Ticaret Sicil Gazetesinin İşletme konusu maddesinde bina projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri hususları ile ilgili faaliyet alanının bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin gerçek kişi ticari işletmesi olduğu, ilgili istekliye Ticaret Sicil Gazetesinin İşletme konusu başlıklı 1’inci maddesinde bina projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri  hususları ile ilgili faaliyet alanının bulunduğu anılan isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet göstermediğinin tespit edilmesi

29.06.1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Hükmi şahısların ehliyeti” başlıklı 137’nci maddesinde “Ticaret şirketleri hükmi şahsiyeti haiz olup şirket mukavelesinde yazılı işletme mevzuunun çevresi içinde kalmak şartıyla bütün hakları iktisap ve borçları iltizam edebilirler.” hükmü bulunmakta iken, anılan Kanun’un 13.01.2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile 01.07.2012 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırıldığı, yeni Kanun’un “Tüzel kişilik ve ehliyet” başlıklı 125’inci maddesinin ikinci fıkrasında ise önceki Kanun’un aksine “Ticaret şirketleri, Türk Medeni Kanunu’nun 48’inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır.” hükmünün getirildiği görülmektedir.

Ancak Türk Ticaret Kanunu’na göre özel kanun niteliğini taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde istekli olabilecek “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim” olarak tanımlanmıştır. Bu bakımdan, ihale konusu alanda faaliyet gösterme şartı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 125’inci maddesi uyarınca kanuni istisna niteliğindedir.

Anılan mevzuat hükmü uyarınca, istekli olabilecek sıfatını kazanmak için ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleye teklif vererek istekli sıfatını kazanan kişi ya da kuruluşların öncelikle bu şartı sağlamaları gerekmektedir.

Başvuruya konu uyuşmazlık kapsamında Türk Ticaret Kanunu’ndaki genel düzenleme yerine özel kanun niteliği taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’ndaki düzenlemenin esas alınması ve istekli olabilecekler için geçerli olan ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi şartının isteklilerce de öncelikle sağlanması gerekmektedir.

4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuat hükümlerinde isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiğinin tevsikine ilişkin bir belge istenilmediği, zira kural olarak isteklilerin ihale konusu iş ile iştigal ettikleri kabulünün bulunduğu, dolayısıyla da isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiğine ilişkin Ticaret Sicil Gazetelerini sunma zorunluluğunun bulunmadığı, bu itibarla anılan istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, faaliyet alanına ilişkin herhangi bir bilginin yer almaması durumunda, ayrıca şirketlerin ve işletmelerin diğer Ticaret Sicil Gazeteleri üzerinde inceleme yapılması gerekmektedir.

Bu çerçevede yapılan incelemede, ihale konusu işin “Şanlıurfa İli Merkez İlçeler Muhtelif Güzergâhlara Yağmursuyu Şebekesi Yapım İşi” olduğu, iddiaya konu olan isteklilerin ticaret unvanları kullanılarak “https://www.ticaretsicil.gov.tr/” internet adresi üzerinden yapılan sorgulama neticesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin gerçek kişi ticari işletmesi olduğu, ilgili istekliye ait 14.03.2019 tarihli ve 9787 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin “İşletme konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “bina projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri” hususları ile ilgili faaliyet alanının bulunduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin gerçek kişi ticari işletmesi olduğu, ilgili istekliye 21.07.2017 tarihli ve 9372 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin “İşletme konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “bina projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri” hususları ile ilgili faaliyet alanının bulunduğu anılan isteklilerin ihale konusu alanda faaliyet göstermediği anlaşılmıştır.

 Hasan Tahsin Gergerli’nin gerçek kişi ticari işletmesi olduğu, ilgili istekliye ait 20.10.2010 tarihli ve 7673 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinin “İştigal konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “inşaat müteahhitliği, mühendisliği, ekspertizlik, inşaat malzemesi alımı satımı, nakliye ve taşıma işleri ve faaliyet konuları ile ilgili taahhüt işleri ” hususları ile ilgili faaliyet alanının bulunduğu tespit edilmiştir.

Dolayısıyla Mehmet Şahin ve Abdullah Atılgan ihale konusu alanda faaliyet göstermediği görüldüğünden, anılan isteklilere ilişkin başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.