BAŞVURU SAHİBİ:

Turtaş Taşımacılık ve Tur. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Beylikdüzü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/730693 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul İli Beylikdüzü İlçesindeki Okullarda Eğitim Gören 492 Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci/Kursiyer/Velinin 44 Hat (Araç) İle 180 İş Günü Okullarına Taşınması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Beylikdüzü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 22.08.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul İli Beylikdüzü İlçesindeki Okullarda Eğitim Gören 492 Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci/Kursiyer/Velinin 44 Hat (Araç) ile 180 İş Günü Okullarına Taşınması İşi” ihalesine ilişkin olarak Turtaş Taşımacılık ve Tur. Ltd. Şti. nin 16.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.08.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.08.2023 tarih ve 106206 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.08.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/998 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde ihaleye katılımdaki yeterlik esaslarının açıkça belirtilmiş olduğu, dolayısıyla idarelerin ihaleye katılım aşamasında aranan belgelerin neler olduğunu belirleme yetkisinin anılan Kanun çerçevesinde belirlendiği, ihale Teknik Şartname’sinin 8’inci maddesinde sözleşme imzalanmadan önce idarenin istediği belgeler arasında, ihale konusu öğrenci taşımacılığı hizmetinde kullanılacak araçların plaka listesi, ruhsatları vb. pek çok belgenin bulunduğu, anılan düzenlemede söz konusu belgelerin aslının idarece onaylı fotokopilerinin istendiği ve bu belgelerin sorgulanmasından sonra sözleşme imzalanacağının belirtildiği, ancak istenilen evrakın sözleşmeden önce temin edilmesinin ve idareye sunulmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı ve bu düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.

c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.

 d) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan.

e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen.

f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen.

g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan.

h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.

i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan.

j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.

Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.

Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) İhale konusu işin yaklaşık maliyetine bakılmaksızın tüm ihalelerde; adayın veya isteklinin teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu gösteren belgelerin,

b) Yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarı ile eşik değer arasında olan işlerin ihalelerinde; (a) bendinde sayılan belgelere ek olarak, adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgelerin,

c) Yaklaşık maliyeti, eşik değere eşit veya eşik değeri aşan işlerin ihalelerinde (a) ve (b) bentlerinde sayılan belgelere ek olarak;

…

2) Adayın veya isteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayımlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin,

3) Adayın veya isteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu ve hizmet işleri ile ilgili cirosunu  gösteren belgelerin,

idarelerce istenilmesi zorunludur.

ç) Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgelerinin istenildiği işlerin ihalelerinde, banka referans mektubu istenilmesi zorunlu değildir.

(2) Kanunun 48 inci maddesinde yer alan danışmanlık hizmet alımlarından, yaklaşık maliyeti, Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalanların ihalelerinde ise; (a) ve (b) bentlerinde sayılan belgelerin istenilmesi zorunludur.

(3) Yaklaşık maliyeti eşik değere eşit veya eşik değeri aşan muhasebe, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanatlar gibi hizmetlere ilişkin ihalelerde, ekonomik ve mali yeterlik belgeleri; yaklaşık maliyetine bakılmaksızın sigortacılık hizmet alımı ihalelerinde ise adayın veya isteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimini gösteren belgeler idare tarafından gerekli görülmesi halinde istenebilir.

(4) Yukarıda sayılan belgeler dışında, Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere isteneceği, ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve bu Yönetmelikte düzenlenen esaslar çerçevesinde idare tarafından belirlenir.

(5) İhalelerde hiçbir şekilde taahhütname istenemez. Ayrıca, yaklaşık maliyetine bakılmaksızın ilgili mevzuatı uyarınca taşıma yoluyla eğitime erişim kapsamında yapılan taşıma işleri ve sigortacılık hizmet alımları ile yaklaşık maliyeti Kanunun 13 üncü maddesinin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının altında kalan hizmet alımı ihalelerinde ekonomik ve mali yeterlik belgeleri istenemez.

(6) Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde; istenecek belgeler, işin tamamı dikkate alınarak hesaplanan yaklaşık maliyete göre belirlenir.

(7) İlk defa gerçekleştirilecek yeni bir hizmet türünün ortaya çıkması durumunda, daha önce bu hizmeti yerine getirmiş yeterli sayıda istekli bulunamaması nedeniyle rekabet koşullarının oluşmayacağı anlaşılan hizmet alımı ihalelerinde, idareler iş deneyimi aramayabilir.

(8) Hava ambulansı hizmeti ve yangın ile mücadele amaçlı hava aracı hizmeti alımına ilişkin olarak adaylardan ve isteklilerden ekonomik ve mali yeterlik belgeleri ile iş deneyimini gösteren belgeler istenmez. Bu Yönetmeliğin 38 inci maddesinin son fıkrasında düzenlenen ve bu Yönetmeliğin eki Tip İdari ve Tip Ön Yeterlik Şartnamelerinin İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri/Ön Yeterlik Başvurusu İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri/Yeterlik Başvurusu İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri başlıklı maddelerinde yer verilen sicil, izin, ruhsat gibi belgelerin iş ortaklarından herhangi biri tarafından sunulmasına ilişkin düzenleme sivil havacılık mevzuatı esas alınarak yapılır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “(1) Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir.

(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.

(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, ( )… Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı İstanbul İli Beylikdüzü İlçesindeki Okullarda Eğitim Gören 492 Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci/Kursiyer/Velinin 44 Hat (Araç) İle 180 İş Günü Okullarına Taşınması İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e)Miktarı: Milli Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında İstanbul İli Beylikdüzü İlçesindeki Okullarda Eğitim Gören 492 Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci/Kursiyer/Velinin 44 Hat (Araç) İle 180 İş Günü Okullarına Taşınması İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Beylikdüzü ilçesindeki taşıma merkezi okul/kurumlar”  düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 8’inci maddesinde; “İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacak belgeler; Yüklenici; her bir taşıma merkezi okul/kurum için taşıma yapacak olan taşımalı eğitim aracı, rehber personel ve sürücüye ait:

8.1) Araç plaka listelerini, taşımalı eğitim aracının ruhsatını (aslı idarece onaylı fotokopisi),

8.2) Araca ait karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini, Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası poliçesini (aslı idarece onaylı fotokopisi),

8.3) Sürücülerin mesleği bakımından, her beş yılda bir yetkili kuruluşlardan psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren raporu (aslı idarece onaylı fotokopisi)

8.4) Taşımalı eğitim aracı olarak kullanılacak taşıtların altı ayda bir bakım onarımlarının ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin öngördüğü periyodik muayenesinin yapıldığına dair belgeyi (aslı idarece onaylı fotokopisi),

8.5) Sürücüye ait sürücü belgesini (aslı idarece onaylı fotokopisi), sürücüye ait nüfus kâğıdının aslını (aslı idarece onaylı fotokopisi), sabıka kaydı belgesinin aslını ve iletişim bilgilerini,

8,6) Rehber personele ait nüfus kâğıdının aslını (aslı idarece onaylı fotokopisi), sabıka kaydı belgesinin aslını ve iletişim bilgilerini,

8.6) Taşımalı eğitim uygulaması kapsamında çalıştırılacak sürücü rehber personel ve kiralık olması durumunda araç sahibi ile yapılacak sözleşmelerin bir nüshasını (aslı idarece onaylı fotokopisi), il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne teslim eder.

 8.7) Bu Şartnamede düzenleme bulunmayan durumlarda, 27/10/2017 tarihli ve 30221 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliği hükümleri dikkate alınacaktır.

8.8) İdare tarafından gerekli incelemeler ve evrak sorgulamaları yapıldıktan sonra yüklenici ile sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhale işlem dosyasında yer alan bilgi ve belgelerden başvuruya konu ihalenin Beylikdüzü İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “İstanbul İli Beylikdüzü ilçesindeki okullarda eğitim gören 492 özel Eğitime İhtiyacı olan Öğrenci/Kursiyer/Velinin 44 hat (araç) ile 180 işgünü okullarına Taşınması”  işine ilişkin olduğu, ihalede 20 adet ihale dokümanı indirildiği ihalenin açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle 22.08.2023 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirildiği, anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde yapılan düzenlemede ihale konusu personel taşıma hizmetinde kullanılacak araçların başta plaka listesi olmak üzere ile ruhsatlar ve pek çok belgenin aslı idarece onaylı fotokopilerinin sözleşmeden önce idareye ibraz edileceğinin ve idare tarafından gerekli incelemeler ile evrak sorgulamaları yapıldıktan sonra yüklenici ile sözleşme imzalanacağının belirtildiği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde ihaleye katılım aşamasında aranan belgelerden Kurum tarafından taahhütname sunulmasına imkân tanınanlara ilişkin olarak kanıtlayıcı belgeler ile yine Kanun’un bahse konu maddesi kapsamında sayılan diğer belgelerin ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulacağı, söz konusu belgelerin sözleşme imzalanmadan önce idareye verilmemesi veya sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen durumlara aykırı hususlar içermesi halinde ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla yapılan değerlendirme neticesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda aktarılan maddesinde sözleşmenin imzalanması öncesinde sunulması gereken belgelerin neler olduğunun hüküm altına alındığı, dolayısıyla idarelerce sözleşmenin imzalanması öncesinde ihale üzerinde bırakılan istekliden istenilebilecek belgelerin belirli olduğu anlaşılmıştır.

Ancak, incelemeye konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 8’inci maddesinde ihale üzerinde kalan istekli tarafından “ihale konusu personel taşıma hizmetinde kullanılacak araçların plaka listeleri, araç ruhsatları, zorunlu ferdi kaza  sigortası poliçesi, sürücülerin psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren raporu, araçların bakım ve onarımlarının ve periyodik muayenelerinin yapıldığını gösterir belge, sürücü belgesi, sürücüye ait nüfus kağıdı, sabıka kaydı belgesi ve iletişim bilgileri, rehbere ait nüfus kağıdı, sabuka kaydı belgesi, kapsamda çalıştırılacak sürücü rehber personel ve kiralık olması durumunda  araç sahibi ile yapılacak sözleşmelerin” şeklinde belirtilen belgelerin bir nüshasının aslı idarece görülmüş olan fotokopilerinin sözleşme imzalanmadan önce idareye ibraz edilmesi gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı görülmüş olup, Kanun’un 10’uncu maddesinde sayılmayan söz konusu belgelerin sözleşmenin imzalanması öncesinde idareye sunulmasının istenilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum’un şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde 54.677,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,   Oybirliği ile karar verildi.