Fiyat Farkı Esasları’nın 5’inci maddesinin birinci fıkrası altında hizmetin niteliğine göre çeşitli fiyat farkı formülasyonlarının düzenlendiği, anılan maddenin üçüncü fıkrasında ağırlık oranlarına ilişkin katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamının bire (1.00) eşit olacak şekilde belirleneceği yönünde düzenleme yapıldığı, İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda yer alan a1:0,00; a2:0,00; b1:0,47; b2:0,00; c:0,53 fiyat farkı katsayıları toplamının bire (1.00) eşit olduğu, ilgili katsayıların hesaplanmasına ilişkin olarak idarece piyasa fiyat araştırma tutanağı düzenlendiği, b1 katsayısının 0,47; c katsayısının 0,53 olarak hesaplandığı görülmüş olup b1 katsayısının ortalama yakıt maliyetinin ortalama maliyete oranlanması ile, c katsayısının ise amortisman ve diğer maliyetlerin ortalama maliyete oranlanması hk

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkı Esasları’nın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

…

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = A_n x B x ( P_n-1)

İ_n Y_n G_n M_n

P_n = [a₁+ a₂ —— + b₁ —— + b₂ —— + c ——]

İ_o Y_o G_o M_o

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) A_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) P_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a₁, a₂, b₁, b₂ ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

d) a₁: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a₂: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b₁: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b₂: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

…

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a₁, a₂, b₁, b₂ ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a₂, b₁, b₂ ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a₁katsayısı olarak alınır.

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

a) İ_o, İ_n: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) Y_o, Y_n: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 23 numaralı “Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”,
231 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 232 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
c) G_o, G_n: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,

ç) M_o, M_n: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı “Makine ve Teçhizat b.y.s.”, 291 numaralı “Uçak, Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi İçin Makineler”, 292 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 293 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 295 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayıyı,

ifade eder.

(5) Yukarıdaki endekslerden G_o ve G_n için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise G_o ve G_n endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.

…

(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b₁, b₂, ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir.

(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,

“Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.

(2) Fiyat farkı uygulanan işlerde, zorunlu nedenler dışında, hakedişlerin uygulama ayını takip eden ay içerisinde ve uygulama ayına ait endeksler/fiyatlar belli olduktan sonra düzenlenmesi esastır. Uygulama ayına ait endeksler/fiyatlar belli olmadan hakedişin düzenlendiği hallerde, fiyat farkı hesabı hakedişle birlikte yapılmaz, uygulama ayına ait endeksler belli olduktan sonra ayrıca hesaplanır.

…

(4) Bu Esasların uygulanması sonucu ilave olarak ödenecek ya da kesilecek tutarlar fiyat farkı olup, yüklenici ile idare arasında imzalanan sözleşme bedelini değiştirmez.

…

(12) İdari şartname ile sözleşmelere, sadece 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanacağına dair hüküm konulabilir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

“46.1.1. 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazete yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 5inci maddesine istinaden fiyat farkı hesaplanacaktır.

Ayrıca fiyat farkı hesabında kullanılacak katsayılar:

a1= 0,00

a2=0,00

b1=0,47

b2=0,00

c =0,53

Katsayı kaynak Sütün

b1 Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) 19 Kok ve rafine petrol ürünleri

b2 Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) Yurt içi ÜFE

genel

c Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) 28 Makine ve ekipmanlarb.y.s.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.

31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazete yayınlanan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların 5inci maddesine istinaden fiyat farkı hesaplanacaktır.

Ayrıca fiyat farkı hesabında kullanılacak katsayılar:

a1= 0,00

a2=0,00

b1=0,47

b2=0,00

c =0,53

Katsayı kaynak Sütün

b1 Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) 19 Kok ve rafine petrol ürünleri

b2 Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) Yurt içi ÜFE

genel

c Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri (*) 28 Makine ve ekipmanlarb.y.s.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkı Esasları’nın 5’inci maddesinin birinci fıkrası altında hizmetin niteliğine göre çeşitli fiyat farkı formülasyonlarının düzenlendiği, anılan maddenin üçüncü fıkrasında ağırlık oranlarına ilişkin katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamının bire (1.00) eşit olacak şekilde belirleneceği yönünde düzenleme yapıldığı, İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda yer alan a1:0,00; a2:0,00; b1:0,47; b2:0,00; c:0,53 fiyat farkı katsayıları toplamının bire (1.00) eşit olduğu, ilgili katsayıların hesaplanmasına ilişkin olarak idarece piyasa fiyat araştırma tutanağı düzenlendiği, b1 katsayısının 0,47; c katsayısının 0,53 olarak hesaplandığı görülmüş olup b1 katsayısının ortalama yakıt maliyetinin ortalama maliyete oranlanması ile, c katsayısının ise amortisman ve diğer maliyetlerin ortalama maliyete oranlanması ile belirlendiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede katsayıların ağırlığının İdari Şartname’de açıkça belirtildiği göz önünde bulundurulduğunda ve söz konusu düzenlemede isteklilerin teklif vermesine engel olacak veyahut tereddüt yaratacak bir hususun da olmadığı dikkate alındığında katsayılar için İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde belirtilen oranların 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkı Esasları’nın 5’inci maddesinde yer alan düzenlemeye aykırılık taşımadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No	: 2020/042
Gündem No	: 52
Karar Tarihi	: 23.09.2020
Karar No	: 2020/UH.II-1576