Teknik Şartnamede belirtilen tesis makine teçhizat ve diğer ekipmanın isteklinin kendi malı olmasının öngörülmesi durumunda fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği ve bu durumda isteklilerden teklifleri kapsamında anılan belgelerin istenebileceği Teknik Şartnamede belirtilen tesis makine teçhizat ve diğer ekipmanı, ihale konusu işin yürütülebilmesi için isteklilerin kendi malı olması gerektiği öngörülerek fiyat dışı unsur olarak belirlenmediği sözleşmeyi imzalayacak olan istekli tarafından sözleşmeden önce idareye sunulmasının istenildiği sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin ve yaptırımların belirtildiği ve anılan belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı görüldüğünden yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığının tespit edilmesi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 

“Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İhale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez.

(2) İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yürütülebilmesi için kendi malı olması gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak   belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da ihale konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin  “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmez.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde “İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler: {Belirtilmemiştir}” ve 7.5.5’inci maddesinde “Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemeleri yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde “Sözleşme imzalayacak olan istekli sözleşme esnasında aşağıdaki belgeleri İdareye sunması gerekir:

24.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

24.2. Bu madde boş bırakılmıştır.

24.3. İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Asfalt Plenti ve/veya Üretim Tesisine ait TS EN-13108-1 Asfalt Betonu Standartlarına Uygunluk Belgesi sahibi olduğuna dair belgeleri İdareye sunacaktır.

24.4. İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Konkasör ve/veya Ocak Taşı Üretim Tesisine ait TS-EN- 13043 Yollar, havaalanları ve trafiğe açık diğer alanlardaki bitümlü karışımlar ve yüzey uygulamalarında kullanılan agregalar Standartlarına Uygunluk Belgesi sahibi olduğuna dair belgeleri İdareye sunacaktır.

24.5. İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Malzeme Ocağı ve Asfalt Plenti’ ne ait  “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Gerekli Değildir” belgelerini İdareye sunacaktır.

24.6. İstekli; bu iş kapsamında kullanılacak olan Malzeme Ocağı, Asfalt Plenti Tesislerine ait “Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatlarını” (GSM) İdareye sunacaktır.

24.7. Yüklenici, iş kapsamında yukarıda aranan belgelere sahip ve aranan şartları sağlayan asfalt plentinin İnegöl İlçe Kaymakamlığına en fazla 50 km. mesafede olması gerekmektedir. Bu sebeple mesafeyi gösteren ve üzerinde asfalt plenti koordinatlarının(Itrf 96 datumunda 3 derece ve DOM:30) ve malzemenin taşınacağı devlet yolunun işaretli olduğu Harita Mühendisi(TMMOB HARİTA VE KADATRO MÜHENDİSLERİ ODASINA KAYITLI) onaylı krokiyi (uydu görüntüsü v.b.) idareye sunacaktır.

24.8. İhale kapsamındaki imalatlarda kullanılacak malzemelerin temin yolu ile elde edilecek olması durumunda; yukarıda istenen malzemelerinin üretileceği tesislerin,  makine,  teçhizat ve diğer ekipmanlara ait ÇED, GSM ve Kalite Standartlarına uygunluk Belgeleri İdareye sunulacaktır.

24.9. İstekli iş kapsamında kullanacağı makine, tesisat ve diğer ekipmanların kendi malı olmaması durumunda da yukarıdaki (24.3. -24.4.-24.5.-24.6.)  belgeleri idareye sunacaktır.

 

24.10. 24.8. ve 24.9. maddeleri gereği idareye belgeleri sunulan Asfalt plenti ve tesislerine ait Noter tarafından düzenlenmiş olan ve ihalemiz için iş süresinde muhtemel süre uzatımı ve keşif artışı da dahil olmak üzere intikasız olarak kullanabileceğine dair kiralama veya muvafakatname v.b gibi sözleşme ve/veya izinlerine ait belgelerin asıllarını idareye sunacaktır.

24.11. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda anılan Kanun’un 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükmüne yer verilmiştir. Bu itibarla, idareler ihtiyaçları uygun şartlarda ve zamanında karşılamakla ve kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludurlar.

 

Bu çerçevede, Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde belirtilen belgeler incelendiğinde, bu belgelerin henüz ihalenin hangi istekli üzerinde kalacağının belli olmadığı teklif verme aşamasında yeterlik kriteri olarak öngörülmediği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sözleşme esnasında sunması gereken belgeler olarak öngörüldüğü, bu belgelerin iş kapsamında kullanılacak olan asfalt plenti ve/veya üretim tesisine ait TS EN-13108-1 asfalt betonu standartlarına uygunluk belgesi; konkasör ve/veya ocak taşı üretim tesisine ait TS-EN- 13043 yollar, havaalanları ve trafiğe açık diğer alanlardaki bitümlü karışımlar ve yüzey uygulamalarında kullanılan agregalar standartlarına uygunluk belgesi sahibi olunduğuna dair belgeler; malzeme ocağı, asfalt plenti tesisine ait “Gayri Sıhhi Müessese Ruhsatı” (GSM); asfalt plenti ve malzeme ocağına ait  “ÇED olumlu” “ÇED gerekli değildir” belgeleri olduğu ve bu belgelerin niteliğine bakıldığında ise anılan belgelerin ihale konusu işte kullanılacak tesislerin kurulu ve çalışır vaziyette olduklarına ve çalıştırılmalarında yasal bir engel bulunmadığına ilişkin belgelerden olduğu anlaşılmıştır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde belirtilen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, isteklinin kendi malı olmasının öngörülmesi durumunda, fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği ve bu durumda isteklilerden teklifleri kapsamında anılan belgelerin istenebileceği anlaşılmıştır. Bununla birlikte, başvuruya konu ihalede Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde belirtilen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, ihale konusu işin yürütülebilmesi için isteklilerin kendi malı olması gerektiği öngörülerek fiyat dışı unsur olarak belirlenmediği, sözleşmeyi imzalayacak olan istekli tarafından sözleşmeden önce idareye sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır. Kamu ihale mevzuatında, sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin ve yaptırımların belirtildiği ve anılan belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı görüldüğünden, yapılan düzenlemenin bu haliyle mevzuata uygun olmadığı kanaatine varılmıştır.

Toplantı No	: 2021/017
Gündem No	: 29
Karar Tarihi	: 28.04.2021
Karar No	: 2021/UY.I-897