Yapım Aşırı düşük konulu mahkeme kararı,4734 sayılı Kanun’un 54. maddesinin 11. fıkrasına göre Kamu İhale Kurumu kararlarının gerekçeli olmasının zorunlu olduğu açıktır. Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8. maddesine göre ise, isteklinin aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun değilse, istekliye ait teklifin reddedileceği açıktır. Bu itibarla, sunulan analizlerin tek başına değil teknik şartnameyle ve bu kapsamda belirlenen yapım tekniğiyle birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.şirket tarafından,  pozlar için sunulan analizlerde, idarenin isteklilere gönderdiği analiz formatlarında yer verilen alt girdi tariflerinden farklı tariflere ait analiz girdilerinin kullanıldığı, nitekim analiz girdisinin, 03.030 için 03.030(Y) analiz girdisinin, 03.068 için ise 03.068(Y) analiz girdisinin kullanıldığı anlaşılmaktadır.Bu çerçevede; her ne kadar Kamu İhale Kurumu tarafından anılan pozların Bakanlık tarafından yenilenen pozlar olduğu ifade edilmekteyse de, davacı tarafından açıkça, söz konusu pozların birbiriyle örtüşmediği, bir başka anlatımla, analizlerde açıklanması istenen girdilerin Bakanlık tarafından yayımlanan ve aş tarafından kullanılan pozlarla aynı olmadığı yönündeki itirazları dikkate alınmadan ve bu konuda herhangi bir değerlendirmeye de yer verilmeden itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukukî isabet görülmemiştir.

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle, B.Ergünler Yol Yapı İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliye Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından anılan kararın iptali talebiyle açılan davada Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin 21.12.2017 tarih ve E:2017/3226, K:2017/3470 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verilmesi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 11.04.2018 tarih ve E:2018/628, K:2018/1331 sayılı kararında “Temyize konu Mahkeme kararının; dava konusu Kurul kararını 1.(i), 2.(b), 2.(f) ve 2.(i) iddiaları yönünden başvurunun reddine ilişkin kısmına yönelik davanın reddine ilişkin kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.

Dava konusu Kurul kararı, 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1 .(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j) ve 2.(h) iddiaları yönünden incelendiğinde;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5. maddesinde, idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak olan ihalelerde gizliliği sağlamakla sorumlu olduğu; 54. Maddesinin 1. fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri; aynı maddenin 4. fıkrasının (d) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin dilekçelerde gösterilmesi gerektiği; 61. maddesinde ise, bu Kanun’un uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanların, ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemeyecekleri, aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58. ve 60. maddelerde belirtilen müeyyidelerin uygulanacağı kurala bağlanarak ihalelerde gizliliğin sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği; 16. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvuruların; başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği yönünden de inceleneceği; 17. maddesinde ise, 16. maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti hâlinde Kurul tarafından başvurunun reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.

Buna göre; gizlilik ilkesinin uygulanmasının zorunlu olduğu ihale süreçlerinde isteklilerin, diğer isteklilerin teklifi ve ihale dosyasına sundukları bilgi ve belgeler hakkında detaylı bilgiye sahip olmalarının mümkün olmadığı dikkate alındığında, itirazen şikâyet başvurularında ileri sürülen bu yöndeki iddiaların somutluğu açısından konunun geniş yorumlanması gerekmekte olup, aksi hâlde, Kanun’da zorunlu idarî başvuru yolu olarak öngörülen itirazen şikâyet başvurusunun işlevini yerine getiremeyeceği açıktır.

Dosyanın incelenmesinden, Karayolları Genel Müdürlüğü 14.; Bölge Müdürlüğü tarafından 27.09.2016 tarihinde gerçekleştirilen 2016/326463 ihale kayıt numaralı “Mudanya (Bursa – Gemlik) Ayr Yolu Km: 2+740 – 24+136 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Üst Yapı (Bsk) ve Köprü İşleri İkmal İnşaatı İşi” ihalesine katılan davacı şirket tarafından ihale uhdesinde bırakılan Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin teklifi ve aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu,. davacı şirket tarafından yukarıda özetlerine yer verilen iddialarla yapılan itirazen şikâyet başvurusunun 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j) ve 2.(h) iddiaları yönünden özetle, “başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yeterlik belgelerinin mevzuata aykırı olduğu iddia edilmekle birlikte, peş peşe sıralanan söz konusu hususların incelenmesi talebinin, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmelerin baştan sona yeniden yapılmasının talep edilmesi anlamına geldiği, Kurum’un ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı” gerekçeleriyle esası incelenmeden reddedildiği, tüm bunlarla birlikte, 2.(h) başlığı altında yer verilen hususların şekli anlamda dahi olsa incelemesinin yapılmadığı anlaşılmaktadır.

Davacının itirazen şikâyet başvurusundaki 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j) ve 2.(h) iddialarının, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı noktasında toplandığı, ihale sürecinin gizli olması nedeniyle istekli tarafından ihale dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin içeriğinin davacı tarafından bilinemeyeceği, kaldı ki açık ve somut hukuka aykırılık iddiası taşıyan hususların itirazen şikâyete konu edildiği dikkate alındığında, söz konusu başvurunun, 4734 sayılı Kanun’un 54.maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendinde ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği” yönündeki düzenlemeye aykırılık taşımadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, davacının itirazen şikâyet başvurusundaki 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(h), 1.(j) ve 2.(h) iddialarının esasının incelenmesi gerekirken reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemin bu kısmında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararının bu kısmında hukukî isabet görülmemiştir.

Dava konusu Kurul kararı, 2.(a), 2.(c), 2.(d), ve 2.(e) iddiaları yönünden incelendiğinde;

Dava dosyasının incelenmesinden; uyuşmazlığa konu ihalede istekli olan Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den (Heltaş) aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, Heltaş tarafından idarece belirlenen iş kalemleri/ grupları için aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, açıklama istenen iş kalemlerinden olan ‘Tİ-KAZI”, “KGM/6310-Ö/T”, “P ATEM 1” ve “KGM/16.073/H/P” pozları için analiz sunulduğu, (2.(a)’da ileri sürülen iddia yönünden) “Tİ-KAZI” pozunun alt girdisi olan 03.141 poz numaralı “paletli delgi makinesi (112 Kw, 152 HP)” girdisi için Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın (Bakanlık) 03.141 (Y) pozu için öngördüğü yayımlanmış rayicinin hesaplamada kullanıldığı, (2.(c) ve 2.(d)’de ileri sürülen iddia yönünden) “KGM/6310-Ö/T” ve “P ATEM 1” pozlarının alt girdisi olan 03.030 poz numaralı “konkasör” girdisi için Bakanlığın 03.030(Y) pozu için öngördüğü yayımlanmış rayicinin hesaplamada kullanıldığı, (2.(e)’de ileri sürülen iddia yönünden) “KGM/16.073/H/P” pozunun alt girdisi olan 03.068 poz numaralı “konkasör” girdisi için Bakanlığın 03.068(Y) pozu için öngörülen yayımlanmış rayicinin hesaplamada kullanıldığı, bu hususların aşırı düşük teklif açıklaması ekinde sunulan “rayiçler listesinden” de anlaşıldığı, davacının söz konusu açıklamalar için itirazen şikâyet ve dava dilekçesinde özetle, “söz konusu girdilerin 2016 yılı birim fiyatının Bakanlık tarafından yayımlanmadığı, hesaplamalarda kullanılan birim fiyatlara ilişkin olarak da üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığı, Kurul tarafından söz konusu girdilerin yenilendiği belirtilmekteyse de yenilenen pozların açıklama istenen pozlarla aynı olmadığı iddialarını ileri sürdüğü anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kanun’un 54. maddesinin 11. fıkrasına göre Kamu İhale Kurumu kararlarının gerekçeli olmasının zorunlu olduğu açıktır. Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8. maddesine göre ise, isteklinin aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun değilse, istekliye ait teklifin reddedileceği açıktır. Bu itibarla, sunulan analizlerin tek başına değil teknik şartnameyle ve bu kapsamda belirlenen yapım tekniğiyle birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Heltaş tarafından, “Tİ-KAZI”, “KGM/6310-Ö/T. “P ATEM 1” ve “KGM/16.073/H/P” pozları için sunulan analizlerde, idarenin isteklilere gönderdiği analiz formatlarında yer verilen alt girdi tariflerinden farklı tariflere ait analiz girdilerinin kullanıldığı, nitekim 03.141 için 03.141(Y) analiz girdisinin, 03.030 için 03.030(Y) analiz girdisinin, 03.068 için ise 03.068(Y) analiz girdisinin kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede; her ne kadar Kamu İhale Kurumu tarafından anılan pozların Bakanlık tarafından yenilenen pozlar olduğu ifade edilmekteyse de, davacı tarafından açıkça, söz konusu pozların birbiriyle örtüşmediği, bir başka anlatımla, analizlerde açıklanması istenen girdilerin Bakanlık tarafından yayımlanan ve Heltaş tarafından kullanılan pozlarla aynı olmadığı yönündeki itirazları dikkate alınmadan ve bu konuda herhangi bir değerlendirmeye de yer verilmeden itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukukî isabet görülmemiştir.

Dava konusu Kurul karan, 2.(g) İddiası yönünden incelendiğinde;

Davacı tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, “Heltaş’ın aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki; 2.(g), “KGM/3782/1” poz numaralı iş kalemindeki “Özel Fabrika” analiz girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğünün KGM/A-3 poz nolu girdi fiyatı olan 15.000.000 ABD doları fiyat öngörüldüğü, ancak anılan girdi için hangi kamu kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığına dair bir belge sunulmadığı, öngörülen birim fiyata ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu,

Öte yandan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevabında, ihale üzerinde kalan istekli Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin “KGM/3782/1 ” poz numaralı iş kalemindeki “Özel Fabrika” analizine ait kullanılan tutarın hangi kamu kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığına dair bir belge sunulmamasının belirtilmesine rağmen, 26.07.2017 tarihli ve 2017/UY.1-2003 sayılı Kurul kararında belirtilen “Tİ-KAZI” pozunun alt analizlerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olduğu tespitine dayanarak ve Kurul kararının uygulanmasından bahisle ihalenin anılan istekli üzerine bırakıldığının ifade edildiği, anılan idare kararının mevzuata ve hukuka aykırı olduğu” iddiasına yer verilmiştir.

Bu durumda; İşbu başlık altında incelenen iddianın iki itiraz konusu bulunmaktadır. Birincisi, Heltaş’ın aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sunduğu “KGM/3782/1″ poz numaralı iş kalemine ilişkin itiraz; İkincisi ise, 26.07.2017 tarih ve 2017/UY.1-2003 sayılı Kurul kararının idare tarafından hatalı uygulandığına ilişkin itirazdır.

26.07.2017 tarih ve 2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararının idare tarafından hatalı uygulandığına ilişkin iddianın incelenmesinde;

Dava dosyasının incelenmesinde; dava konusu ihaleye ilişkin olarak 31.10.2016 tarihli İhale Komisyonu Kararı’nda Heltaş’ın aşırı düşük teklif açıklamasının “KGM/3782/1” pozunun alt analizlerinden olan “KGM/03.5001” pozu yönünden de mevzuata uygun görülmediği, ihale sürecinde yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları neticesinde 26.07.2017 tarih ve 2017/UY.I-2003 sayılı Kurul kararının alındığı, anılan karara göre Heltaş’ın “Tİ-KAZI” pozunun alt analizlerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozuna ilişkin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun görülmesine karar verildiği, ancak anılan kararda “KGM/3782/1” pozuna ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, bu kararın uygulanması için idare tarafından tesis edilen 21.08.2017 tarihli Komisyon kararında bu hususlar yönünden bir karar verilmeden ihalenin Hettaş uhdesinde bırakıldığı, davacının da bu durum nedeniyle itirazen şikâyet dilekçesinde, “ihale üzerinde kalan isteklinin “KGM/3782/1” poz numaralı iş kalemindeki “Özel Fabrika” analizine ait kullanılan tutarın hangi kamu kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığına dair bir belge sunulmamasının belirtilmesine rağmen, 26.07.2017 tarih ve 2017/UY.1-2003 sayılı Kurul kararında belirtilen “Tİ-KAZI” pozunun alt analizlerinden olan “yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması” nakil pozu için aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olduğu tespitine dayanarak ve Kurul kararının uygulanmasından bahisle ihalenin anılan istekli üzerine bırakıldığının ifade edildiği, anılan idare kararının mevzuata hukuka aykırı olduğu” iddiasına yer verdiği anlaşılmaktadır.

Davacının, şikâyet başvurusunun reddi üzerine, itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, ancak dava konusu Kurul kararında davacının söz konusu iddiasının değerlendirilmesi gerekirken, hiçbir şekilde söz konusu iddia incelenmeden karar verildiği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmamıştır.

Heltaş’ın aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında sunduğu “KGM/3782/1” poz numaralı iş kalemine ilişkin iddianın incelenmesinden;

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda anılan 45.1.5. maddesinde, isteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemelerinin zorunlu olmadığı, bu kapsamda, isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13. maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmadığı; 45.1.6. maddesinde, analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmadığı; 45.1.13. maddesinde, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerektiği, maddenin devamında söz konusu belgelerin örnek olarak sayıldığı; 45.1.14. maddesinde ise, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda, (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin tekliflerinin gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedileceği açıklanmıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden; uyuşmazlığa konu ihalede istekli olan Heltaş’dan aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, Heltaş tarafından idarece belirlenen iş kalemleri/ grupları için aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, açıklama istenen iş kalemlerinden olan “KGM/3782/1″ pozu için de analiz sunulduğu, Heltaş tarafından sunulan belgeler incelendiğinde ”KGM/3782/1” pozunun alt girdisi olan ‘Özel-Fabrika” analiz girdisi için bir birim fiyat öngörüldüğü ancak herhangi bir kamu kurumu tarafından yayımlanan rayicin belirtilmediği, nitekim açıklama kapsamında sunulan “rayiçler listesinde” anılan analiz girdisinin yer almadığı, davacı tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde bu durumla ilgili olarak özetle, “KGM/3782/1” poz numaralı iş kalemindeki “Özel Fabrika” analiz girdisi için Karayolları Genel Müdürlüğü’nün KGM/A-3 poz nolu girdi fiyatı olan 15.000.000 ABD doları fiyat öngörüldüğü, ancak anılan girdi için hangi kamu kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığına dair bir belge sunulmadığı, öngörülen birim fiyata ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi gibi başkaca kanıtlayıcı belge de sunulmadığından anılan girdiye ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu” iddiasının ileri sürüldüğü, söz konusu iddianın Kurul kararında “ihale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük teklif savunma yazısında başvuru sahibinin iddia ettiği gibi “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel Fabrika” maliyet bileşeninin “KGM/A-3″ poz numaralı “Atölye veya Fabrika Bedeli” pozunun esas alınmış olarak açıklandığının belirtilmediği, açıklamada kullanılan katsayılardan hareketle KGM/03.5000 pozunun kullanıldığının anlaşıldığı, istekli tarafından oluşturulan analizde esas alınan birim fiyatın (44.712.000,00 TL), anılan KGM/03.5000 pozunda yer alan “Atölye veya fabrika rayiç bedeli” girdisinin birim fiyatının (43.771.500,00 TL) üzerinde olduğu, söz konusu kamu kurumu fiyatının ayrıca belge ile tevsikine gerek bulunmadığı görülmüş, yine anılan girdinin maliyetini tevsik etmek üzere fiyat teklifi veya başkaca tevsik edici belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, sadece analiz içerisinde hesaplama yapıldığı anlaşılmış ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır” gerekçeleriyle reddedildiği anlaşılmaktadır.

Öncelikle; uyuşmazlıkta, Heltaş tarafından “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel-Fabrika” maliyet bileşeninin “KGM/A-3” poz numaralı “Atölye veya Fabrika Bedeli” pozu esas alınarak açıklandığı belirtilmediği gibi dava konusu Kurul kararında ifade edildiği gibi KGM/03.5000 pozunun kullanıldığı da anlaşılamamaktadır.

Heltaş tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5. ve 45.1.6. maddelerinin gereği olarak sunulan “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanmış rayiçler listesi” ve “Kamu Kurum ve Kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları kullanılarak oluşturulan teklif birim fiyat listesi”nde “Özel-Fabrika” maliyet bileşeni için herhangi bir açıklama yapılmadığı, nitekim analizde de söz konusu girdi için bir poz numarası belirtilmediği, dosya kapsamında anılan girdi için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin veya başka bir belgenin de bulunmadığı anlaşıldığından, anılan girdi için bir rayiç bedelin esas alındığından veya analizde kullanılan birim fiyatı tevsik edici bir belgenin sunulduğundan söz etmek mümkün değildir.

Bu durumda, Heltaş tarafından, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “KGM/3782/1” poz numaralı iş kaleminde yer alan “Özel-Fabrika” maliyet bileşenine ilişkin olarak Tebliğ’in 45.1.13. maddesinde belirtilen belgelerden herhangi birinin sunulmadığı, analizde yer verilen birim fiyatın varsayımlara göre nitelendirilmesinin de mümkün olmadığı anlaşıldığından, Tebliğ’in 45.1.14. maddesine göre, Heltaş’ın teklifinin aşırı düşük teklif açıklamasının Tebliğ’in (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun olmamasından dolayı reddedilerek düzeltici işlem belirlenmesi gerekirken, davacının itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinde hukukî isabet görülmemiştir.” gerekçesiyle davacının 1.(i), 2.(b), 2.(f) ve 2.(i) iddialarına ilişkin kısmının reddine ve mahkeme kararının onanmasına; davacının 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j), 2.(a), 2.(c), 2.(d), 2.(e), 2.(g) ve 2.(h) iddialarına yönelik davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, bu kısımlar yönünden dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Kamu İhale Kurulu’nun 25.10.2017 tarih ve 2017/UY.I-2890 sayılı kararının 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j), 2.(a), 2.(c), 2.(d), 2.(e), 2.(g) ve 2.(h) iddialarına ilişkin değerlendirmenin iptaline,

2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Heltaş İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesi ile teklifinin reddedilmesi yönünde 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

3) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibinin 1.(a), 1.(b), 1.(c), 1.(d), 1.(e), 1.(f), 1.(g), 1.(h), 1.(j) iddialarının yeniden incelenmesine, 2.(a), 2.(c), 2.(d), 2.(e), 2.(g) ve 2.(h) iddialarının ise isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının mahkeme kararı gereği reddedildiğinden yeniden incelenmesine gerek bulunmadığına,

Oybirliği ile karar verildi.