ihale tarihinden önce yaklaşık maliyetin açıklanamadığı anılan iddianın şikayete konu edilebilmesi için başvuru sahibi aleyhine sonuç doğurduğu anın beklenmesi gerekirmi

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinin beşinci fıkrasında “İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde ise “…c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

…

izleyen günden itibaren başlar.” hükmü bulunmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan 7’nci maddesi gereğince yaklaşık maliyetin ihale tarihinde teklif fiyatları ile birlikte açıklanacağı ve yaklaşık maliyete ilişkin şikâyet başvurularının bu tarihten itibaren yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, başvuru sahibi isteklinin 14.01.2020 tarihinde yaklaşık maliyetin eksik tespit edildiğine yönelik idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, idare tarafından EKAP üzerinden gönderilen 17.01.2020 tarihli yazıyla şikayetin reddedildiği ve söz konusu yazıda yaklaşık maliyetin gizliliğine de değinildiği, incelemeye konu ihalenin ise 20.01.2019 tarihinde gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Bu çerçevede ihale tarihinden önce yaklaşık maliyetin açıklanamadığı, anılan iddianın şikayete konu edilebilmesi için başvuru sahibi aleyhine sonuç doğurduğu anın beklenmesi gerektiği, diğer taraftan ihaleye sunulacak tekliflerin idareler tarafından hesaplanan yaklaşık maliyete göre belirlenmediği, bir başka ifadeyle isteklilerce teklif fiyatlarının belirlenmesinde piyasa koşullarında oluşan fiyatların esas alındığı dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.