tavan ve benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması işçiliği metraj cetvellerinin incelenmesinde; İç mekanda tonoz, kemer ve nişlerde yapılan kalıpların bu pozların birim fiyat tanımında belirtilen kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi, diğer iskelelerin ise normal ahşap iskele olduğunun anlaşılması ve iş iskeleleri bedellerinin hatalı poz birim fiyatlarından ödenmesi sonucunda ….. TL tutarında kamu zararına sebebiyet verilmesi

Kamu İdaresi Türü Genel Bütçe Kapsamındaki İdareler
Yılı 2016
Dairesi 8
Karar No 132
İlam No 133
Tutanak Tarihi 19.4.2018
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 

 

Hakediş Ödemesi:

….. Ltd. Şti yükleniminde bulunan ….. Konağı Restorasyonu işinde;

A)V.0601 ve V.0602 poz no.lu Kemer, kubbe, tonoz, tavan ve benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması işçiliği metraj cetvellerinin incelenmesinde; İç mekanda tonoz, kemer ve nişlerde yapılan kalıpların bu pozların birim fiyat tanımında belirtilen kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi, diğer iskelelerin ise normal ahşap iskele olduğunun anlaşılması ve iş iskeleleri bedellerinin hatalı poz birim fiyatlarından ödenmesi sonucunda ….. TL tutarında kamu zararına sebebiyet verilmesi ile ilgili olarak;

V.0601 poz no.lu Kemer, kubbe, tonoz, tavan ve benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması işçiliğine (10 metre yüksekliğe kadar) ilişkin teknik tarifte;

“Kontrolün direktifine uygun olarak, müteahhitçe hazırlanıp idarece tasdik edilecek veya idarece proje ve detaylara göre 10 mt. yüksekliğe kadar olan yerlerde kemer, kubbe benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması, işin bitiminde yapıya ve çevreye zarar vermeyecek şekilde emniyetle sökülmesi işçiliği, keresteden başka bütün malzeme ve işçilik dahil, beher m3 bedeli: ÖLÇÜ: Poz no: V.0202 gibidir. NOT: Kemer ve Kubbede malzeme zayiatı çok olduğu için Kereste Bedelinin miktarı ( V.0202) 1,25 ile çarpılarak ödenir.” denilmekte,

V.0602 poz no.lu Kemer, kubbe, tonoz, tavan ve benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması işçiliğine (10 metreden yüksek) ilişkin teknik tarifte ise;

“V.0601 şartlarıyla 10 mt. den yüksek yerlerde kemer, kubbe benzeri işlerde kalıp iskelesi veya askıya alma iskelesi yapılması işçiliği, keresteden başka bütün malzeme ve işçilik dahil, beher m3 bedeli: ÖLÇÜ: Poz no: V.0202 gibidir. NOT: Kemer ve Kubbede malzeme zayiatı çok olduğu için Kereste Bedelinin miktarı ( V.0203) 1,25 ile çarpılarak ödenir.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen pozlara ilişkin teknik tarifler ile sorumluların savunmalarının incelenmesi sonucunda;

Restorasyonun kış aylarına denk gelmesi sebebiyle yapıyı korumak adına geçici çatı yapılması gerekliliğinin doğduğu, buna binaen gerek geçici çatıyı taşımak için gerekse duvarları askıya alarak müdahalede bulunabilmek için askılama projesi hazırlatıldığı ve uygulamaların da bu doğrultuda yaptırıldığı, “askıya alma işi”nin ise, temel olarak yatay düzlemlerde yükün askı iskelesi aracılığı ile zemine iletilmesinin sağlanması ve bu sayede askılanan kısım için gerekli müdahalelerin gerçekleştirilmesi için yapılan bir uygulama olduğu, dikey düzlemlerde de söz konusu yapının özelliğine göre devrilmesi veya yıkılmasına engel teşkil edecek statik yapıyı oluşturmak üzere uygulandığı, ilgili pozların tanımında “Kemer, Kubbe, Tonoz, Tavan ve benzeri işlerde” ifadesine yer verildiği, duvarın bu manada pozun tanımında geçen “benzeri işlerde” kısmında değerlendirilerek uygulamanın yapıldığı, yapılan işin karşılığının cephe iş iskelesi kapsamında değerlendirilmesinin uygun olmayacağı, kalıp iskelesi ile askıya alma iskelesinin benzer yapıda oldukları, döşeme kalıbında yapılan kalıp iskelesinde hacime itibar edildiği, benzer şekilde perde veya kolon kalıbının da kalıbın hacmi dikkate alınarak aynı pozdan ödenebildiği, bu noktada döşeme kalıbının yatay düzlemde çalıştığı; perde veya kolonların kalıbının ise dikey düzlemde çalıştığı; buna rağmen aynı pozdan ödenebildikleri, aynı mantık içerisinde düşey ve yatay kalıp iskelesi ayrımı olmadığı gibi duvarı askıya alma işinin bedelinin V.0601 poz no.lu iş kalemi bedeli ile ödenebileceği, uygulamaların konuya ilişkin hazırlatılmış olan askılama projesi kapsamında yapıldığı anlaşıldığından;

Mevzuatına uygun olduğu anlaşılan ….. TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, oy birliğiyle karar verildi.

B)İhale dosyasında yer alan, yüklenicinin teklif verdiği iş kalemlerinde, işin devamında değişiklik yapılmak suretiyle teklif fiyatlarının işlenebilirlik yüzdesi ve işlenebilirlik derecesi adı altında ilave fiyatlar eklenerek artırılması sonucunda ….. TL tutarında kamu zararına sebebiyet verilmesi ile ilgili olarak;

Söz konusu işe ait ilişikli belgelerin incelenmesinde; ….. tarihinde iş yeri teslimi yapıldığı, yüklenici teklif fiyatlarına göre iş yapılmaya devam edilirken, ….. tarihli onayla yüklenici teklif birim fiyatları değiştirilerek işlenebilirlik yüzdesi ve işlenebilirlik derecesi adı altında ilave fiyatlar eklenerek teklif birim fiyatların artırıldığı görülmüştür.

Vakıflar Genel Müdürlüğü Eski Eser Birim Fiyat Listesinde “ÖNEMLİ NOT” olarak belirtilen kısımda “yonu taşı imalatı” için;

“Vakıflar Genel Müdürlüğünce belirlenen taşların işlenebilirlik katsayılarının birim fiyat arkasına eklendiği” belirtilerek “Listeden belli olan veya sonradan işlenebilirlik (sertlik) derecesi belirlenecek taşlar için derecesine göre fiyat zaptı yapılarak onaylandıktan sonra ödeme yapılacaktır. Aksi halde imalata giren taşın işlenebilirlik (sertlik) derecesi 1 (Bir) olarak kabul edilecek ve ödemeler buna göre yapılacaktır.” denilmektedir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü Eski Eser Birim Fiyat Listesinin ekinde, yonu taşlarının çıkarıldığı ocaklar ve sertlik derecelerine yer verilmesinin amacı, yaklaşık maliyetin oluşturulması aşamasında İdarelere ve yüklenicilere birim fiyat tekliflerini daha sağlıklı tespit edebilme konusunda yol göstermektir. Bu durumda, imalatlarda kullanılacak taş cinslerinin işin başında belli olması nedeniyle, bir yüklenicinin, Vakıflar Genel Müdürlüğü Eski Eser Birim Fiyat Kitabı’nın ekinde yer alan ve taş sertliklerinin gösterildiği listeden yararlanmak suretiyle teklifini oluşturması gerekmektedir. Aksi takdirde, anılan kitapta belirtildiği üzere imalatlara giren taşların işlenebilirlik (sertlik) derecesi 1 (Bir) olarak kabul edilecek olup, ödemeler de buna göre yapılacağından, yüklenicilere taş işlenebilirlik zammı adı altında sonradan ilave ödemede bulunulması halinde kamu zararına sebebiyet verilmiş olunacaktır. Diğer yandan, anılan işte, ocakların ve/veya buna bağlı olarak imalatta kullanılan taş cinslerinin değişmesi gibi bir fiili durum da bulunmadığından, yükleciye taş işlenebilirlik zammı adı altında ilave ödemede bulunulması mevzuata uygun değildir.

Diğer yandan, hakedişleri inceleyen durumundaki teknik elemanların raporlar üzerinde hiç bir değişiklik ya da düzeltme yapmadıkları zaman mali sorumluluğa dahil edilmeleri mümkün bulunmamaktadır. Bu kapsamda yapılan incelemede, hakedişi inceleyen sıfatı ile imzalayan ….. ile yeni birim fiyatlara ilişkin imalat olurlarını inceleyen ….. ‘nın hakediş ile ekinde yer alan belgeler üzerinde hiçbir değişiklik yapmadığı ve bu kişilerin görevinin genel hatlarıyla matematiksel bir inceleme ile sınırlı olduğu anlaşılmış bulunmaktadır. Bu itibarla, yaptığı iş ile kamu zararının oluşumu arasında herhangi bir illiyet bağı bulunmadığından, hakedişi inceleyen ….. ve …..’ya sorumluluk yüklenilmesi mümkün değildir.

Ayrıca, sorguda sorumlu tutulmuş olmakla birlikte ilgili hakediş raporunu ve yeni birim fiyatlara ilişkin imalat olurlarını onay için arz eden ….. ile …..’ya sorumluluk yükletilmesi doğru değildir.

Yukarıda yer verilen gerekçelerle, dosyasında yer alan, yüklenicinin teklif verdiği iş kalemlerinde, işin devamında değişiklik yapılmak suretiyle teklif fiyatlarının işlenebilirlik yüzdesi ve işlenebilirlik derecesi adı altında ilave fiyatlar eklenerek artırılması sonucu oluştuğu belirtilen ….. TL tutarındaki kamu zararının yeniden yapılan hesaplama sonucunda ….. TL olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla ….. TL tutarındaki kamu zararının; mevzuatına uygun olduğu anlaşılan ….. TL’si hakkında ilişilecek husus bulunmadığına,

Arta kalan ….. TL tutarındaki kamu zararının ise;

Hakedişi düzenleyenler ….. ve ….. , Hakedişi onaylayan Uğur KOLSUZ (Vali Yrd.) ile yeni birim fiyat analizlerine ilişkin imalat oluru tablosunu onaylayan …..’ya müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, oy birliğiyle karar verildi.