Ulaştırma Bakanlığı Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan ihale sonucu davacı şirketin uhdesinde kalan ulaştırma hizmeti ile ilgili yapım işi nedeniyle, söz konusu idarenin uygun gördüğü yere yapıldığı anlaşılan işleme konu yapıların, ilgili yönetmelik hükümleri uyarınca yapı ruhsatına tabi olmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesinde hukuki isabet yoktur.
T.C.
Danıştay
14. Daire
E: 2012/5631 K: 2014/1596 K.T.: 05.02.2014
İstemin Özeti : …17. İdare Mahkemesi’nin 12/04/2012 günlü, E:2011/2146, K:2012/633 sayılı kararının; usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Ondördüncü Dairesince, işin gereği görüşüldü:
Dava; …İli, …İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak, yedi adet, tek katlı prefabrik yapı yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca anılan yapıların ilgilisince yıkımına, aksi takdirde belediyece yıkılarak masrafın %20 fazlasıyla tahsiline ve aynı Kanun’un 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin 06.04.2011 günlü, 210 sayılı …Belediye Encümeni kararı ile bu kararın bildirimine ilişkin 14.04.2011 günlü, 1774 sayılı …Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor esas alınarak; işleme konu yapıların, 3194 sayılı İmar Kanunu’nda yer alan tanım kapsamında yapı niteliğinde ve ruhsatsız yapıldığının sabit olduğu, bu nedenle dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesinde; “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulca tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonucunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir. Ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” kuralı yer almıştır.
Aynı Kanun’un 09/12/2009 tarih ve 5940 sayılı Yasa’nın 2. maddesiyle değişik 42. maddesinde; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği’nin “Kamuya Ait Yapı ve Tesisler” başlıklı 37. maddesinin 3. fıkrasında; kamu kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan enerji, sulama, tabii kaynaklar, ulaştırma ve benzeri hizmetler ile ilgili tesisler ve bunların müştemilatı için ruhsat alınmasına gerek olmayıp, yatırımcı kamu kuruluşunca yazılı olarak ilgili idareye, inşaata başlandığının bildirilmesinin yeterli olduğu hükmüne yer verilmiştir.
…Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği’nin “Kamuya Ait Yapı ve Tesisler” başlıklı 83. maddesinde; kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan karayolu, demiryolu, tünel, köprü, menfez, baraj, hidroelektrik santralı, sulama ve su taşıma hatları, enerji nakil hatları, boru hatları (doğal gaz boru hattı ve benzeri), silo, rafineri gibi enerji, sulama, tabi kaynaklar, ulaştırma hizmetleri ile ilgili tesisler ve bunların müştemilatı niteliğinde olan kontrol kulübesi, trafo, eşanjör, elavatör, konveyör gibi yapılar inşaat ruhsatına tabi değildir. Bu tür yapı ve tesislerin inşaasına başlanacağının, ilgili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşu tarafından mülkiyete ilişkin bilgiyle birlikte yazılı olarak İlgili Belediyeye bildirilmesi gerekir.” hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; …İli, …İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak,
2 ofis, 1 adet konut, misafirhane, yemekhane, yatakhane ve laboratuvar olmak üzere yedi adet, ruhsatsız tek katlı prefabrik yapı yapıldığının 18.03.2011 günlü yapı tatil zaptı ile tespit edilmesi üzerine, dava konusu işlemle anılan yapıların ilgilisince yıkımına, aksi takdirde belediyece yıkılarak masrafın %20 fazlasıyla tahsiline ve ayrıca davacıya para cezası verilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; Ulaştırma Bakanlığı Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.09.2010 tarihinde yapılan ihale ile … Yolu Km:16+200-50+120,60İ-47+041,96G ve 77+500-82+500 arası yapım işinin davacı şirketin uhdesinde kaldığı, davacı şirket ile Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü arasında 20.01.2011 tarihinde anılan yapım işine ilişkin sözleşmenin imzalandığı, bu sözleşmenin “Şantiyenin Kuruluşu ve Kontrollük Binası” başlıklı 44. maddesinde; yer teslimini takiben, işin iyi bir şekilde yürümesi için gerekli görülen şantiye, bina ve tesislerin, her türlü su, elektrik ve sıhhi tesisatların yapımı ve temininin lazım olduğu, bu bina ve tesislerin personelin sağlık, emniyet ve teknik şartlara uygun olarak barınmasına, çalışmasına ve malzemenin muhafazasına elverişli olacağı, her türlü iç ve dış tesislere yangın, sel, vs. tehlikelere karşı emniyete alınmış olacağı hususlarının belirtildiği, Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü’nün 18.03.2011 günlü, 10771 sayılı yazısı ile; sözleşmenin 44.maddesine göre kurulacak olan şantiye ve kontrollük binası için mülkiyeti davacı şirkete ait 165 parsel sayılı taşınmazın uygun olduğunun davacı şirkete bildirildiği, davacı şirket tarafından 18.03.2011 günlü dilekçe ile; söz konusu yapılarla ilgili davalı …Belediye Başkanlığı’na bildirimde bulunulduğu görülmektedir.
Bu durumda; Ulaştırma Bakanlığı Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.09.2010 tarihinde yapılan ihale sonucu davacı şirketin uhdesinde kalan ulaştırma hizmeti ile ilgili yapım işi nedeniyle, söz konusu idarenin uygun gördüğü yere yapıldığı anlaşılan işleme konu yapıların, yukarıda alıntısına yer verilen Yönetmelik hükümleri uyarınca yapı ruhsatına tabi olmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.