teklif dosyası kapsamında “yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının” sunulmasının zorunlu olduğunun belirtildiği ihalede yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasına ilişkin bilgilerin teyidinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmelik maddesinde  düzenlenen hükme uygun olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sayfası üzerinden yapılabildiği söz konusu numaranın sunulduğu belgede mevzuatın belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların aranmaması gerektiği hk 1

BAŞVURU SAHİBİ:

Hakim Petrol Gayrimenkul İnşaat Nakliye Otomotiv Gıda ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/247050 İhale Kayıt Numaralı “Mersin Toroslar İlçesi 24 Derslikli Bahriye Ortaokulu Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Yatırım İzleme Müdürlüğü tarafından 24.05.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin Toroslar İlçesi 24 Derslikli Bahriye Ortaokulu Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Hakim Petrol Gayrimenkul İnşaat Nakliye Otomotiv Gıda ve Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ nin 18.06.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.06.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.06.2021 tarih ve 29946 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/1125 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 5.1.f maddesinde “teklif dosyası kapsamında yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası sunulması zorunludur.” düzenlemesinin yer aldığı, ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 53.4.1’inci maddesine göre, söz konusu belgenin İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde istenilmesi gerektiği, bu nedenle YAMBİS şartının İdari Şartname’nin ilgisiz bir maddesinde istenilmiş olmasının 4734 sayılı Kanun’un saydamlık ve eşit muamele ilkelerine aykırı düştüğü, tekliflerinin yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının sunulmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılma işleminin yerinde olmadığı, ihale işlem dosyasındaki teklifler incelendiğinde YAMBİS belgesinin resmi bir evrak olmadığı, bazı isteklilerin internet çıktısı, bazı isteklilerin YAMBİS numarasını kâğıda yazarak teklif ekinde sunduğu, bu haliyle de YAMBİS numarasının bir belge niteliğinde olmadığı, bilgi niteliğinde olduğu ve ihale komisyonu tarafından tamamlatılabileceği, bu yönde Kurul ve yargı kararları olduğu, diğer yandan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın internet sitesinden YAMBİS numarası sunulmasa dahi YAMBİS kaydının firma adı ya da vergi numarası ile aktif olup olmadığının sorgulanabileceği, teklif dosyalarından firma adı ve vergi no’larının eksiksiz olarak bulunduğu, bu nedenlerle tekliflerinin tekrar değerlendirmeye alınması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve  değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerin…” hükmü,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.

(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir.

…

(7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz.

(8)  Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “… (4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası” başlıklı 53.4’üncü maddesinde “53.4.1. İdarelerce, mevzuatı gereği yapı ruhsatı alınması gereken yapım işlerinin ihalelerinde, ön yeterlik veya idari şartnamenin katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin maddesinin “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin” istenilmesine ilişkin bendinde, “yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası”na yer verilmesi gerekmektedir.

53.4.2. Bu durumda, aday veya isteklilerin son başvuru veya ihale tarihi itibariyle ilgili mevzuatı uyarınca yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası almış, Yapı Müteahhitliği Bilişim Sistemine (YAMBİS) kayıtlı ve kayıtlarının aktif durumda (belge numaralarının iptal edilmemiş) olması şartı aranacak olup, ilgili mevzuatında tanımlanan yetki belge grubu ve diğer hususlar yönüyle değerlendirme yapılmayacaktır.

53.4.3. İdarece;

a) Son başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday veya isteklilerin,

b) İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce, ekonomik açıdan en avantajlı teklif ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin,

c) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte ihale üzerinde kalan isteklinin,

YAMBİS’e kayıtlı olduklarının ve kayıtlarının aktif durumda olduğunun EKAP üzerinden veya https://yambis.csb.gov.tr internet adresinden teyit edilerek, buna ilişkin belgelerin ihale işlem dosyasında saklanması gerekmektedir.” açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin tamamlatılması” başlıklı 16’ncı maddesinde “…16.6.1 İhale dokümanında başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan eklerinden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılmayacaktır. Ancak,

a) Geçici teminat ve teklif mektuplarının Kanunen taşıması zorunlu hususlar hariç olmak üzere, sunulan belgelerde ihale sonucu açısından teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bilgi eksikliklerinin bulunması halinde, bu tür bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler,

b) Aday ve isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler,

İdarelerce tamamlatılacaktır. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler, idarece ilgili kurum veya kuruluştan re’sen istenebilir. Söz konusu belgelerin aday veya istekliler tarafından tamamlatılmasının istenilmesi halinde ise bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak idarelerce aday veya isteklilere iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilecektir.

16.6.2. İdarelerce bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak verilen süre içinde aday veya isteklilerce sunulan belgelerin, başvuru veya ihale tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgeler, aday veya isteklinin başvuru veya ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılım şartlarını sağladığını tevsik etmesi halinde kabul edilecektir.

16.6.3. Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin belgelerin yazılı olarak istenilmesi ve aday ve isteklilerce bir dilekçe ekinde sunulması gerekmektedir. İdarece belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayan aday ve isteklilerin başvuruları veya teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve isteklilerin geçici teminatları gelir kaydedilir.

16.6.4. İlgili mevzuatına göre ihaleye katılma şartı olarak istenmesi gereken belge veya bilgilerin idarece istenmediği ve bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edildiği hallerde, idarelerce bu tür belge veya bilgiler başvuruların ya da tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aday veya isteklilerden talep edilemeyecek ve tamamlatılamayacaktır. …” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Mersin Toroslar İlçesi 24 Derslikli Bahriye Ortaokulu Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı ve türü:

1 adet B+Z+3 katlı eğitim binası yapım işi

ç) Yapılacağı yer: Mersin Toroslar İlçesi

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’nci maddesinde “f) teklif dosyası kapsamında yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası sunulması zorunludur.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.”  düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin “Mersin Toroslar İlçesi 24 Derslikli Bahriye Ortaokulu Yapım İşi” olduğu, 24.05.2021 tarihinde yapılan ihaleye 44 istekli tarafından teklif verildiği, 09.06.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile söz konusu isteklilerden başvuru sahibi Hakim Petrol Gayrim. İnş. Nak. Otom. Gıda ve San. Tic. Ltd. Şti. de dâhil olmak üzere 12 isteklinin teklifinin, teklifleri kapsamında yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının sunulmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verileceği, teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgelerin idarelerce tamamlatılamayacağı, ancak, isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin idarelerce tamamlatılacağı, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği, ayrıca Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan hükme göre, ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların ise aranmayacağı anlaşılmaktadır.

Diğer yandan İdari Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinin ( f ) bendinde, teklif dosyası kapsamında “yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının” sunulmasının zorunlu olduğunun belirtildiği, başvuru sahibi tarafından söz konusu düzenlemenin İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alması gerektiği iddia edilmekle birlikte söz konusu iddianın dokümana yönelik olduğu bu nedenle idareye şikâyet süresinin doküman temin edildiği tarihi izleyen günden itibaren başladığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin şikâyet süresi geçtikten ve ihaleye teklif sunduktan sonra bu hususa yönelik itirazda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu aşamada ihale dokümanı kesinleştiğinden isteklilerin tekliflerini ihale dokümanına uygun olarak vermesi gerektiği, zira İdari Şartname’nin 7.5.5’nci maddesinde de belirtildiği üzere bu Şartname kapsamında düzenlenen belgelerin birer yeterlik kriteri olduğu ve söz konusu Şartname’de isteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterlerinin belirtildiği, ihaleye katılacak olan isteklilerin de ihale dokümanının içeriğini dikkatli bir şekilde inceleme yükümlüğünde olduğu hususları dikkate alındığında, “yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasının” teklif ile birlikte sunulması gereken bir yeterlik kriteri olduğu ve dolayısıyla anılan numara bilgisini teklifi ile birlikte sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır.

Ayrıca başvuruya konu yapı müteahhitliği yetki belgesi numarasına ilişkin bilgilerin teyidinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin yedinci fıkrasında düzenlenen hükme uygun olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın internet sayfası üzerinden (https://yambis.csb.gov.tr/Muteahhit/Index) yapılabildiği görüldüğünden, söz konusu numaranın sunulduğu belgede, mevzuatın belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartların aranmaması gerektiği belirlenmiştir.

Bu kapsamda yapılan incelemede idare tarafından gönderilen ve 09.07.2021 tarihinde kurum kayıtlarına alınan ihale işlem dosyasında yer alan başvuru sahibi Hakim Petrol Gayrimenkul İnş. Nak. Oto. Gıda ve San. Tic. Ltd. Şti.ne ait teklif dosyası incelendiğinde şikâyete konu “yapı müteahhitliği yetki belgesi numarası”nın teklifi kapsamında sunulmadığı görülmüş olup teklif zarfı içinde sunulması istenilen yeterlilik kriterlerinin istekliler tarafından sunulmaması halinde, bu eksik belgelerin yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereği idarelerce tamamlatılamayacağı dikkate alındığında, idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılma işleminde mevzuata aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.