BAŞVURU SAHİBİ:

Fujifilm Dış Ticaret A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Celal Bayar Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/399870 İhale Kayıt Numaralı “Hastane Radyoloji Birimi Cihaz Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Celal Bayar Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma ve Uygulama Hastanesi Başhekimliği tarafından 10.09.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hastane Radyoloji Birimi Cihaz Alımı” ihalesine ilişkin olarak Fujifilm Dış Ticaret A.Ş.nin 14.08.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.08.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 31.08.2020 tarih ve 38496 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1330 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin 1.8., 2.1., 3.2. ve 3.7’nci maddelerinin itirazen şikayet dilekçesinde belirtiği şekilde değiştirilmesi, ayrıca anılan Şartname’nin 1.11’inci maddesine dilekçede belirtilen 1.11.3. bendinin eklenmesi,  Dijital Mamografi Sistemi Teknik Şartnamesi’nin 2.4.2’nci ve 2.8.3.3’üncü maddelerinin başvuru dilekçelerinde belirtildiği şekilde değiştirilmesi, kendi cihazlarının da ihaleye katılabilmesinin önünün açılması, ihalede rekabetin sağlanması ve kamu menfaati  gereği söz konusu bu değişikliklerin yapılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.…” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) Alınacak malın teknik kriterleri ve özellikleri, ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamede düzenlenir. Teknik kriterlerin ve özelliklerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat eşitliğini sağlaması zorunludur.

(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal standart ve dengi uluslararası standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenleme yapılabilir. Ancak ulusal standardın bulunmaması durumunda sadece uluslararası standart esas alınarak düzenleme yapılabilir.

(3) Teknik şartnamede, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmadığı veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmadığı hallerde, “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.…” hükümleri bulunmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde   “2.1. İhale konusu malın;  

a) Adı: Hastane Radyoloji Birimi Cihaz Alımı

b) Varsa kodu:

c) Miktarı ve türü:

Cihaz alımı 3 kalem

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yer: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Başhekimliği …” düzenlemesi,

Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin 1.8’inci maddesinde “1.8 Cihaz üzerinde dedektör koruma amaçlı özel bir göz bulunmalıdır. Dedektör buraya konulduğunda dedektör veya dedektör bataryası otomatik olarak şarj olmaya başlamalıdır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “Cihazın üzerinde, diagonal olarak en az 15 inç büyüklüğünde, dokunmatik özellikte bir kontrol paneli bulunmalıdır. Ekran veya kontrol paneli üzerinden, tüm jeneratör kontrolleri yapılabilmeli, otomatik şutlama parametreleri tanımlanabilmeli, RIS (Radyoloji Bilgi Sistemimden bilgi alınabilmeli ve çekilen hasta görüntüleri izlenebilmelidir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 3.2’nci maddesinde  “Jeneratör en az aşağıdaki şartları sağlamalıdır:

•kV: en az 50 kV-125 kV aralığında, 1kV aralıklarla veya en az 24 kademede ayarlanabilmelidir.

• mA: en az 300 mA olmalıdır.

• mAs: en az 0.5 – 320 arasında kademeli olarak ayarlanabilir özellikte olmalıdır.

• Minimum ekspojur süresi 4,0 (dört) milisaniyeden daha uzun olmamalıdır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 3.7’nci maddesinde “Jeneratör, kumanda konsolu ile tam entegre olacaktır.(ayrı bir jeneratör konsolu bulunmayacaktır.) Jeneratör (şutlama) ayarları, hasta listesinin izlenmesi, tetkik türü seçimi ve şutlama parametrelerinin ayarı, çekilen hasta görüntüsünün izlenmesi ve filme basımı ve, cihazın açılıp/kapatılması için “logon” işlemlerinin tamamı cihazın kumanda konsolu üzerinden, aynı arayüz aracılığıyla yapılmalıdır.” düzenlemesi,

Dijital Mamografi Sistemi Teknik Şartnamesi’nin 2.4.2’nci maddesinde “Sistemin Jeneratörü yüksek frekans tekniği ile çalışmalı ve gücü en az 5,0 KW olmalıdır. Sistem jeneratörü gantriye entegre ve tümleşik yapıda olmalıdır. Oda içerisinde ayrı bir yere konulan jeneratöre sahip sistemler kabul edilmeyecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 2.8.3.3’üncü maddesinde “Sistem tomosentez taraması sırasında exposure ile ham data olarak en az 25 projeksiyon ve toplam en az 50 derecede (en az ± 25 derece) tarama yapabilmelidir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin 1.8’inci maddesinin “Cihaz üzerinde dedektör koruma amaçlı özel bir göz bulunmalıdır. Dedektör buraya konulduğunda dedektör veya dedektör bataryası otomatik olarak şarj olmaya başlamalıdır veya ayrı bir dedektör şarj cihazına konularak dedektör pilleri şarj olabilmelidir.” şeklinde,

Anılan Şartname’nin 2.1’inci maddesinin “Cihazın üzerinde diogonal olarak en az 15 inç büyüklüğünde, dokunmatik özellikte bir kontrol paneli bulunmalıdır. Ekran üzerinden veya ekran yakınındaki tuşlar vasıtasıyla tüm jeneratör kontrolleri yapılabilmeli, otomatik şutlama parametreleri tanımlanabilmeli, RIS(Radyoloji Bilgi Sistemi)’den bilgi alınabilmeli ve çekilen hasta görüntüleri izlenebilmelidir.” şeklinde,

Aynı Şartname’nin 3.2’nci maddesinin “Jeneratör en az aşağıdaki şartları sağlamalıdır:

•Kv: en az 50 kV-125 Kv aralığında, 1kV aralıklarla veya en az 24 kademede ayarlanabilmelidir.

•mA: en az 300Ma olmalıdır.

•mAs: en az 0.5-320 arasında kademeli olarak ayarlanabilir özellikte olmalıdır.

•Minimum ekspojur süresi 4,0(dört)milisaniyeden daha uzun olmamalıdır.” şeklinde,

Anılan Şartname’nin 3.7’nci maddesinin “Jeneratör, kumanda konsolu ile tam entegre olacaktır veya jeneratör parametreleri konsolun yakınında bulunan tuşlar vasıtasıyla yapılabilmelidir. Jeneratör(şutlama)ayarları, hasta listesinin izlenmesi, tetkik türü seçimi ve şutlama parametrelerinin ayarı, çekilen hasta görüntüsünün izlenmesi ve filme basımı ve cihazın açılıp kapatılması için”logon” işlemlerinin tamamı cihazın kumanda konsolu üzerinden veya kumanda konsolunun yakınındaki tuşlar aracılığıyla yapılmalıdır.” şeklinde,

Dijital Mamografi Sistemi Teknik Şartnamesi’nin 2.4.2’nci maddesinin “Sistemin jeneratörü yüksek frekans tekniği ile çalışmalı ve gücü en az 5,0KW olmalıdır. Sistem jeneratörü gantriye entegre ve tümleşik yapıda olmalıdır veya oda içerisinde ayrı bir yere konulan jeneratöre sahip olmalıdır.” şeklinde,

Aynı Şartname’nin 2.8.3.3’üncü maddesinin “Sistem tomosentez taraması sırasında exposure ile ham data olarak en az 15 projeksiyon ve toplam en az 40 derecede (en az ±20 derece)tarama yapabilmelidir.” şeklinde değiştirilmesi,

Ayrıca Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin 1.11’inci maddesine “1.11.3. Cihazda kullanılan dedektörler IPX6 Standartlarında su geçirmezlik özelliğine sahip olacak ve dedektörlerin dış yüzeyi antibakteriyel yapıda olmalıdır” bendinin eklenmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Ayrıca başvuru sahibi tarafından anılan bu maddeler dışında Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin 5.3’üncü maddesinin de değiştirilmesinin idareden istenildiği, idarece de bu değişiklik talebi kabul edilerek zeyilname düzenlendiği, ayrıca düzenlenen zeyilname’de anılan Şartname’nin 3.2’nci maddesinin de başvuru sahibinin talebi doğrultusunda değiştirildiği görülmüştür.

Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan 24.08.2020 tarihli kararın “Hastane Radyoloji Birimi Cihaz Alımı (3 kalem) ihalenin 2’nci kalemi “Motorize Seyyar Radyografi” cihazının teknik şartnamesine başvuru sahibinin yaptığı itiraz teknik üye tarafından değerlendirildiği, 1,8. maddesindeki değişiklik talebi; talep edilen cihazın en pahalı parçası olan detektörün güvenliği açısından uygun görülmediği, 1.11.3. maddesindeki değişiklik talebi; fonksiyonellik ve kullanım açısından uygun görülmediği, 2.1. maddesi değişiklik talebi; fonksiyonellik ve kullanım açısından uygun görülmediği, 3.2.maddesi değişiklik talebi; klinik olarak diagnostik kalite açısından uygun görülmediği, 3.7. maddesi değişiklik talebi; fonksiyonellik ve kullanım açısından uygun görülmediği, 5.3. maddesindeki değişiklik talebi uygun görülmüş olup, konu ile ilgili zeyilname düzenleneceği,

İhalenin 3. kalemi “Dijital Mamografi Sistemi” cihazının teknik şartnamesi 2.4.2. maddesindeki değişiklik talebi; cihazdan ayrı bir ünite şeklindeki jeneratörler kullanıldığında yüksek gerilimin aktarılmasında artefaktlar oluşacağı, görüntü kalitesi ve diagnostik açıdan bu husus önem arz ettiği ve harici yer kaplayan bir ünite istenmediğinden uygun görülmediği, 2.8.3.3. maddesindeki değişiklik talebi de; talep edilen değerler hem projeksiyon açısından hem de tarama açısının yetersiz olması nedeniyle klinik açıdan yeterli veri sağlayamayacak değerler olduğundan uygun görülmediği şeklinde cevap verilmiştir.” şeklinde olduğu görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından kendilerine ait Motorize Seyyar Radyografi Sistemi olan “FDR GO Plus” modeli ve Fujifilm marka Amulet İnnovality Model Dijital Mamografi Cihazlarının ihaleye katılımının önünün açılması ve rekabetin artırılması amacıyla, Flat Panel Dijital Dedektörlü, Motorize Seyyar Radyografi Cihazı Teknik Şartnamesi’nin ve Dijital Mamografi Sistemi Teknik Şartnamesi’nin ilgili maddelerinin başvuru dilekçesinde yer aldığı şekilde değiştirilmesinin gerektiği iddia edilmektedir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, teknik şartnamelerdeki teknik kriterlerin verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması, ayrıca bu şartnamelerde belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilmemesi ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmemesi gerektiği, ayrıca 4734 sayılı Kanun’un temel ilkeleri çerçevesinde rekabetin yanı sıra ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasının da sağlanması yükümlülüğünün idarelere getirildiği anlaşılmıştır.

İdarelerin rekabeti engellemeden istekliler arasında fırsat eşitliğini sağlayarak verimliliğe ve fonksiyonelliğe yönelik ihtiyaçlarını kendilerinin belirleyebileceği ve bu doğrultuda tespit edilen ihtiyaçlar için ihalelere çıkabileceği, ancak idarelerce belirlenen bu ihtiyaçların sorgulanmasının ise yerindelik denetimi kapsamında yer alacağı anlaşılmıştır.

Bu bağlamda, idarelerin gerek ihtiyacı olan malın tespiti, gerek ihale konusu alımın niteliklerini dikkate alarak teknik şartnamelerde hangi kriterleri belirleyip belirleyemeyecekleri, gerekse de belirledikleri kriterlerin ihtiyacı karşılamada yeterli olup olmadığı noktasında belli bir serbestiye sahip olduğu açıktır. Ancak, alımın konusuna ilişkin teknik kriter ve özellikleri belirleme hususundaki bu takdir yetkisi yukarıda yer verilen Kanun maddesi ile belli ölçüde sınırlandırılmıştır.

Dolayısıyla, idarece tespit edilmiş olan malın niteliğine ilişkin belirlemelere yönelik Teknik Şartname düzenlemelerinin, mal alımının konusunun ve teknik ayrıntılarının idarenin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde hazırlandığı varsayımından hareketle, idarenin ihtiyaçları ve takdir hakkı doğrultusunda yapılan bir idari tasarruf olarak değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  

Yapılan incelemede, başvuru sahibinin iddiaları kapsamında Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinin, kendilerine ait Motorize Seyyar Radyografi Sistemi olan “FDR GO Plus” modeli ve Fujifilm marka Amulet İnnovality Model Dijital Mamografi Cihazlarının ihaleye katılımının önünün açılması ve rekabetin artırılması amacıyla başvuru dilekçesinde yer verilen şekilde değiştirilmesi talebini içerdiği anlaşılmıştır. Ancak başvuru sahibi tarafından ihale dokümanında değiştirilmesi istenilen mevcut düzenlemelerin tek bir marka veya modele ilişkin olduğuna yönelik bir iddiada bulunulmadığı, ihtiyacın en doğru şekilde ihtiyaç sahibi idarece tespit edilebileceği gibi idarelerin ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçları karşılayacak teknik kriterleri belirleme noktasında belli bir marka veya modeli işaret etmediği sürece takdir yetkilerinin bulunduğu, piyasadaki bütün markalarla/modellerle ihaleye teklif verilmesinin temin edilmesinin mümkün olmadığı ve bir markanın/modelin ihaleye katılım sağlanamamasının rekabetin sağlanmadığına ilişkin tek kriter olarak dikkate alınmasının sağlıklı olmayacağı, kaldı ki idarenin şikâyete verdiği cevapta belirtilen hususlar dikkate alındığında, başvuru sahibi tarafından talep edilen yukarıdaki değişikliklerin idarenin ihtiyacı ile örtüşmediği, diğer değişiklik taleplerinin ise uygun bulunarak zeyilname düzenlendiği, başvuru sahibi tarafından dilekçesinde yer verildiği şekilde değiştirilmesi istenilen teknik şartname maddelerinin de idarenin ihtiyacını değiştirebileceği ve başka istekliler açısından itiraz konusu edilebileceği, hususları bir arada değerlendirildiğinde başvuru sahibinin değişiklik taleplerinin idarece yerinde görülmeyerek şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukuka aykırılık olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.