BAŞVURU SAHİBİ:

MHC Grup Temizlik Yem. İnş. Gıda Aka. Ekip. İç Dış San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü(TKİ),

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/255743 İhale Kayıt Numaralı “Genel Müdürlük Bakım Onarım Hizmetleri ve Çan Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü Muhtelif Hizmetlerin Yaptırılması İşi” İhalesi (2.KISIM)

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü (TKİ) tarafından 30.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Genel Müdürlük Bakım Onarım Hizmetleri ve Çan Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü Muhtelif Hizmetlerin Yaptırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak MHC Grup Temizlik Yem. İnş. Gıda Aka. Ekip. İç Dış San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 26.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.10.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.11.2020 tarih ve 49629 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1725 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Dora Enerji ve Kurumsal Hizmetler Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

-Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.3’üncü maddesinde yer alan açıklama gereği tüm işçilik maliyetinin işçilik hesaplama modülüne uygun olarak açıklanmadığı, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların %4 sözleşme ve genel giderler dâhil edilerek hesaplanması gereken asgari işçilik maliyetini karşılamadığı,

-Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen araçların sadece kira veya amortisman giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, fakat Teknik Şartname incelendiğinde araçların sigorta, periyodik bakım, lastik değişim ve vergi giderleri gibi maliyet unsurlarının da teklife dahil olduğunun düzenlendiği, dolayısıyla idarece sadece kira veya amortisman giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlenerek anılan istekliye haksız avantaj sağlandığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu, ayrıca ihale üzerinde bırakılan bahse konu isteklinin araçların kira veya amortisman gideri için yaptığı açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,

Kiralama yoluyla açıklanan araçlar için Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan usule uygun belgelendirilmediği, kendi malı olmayan araçlar için fiyat teklifi alınarak açıklama yapılması gerekirken, mevzuata aykırı şekilde kira sözleşmesinin sunulduğu,

Kendi malı araçlar için yapılan amortisman hesabının belgelendirme, hesaplama ve süre yönünden mevzuata aykırı olduğu, araçların kendi malı olduğunu gösterir belgelerin sunulmadığı,  

Araçlara ilişkin yapılan açıklamaların Teknik Şartname’de yer alan kurallarla uyumlu olmadığı, Şartname’de yazılı şartların (araçların modeli ve diğer teknik özelliklerini) sağlaması ve bu hususların sunulan fiyat teklifi veya kendi malı araçlar bakımından araç ruhsatları veya benzeri ispat edici belgeler üzerinden görülmesinin gerektiği, istekli tarafından sunulan belgelerin teknik şartnamedeki özelliklerin sağlandığını göstermediği, fiyat teklifine esas kiralama süresinin işin toplam süresini kapsamadığı,

Açıklama yapılan araçların amortisman ve kiralama maliyetleri ile isteklinin bu araçlar için teklif ettiği birim fiyatlar karşılaştırıldığında, amortisman ve kiralama maliyeti dışında kalan ve teklif fiyata dahil bulunan sigorta, periyodik bakım, lastik değişim, vergi giderleri, kar ve genel gider gibi diğer maliyet unsurları için makul bir bedel gösterilmediği,

-Sunulan bir kısım fiyat teklifleri ve bunlara dayanak teşkil eden tutanakların mevzuata aykırı olduğu,

Fiyat teklifleri üzerindeki tarihlerde ve meslek mensubu beyan/onay işlemlerinde eksiklik, hata ve çelişkiler bulunduğu, fiyat tekliflerinin son geçici vergi beyanname dönemine ait olmadığı, fiyat teklifi üzerinde tutanağın tarih ve numarasına atıf yapılmadığı, fiyat teklifi ile tutanaklar arasında uyumsuzluk olduğu,

Fiyat tekliflerinin araç kiralama işiyle iştigal etmeyen kişilerden alındığı, bu işle iştigal etmeyen firmaların son geçici vergi beyanname döneminde böyle bir alım-satım faaliyeti yapması mümkün bulunmadığından, fiyat teklifi ile dayanak tutanakların afaki olduğu,

Fiyat tekliflerinin usulünce düzenlenmiş maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağına (Ek-O.6) dayanmadığı,

Dolayısıyla bu kadar önemli bir maliyet unsurunun usulünce açıklanmamasının hem işin tekniğine hem de mevzuata aykırı olduğu, bu kalemlere makul ve gerçekçi teklif veren kendileri aleyhine haksız rekabete sebep olduğu,  dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve ihalenin üzerlerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.

78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

… 78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımlarında, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır.

…78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.

…78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.

78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate alınacaktır.

…78.11. İsteklilerin tekliflerini ilgili mevzuatına göre idari şartnamede belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim oranını dikkate alarak hazırlamaları gerekmektedir.

…78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26 gün olarak hesaplama yapılacaktır.

78.14. İdari şartnamelerde ücret ile nakdi olarak ödenecek yemek ve yol gibi giderlerin net olarak ödeneceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. İdari şartnamede yer alan bu bedellerin brüt olduğu belirtilmemiş olsa bile bu tutarlar brüt olarak kabul edilecek ve buna göre işlem yapılacaktır.

78.15. Çalışacak personelin yemek ve yol maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak karşılanmasının öngörüldüğü işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak karşılanacağı idari şartnamelerin ilgili maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı gösterilecek, ancak buna ilişkin bir bedel öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin kriterler ve asgari standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale dokümanının ilgili bölümünde belirlenecektir. Bu şekilde verilen tekliflerin değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu ayni ödemeleri de içerdiği kabul edilerek değerlendirmeler buna göre yapılacaktır.

78.16. İdari şartnamede çalışacak personelin yemek veya yol maliyetinin idarenin yemekhanesinden veya personel servisinden karşılanacağı ve bedelinin yüklenicinin hakedişinden kesileceğine dair bir düzenleme yapılmışsa, yemek ve yol bedelinin ayni olarak karşılanacağı kabul edilecektir. Bu durumda her bir personel için hakedişten kesilecek yemek veya yol bedelinin tutarı idari şartnamede gösterilecektir. Hakedişten kesilecek bu yemek veya yol bedelinin, idare personeli için öngörülen yemek veya yol bedelinde bir artış yapılsa bile değiştirilemeyeceği göz önünde bulundurularak, yemek ve yol bedelinin yıl içinde meydana gelecek artışları da kapsayacak şekilde tahmini bir bedel olarak belirlenmesi gerekecektir.

78.17. Yol giderine ilişkin olarak personele mutat taşıt bileti verilmesi öngörülürse, yol bedelinin ayni olarak karşılanacağı kabul edilecek ve eğer bu maliyet faturalandırılabiliyorsa KDV hariç hesaplanacaktır. Aylık bilet, abonman kartı ya da toplu olarak alınan bilet fiyatlarının günlük bilet fiyatlarından daha düşük olması halinde, günlük bilet fiyatı yerine bu fiyatlar dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır.

78.18. Yemek ve yol gibi ihtiyaçların isteklilerce karşılanmasının öngörülmediği durumlarda ise idari şartnamelerde bunlara ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmayacak ve sözleşmenin uygulanması sırasında yükleniciden çalışanlara ait bu tür giderleri karşılaması istenmeyecektir.

78.19. İhale konusu işin yürütülmesi sırasında kullanılacak kıyafetlerin tür, miktar ve özelliklerine ilişkin bilgilere teknik şartnamede yer verilir.

78.20. İşin yürütülmesinde görev alacak ve haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarenin iş yerinde geçirecek şef, müdür, koordinatör gibi personel için ücret ödenmeyeceğine ve teklif fiyata dahil edilemeyeceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. Şef, müdür, koordinatör gibi personel öngörülmüşse bu personelin toplam personel sayısına ve teklif fiyata dahil olduğu kabul edilecektir.

78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.

78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.

Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.

…78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.

78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.

b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.

c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.

ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur….

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

…79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde   “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Genel Müdürlük Bakım Onarım Hizmetleri ve Çan Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü Muhtelif Hizmetlerin yaptırılması işi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

I. Kısmın 32 kişi

II. Kısmın 86 kişi ile yaptırılması hizmeti işidir.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

TKİ Kurumu Genel Müdürlüğü Yenimahalle/Ankara

Çan Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü Çan/Çanakkale” düzenlemesi,   

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi(karar damga vergisi, sözleşme damga vergisi), resim ve harç giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:  

…II.KISIM (ÇLİ Müdürlüğü Muhtelif İşlerin Yaptırılması işi) için  Yüklenici çalıştıracağı;

Usta Ünvanlı Personeller- Atölyede Çalıştırılacak (Brüt Asgari Ücretin %65 fazlası)

Usta Ünvanlı Personeller -Isı Merkezlerinde Çalıştırılacak (Brüt Asgari Ücretin %65 fazlası)

Usta Ünvanlı Personeller -Su Tulumbalarında Çalıştırılacak (Brüt Asgari Ücretin %65 fazlası)

Mühendis (Brüt asgari ücretin %155 fazlası)

Yağcı -Akaryakıt İkmal (Brüt asgari ücretin %40 fazlası)

Müteferrik İşçi-Su Tulumbalarında Çalıştırılacak (Brüt asgari ücretin %35 fazlası)

Engelli  Düz İşçi- (Brüt asgari ücretin %25 fazlası)

ücret ödemesi yapacak olup maaş bordrosunda gösterecektir.

Ulusal bayram ve genel tatil günleri:

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri (Usta Ünvanlı personeller için)        toplam 240 gün

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri (İş Makineleri Yağcısı-Akaryakıt İkmalci)     toplam 100 gün

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri (Müteferrik İşçi)    gün        140         çalıştırılabilir.

Fazla Çalışma:

Fazla Çalışma(Usta Ünvanlı personeller için)        saat       100        

Fazla Çalışma  (İş Makineleri Yağcısı-Akaryakıt İkmalci)   saat        500        

Fazla Çalışma (Müteferrik İşçi)   saat       100        

Dış Görev:

Dış görevlerde “her 24 saat için” konaklama ücreti dâhil “ihale tarihindeki brüt asgari ücretin % 7 si” hesaplanarak ödenir ve teklif fiyata dâhildir. Dış görevler toplam 30 gün olarak öngörülmüştür.

25.3.2. Yemek ve yol giderleri:

I.Kısım (Genel Müdürlük)

Çalıştırılacak personelin yemek gideri nakdi olarak karşılanacak olup, maaş bordosunda gösterilecektir. Bir işçinin aylık yemek gideri günlük brüt 10,00 (on lira) TL ve 26 gün üzerinden hesaplanacaktır.

Çalıştırılacak personelin yol gideri nakdi olarak karşılanacak olup, maaş bordrosunda gösterilecektir. Bir işçinin aylık yol gideri, günlük brüt 14,00 (ondört lira ) TL ve 26 gün üzerinden hesaplanacaktır.

II.Kısım (Çan Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü)

Çan linyitleri İşletmesi Müdürlüğü makine parkında bulunan araçların tamir, bakım, onarım ve temizliği ve bu işlerin yerine getirilmesi işlerinin 1 makine mühendisi, 40 tamir-bakım ustası, 17 yağcı-akaryakıt ikmalci, 3 düz işçi (engelli) olmak üzere toplam 61 personelin yemeği idareye ait yemekhaneden ücretsiz olarak karşılanacaktır.

ÇLİ Müdürlüğü’nde bulunan 6 adet doğalgaz ısı merkezi ve bir adet kömür katı yakıtlı ısı merkezi ve beslediği yapılarda meydana gelebilecek elektrik arızalarının onarılması için 1 elektrikçi ustası ve ÇLİ nin ihtiyaç duyduğu bakım onarım tadilat işleri için 5 usta ile Açık ocak sahasında su tulumbalarının kurulması, devreye alınması, çalıştırılması ve bakımı işinin 3 Tamir-Bakım Usta, 4 Elektrikçi Usta ve 12 müteferrik işçi olmak üzere toplam 25 personelin yemek gideri 26 gün üzerinden 10,00 TL/Gün olarak nakdi karşılanacaktır.

Çan linyitleri İşletmesi Müdürlüğü makine parkında bulunan araçların tamir, bakım, onarım ve temizliği ve bu işlerin yerine getirilmesi işlerinin 1 makine mühendisi, 40 tamir-bakım ustası, 17 yağcı-akaryakıt ikmalci, 3 düz işçi (engelli) ile Açık ocak sahasında su tulumbalarının kurulması, devreye alınması, çalıştırılması ve bakımı işinin 3 Tamir-Bakım Usta, 4 Elektrikçi Usta ve 12 müteferrik işçi olmak üzere toplam 80 personelin yol gideri 26 gün üzerinden idareye ait personel taşıma servisleri aracılığı ile ayni olarak karşılanacak olup bedeli yüklenicinin hakedişinden kesilecektir. Bir işçinin yol bedeli 14,00 TL/gün’dür.

ÇLİ Müdürlüğü’nde bulunan 6 adet doğalgaz ısı merkezi ve bir adet kömür katı yakıtlı ısı merkezi ve beslediği yapılarda meydana gelebilecek elektrik arızalarının onarılması için 1 elektrikçi ustası ve ÇLİ nin ihtiyaç duyduğu bakım onarım tadilat işleri için 5 usta olmak üzere toplam 6 personelin ulaşım gideri 26 gün üzerinden 14,00 TL/Gün olarak nakdi karşılanacaktır.

25.3.3. Malzeme giderleri:

İşlerin yürütülmesine, tamamlanmasına ve işlerde olabilecek kusurların düzeltilmesine ilişkin olarak bütün Kanun, KHK, Tüzük, Yönetmelik, Kararname, Genelge, Tebliğ ve diğer ilgili mevzuata uygun olarak koruyucu malzeme kullandırılmak zorundadır. Kısımlar için Teknik Şartnamelerde belirtilen Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) teklif fiyata dahildir. İhale konusu işte kullanılacak olan ve yüklenici tarafından karşılanacak birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen malzeme giderleri teklif fiyata dâhildir.

25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

% 2” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Şartname’nin ekinde ihale konusu işin ikinci kısmının miktarı ve türüne aşağıda yer verilmiştir.

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Tahsis Edeceği Araçlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.Atölye İşlerinde Kullanılacak Araçlar:

a)Yüklenici firma arazide yapılacak kaynak ve tesviye işlerinin zamanında yapılabilmesi için kendi personelini taşıma kapasitesine sahip (2) iki adet 4×2 veya 6×2 açık kasa kamyonet tahsis edecek ve araçlar üzerine bir adet kaynak makinesi ile bir takım oksijen takımını koyarak hazır bulunduracaktır. Araçlar 2018 veya daha sonraki yıllara ait model olacak ve araçlar üzerine konulacak oksijen takımı ve karbon kesme-kaynak makinesi Ç.L.İ. tarafından verilecektir. Araçların yük taşıması en az 1000 Kg olacaktır. Minibüs gibi kapalı araçlar kabul edilmeyecektir. Kamyonetin kasa uzunluğu en az 2.50 mt, genişliği en az 1.90 mt olacaktır. Araçlar tek kabin veya çift kabin olabilir.

b)Yüklenici firma tarafından mevcut yağlama platformlarının üzerine konulacağı 2 (iki) adet kasasız şaseli kamyon temin edilecektir. Araçlar 2015 veya daha sonraki yıllara ait model olacak ve araçların Motor gücü en az 150 BG, şase uzunluğu en az 510 cm olacaktır.

c)Yüklenici firma, arazide bulunan iş makinalarının temizlik işlerinde, araziye eleman taşıma, filtre götürme, temizlik için gerekli olan alet ve avadanlıkları taşıma, gibi işlemlerde kullanılmak üzere sadece 08.00-16.00 vardiyasında çalışacak 1adet ve MARİON bakım onarım işleri ile hatif araçlar tamir işlerinde kullanılmak üzere 1 adet, toplamda 2 adet 4×4 (dört çeker) çift kabin pikap bulunduracaktır. Araçlar 2018 veya daha sonraki yıllara ait model, malzeme taşınmasına elverişli, çift kabin 4×4 (dört çeker), klimalı, motor hacmi en az 2000 cc olan pick-up türü araçlar olacaktır. Araçlarda; zincir, ilk yardım seti, yangın söndürme cihazı, kriko, reflektör, stepne vb. malzemeler her zaman kullanıma hazır olacaktır. Araçlar, yarım kasa pikap veya benzeri çift kabin sıralı sürücü hariç en az 4(dört) kişi taşıyabilecek şekilde olacaktır. Yarım kasa içinde en az 850 kg. yük taşıma kapasitesine sahip olacaktır. Arazi temizlik işleri aracı günlük ortalama 30 km yapacaktır. MARION bakım ve hafif araçlar işleri aracı günlük ortalama 60 km yapacaktır.

d)Tüm araçlar dizel yakıtlı olacak ve yakıtları ÇLİ tarafından karşılanacaktır. Yakıtı İşletmemiz tarafından karşılanan bu araçlar zaruri durumlar dışında kesinlikle İşletme sahasından gerekli izin alınmadan ve denetimsiz şekilde çıkarılmayacaktır.

… 3.2. Açık Ocak Sahasında Bulunan Su Tulumbalarının Çalıştırılması ve Bakımı İşinde Kullanılacak Makine ve Ekipmanlar

a)Yüklenicinin ihale konusu işi yapabilmesi için işe başlama tarihinden itibaren aşağıda belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanları bulundurmak zorundadır.

b)Arazideki işlerin sürekliliği ve malzeme nakli için bir adet en az 2014 model, 90 HP (66 KW) gücünde 4X4 römorklu traktör.

c)Arazideki işlerin yapılabilmesini teminen yüklenici personelinin ocak içi getirme götürme işlerinde kullanılmak üzere 2 adet en az 2016 model ve üzeri 4+1 koltuk kapasiteli, en az 600 kg. yük taşımaya elverişli, 4×4 pikap, personel taşıma işinde kullanılacak aracın trafik yönetmeliğine uygun mali mesuliyet sigorta poliçesi ve kasko sigortası yapılmış arazi ve mevsim şartlarına uygun lastikleri olacaktır. İşletme gerekli görüldüğü takdirde Yükleniciden bu araçların yerine muadili bir araç talep edebilecektir.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.07.2020; işi bitirme tarihi 30.06.2021

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede, ihalede 25 adet ihale dokümanı indirildiği, 30.06.2020 tarihinde yapılan ihaleye 7 isteklinin katıldığı, idarece sınır değerin 6.849.752,17 TL olarak hesaplandığı, belirlenen sınır değerin altında geçerli teklif verdiği tespit edilen 5 istekliden EKAP üzerinden gönderilen 02.10.2020 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 13.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararında söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Dora Enerji ve Kur. Hiz. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, sınır değerin üzerinde teklif veren başvuru sahibi MHC Grup Temizlik Yem. İnş. Gıda Aka. Ekip. İç Dış San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.   

İdare tarafından 02.10.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda “İhalemizin ikinci kısmı için Kamu İhale Kurulunun 23.09.2020 gün ve 2020/UH.I-1548 sayılı kararı ile düzeltici işlem kararı verilmiş olup, sunmuş olduğunuz teklifiniz, sınır değerin altında bulunması nedeniyle söz konusu ihale için alınan Kesinleşen İhale Kararı iptal edilerek teklif değerlendirme aşamasına geçildiğinden dolayı, teklifiniz, İdarece belirlenen yaklaşık maliyete göre, İdari Şartnamenin 33. maddesi uyarınca aşırı düşük teklif olarak tespit edilmiştir.

 İdari Şartnamenin 25. maddesinde Teklif  Fiyata Dâhil Olacak Giderler;

-İşçilik giderleri,

– yemek ve yol giderleri,

-Ulusal bayram ve genel tatil günleri, fazla çalışma

-Teknik Şartnamede belirtilen özellikleri belirtilen;

– Atölyede çalıştırılacak 2 adet Açık Kasa Kamyonet için(kira veya amortisman giderleri)

– Atölyede çalıştırılacak 2 Adet 4×4 Çift Kabin Pikap  için (kira veya amortisman giderleri)

-Atölyede çalıştırılacak 2 Adet Kasasız Şaseli Kamyon (kira veya amortisman giderleri)

-Su Tulumbalarında çalıştırılacak 1 adet traktör için (kira veya amortisman giderleri)

-Su Tulumbalarında çalıştırılacak 2 adet  4×4 Pikap için (kira veya amortisman giderleri),

İdari Şartnamenin 33. maddesi gereği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79. maddesine göre teklif fiyata dâhil olacak giderlerin ayrıntılı açıklamalarının belgelendirilmesi ( bu belgelerin gerekli onay ve ibareleri taşıması) suretiyle yapılması  aşırı düşük teklifinize 07.10.2020 tarihine kadar açıklama yapmanız gerekmektedir” şeklindeki ifadeler ile bu giderlerin önemli teklif bileşenleri oldukları belirlenerek, teklifi sınır değerin altında olan istekliden aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği görülmüştür.   

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonunun ilgili mevzuat hükümlerine göre aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.  

Başvuru sahibinin “Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen araçların sadece kira veya amortisman giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, fakat Teknik Şartname incelendiğinde araçların sigorta, periyodik bakım, lastik değişim ve vergi giderleri gibi maliyet unsurlarının da teklife dahil olduğunun düzenlendiği, dolayısıyla idarece sadece kira veya amortisman giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlenerek anılan istekliye haksız avantaj sağlandığı, bu durum Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu” yönündeki iddiası incelendiğinde,  idare tarafından 02.10.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda işçilik ile araçların kira veya amortisman giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, kamu ihale mevzuatında aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olması dışında önemli teklif bileşenin belirlenmesine ilişkin başka bir kriterin bulunmadığı, idarelerin önemli teklif bileşeni olarak hangi giderlerin belirlenip belirlenmeyeceği hususunda takdir yetkisinin olduğu, ayrıca isteklilerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında önemli teklif bileşenlerini açıklamasının yeterli olduğu, belirlenen bu giderler dışındaki giderlerin açıklanmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır.

Teklifi sınır değerin altında olan istekliye idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması yazısında, işçilik giderleri (yemek ve yol giderleri, ulusal bayram ve genel tatil günleri, fazla çalışma) ile araçların (atölyede çalıştırılacak 2 adet açık kasa kamyonet, 2 adet 4×4 çift kabin pikap, 2 adet kasasız şaseli kamyon, su tulumbalarında çalıştırılacak 1 adet traktör ve 2 adet 4×4 pikap) kira veya amortisman giderlerinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan İdari Şartname’de, ihalenin ikinci kısmında 86 kişinin çalıştırılacağı, usta ünvanlı personele brüt asgari ücretin %65, mühendise %155, yağcı-akaryakıt ikmal işinde çalışanlara %40, müteferrik işçi-su tulumbalarında çalıştırılacak personele %35 ve engelli düz işçiye brüt asgari ücretin %25 fazlasının verileceği, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde usta ünvanlı personelin toplam 240 gün, iş makineleri yağcısı-akaryakıt ikmalcinin 100 gün, müteferrik işçinin 140 gün çalıştırılacağı, usta ünvanlı personelin 100 saat, iş makineleri yağcısı-akaryakıt ikmalcinin 500 saat ve müteferrik işçinin 100 saat fazla çalışma yapacağı, bir işçinin aylık yemek giderinin günlük brüt 10 TL ve 26 gün üzerinden, yol giderinin günlük brüt 14 TL ve 26 gün üzerinden hesaplanacağı, 1 makine mühendisi, 40 tamir-bakım ustası, 17 yağcı-akaryakıt ikmalci, 3 düz işçi (engelli) olmak üzere toplam 61 personelin yemeğinin idareye ait yemekhaneden ücretsiz olarak karşılanacağı, 1 elektrikçi ustası ve bakım onarım tadilat işleri için 5 usta, 3 tamir-bakım ustası, 4 elektrikçi ustası ve 12 müteferrik işçi olmak üzere toplam 25 personelin yemek giderinin 26 gün üzerinden 10 TL/gün olarak nakdi karşılanacağı, 1 makine mühendisi, 40 tamir-bakım ustası, 17 yağcı-akaryakıt ikmalci, 3 düz işçi (engelli) ile 3 tamir-bakım ustası, 4 elektrikçi ustası ve 12 müteferrik işçi olmak üzere toplam 80 personelin yol giderinin 26 gün üzerinden idareye ait personel taşıma servisleri aracılığı ile ayni olarak karşılanacağı, bu bedelin yüklenicinin hakedişinden kesileceği, bir işçinin yol bedelinin 14 TL/gün olduğu, ayrıca İdari Şartname’nin eki birim fiyat teklif cetvelinde yol bedelinin 23.801 gün olduğu, 1 elektrikçi ustası ve 5 usta olmak üzere toplam 6 personelin ulaşım giderinin 26 gün üzerinden 14 TL/gün olarak nakdi karşılanacağı düzenlenmiştir.

Asgari işçilik maliyetinin ihale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarından oluşacağı açıklanmıştır.

Bu çerçevede, ihale üzerinde bırakılan Dora Enerji ve Kur. Hiz. Ltd. Şti.nin önemli teklif bileşenleri için yaptığı açıklamalar incelendiğinde, işçilik kalemlerinin de yer aldığı teklif fiyat analiz tablosunun aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tespitler doğrultusunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin işçilik maliyetine yönelik hesaplamaları incelendiğinde, İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden %4 sözleşme ve genel giderler dâhil edilerek asgari işçilik maliyetinin hesaplandığı, hesaplanan ve teklif edilen tutarın asgari işçilik maliyetinin altında olmadığı anlaşılmıştır.

Önemli teklif bileşeni olarak belirlenen atölyede çalıştırılacak 2 adet açık kasa kamyonet, 2 adet 4×4 çift kabin pikap, 2 adet kasasız şaseli kamyon, su tulumbalarında çalıştırılacak 1 adet traktör ve 2 adet 4×4 pikap araçlarının kira gideri için Eminel Tem. Blg. İnş. Taşımacılık Tur. Yem. San. Tic. Ltd. Şti.den 5 adet fiyat teklifi alındığı, açıklamaya konu araçların tamamının kiralama maliyeti için fiyat teklifi alındığı kira sözleşmesinin sunulmadığı, araçlar kendi malı olmadığından bu araçlar için amortisman hesabının yapılmasının ve kendi malı olduğunu gösteren belgelerin sunulmasının gerekmediği, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin internet adresi üzerinden yapılan sorgulamada alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmadan alındığının anlaşıldığı, söz konusu fiyat teklifleri üzerinde araçlar için Teknik Şartname’de belirlenen özelliklerin yer aldığı,  fiyat teklifleri üzerinde tutanağın tarih ve numarasına atıf yapıldığı, aktarılan Tebliğ’e uygun şekilde gerekli ibare yazılarak SMMM tarafından imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği, fiyat teklifine esas kiralama süresinin 12 ay olduğu ve işin süresini kapsadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmemiştir.

Diğer taraftan teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenleneceği, meslek mensubu tarafından muhafaza edileceği ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, idare tarafından 02.10.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda  konu ile ilgili olarak maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6)   aşırı düşük teklif sorgu dosyası kapsamında sunulmasının istenilmediği, fiyat teklifi üzerinde de söz konusu tutanakların istenilmesini gerektirecek bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak,  başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan inceleme neticesinde Dora Enerji ve Kur. Hiz. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olduğu anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusunun reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.