BAŞVURU SAHİBİ:

Eminel Temizlik Bilgisy. İnş. Taş. Tur.Yemek. Unlu Mam. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/578507 İhale Kayıt Numaralı “24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Dağıtım Sonrası Hizmetlerinin Yaptırılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 04.12.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Dağıtım Sonrası Hizmetlerinin Yaptırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Eminel Temizlik Bilgisy. İnş. Taş. Tur.Yemek. Unlu Mam. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.12.2020 tarih ve 55790 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1990 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde ve Teknik Şartname’nin 3.1’inci maddesinde, 1’inci kısım hastanelerde toplam 88 personel çalıştırılacağının belirtildiği, ancak çalıştırılacak engelli personele yer verilmediği, 4857 sayılı Kanun’un 30’uncu maddesine göre elli veya daha fazla işçi çalıştıran firmaların engelli işçi çalıştırmasının zorunlu kılındığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü ve 78.28’inci maddelerine göre ihale dokümanında engelli işçi sayısının belirtilmesi ve teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği, idare tarafından ihale dokümanında engelli işçi sayısının belirtilmemiş olmasının isteklilerin tekliflerini hazırlamalarında hata yapmalarına neden olacağı, sağlıklı teklif sunmalarını ortadan kaldırdığı, ayrıca yaklaşık maliyet hesaplamalarının hatalı yapılmasına sebep olduğu, hatalı hesaplanan yaklaşık maliyet ile isteklilerce sunulan tekliflerin değerlendirilmesi, sınır değer hesaplanması, aşırı düşük tekliflerin tespit edilmesi ve sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin hazırlayacağı aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesini ortadan kaldırdığı,

2) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesine göre işçilerin yemek ihtiyaçlarını yüklenicinin ayni olarak karşılayacağı, ancak isteklilerin tekliflerinde yemek gideri için bir bedel öngörmeyeceğinin düzenlendiği, yüklenicinin personelinin yemek ihtiyacını karşılamak için sağlık tesisinde çıkaracağı yemeğe ilaveten malzeme koyacağı ve bu malzeme giderlerinin yine yüklenici tarafından karşılanacağı, firma personelinin yiyeceği yemek için yükleniciye bir bedel ödenmeyeceğinin anlaşıldığı, yüklenicinin karşılayacağı ancak bir bedel öngörülmesi istenmeyen yemek maliyetinin asgari 608.400,00 TL olduğu, isteklilerin tekliflerinde yemek maliyetine ilişkin bir bedel öngörmemelerinin isteklileri yanılgıya sevk edeceği, isteklilerin teklif vermesine engel bir husus olduğu,

3) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesi, Teknik Şartnamenin 3.4’üncü maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2.10’uncu maddelerine göre işin süresinin 24 ay olduğu, işin 12’nci ayından sonra personelin yıllık ücretli izin hakkı kazanacağı, idarenin Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda yer verilen maddesine göre (Yıllık İzin Hariç) ibaresinin eklenmesi gerektiği, ihale dokümanında yıllık izinli personel yerine personel getirilmeyeceğine dair bir düzenleme bulunmadığı, yıllık ücretli izinde olan bütün personelin yerine günlük yaklaşık 5 personel getirilmesi gerektiği, bu durumun isteklilerin tekliflerini sağlıklı oluşturmalarına engel teşkil ettiği,

4) Teknik Şartname’nin 3.4’üncü maddesinde yeni işe alınacak personele hizmet süresince üç ayda bir eğitim verileceğinin belirtildiği, eğitimin işe alınmadan önce mi yoksa sonra mı olacağının belirlenmediği, eğitim işe başlamadan önce verilecekse, eğitim süresince ödenecek işçilik maliyetinin nasıl karşılanacağı, işe başladığı zaman mesai saatleri içinde mi yoksa mesai saatleri dışında mı verileceği, mesai saatleri dışında verilecekse işçilere ödenmesi gereken fazla mesai ücretlerinin belirlenmesi gerektiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.31’üncü ve 83.1’inci maddelerine göre idarenin tüm eğitimlerin yapılacağı/yapılması gereken saatleri belirlemesi ve mesai saatleri dışında yapılacaklar için isteklilerin mesai giderlerini hesaplamalarını gerektiği, hem fiyat farkı ödemeleri için hem de yaklaşık maliyet hesabı için fazla çalışma yapılacak saatlerin açıkça belirtmesi gerektiği,

5) Teknik Şartname’nin 4’üncü ve 5’inci maddelerinde merkez hastanelerden bazı hastane ve sağlık merkezlerine yemeklerin araçlarla taşınacağı, taşımaya ait her türlü giderlerin (şoför, yakıt, araç, gereç vs.) yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, ancak çalıştırılacak şoförlere personel listesinde yer verilmediği, hem yaklaşık maliyetin yanlış/eksik hesaplanmaması hem de isteklilerin tekliflerini doğru ve sağlıklı oluşturabilmeleri için şoförlerin personel sayılarına dahil edilmesi gerektiği,

Ayrıca idarenin istediği 4 (Dört) araç için birim fiyat teklif cetvelinde satır açması ve isteklilerden teklif alması gerektiği, şoförlerin haftalık çalışma saatlerini idarede geçirecek olduğu, diğer personele fiyat farkı verilecek olmasına rağmen şoförlerin ayrı tutulmasının 4734 sayılı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesine aykırı olduğu,

6) Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde kahvaltının ekmek hariç 4 çeşit olacağı, ayrıca ilaveten domates salatalık verilebileceği ve ayrıca kap olarak sayılmayacağı, reçel-tereyağ ve bal-tereyağ ikisinin beraber verileceği ve tek kahvaltı çeşidi sayılacağı hususları ile öğle ve akşam yemeğinin 3 çeşit kap (çeşit) olacağı ve birbirinden farklı verileceği hususlarına yer verildiği,  Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 2’nci ve 90’ıncı maddelerine göre kahvaltılarda reçel veya balın tereyağı ile verileceği ve tek çeşit olarak sayılacağına, ilaveten domates salatalık verilebileceğine ve ayrıca kap olarak sayılmayacağına dair bir düzenleme bulunmadığı,

Teknik Şartname’de ve anılan Yönetmelik’te normal yemeklerin 3 kap olacağının belirtildiği, idarece hazırlanan örnek öğle ve akşam yemeği menülerinde 4 kap (yoğurt-karpuz, ayran – karışık turşu) verilen günler bulunduğu, menülerde öğle yemeğinde bulunan erzaklardan, akşam yemeğinde yapılmış/yapılacak yemeklere de yer verilmediği, isteklilerin teklif vermesine engel bir durum olduğu,

7) Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde gramajı bulunmayan yemeğin hastane diyetisyeninin uygun gördüğü benzer yemek gramajlarının kullanılarak yapılacağının belirtildiği, hizmetin ifası sırasında hazırlanacak menülerde bulunan yemeklerin, sadece ihale dokümanında gramajları bulunan yemeklerden oluşması gerektiği, her bir yemeğin içerik ve gramajlarının farklı olması nedeniyle ciddi maliyet farkları olacağı, “benzer yemek” ifadesinin kaldırılması gerektiği,

8) Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde, numunelerin Tarım ve Orman Bakanlığı’nın gıda konusunda uzmanlaşmış laboratuvarlarında kontrol ettirileceği ve test ücretlerinin yüklenici firma tarafından karşılanacağı hususlarına yer verildiği, ancak hangi analizlerin yapılacağına dair bir düzenleme yapılmadığı,

9) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine uygun olarak örnek menülere yer verildiği, ancak örnek menüde bulunan balık (fasulye piyazı ile) çeşitlerine yer verilmediği, birim fiyat teklif cetvelinde bulunan her bir kalem için asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi ve menüde bulunan yemeklerin içerik ve gramajlarının belirtilmesi gerektiği, idarenin, şikâyet başvurularında yer verdikleri tüm iddialara verdiği cevapların uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır. ” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in 78.28’inci maddesinde “İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.” açıklaması bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım Ve Dağıtım Sonrası Hizmetlerinin Yaptırılması İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

İhalenin 1.Kısmı toplam 4.298.030 adet

İhalenin 2.Kısmı toplam 1.557.800 adet

İhalenin 3.Kısmı toplam 1.218.008 adet

İhalenin 4.Kısmı toplam 1.034.600 adet

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 1.Kısım Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi merkez binası mutfağında yemek hazırlanacaktır. Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi merkez yerleşkesinden; Kahramanmaraş Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesine, Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Ek Hizmet Binasına ve Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi Yörükselim Ek Hizmet Binasına taşımalı olarak hizmet verilecektir. 2.Kısım Elbistan İlçe Devlet Hastanesi hizmet binası mutfağında yemek hazırlanacak ve Elbistan İlçe Devlet Hastanesinden, Elbistan Ağız ve Diş Sağlığı Merkezine taşımalı olarak hizmet verilecektir. 3.Kısım a) Afşin Devlet Hastanesi b) Göksun Devlet Hastanesi c) Andırın Devlet Hastanesi, mutfaklarında , 4.Kısım a)Pazarcık Devlet Hastanesi b)Çağlayancerit Devlet Hastanesi c)Türkoğlu Dr.Kemal Bayazıt Devlet Hastanesi mutfaklarında (Türkoğlu Ağız ve Diş Sağlığı Polikliğine Taşımalı Olarak) hizmet alımı yapılacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

İhalenin 1. Grubu için;

1 Kişi  Diyetisyen veya Gıda Mühendisi (Yönetici)  Asgari Ücretin % 110 fazlası

4 Kişi Aşçı Başı  Asgari Ücretin % 100 fazlası

11 Kişi  Aşçı  Asgari Ücretin % 80 fazlası

6 Kişi Aşçı Yardımcısı  Asgari Ücretin % 50 fazlası

11 Kişi Bulaşıkçı / Temizlikçi  Asgari Ücret

32 Kişi Garson/Servis Elemanı  Asgari Ücret

olmak üzere ihalenin 1. grubu için toplam 65 kişidir.

İhalenin 2. Grubu için;

1 Kişi  Diyetisyen veya Gıda Mühendisi (Yönetici)  Asgari Ücretin % 110 fazlası

1 Kişi Aşçı Başı  Asgari Ücretin % 100 fazlası

2 Kişi  Aşçı  Asgari Ücretin % 80 fazlası

2 Kişi Aşçı Yardımcısı  Asgari Ücretin % 50 fazlası

5 Kişi Bulaşıkçı / Temizlikçi  Asgari Ücret

12 Kişi Garson/Servis Elemanı  Asgari Ücret

olmak üzere ihalenin 2. grubu için toplam 23 kişidir.

İhalenin 3. Grubu için;

3 Kişi Aşçı  Asgari Ücretin % 80 fazlası

5 Kişi Aşçı Yardımcısı  Asgari Ücretin % 50 fazlası

12 Kişi Garson/Servis Elemanı  Asgari Ücret

4 Kişi Bulaşıkçı/Temizlikçi  Asgari Ücret

olmak üzere ihalenin 3. grubu için toplam 24 kişidir.

İhalenin 4. Grubu için;

3 Kişi Aşçı  Asgari Ücretin % 80 fazlası

2 Kişi Aşçı Yardımcısı  Asgari Ücretin % 50 fazlası

8 Kişi Garson/Servis Elemanı  Asgari Ücret

5 Kişi Bulaşıkçı/Temizlikçi  Asgari Ücret

olmak üzere ihalenin 4. grubu için toplam 18 kişidir.

Ulusal Bayram Ve Genel Tatil Günlerinde çalışacak personel;

İhalenin 1. Grubu İçin,

Aşçı Başı                       (2 Kişi x 30,5 Gün)     61 Gün

Aşçı                               (4 Kişi x 30,5 Gün)   122 Gün

Aşçı Yardımcısı              (5 Kişi x 30,5 Gün)   152,5  Gün

Garson/ Servis Elemanı  (22 Kişi x 30,5 Gün)  671 Gün

Bulaşıkçı /Temizlikçi      (10 Kişi x 30,5 Gün)   305  Gün

1.Grup sağlık tesislerinde Tatil günlerinde çalıştırılacak Toplam gün sayısı 1.311,5 Gün

İhalenin 2. Grubu İçin,

Aşçı Başı                       (1 Kişi x 30,5 Gün)   30,5 Gün

Aşçı                               (1 Kişi x 30,5 Gün)   30,5 Gün

Aşçı Yardımcısı              (1 Kişi x 30,5 Gün)  30,5  Gün

Garson/ Servis Elemanı  (6 Kişi x 30,5 Gün)  183 Gün

Bulaşıkçı /Temizlikçi      (3 Kişi x 30,5 Gün)  91,5  Gün

2.Grup sağlık tesislerinde Tatil günlerinde çalıştırılacak Toplam gün sayısı 366  Gün

İhalenin 3. Grubu İçin,

Aşçı                               (3 Kişi x 30,5 Gün)  91,5 Gün

Aşçı Yardımcısı              (3 Kişi x 30,5 Gün) 91,5  Gün

Garson/ Servis Elemanı  (11 Kişi x 30,5 Gün) 335,5 Gün

Bulaşıkçı /Temizlikçi      (4 Kişi x 30,5 Gün) 122 Gün

3.Grup sağlık tesislerinde Tatil günlerinde çalıştırılacak Toplam gün sayısı 640,5  Gün

İhalenin 4. Grubu İçin,

Aşçı                               (3 Kişi x 30,5 Gün)  91,5 Gün

Aşçı Yardımcısı              (2 Kişi x 30,5 Gün) 61 Gün

Garson/ Servis Elemanı  (3 Kişi x 30,5 Gün) 91,5 Gün

Bulaşıkçı /Temizlikçi      (3 Kişi x 30,5 Gün) 91,5 Gün

4.Grup sağlık tesislerinde Tatil günlerinde çalıştırılacak Toplam gün sayısı 335,5  Gün” düzenlemesi yer almıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında ihaleye katılan isteklilerin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi uyarınca, aynı il sınırları içinde elli veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenlerinin, çalıştırdıkları toplam işçi sayısının yüzde üçü oranında engelli işçi çalıştırmaları gerektiği, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde, idarelerin 4857 sayılı Kanun uyarınca tespit ettikleri engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açması gerektiği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin malzeme dâhil yemek alımı olduğu ve işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu, iş kapsamında 1’inci kısım için 65 kişi çalıştırılmasının öngörüldüğü ve ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılıp çalıştırılmayacağına, engelli işçilerin ücretine ve sayısına yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin 1’inci kısmının aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer aldığı, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında asgari %3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ancak ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin personel maliyetleri esas alınarak değil, öğün başı maliyet üzerinden hazırlandığı, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısının istekliler tarafından dikkate alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması ve söz konusu maliyet hesaba katılarak öğün maliyetlerinin oluşturulması gerektiği, ihaleye teklif verilmesine engel bir hususun bulunmadığı, iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince yapılacak her türlü vergi, resim, harç, ulaşım sigorta vb. giderler teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

…

a) Yemek ücreti: İşçilerin yemek ihtiyaçları, sunulacak hizmetin aksamayacağı bir şekilde, yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacaktır. Ancak, yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak, hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için Sağlık Tesisinde çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde işçilerin yemek ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağına yönelik düzenleme yapıldığı, işçilerin yemek ihtiyacının yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacağı, yükleniciye herhangi bir bedel ödenmeyeceği, sağlık tesisinde çıkan yemekten işçilerin bedelsiz olarak faydalanmasına imkân verileceği, isteklilerin de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesine göre işçilerin yemek ihtiyaçlarının, yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacağı, yükleniciye işçilerin yemek ihtiyacının karşılanması için nakdi bir bedel ödenmeyeceği, hizmet alımı kapsamında çalıştırılacak işçilerin yemek ihtiyaçlarının karşılanması için sağlık tesislerinde çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânının verileceği anlaşılmakta olup, isteklilerin tekliflerinde işçilerin yemek maliyeti için ayrı bir bedel öngörmeyerek personelin yemek maliyetinin yüklenici tarafından karşılanacağı ve idarenin de yaklaşık maliyet hesabında işçilik maliyetini hesaplarken işçilerin yemek gideri için herhangi bir bedel öngörmediği tespit edilmiş olup isteklilerde tereddüt yaratacak ve teklif vermesine engel olacak bir husus bulunmadığı, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri” başlıklı 53’üncü maddesinde “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,

Az olamaz.

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi” başlıklı 54’üncü maddesinde “Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. Şu kadar ki, bir işverenin bu Kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları süreler de hesaba katılır.

Bir yıllık süre içinde 55 inci maddede sayılan haller dışındaki sebeplerle işçinin devamının kesilmesi halinde bu boşlukları karşılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle işçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiş tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır.

İşçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden başlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55 inci madde hükümleri gereğince hesaplanır.

İşçi yukarıdaki fıkralar ve 55 inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.

Aynı bakanlığa bağlı işyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kişilerin işyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesine dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar veya bunlara bağlı işyerlerinde geçen süreler, işçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde “İhale dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorundadır.

” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım Ve Dağıtım Sonrası Hizmetlerinin Yaptırılması İşi…” düzenlemesi,

Teknik Şartnameler’in “Personel çalışma esasları” başlıklı 3.4’üncü maddesinde “Yürürlükte olan İş Kanunu hükümlerine göre işçi alınıp işten çıkarma işlemi kanuni prosedüre uygun olacak, Hastane Kontrol Teşkilatı tarafından istenilen kriterlere göre ve Hizmet İşleri Genel şartnamesinin idareye verilen yetki ve sorumluluk çerçevesinde denetim yapacaktır. Teknik şartnamede belirtilen sayıdan eksik personel çalıştırılmayacaktır…” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde

“…10. Yüklenici hizmet verdiği alanlarda çalıştırmak zorunda olduğu personel sayısı Teknik Şartnamede belirtilmiştir. Eksik sayıda personel çalıştırdığı tespit edildiğinde bu durum yükleniciye yazılı olarak bildirilecektir. Bildirimin yapıldığı tarihten sonraki 5 gün içinde personel alınmadığı takdirde her geçen gün için ilgili kısıma ait sözleşme bedelinin (0,001) binde bir oranında ceza uygulanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesine göre 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca yıllık izin kullanan işçilerin fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edilmesi ve yıllık izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanmasının idarece talep edilmemesi ve idarece ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısının bu hususun dikkate alınması suretiyle belirlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, ihale konusu işin 24 ay boyunca yemek pişirme dağıtım ve dağıtım sonrası hizmetleri kapsadığı, nitelikleri Teknik Şartnameler’de düzenlenen 4 kısımda toplam 130 adet personelin çalıştırılacağı, şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı, Teknik Şartname maddesi ve Sözleşme Tasarısında yıllık izinli personel yerine başka personel getirilmesine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı, eksik personel yerine ikame personel çalıştırılabileceğinin düzenlendiği, bu bağlamda eksik personele ilişkin sorumluluğun yükleniciye ait olduğu, dolayısıyla istekliler açısından söz konusu düzenlemenin teklif hazırlanmasına engel nitelikte olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.

…

78.31 Personele çalışma saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre fazla çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

Teknik Şartnameler’in “Personel çalışma esasları” başlıklı 3.4’üncü maddesinde “…Çalışan personellerin hizmet içi eğitimleri idarenin belirleyeceği zamanlarda (üç ayda bir) yüklenici diyetisyeni tarafından, diyetisyen olmayan hastanelerde idarenin belirleyeceği kişi tarafından planlanacak ve uygulanacaktır. Hizmet içi eğitim programının konuları yüklenici tarafından belirlenecektir. Eğitime katılan elemanların katılımlarını gösterir liste her eğitim sonrası idareye sunulacaktır.” düzenlemesi yer almıştır.

Başvuruya konu ihalenin malzemeli yemek alımı ihalesi olduğu, Teknik Şartnameler’in yukarıda aktarılan maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personele verilecek hizmet içi eğitimlerin idarenin belirleyeceği zamanlarda yüklenici diyetisyeni tarafından, diyetisyen olmayan hastanelerde idarenin belirleyeceği kişi tarafından planlanarak uygulanacağının düzenlendiği, ihale dokümanı kapsamında yüklenici tarafından verilecek söz konusu eğitimlerin mesai saatleri dışında gerçekleştirileceğine ilişkin bir düzenlemenin yer almadığı ve İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde çalışacak personel için fazla mesai öngörülmediği anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde ihaleye teklif verecek isteklilerin çalışma saatleri içinde yapılacağı anlaşılan eğitim giderlerini de dikkate alarak teklif fiyatlarını oluşturabileceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartnameler’in “Hizmetin yapılma yeri” başlıklı 4’üncü maddesinde “…taşımaya ait her türlü gider (Yakıt, araç, gereç vs.) yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartnameler’in “Hizmetin ifa şekli” başlıklı 5’inci maddesinde “…Araç şoförü ile birlikte hizmet verecek olup yemek hizmetinde çalışacak işçi havuzuna dahil değildir. Şoför, yakıt, araç bakım, tamir, vergi vb. giderler yükleniciye aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalede, taşımada kullanılacak tüm giderlerin (şoför, araç, yakıt vs.) yüklenici tarafından karşılanacağı, ihale dokümanında yemek hizmetinde görevli personele ilişkin düzenlemeler yapıldığı, ancak şoföre ilişkin herhangi bir belirleme yapılmadığı, idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetveli standart formunda şoför ve diğer işçilik kalemlerine yer verilmediği anlaşılmıştır.

İncelenen ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmadığı, ihale konusu iş için hazırlanan birim fiyat teklif cetvelinin yalnızca öğün maliyetlerinden oluştuğu, işçilik, araç vs. diğer giderlerin tamamının öğün başı maliyetlere yansıtılarak teklif sunulacağı anlaşılmaktadır.  Bu çerçevede ihalede istenen personel giderinin öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle tekliflerin oluşturulabileceği, şoför kalemi dışındaki diğer işçilik kalemlerine ilişkin belirlenen kriterler çerçevesinde işçilik maliyetinin öngörülmesi gerektiği, şoför kalemi için ise bu şekilde ayrıntılı bir düzenleme yapılmamış olduğundan, şoför gideri için ilgili mevzuat çerçevesinde hesaplanacak asgari maliyetin altında olmayacak şekilde, ihalede iki kısımda toplam 5 adet araç istendiğinden 5 adet şoföre ait asgari işçilik maliyeti öngörülmesinin yeterli olduğu ve teklif fiyata dâhil edilmesinin mümkün olduğu, bu haliyle söz konusu düzenlemenin teklif verilmesine engel olacak niteliğinin bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartnameler’in “Menü hazırlığı” başlıklı 7’nci maddesinde “…

Normal Yemek Yiyen Hasta, Rafakatçılar ve Hastane Personeli İçin: Kahvaltı

Ekmek hariç dört çeşittir (kaptır). Hasta ve refakatçilere şartname ekindeki gramajlara uygun olarak kahvaltı verilecektir. Reçel-tereyeğ, bal-tereyağ ikisi beraber verilecek ve tek kahvaltı çeşidi olarak kabul edilecektir.

Birinci kap: süt, meyve suyu veya çay(1/5’lik pastörize kutu süt veya meyve suyu verilecektir)

İkinci kap: peynir veya yumurta

Üçüncü kap: reçel- tereyağ, fındık ezmesi, bal-tereyağ veya pekmez- tahin karışımı

Dördüncü kap: zeytin vb. (mevsimine göre kahvaltıya domates, salatalık ilavesi yapılabilir ve kap olarak sayılmayacaktır. Ekmek normal ve kepekli olarak dağıtılacaktır.)

Öğle ve akşam yemeği

Hastane personeli, hasta ve refakatçiler için 3 (üç) kap (çeşit) yemek çıkar. Refakatçiler sabah-öğle-akşam öğünü, nöbetçi hastane personeline akşam öğünü ve gece kahvaltısı verilir. Öğle ve akşam yemeği örnek yemek listesine göre farklı olarak verilir.” düzenlemesi,

   Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 90’ıncı maddesinde “Hastaların beslenmeleri normal ve rejim yemeği olmak üzere ikiye ayrılır.

             a) Normal Yemek :

             …

             Normal iaşe edilen bütün hastalardan, tedavi eden tabib tarafından lüzumlu görülenlere ayrıca ikindi kahvaltısı veya gece sütü gibi ilave öğünler verilebilir. 89. madde gereğince iaşesi gerekenlerin hepsine normal yemek, gece nöbeti tutanlara da gerek görülürse gece kahvaltısı verilir. Kahvaltılarda ekmek, çay veya süt dışında en fazla 3 çeşit kahvaltılık verilir. Peynirle yumurta beraber verilmez.

             Normal yemekler her öğünde üç kaptır. Düzenlenmesinde et, sebze nişastalı gıda maddeleri meyve veya tatlı bulunmasına dikkat edilir. Aynı öğünde iki etli, iki nişastalı veya 2 sebzeli, aynı günde iki öğün tatlı ve nişastalı yemek verildiği zaman hamur tatlısı verilmez.

             Öğle yemeği ile akşam yemeği aynı olabileceği gibi, aynı erzakı kullanmak kaydıyle ve üç kabı geçmemek şartıyla akşam yemeğinin bir veya iki türü değiştirilebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartnameler’de, kahvaltının, ekmek hariç dört çeşit(kap) olacağı, ikinci kap yemeğin peynir veya yumurta olacağı, mevsimine göre kahvaltıya domates, salatalık ilavesi yapılabileceği ve kap olarak sayılmayacağı, normal yemeklerin her öğünde 3 kap olacağı düzenlenmiştir. Ayrıca anılan Şartnameler’de yer alan 1 aylık yaz ve kış örnek menülerinde 3. Kap yemeklerde tamamlayıcı gıda veya içeceklerin yer aldığı( ayran- yaz mevsim salata, kavun-ayran vb.), öğle yemeği ile akşam yemeği açısından ise Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 90’ıncı maddesinde yer verilen “Öğle yemeği ile akşam yemeği aynı olabileceği gibi, aynı erzakı kullanmak kaydıyle ve üç kabı geçmemek şartıyla akşam yemeğinin bir veya iki türü değiştirilebilir” düzenlemesinden farklı olarak Teknik Şartnameler’de “öğle ve akşam yemeği örnek yemek listesine göre farklı olarak verilir” düzenlemesine yer verildiği ve buna uygun olarak öğle ve akşam yemeklerinin farklı belirlendiği görülmektedir.

Yapılan incelemede başvuru sahibince itirazen şikâyet dilekçesinde belirtilmiş olan kahvaltının ekmek hariç 4 çeşit olacağı, ilaveten domates salatalık verilebileceği ve ayrıca kap olarak sayılmayacağı, reçel- tereyağ ve bal-tereyağ ikisinin beraber verileceği ve tek kahvaltı çeşidi sayılacağı, öğle ve akşam yemeğinin birbirinden farklı verileceği hususlarının anılan Yönetmelik maddesi ile uyumlu olmadığı görülmüş olsa da ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla ilgili sorumluluğun idarelerde olduğu, isteklilerin idareler tarafından belirlenen ihtiyaç için teklif vermeleri gerektiği, anılan Yönetmelik maddesi uyarınca belirlenecek yemek çeşitlerine ilişkin sorumluluğun idareye ait bulunduğu, ayrıca yukarıda yer verilen Şartnameler’de ve Yönetmelik’te öğle ve akşam yemeklerinin 3 kap olacağının düzenlendiği, anılan Şartnameler’de yer alan 1 aylık yaz ve kış örnek menülerinde bazı yemeklerde 3’üncü kap yemeklerin “ayran- yaz mevsim salata, kavun-ayran vb.” şeklinde düzenlendiği görülmekle birlikte bu ürünlerin tamamlayıcı gıda veya içecekler olarak değerlendirilmesi gerektiği, ayrı bir kap yemek olarak belirlenmediği, teklif verilmesine engel bir husus bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir…” açıklaması,

Teknik Şartnameler’de “7.MENÜ HAZIRLIĞI

YEMEK GRUPLARI

1.Kap Yemekler

1 . Büyük parça et yemekleri

2. Küçük parça et yemekleri

3. Köfteler

4. Etli sebze yemekleri

5. Etli dolma ve sarmalar

6. Etli kurubaklagil yemekleri

7. Yumurtalı yemekler

2.Kap Yemekler

1. Pilavlar

2. Makarnalar

3. Börekler

4. Zeytinyağlı yemekler

3.KapYemekler

1. Meyveler

2. Salatalar

3. Komposto, hoşaflar

4. Tatlılar

5. Diğerleri

1. Kap Yemekler

1.Büyük parça et yemekleri: Kuzu/koyun haşlama, kuzu/koyun kapama, rosto et, islim kebap, elbasan tava, şehriyeli güveç, Ankara tava, haşlama tavuk, fırında tavuk, sebzeli tavuk pirzola, balık kızartma, fırında balık vb.

2.Küçük Parça Et Yemekleri: Bahçevan kebap, tas kebabı, orman kebabı, çiftlik kebap, patlıcan kebap, çoban kavurma, et sote vb.

3.Köfteler: Kadınbudu köfte, dalyan köfte, İzmir köfte, terbiyeli köfte, çiftlik köfte, ızgara köfte, tepsi köfte, fırın köfte  vb.

4.Etli Sebze Yemekleri: Sebzeli güveç, etli bamya, etli taze fasulye, kabak musakka, kıymalı karnabahar, kabak kalye, karnıyarık, etli kış/yaz türlüsü, kıymalı ıspanak, etli patates, patates oturtma, kıymalı kapuska, etli bezelye vb.

5.Etli dolmalar ve sarmalar: Etli biber dolma, etli kabak dolma, etli patlıcan dolma, etli karışık dolma, etli yaprak sarma, etli lahana sarma vb.

6.Etli Kurubaklagil Yemekleri: Etli nohut, etli kuru fasulye vb.

7.Yumurtalı Yemekler: Kıymalı yumurta, ıspanaklı yumurta, menemen vb.

…

8. Hazırlık ve Pişirme

Yemekler şartnamede belirtilen kalite ve gramajda olacaktır. Mönüde yazan yemek adı şartnamede yer almıyorsa, hastane diyetisyenin uygun gördüğü benzer yemeğin gramajları kullanılacaktır.   

Pişirilecek günlük yemeklere ait gıda miktarları kontrol teşkilatı tarafından kontrol edilecektir.

Yüklenici firma yemek pişirme işinde yapacağı her türlü yenilik ve değişiklik için Hastane yönetiminin İznini alacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından Teknik Şartnameler’in “Menü Hazırlığı” başlıklı 7’nci maddesinde yoğum bakımlar ve tüm servisler için rejim 1/rejim 2 diyette verilebilecek yiyecekler listesine, 2 haftalık rejim 1/rejim 2 diyet örnek menüsüne (sabah, öğle/akşam), diyet ara öğünde verilebilecek yiyecekler listesine, 2 haftalık kahvaltı örnek menüsüne, 1 aylık yaz ve kış (öğle, akşam) örnek menüsüne, 2 haftalık diyet örnek menüsüne (kahvaltı, öğle, akşam), 2 haftalık örnek ara öğün listesine (1., 2. ve 3. Ara öğün) ve gramaj listesine yer verildiği görülmektedir.

Teknik Şartnameler’in yukarıda aktarılan düzenlemelerinde “…Menüde yazan yemek adı şartnamede yer almıyorsa, hastane diyetisyenin uygun gördüğü benzer yemeğin gramajları kullanılacaktır…”  şeklinde düzenlemenin yer aldığı, Teknik Şartnameler’in 7’nci maddesinde ise hizmetin ifası sırasında verilecek olan yemeklerin 1. kap, 2. kap, vb. şeklinde düzenlendiği, örneğin 1. kap yemeklerin büyük parça etli yemek, köfte, etli sebze yemeği gibi düzenlendiği, söz konusu düzenleme karşısında benzer yemeklerin seçiminde belirsizlikten bahsedilemeyeceği, anılan düzenlemenin eşit şartlarda teklif oluşturulmasına engel olacak nitelikte olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.

Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde “… Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak zorundadır…” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartnameler’in 9’uncu maddesinde “…Yüklenici her öğün için diyet ve normal tüm yemeklerden numune almak ve saklamak zorundadır. Öğünlerden numune kontrolü için alınan örnekler her yemekten 2 adet ve en az 300’er gr. olacak ve ağzı kapalı steril numune poşetlerinde saklanacaktır. Numune alınan steril poşetler ısı göstergeli numune dolabında 72 saat saklanacaktır. Bu numuneler İdare tarafından gerekli görüldüğünde Gıda Tarım ve Orman Bakanlığının gıda konusunda uzmanlaşmış laboratuvarlarında kontrol ettirilebilecek, test ücretleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Kontrol amaçlı steril numune poşetleri ve numune dolabının temini yükleniciye aittir. Alınan numunelerin üzerine etiket yapıştırılacak ve etiket üzerinde numune alım tarihi, saati, alan kişinin ismi ve numune alınan yemeklerin adı yazılmalıdır. Numune alınmadığı veya usulüne uygun saklanmadığı takdirde, ihtar ve ceza verilecek, bir besin zehirlenmesi söz konusu olduğunda, yüklenici sorumluluğu alacak, kişilerin her türlü masrafını ve tazminatını karşılayacaktır. Yüklenici en az 90 numune poşetini alacak kapasitede buzdolabı temin edecektir. Buzdolabının içine gün ve öğünlere (diyet, normal, nötropenik vb.) bölünmüş hazneler oluşturulacaktır. İdare gerekli gördüğü hallerde şahit numune harici yemek numunesi alıp şahit numuneyle karşılaştırma yapabilecektir….” düzenlemesi yer almıştır.

Yukarıda belirtilen Genel Şartname maddelerinde, yüklenici tarafından işlerin gereken özen ve ihtimam gösterilmek suretiyle planlanacağı, sözleşmede öngörüldüğü şekilde yürütüleceği, tamamlanacağı ve işlerde olabilecek kusurların sözleşme hükümlerine uygun olarak giderileceği belirtilmiş olup, bu sorumlulukların yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testlerin yaptırılacağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale konusu iş kapsamında istenilen malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığının denetimi için kontrol teşkilatının istediği şekilde deney yapabileceği ve ister işyerinde ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderlerinin sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.

Teknik Şartnameler’in 9’uncu maddesine göre numunelerin idare tarafından gerekli görüldüğünde uzmanlaşmış laboratuvarlarda kontrol ettirilebileceği, test ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmakta olup,  ihale konusu alanda faaliyet gösteren isteklilerin gıda numunelerinin mikrobiyolojik analizleri kapsamında yapılacak test türlerini öngörebileceği, analiz giderlerinin Teknik Şartnameler’de belirlenen esaslar dâhilinde hesaplanacak öğün maliyetine dâhil edilmek suretiyle teklif birim fiyatların oluşturulmasında herhangi bir engelin bulunmadığı, bu itibarla söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.

9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir…” açıklaması yer almaktadır.

Teknik Şartnameler’in normal yemeğe ilişkin yaz ve kış örnek menülerinde “Balık (Roka ile)”, “Balık(Piyaz ile)” şeklinde balık yemeği çeşitlerine yer verildiği, yemek gramaj listesinde ise “balık kızartma(salata garnitürlü)”, “alabalık fırın”, “alabalık kızartma” çeşitlerine yer verildiği, dolayısıyla örnek menülerde yer alan balık yemeği, alabalık olarak belirtilmediğinden balık kızartma olarak kabul edilmesi gerektiği, yine piyaz girdisinin yemek gramaj listesinde garnitürler kısmında yer aldığı ve gramajlarının da belirli olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan inceleme ve tespitler neticesinde balık ve piyaz yemeğinin gramajlarının belirli olduğu anlaşılmıştır. Kaldı ki örnek menünün aşırı düşük teklif sorgulama sürecine ilişkin olduğu, bu açıdan aşırı düşük teklif açıklamasının istenilmesi aşamasında uyumsuzluk olması durumunda giderilebileceği, dolayısıyla söz konusu hususun teklif vermeye engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.