartname’de belirtilen şoförlere verilecek kıyafet giderlerinin teklif fiyata dahil edileceğinin düzenlendiği, Teknik Şartname’de bedelleri belirtilen kıyafetlerin 1 yıllık 1 şoför için maliyetinin 2.030,00 TL olduğu, 1 şoför için aylık maliyetin 169,16 TL olduğu, kendilerinin işçilik teklifine eklediği bedelin ise 170,9 TL olduğu, İdari Şartname’de belirtilen hususları teklif bedele dahil etmeyenlerinin elenmesi gerekirken teklif fiyatına eklemiş olan firmalarının haklı dayanağı olduğu, idare tarafından ilgili bedellerin tamamının teklif fiyata dahil edilmesinin kararlaştırılması ve buna rağmen işçilik fiyatı olarak asgari ücretin %50’sini aşmaması koşulu belirlenmesinin hakkaniyetli bir teklif yapılmasına engel olduğu, bunun serbest piyasa koşullarında varlığını sürdüren şirketler için kısıtlayıcı bir durum teşkil ettiği, ayrıca 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu kararında asgari ücretin %50 fazlası üzerine firma kârının eklenmeyeceğinin ifade edilmediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde   “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Hizmet Aracı Kiralanması

b) Miktarı ve türü:

1. Tip binek oto : 3 adet binek oto, (sedan) sürücülü, 2. Tip binek oto : 7 adet binek oto, (sedan) sürücülü 1 adet SUV sürücüsüz (4×4)

1 adet SUV (4×4) (sürücülü) Sürücü hariç 4 yolcu taşıyabilen.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı Mustafa Kemal Mah. Dumlupınar Bulv. No:192 06510 Çankaya /ANKARA adresinde bulunan Başkanlık binası, Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Daire Başkanlığı İstanbul Yolu 27.km. Sarayköy-Kahramankazan / ANKARA ve Teknoloji Geliştirme Daire Başkanlığı ile Radyoaktif Atık Yönetimi Daire Başkanlığı Yarımburgaz Mahallesi, Nükleer Araştırma ve Eğitim Yolu D:10, 34303 Küçükçekmece/İSTANBUL

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi (KDV hariç) ulaşım,sigorta,resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Hizmeti yerine getirmek üzere çalıştırılacak şoförlere (12 Kişi) Asgari ücretin %50 fazlası verilecek olup; ödemeler ücret bordrolarında gösterilecektir.

– Araçların periyodik bakım onarımları ile lastik, yedek parça vb. giderleri yükleniciye ait olacaktır.

– Yüklenici işe başlamadan önce araçların bakım-onarım, her türlü sigorta, kasko (birden fazla sürücünün kullanacağı şekilde)  ile vergi ödemeleri (çevre pulu dahil), trafik muayenelerini yaptıracak olup, bunlara ait belgelerin fotokopileri İdareye verilecektir. Bunlardan doğacak cezai ödemeler yüklenici firmaya aittir. Bu işlemler periyodik olarak yaptırılacaktır. Masraflar yükleniciye ait olacaktır.

-Şehir içi ve şehir dışında görevlendirilen araçların arızalanması halinde Yükleniciye bilgi verilmek kaydıyla en yakın servise götürülmesi veya servis çağırılması aracın sürücüsü tarafından yaptırılacak olup, bedeli yüklenici tarafından karşılanacaktır.

-Ücretli geçişler ve park ücretleri yüklenici firma tarafından ödenecek olup, ay sonunda İdareye fatura edilmesi halinde (belgeleri ile birlikte) İdarece ödenecektir.

-Araçların lastikleri yaz ve kış şartlarına göre değiştirilecektir. Ayrıca, lastiklerin kullanım şartlarını yitirmesi durumunda İdarenin yazılı talebi ile en geç 3 işgünü içerisinde yenilenecektir. 3 işgünü içerisinde yenilenmemesi halinde İdare tarafından değiştirilerek bedeli yüklenicinin hak edişinden mahsup edilmek sureti ile tahsil edilecektir.  Yeni takılacak lastikler için yüklenici marka ve model belirterek İdarenin onayını alacaktır.

-Sürücülerin trafik kurallarına ve yasalarına uymaları zorunlu olup kullanımlarından doğan tüm cezalar (trafik, park v.b.) ve yükümlülükler yükleniciye aittir. Kiralık araçların Kurum personeli kullanımından doğan cezalar Kurum personeline aittir.

-Teknik şartnamede belirtilen Şoförlere verilecek kıyafetler teklif fiyata dahil edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı %2’dir.” düzenlemesi,

Aynı  Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1.

İşçilik maliyetlerindeki değişiklik;

MADDE 6- (1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. İstekliler tarafından, teklif edilecek araçların markası, modeli, model yılı, motor hacmi ve beygir gücü bilgilerinin bulunduğu araç listesini teklifleri ile birlikte sunmaları zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:

Teknik Şartname’nin “Araç özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.2 Araç Genel Şartlar

4.2.1 237 sayılı Taşıt Kanunu ve bununla ilgili 17.03.2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile araçların üretim şekli en az %51 yerli üretim olacaktır. (SUV Hariç)” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Sürücüler ve özlük hakları” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.12.Yüklenici tarafından çalıştırılacak sürücülere 02.10.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2014/6814 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar ile 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına eklenen fıkralara istinaden asgari ücretin %50 fazlası ödenecektir. (4734 sayılı Kamu İhale Kanunun Hükümleri ve Maliye Bakanlığının Çıkardığı Tebliğ Hükümleri çerçevesinde) Yükleniciye ödemelerin yapılabilmesi için; fatura ile birlikte sürücülerin maaşlarının banka maaş hesaplarına yatırıldığına dair hesap ekstreleri ile Sosyal Güvenlik Primlerinin yatırıldığını gösterir belgelerin ve hak ettikleri maaşın bordrolarının birer nüshalarının İdareye verilmesi gerekmektedir. İdare tarafından Yüklenicinin hesabına hakediş ücreti geçtiği andan itibaren en geç 3 gün içinde sürücü maaşları yatırılacaktır.

…

6.15 Her bir şoför için aşağıdaki tabloda belirtilen özellikte, görevin gerektirdiği giyim eşyası net bedeli en geç belirtilen tarihlerde verilecektir.

Tabloda Belirtilen eşyalar 1 Şoför içindir.

” düzenlemesi,

Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları şunlardır:

a) Hizmet alımının yapıldığı yılın başında, binek ve station-wagon cinsi taşıtlar 10 yaşını, diğer taşıtlar ise 15 yaşını doldurmamış olacaktır.

b) Hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt edinilmesi, Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler ile sınırlı olacaktır.

c) Kanuna ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alanlar ile güvenlik önlemli (zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar dışında kullanılacak binek ve station-wagon cinsi taşıtların motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyecektir.

ç) (Değişik: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
1 ) Taşıtlar, yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.

d) Taşıtların, her türlü vergi, sigorta ve bakım-onarım gibi giderleri yükleniciye ait olacaktır.

e) Yüklenicilerce çalıştırılan şoförlerin, sözleşmeye aykırı her türlü davranışlarından, bunların taşıtlara, kurum mensuplarına ve üçüncü şahıslara verecekleri zararlardan dolayı yükleniciler sorumlu olacaktır.

f) Hizmet alımı suretiyle edinilen taşıtların (Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde belirtilenlere tahsis olunacak taşıtlar hariç) ön camına, 35 puntodan az olmamak kaydıyla “Resmî hizmete mahsustur” ibaresi yazılı bir levha görünür bir şekilde konulacaktır.

g) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesinin gerektirdiği giderler kurum bütçesinde öngörülen ödenekler çerçevesinde karşılanacaktır.

ğ) Kurumlar ve yükleniciler karayolları trafik mevzuatı hükümlerine uyacaklardır.

h) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi kurumların tabi oldukları ihale mevzuatına göre gerçekleştirilecektir.

ı) Kurumlar, sosyal tesis kaynaklarından karşılanmak şartıyla sosyal tesis hizmetlerinde kullanılmak üzere hizmet alımı suretiyle taşıt edinebileceklerdir.

(2) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;

a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.

b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.

c) (Ek: 22/10/2015 – 2015/8204) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti vb giderleri de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir.

(3) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) İkinci fıkranın (a) bendinde belirlenen oranı, idareler ve taşıt cinsleri itibarıyla %20’ye kadar arttırmaya ve eksiltmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

(4) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) İkinci fıkra çerçevesinde hizmet alımı yöntemiyle edinilemeyen taşıtlar ile Kanuna bağlı (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alan makam ve hizmetler için edinilecek taşıtların temininde satın alma yöntemi tercih edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri incelendiğinde, söz konusu iş kapsamında 12 araç kiralanacağı ve 11 şoför çalıştırılacağı, İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde şoförlere ödenecek ücretin asgari ücretin %50 fazlası olarak belirlendiği, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif cetvelinde “Şoför (Brüt asgari ücretin %50 fazlası)” adıyla ayrı bir iş kalemine ilişkin satır açıldığı, Teknik Şartname’nin 6.12’nci maddesinde ise “Yüklenici tarafından çalıştırılacak sürücülere 02.10.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2014/6814 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar ile 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına eklenen fıkralara istinaden asgari ücretin %50 fazlası ödenecektir. (4734 sayılı Kamu İhale Kanunun Hükümleri ve Maliye Bakanlığının Çıkardığı Tebliğ Hükümleri çerçevesinde)” düzenlemesinin yer aldığı ve ihale dokümanının bu haliyle kesinleştiği, ayrıca 06.11.2015 tarihli ve 29524 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2015/8204 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’a göre şoför gideri dâhil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının esas alınacağı, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin (%4) ise idarelerce ayrıca ödeneceği anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, idare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası içerisinde yer alan yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde, şoför gideri birim fiyatının, KİK işçilik modülü kullanılarak 01.01.2019-31.12.2019 tarihleri arasında yürürlükte bulunan %4 sözleşme ve genel giderler dahil brüt asgari ücretin %50 fazlası (4.889,10 TL) olarak hesaplandığı, yaklaşık maliyette hesaplanan aylık 4.889,10 TL’lik şoför giderinin aylık brüt asgari ücretin %50 fazlası (3.837,60 TL),  işveren payı (863,46 TL) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan %4 sözleşme gideri ve genel giderlerden (188,04 TL)  oluştuğu, İdari Şartname’de ve yaklaşık maliyet hesabında sürücüler için yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderlerin öngörülmediği, başvuru sahibi isteklinin teklif dosyası kapsamında sunduğu birim fiyat teklif cetvelinde şoför gideri için vermiş olduğu birim fiyatın ise 5.060,00 TL olduğu, ancak ihale dokümanında bahsi geçen 02.10.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2014/6814 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar ile 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına eklenen fıkralara istinaden şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin sürücüler için brüt asgari ücretin %50 fazlasının üzerinde olamayacağı ve 06.11.2015 tarihli ve 29524 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2015/8204 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Karar’a göre şoför gideri dâhil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının esas alınacağı, bunun dışında idarelerce ayrıca ödenecek giderlerin “işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderlerin (%4)” denilerek net olarak belirlendiği anlaşıldığından idarece alınan 19.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi isteklinin teklifinin “işçilik fiyatı yasal sınır olan asgari ücretin %50 fazlası üzerinde” olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.