Teknik Şartnamede yer alan düzenlemelerden yüklenici tarafından ihale konusu işin kesintisiz ve sorunsuz olarak işletilmesinin ve söz konusu durumu temin etmek için gerekli önlemlerin alınmasının ve işin işleyişinin idarenin kontrolü izni ve bilgisi dahilinde sürdürülmesinin amaçlanmış olup yüklenici tarafından geliştirilen veya doğrudan yüklenici tarafından temin edilene bağlı olarak ortaya çıkan sorunların yüklenicinin sorumluluğundamı olmalıdır
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” açıklaması,
“İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş olduğu işin önemine ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü yardımcı tesisleri hazırlamak, her türlü malzemeyi, ekipmanı ve personeli sağlamak ve ihzaratla ilgili önlemleri almak zorundadır.
Yüklenici tarafından sağlanan yüklenici ekipmanı ve malzemelerin tamamı işyerine getirildiğinde, yalnızca hizmetlerin gerçekleştirilmesinde kullanılacak sayılır ve yüklenici, bunların tamamını veya bir kısmını, işyeri içinde taşınması hariç, kontrol teşkilatı olurunu almadan nakledemez. Ancak, elemanları, işçileri ve yüklenici ekipmanı ile malzemeleri işyerine getirecek veya işyerinden götürecek vasıtalar için olur almaya gerek yoktur.
Yüklenici, işin sözleşme süresi içinde bitirilmesi için, gerekli miktarda malzeme ve ekipman ile yeterli sayıda personeli her an iş başında bulunduracaktır…” açıklaması,
“Diğer yüklenicilere olanak sağlanması” başlıklı 16’ncı maddesinde “Yüklenici, kontrol teşkilatının isteklerine uygun olarak;
a) İdare tarafından istihdam edilen diğer bütün yüklenicilere ve onların işçilerine,
b) İdarenin personeline,
c) Sözleşme konusu işlerle bağlantılı olarak veya bu işlerin görülmesine yardımcı olması amacıyla idarenin bizzat yürüttüğü veya bir başka sözleşme uyarınca başka yükleniciler tarafından yürütülen veya sözleşmenin kapsamında yer almayan herhangi bir iş nedeniyle, bu işin niteliği gereği işyerinde veya işyeri yakınında çalıştırılması gereken ve usulünce yetkilendirilmiş olan şahıslar ile bunlara tâbi personele, görevli veya yükümlü oldukları işleri yapmaları için gereken bütün makul imkanları sağlayacaktır.” açıklaması,
“Malzeme, tesis ve işçilik kalitesi” başlıklı 17’nci maddesinde “Bütün malzemeler, tesisler ve işçilik;
(a) Sözleşmede ve eklerinde belirtilen tip ve türlerde ve kontrol teşkilatının talimatlarına uygun olacak,
(b) İmalat, üretim veya hazırlanma yerinde, işyerinde ya da sözleşmede öngörülen başka herhangi bir yerde kontrol teşkilatının talep edeceği zamanlarda denetim ve testlere tabi tutulacaktır.
Yüklenici, malzemeleri veya tesisleri incelemek, ölçmek ve test etmek için gereken her türlü desteği, işçiliği, elektriği, yakıtı, cihazları ve aletleri temin edecek ve işte kullanılmadan önce bütün malzeme numunelerini, kontrol teşkilatı tarafından seçilecek ve gerekli görülecek testlerin yapılması amacıyla idareye sunacaktır.
Bütün numuneler, yüklenici tarafından sözleşme ile temin ve ibraz edilmeleri açıkça öngörüldüğü takdirde masrafları yükleniciye ait olmak üzere temin edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Yazılımların Test Edilmesi ve Devreye Alınması” başlıklı 14.4’üncü maddesinde “…14.4.13. YÜKLENİCİ tarafından geliştirilen veya doğrudan hazır olarak YÜKLENİCİ tarafından temin edilerek AÜTS kapsamında İDARE’nin kullanımına sunulan yazılım, donanım ve sistemler, İDARE personeli tarafından YÜKLENİCİ ile birlikte devreye alınacaktır. Sürüm geçişleri, iyileştirme ve yapılandırma çalışmaları da dahil olmak üzere tüm çalışmalarda, sistemin kesintisiz ve sorunsuz çalıştırılması YÜKLENİCİ’nin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne göre yüklenici tarafından işlerin gereken özen ve ihtimam gösterilmek suretiyle planlanacağı, sözleşmede öngörüldüğü şekilde yürütülerek tamamlanacağı ve işlerde olabilecek kusurların sözleşme hükümlerine uygun olarak giderileceği, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testlerin yaptırılacağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edileceği, Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı yüklenicinin bizzat sorumlu olacağı, ayrıca sözleşme konusu işlerle bağlantılı olarak veya bu işlerin görülmesine yardımcı olması amacıyla idarenin bizzat yürüttüğü veya bir başka sözleşme uyarınca başka yükleniciler tarafından yürütülen veya sözleşmenin kapsamında yer almayan herhangi bir iş nedeniyle, bu işin niteliği gereği işyerinde veya işyeri yakınında çalıştırılması gereken ve usulünce yetkilendirilmiş personele, görevli veya yükümlü oldukları işleri yapmaları için gereken bütün imkanların sağlanacağı, yüklenicinin kusuru olmaksızın, öngörülen süreler içinde işin yerine getirilememesi durumunda da yükleniciye süre uzatımı verileceği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından, Teknik Şartname’nin yukarıda yer verilen maddesinde sorumluluğa ilişkin hususların yüklenici açısından sorun teşkil edeceği, yüklenicinin yapımını üstlenmediği bir iş için sorumlu haline geleceği iddia edilmektedir.
Teknik Şartname’de yer alan şikayete konu düzenlemelerden, yüklenici tarafından ihale konusu işin kesintisiz ve sorunsuz olarak işletilmesinin ve söz konusu durumu temin etmek için gerekli önlemlerin alınmasının ve işin işleyişinin idarenin kontrolü, izni ve bilgisi dahilinde sürdürülmesinin amaçlandığı, yüklenici tarafından geliştirilen veya doğrudan yüklenici tarafından temin edilen yazlıma bağlı olarak ortaya çıkan sorunların yüklenicinin sorumluluğunda olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan doküman düzenlemelerinde, yüklenicilerin işin yürütülmesi sırasında üstleneceği sorumluluk sınırlarının Hizmet İşleri Genel Şartnamesine göre belirlendiği, yüklenicinin öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağı, idarenin ise takip, gözetim ve denetim sorumluluğunun bulunduğu ve şikâyete konu edilen Teknik Şartname düzenlemelerinde yukarıda aktarılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi düzenlemelerine paralel olarak yüklenicinin sorumluluklarına yer verildiği görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Toplantı No : 2020/009
Gündem No : 54
Karar Tarihi : 04.03.2020
Karar No : 2020/UH.II-500