birim fiyat teklif cetvelindeki miktarların birebir aynı olarak sunulmasındaki sorumluluğun isteklilerde olduğu Yönetmelikte teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği Dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinin birim fiyat teklif mektubunun eki ve ayrılmaz bir parçası olduğu birim fiyat teklif cetvelinde yapılacak miktar değişikliklerin de standart forma aykırılık olarak kabul edileceği hk

BAŞVURU SAHİBİ:

Hakan KARABULUT,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

T.C Devlet Demiryolları İşletmesi 2. Bölge Müdürlüğü Satınalma Servis Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/429640 İhale Kayıt Numaralı “Ulukışla – Boğazköprü Hattı Km 88+150 Üstgeçit Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi 2. Bölge Müdürlüğü Satınalma Servis Müdürlüğü tarafından 22.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ulukışla – Boğazköprü Hattı Km 88+150 Üstgeçit Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Hakan Karabulut’un 26.11.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.12.2019 tarih ve 53726 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1604 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 22.10.2019 tarihli ihalede birim fiyat teklif cetvelinde bulunan 35 numaralı iş kaleminde miktar hatası yaptıkları gerekçesiyle kendileri de dahil olmak üzere toplam 12 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, dolayısıyla aynı pozla ilgili 12 isteklinin de aynı hatayı yapamayacağı, mevcut hatanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5.3’üncü maddesinde belirtilen elektronik araçlardan kaynaklı olduğu, elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıklarının, toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyeceği ve bu farklılıkların isteklinin teklif cetvelinde yazılı birim fiyatlar esas alınarak ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltileceği, yapılan düzeltme sonucu bulunan bu tutarın, sınır değer hesabı hariç, isteklinin teklif ve yeterlik değerlendirmesine esas nihai teklif fiyatı olarak kabul edileceği iddiasına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

(3) Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü bulunmaktadır.

Anılan Yönetmelik’in “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57’nci maddesinde “…(7) Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.

16.5.2. Kısmi teklife izin verilip verilmediğine bakılmaksızın, birim fiyat üzerinden teklif alınan tüm ihalelerde istekliler, hizmet alımı ihalelerinde işçi sayısı üzerinden teklif alınan işçilik kalemleri hariç, birim fiyatları ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarları, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verebileceklerdir. Ancak, toplam teklif tutarı virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

Kısmi teklifin tek kalemden oluşması durumunda birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutar, en fazla virgülden sonra iki ondalık basamaklı olacak şekilde verilebilecektir. Kısmi teklifin birden çok kalemden oluşması halinde ise bu kalem tutarlarının toplanması sonucu bulunan kısım toplam tutarı en fazla virgülden sonra iki ondalık basamaklı olacak şekilde verilebilecektir.  Bir başka ifadeyle kısmi teklifin birden çok kalemden oluşması halinde her bir kalemin birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde verilebilecek, ancak kısım toplam tutarı en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.

İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:ULUKIŞLA – BOĞAZKÖPRÜ HATTI KM 88+150 ÜSTGEÇİT YAPILMASI İŞİ

b) Yatırım proje no’su/kodu:2017.E010050.02.33

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

19245 m3 Toprakarme için geri dolgu temini, serimi ve sıkıştırması (Nakliye dahil) ve diğer işler

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer:NİĞDE” düzenlemesi yer almaktadır.

T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi 2. Bölge Müdürlüğü Satınalma Servis Müdürlüğü tarafından 22.10.2019 tarihinde yapılan “Ulukışla – Boğazköprü Hattı Km 88+150 Üstgeçit Yapılması” ihalesine 37 isteklinin katıldığı, başvuru sahibi de dahil olmak üzere 9 istekliye ait teklifin birim fiyat teklif cetvelindeki 35 numaralı iş kaleminin standart formda yer alan miktardan farklı miktar yazıldığı, 2 isteklinin teklifinin ise sınır değerin altında kaldığı, 1 istekliye ait teklifin geçici teminat mektubu sunmadığı, 1 istekliye ait teklifin birim fiyat teklif cetvelindeki 35 numaralı iş kaleminin standart formda yer alan miktardan farklı miktar yazıldığı ve sınır değerin altında kaldığı, 1 istekliye ait teklifin birim fiyat teklif cetvelindeki 35 numaralı iş kaleminin standart formda yer alan miktardan farklı miktar yazıldığı ve özel ortak tarafından sunulması gereken iş deneyim belgesinin sunulmadığı ve son olarak 1 istekliye ait teklifin de birim fiyat teklif cetvelindeki 35 numaralı iş kaleminin standart formda yer alan miktardan farklı miktar yazıldığı ve sunulan iş deneyim belgesinin idarece istenen benzer işe uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 21.11.2019 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Metin Cıvış – Emre Çakmak İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin Mert Ramiz Acar olarak belirlendiği görülmüştür.

İhale dokümanı kapsamında standart formlar klasörü içinde istekli olabileceklere verilen ve ihaleye teklif verecek isteklilerce kullanılması öngörülen birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinin ilgili iş kalemi aşağıdaki gibidir.

Ancak başvuru sahibi tarafından anılan iş kalemlerine yönelik olarak aşağıdaki şekilde teklif verildiği görülmüştür.

İhale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif mektubu eki cetvelin 35’inci kaleminde idarece virgülden sonra üç haneli olarak belirlenen miktarların, başvuru sahibi istekli tarafından yuvarlanarak iki haneli olacak şekilde yazıldığı tespit edilmiştir.

Kamu ihale mevzuatı uyarınca aritmetik hata kavramının teklif edilen fiyatları gösteren birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda yapılan çarpım ve toplama hatalarını ifade ettiği, isteklilerce birim miktarlarda yapılan hataları ve değişiklikleri ifade etmediği anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5.3’üncü maddesinde ise elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, …) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıklarının toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyeceği belirtilmiştir. Ancak şikâyete konu durumda çarpım ve toplamlarda yazılımdan kaynaklı yuvarlama nedeniyle oluşan hesaplama hataları değil, birim miktarların değiştirilmesine bağlı bir hesaplama farklılığı vardır.

İstekliler, teklif birim fiyatlı işler için teklif mektubunun 4’üncü maddesinde yer alan “Teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarının ve mahiyetinin ihale dokümanda yer alan teknik şartnameye ve projelere uygun olduğunu kabul ediyoruz” beyanıyla iş kalemi miktarlarını kabul ve taahhüt etmektedirler. Bu bağlamda, birim fiyat teklif cetvelindeki miktarların birebir aynı olarak sunulmasındaki sorumluluğun isteklilerde olduğu açıktır. Ayrıca Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesinde teklif mektuplarının teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinin birim fiyat teklif mektubunun eki ve ayrılmaz bir parçası olduğu, birim fiyat teklif cetvelinde yapılacak miktar değişikliklerin de standart forma aykırılık olarak kabul edileceği sonucuna varılmaktadır.

Yapılan inceleme neticesinde idarece hazırlanan ve ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetveli standart formunda 35’inci kalemde yer alan miktarın virgülden sonra üç haneli olmasına rağmen, başvuru sahibi tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde anılan kalemin miktarının virgülden sonraki kısımların yuvarlanması suretiyle iki haneli olarak gösterildiği, böylece idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetveli standart formunda yer alan miktar sütununun söz konusu kalem için değiştirildiği, bu durumda idarenin hazırladığı standart forma uygun olmayan teklif verildiği ve söz konusu eksikliğin teklifin esasını değiştirecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.