Yapım aşırı düşük savunmasında girdide yer alan beton harcının taşınmasının, Karayolları Teknik Şartnamesi Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında da bu hususa ilişkin bir dayanak sunulmaması

Yapım aşırı düşük savunmasında girdide yer alan beton harcının taşınmasının, Karayolları Teknik Şartnamesi Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında da bu hususa ilişkin bir dayanak sunulmaması

Toplantı No 2021/004
Gündem No 35
Karar Tarihi 27.01.2021
Karar No 2021/UY.I-218

BAŞVURU SAHİBİ:

Orak Altyapı San. ve Tic. A. Ş.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/680048 İhale Kayıt Numaralı “Gördes – Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 28.01.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gördes – Köprübaşı Yolu Km:0+000-37+763 Arası Toprak Tesviye, Sanat Yapıları ve Üstyapı İşleri” ihalesine ilişkin olarak Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş.nin 10.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.12.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.12.2020 tarih ve 58797 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2132 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin aşağıda yer alan gerekçelerden dolayı değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

 

1) Bu istekliye ait teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetvelinin standart forma aykırı şekilde düzenlendiği, teklif mektubundaki tutar, rakam ve yazı ile birbirine uyumlu olmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu, birim fiyat teklif cetvelindeki miktarların değiştirildiği ve iş kalemlerinin tamamına yer verilmediği, teklif mektubundaki toplam tutar ile birim fiyat teklif cetvelindeki toplam tutarın birbirinden farklı olduğu, teklif mektubunun hukuken geçersiz olduğu,     

 

2) Bu isteklinin geçici teminat olarak sunduğu banka teminat mektubu ve/veya geçici kefalet senedinin standart forma aykırı şekilde düzenlendiği, söz konusu belgelerin süresi İdari Şartname’de öngörülen süreyi karşılamadığı, anılan belgedeki işin adı, idarenin adı ve isteklinin ticaret unvanı bilgilerinin hatalı ve eksik olduğu, geçici teminat tutarları, teklif bedelinin %3’ünün altında kaldığı, bu isteklinin geçici teminat olarak sunduğu geçici kefalet senedi, ilgili mevzuatı uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kefalet sigortası kolunda yetkilendirilmemiş şirketler tarafından düzenlendiği,  

 

3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından temsile yetkili olduğunu tevsik etmek üzere sunulan belgeler, ortakların hisse oranlarına ilişkin son durumunu göstermediği, ayrıca imza sirküleri, vekâletname ve imza beyannamelerinin içerik ve süresi dikkate alındığında, teklif mektubunun yetkisiz kişilerce imzalandığı, diğer taraftan vekâletnamede vekil eden sıfatıyla yer alan kişinin Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve imza sirküleri çerçevesinde ihale konusu iş için teklif vermek üzere vekil tayin etme yetkisinin bulunmadığı, teklif vermeye yetkili olunduğuna ilişkin sunulan belgeler belgelerin sunuluş şekline aykırı olduğu,

 

4) Anılan istekli tarafından İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesine aykırı olarak benzer işle ilgili ikmal, onarım veya güçlendirme şeklinde gerçekleştirilen işlerden elde edilmiş iş deneyim belgesinin sunulduğu,

 

5) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından EKAP dışında düzenlenmiş ve üzerinde EKAP kayıt numarası bulunmayan bir iş deneyim belgesinin sunulduğu,  ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş denetleme, iş yönetme belgesi ile mezuniyet belgesinin sahibine ilişkin olarak hazırlanan ortaklık durum belgesinin ilgili yönetmelik ekindeki standart forma aykırı şekilde ve ihale ilan tarihinden önce düzenlendiği, sunulan ortaklık durum belgesi, iş deneyim belgesi kullanılan kişinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesinde aranan süreler dâhilinde belgeyi kullanan şirketin kesintisiz şekilde ve asgari oranda ortağı olduğunu göstermediği,

 

6) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgeleri Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesi ile 44-48’inci maddelerine uygun şekilde düzenlenmediği, söz konusu iş deneyim belgesi, başta asgari iş deneyim tutarı olmak üzere İdari Şartname’de istenilen yeterlik kriterlerinin hiçbirini karşılayamadığı, bu belgeler standart forma aykırı olduğu, eksikliklerin bulunduğu, iş deneyim belgeleri benzer işe ve esaslı iş grubuna uygun olmadığı, belgede benzer işe ilişkin gerekli ayrıştırmaların yapılmadığı,

 

7) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu bilanço belgeleri Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesine, iş hacmini gösteren belgeler ise aynı Yönetmelik’in 36 ve 37’nci maddelerine uygun şekilde düzenlenmediği ve sunulmadığı, bilanço belgeleri ve iş hacmini gösteren belgelerin Yönetmelik’in 35, 36 ve 37’nci maddelerindeki yeterlik kriterlerini karşılayamadığı,  

 

8) İhale üzerinde bırakılan istekli İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsur puanlama tablosundaki bazı iş kalemleri yönünden asgari ve azami teklif aralıklarına uygun teklif vermediği, bu istekliye ait fiyat dışı unsur puanının 50 tam puandan daha düşük olması gerektiği,  

 

9) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  

 

9.1) Açıklama kapsamında sunulan analizler, idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye aykırı olduğu, analiz girdi ve miktarlarının değiştirildiği, bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve birimlerinin hatalı şekilde gösterildiği, sunulan analizlerin hatalı ve eksik olduğu, açıklanması istenilen girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirme yapılmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği,

 

9.2) Açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarları 0.00 TL olarak hesaplandığı, bu durum söz konusu analiz girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,

 

9.3) Analizlerde aritmetik hata yapılmış olup, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatı teklif edilen birim fiyatın üzerinde kaldığı,

 

9.4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasında yer alan analiz girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın cari yıl (2019) rayiç fiyatlarının altında fiyatlar teklif edildiği, ayrıca yapılan açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin rayiç fiyatların kullanıldığı, rayiç fiyatları kullanılan pozlar ile açıklama yapılması istenilen pozların birbiriyle uyuşmadığı, söz konusu analiz girdileri için kullanılan fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olduğu,  

 

9.5) Analizlerdeki işçilik bedelleri 2020 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama yapıldığı,

 

9.6) Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında olduğu ve mazotun litreden kg’ye dönüşümünde yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere ilişkin olmadığı ve ayrıca KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığı,

 

9.7) Analiz girdilerine ait fiyat teklifleri teklife konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulmadığı, fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşmenin bulunmadığı ya da bu sözleşmenin geçerlilik süresinin sona erdiği, söz konusu belgelerde meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki teklif sahibinin imzası, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinde ve imza beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı,  

 

9.8) Anılan isteklinin fiyat teklifi ile açıkladığı makine ve ekipmanlar, analizde istenilen kapasite ve teknik özellikleri birebir karşılamadığı, bu durumun tespiti için, fiyat teklifi veren firmanın meslek mensubundan, satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri kayıtları, fatura ve ruhsatlarının istenilerek makinelerin özellikle beygir güçlerinin ve diğer teknik özelliklerinin tam olarak analizinde yer verilen bilgilerle birebir aynı olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği,

 

9.9)İhale üzerinde bırakılan isteklinin “Amonyum nitrat-fuel oil karışımı” girdisi için sunduğu fiyat teklifinin Orica-Nitro Patlayıcı Maddeler Sanayi ve Ticaret A.Ş.den alındığı ve söz konusu fiyat teklifinin ekinde sunulan imza beyannamesinden Erdoğan Öztürk isimli kişi tarafından imzalandığı, bu kişinin ise fiyat teklifini veren şirketin imza sirkülerine göre şirket genel müdürü olan Asım Tosun isimli kişinin verdiği vekâletnameye istinaden fiyat teklifini imzaladığı, söz konusu fiyat teklifinin ekinde sunulan ve Ankara 41. Noterliği tarafından Erdoğan Öztürk ve Mehmet Ali Şimşekyılmaz adına düzenlenen vekaletname incelendiğinde, vekil olarak tayin edilen kişilerin şirket adına işlem yapma yetkilerinin konu itibarıyla sınırlandırıldığı, bu kapsamda vekaletnamede adı geçen kişilerin sadece şirket adına resmi ve özel kurum ve kuruluşların açtıkları ihalelere teklif vermek, ihalenin üzerlerinde kalması halinde sözleşme yapmak, ihale ile ilgili tüm iş ve işlemleri takip etmek ve ihale sözleşmesinin uygulanması sürecindeki iş ve işlemleri gerçekleştirmek üzere yetkilendirildikleri, bu durumda fiyat teklifini imzalayan Erdoğan Öztürk’ün şirket adına ihalelere katılma ve bu ihalelere ilişkin iş ve işlemler ile ihale sonucunda imzalanacak sözleşmelerle ilgili işlemleri yürütmekle sınırlı olan yetkisinin, şirket adına herhangi bir ihaleye katılmadan üçüncü kişilere teklif verme yetkisini içermediği ve dolayısıyla “Amonyum nitrat-fuel oil karışımı” girdisi için sunulan fiyat teklifi, yetkili kişilerce imzalanmadığı, geçerli bir fiyat teklifi niteliği taşımadığı,   

 

9.10) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” girdisi için sunulan fiyat teklifinin Elazığ ili Kovancılar ilçesinde faaliyet gösteren Emirpet İnş. ve Tic. A.Ş.den alındığı, ihale konusu işin Manisa ili sınırları içerisinde gerçekleştirileceği, yapım işinde kullanılacak beton harcının niteliği gereği azami 1,5-2 saat süreyle teknik vasıflarını bozulmadan koruyabilen bir malzeme türü olduğu, Elazığ ile Manisa arasındaki mesafenin yaklaşık olarak 1255 km olduğu dikkate alındığında, beton harcı taşıyan araçların hız limitleri çerçevesinde, söz konusu girdide yer alan beton harcının taşınmasının Karayolları Teknik Şartnamesi‘nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması’’ başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı, anılan istekli tarafından da aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında bu hususa ilişkin teknik bir dayanak sunulmadığı,

 

9.11) Analizlerde yer alan nakliyelere ilişkin bedellerin ve mesafelerin yaklaşık maliyette belirlenenden daha düşük alındığı, bu maliyetlerin ve mesafelerin usulüne uygun tevsik edilmediği, sunulan belgeler belgelerin sunuluş şekline uygun olmadığı, nakliye girdilerinin birim fiyat tarifleri ve ihale dokümanında belirlenen yapım şartlarına aykırı şekilde hesaplandığı, yapılan hesaplamalarda analiz kapsamında idarece verilen nakliye formüllerinin kullanılmadığı ya da birim fiyat tarifleri ve yapım şartlarına uygun olmayan taşıma formüllerinin kullanıldığı, bu formüllerin değiştirilerek uygulandığı, K katsayısının 2019 yılı rayicinden düşük alındığı, analizdeki formül kullanılmadan fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.

 

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “…Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur.…” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinin ikinci fıkrasında “…birim  fiyat teklif  cetvellerinde  aritmetik  hata  bulunup  bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü maddesinin yedinci fıkrasında “ (1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

…(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “16.5.1. Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır…” açıklamaları yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme imzalanacaktır” düzenlemesi yer almıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında birim fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetvelinin sunulduğu görülmüştür.

 

Mevzuatın yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalarından, teklif mektuplarının Yönetmelik’in ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanacağı, teklif mektubunun yukarıda sayılan şartları taşımasının zorunlu olduğu, teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından mevzuatta belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği, taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamayacağı, teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağı, ayrıca birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğunun kabul edileceği ve teklifin doğrudan değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.

 

Sonuç olarak,  ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan birim fiyat teklif mektubu ve birim fiyat teklif cetveli aktarılan mevzuat çerçevesinde incelendiğinde, söz konusu belgelerin standart forma uygun olduğu, yapılan incelemede birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunmadığı, ayrıca anılan isteklinin sunduğu birim fiyat teklif mektubunda yazılı bedelin rakam ve yazı ile birbirine uyumlu olduğu, birim fiyat teklif cetvelindeki miktarların değiştirilmediği ve iş kalemlerinin tamamına yer verildiği, teklif mektubundaki toplam tutar ile birim fiyat teklif cetvelindeki toplam tutarın birbirinden farklı olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin %3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. …” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde “Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:

a) Tedavüldeki Türk Parası.

b) Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen teminat mektupları

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler… ” hükmü yer almaktadır.

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 56’ncı maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.

(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.” hükümleri bulunmaktadır.

 

İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “ 26.1. İstekliler, teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde, toplam geçici teminat miktarı ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen tekliflere bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işler için düzenlenen iş bitirme belgesinin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.

26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 24.08.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, İdare tarafından istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almıştır.  

İhale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında, Ziraat Bankası A.Ş. tarafından anılan istekli adına düzenlenen 23.01.2020 tarihli ve 30.10.2020 tarihine kadar geçerli olan 930.000,00 TL tutarındaki geçici teminat mektubunun sunulduğu, geçici teminat tutarının teklif edilen bedelin %3’ünden az olmadığı, ayrıca geçici teminat mektubunun geçerlik süresinin İdari Şartname’de belirtilen süreyi karşıladığı, geçici teminat olarak geçici kefalet senedinin sunulmadığı, anılan belgede işin adı, idarenin adı ve isteklinin ticaret unvanı bilgilerinin hatalı ve eksik olmadığı görülmüştür.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde ihalelerde, teklif edilen bedelin %3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacağı, aynı Kanunun 34’üncü maddesinde ise, tedavüldeki Türk parası, bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen teminat mektupları, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen devlet iç borçlanma senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerin teminat olarak kabul edilecek değerler arasında olduğu, ayrıca ihale dokümanında sunulacak geçici teminat mektubu sürelerinin 24.08.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği düzenlenmiştir.      

 

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan geçici teminat mektubunun standart forma uygun olduğu, geçici teminat tutarının teklif edilen bedelin %3’ünden az olmadığı, ayrıca geçici teminat mektubunun geçerlik süresinin İdari Şartname’de belirtilen süreyi karşıladığı, geçici teminat olarak geçici kefalet senedinin sunulmadığı, anılan belgede işin adı, idarenin adı ve isteklinin ticaret unvanı bilgilerinin hatalı ve eksik olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,

teklif kapsamında sunulması zorunludur.  …” hükmü,

 

İhale tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;

1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,

2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri.

…e) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi

f) İsteklinin ortak girişim olması halinde, bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun iş ortaklığı beyannamesi,…” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında, 15.10.2019 tarihli ve 9930 sayılı, 10.10.2019 tarihli ve 9927 sayılı, 05.04.2019 tarih ve 9803 sayılı, 21.03.2018 tarih ve 9541 sayılı, 28.09.2017 tarih ve 9418 sayılı, 29.09.2014 tarih ve 8663 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi örneği, Ankara 2. Noterliği tarafından düzenlenen 23.10.2019 tarihli ve 23295 sayılı imza sirküleri ile “Firma Pay Defterinde Yer Alan Son Durumu Gösteren Ortaklık Yapısı, Hisse Oranı Ve Yetki Durumunu Gösterir Yeminli Mali Müşavir Tespit Raporu”nun sunulduğu, şirket ortaklarının Yusuf Kaya (%48,75) ve Lokman Yalçın(%51,25) olduğu, söz konusu belgelerde anılan şirketin yönetim kurulu başkanının Yusuf Kaya olduğu görülmüştür.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, tüzel kişi isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesi’nde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini beyan etmeleri gerektiği anlaşılmaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A maddesinde ise tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının (halka arz edilen hisseler hariç), “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişilerin anlaşılması gerektiği açıklanmıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan isteklinin son duruma ilişkin sunulan Ticaret Sicili Gazetelerinin  www.ticaretsicil.gov.tr üzerinden teyit edilebildiği, ayrıca anılan istekliden 13.01.2021 tarihli Kurum yazısı ile meslek mensubu onaylı pay defterinin istenildiği, sunulan bilgi ve belgelerin 19.01.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan pay defterindeki bilgiler ile uyumlu olduğu görülmüştür.

 

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu ihaleye vekâleten katılmadığı,  sunulan belgelerin anılan tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin son durumunu gösterir nitelikte olduğu, teklif mektubunda yer alan imza ile imza sirkülerindeki imzanın benzer olduğu, söz konusu belgelerin usulüne uygun sunulduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

4) Başvuru sahibinin 4, 6, 7, 9.1, 9.3, 9.4, 9.5, 9.6, 9.8 ve 9.11’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinde, Kamu İhale Kurulu’nun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, kamu ihale mevzuatında  Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, diğer taraftan, 4734 sayılı Kanun’un 57’nci maddesinde “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.” hükmü yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalede, 109 adet ihale dokümanı indirildiği, 28.01.2020 tarihinde yapılan ihaleye 49 isteklinin katıldığı, 03.04.2020 onay tarihli ilk alınan ihale komisyonu kararında, sınır değerin 31.955.338,47 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren 8 istekliden 05.03.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,  4 isteklinin teklifinin süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasının sunulmaması nedeniyle, Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ve Egecan Akar. Tem. Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş.nin teklifinin ise sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmaması nedeniyle reddedildiği, 34 isteklinin teklifinin değişik gerekçelerle uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, Farsel İnş. ve Tic. A.Ş.- Danış Yapı Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

 

Söz konusu 03.04.2020 onay tarihli ilk ihale komisyonu kararına ilişkin Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş., Egecan Akar. Tem. Nak. İnş. Tur. San. Tic. A.Ş. ve Datco Yapı Gay. Değ. Hiz. İnş. Nak. Haf. Tur. Met. San. Tic. Ltd. Şti.- Çebitaş İnş. Mad. Tur. San. ve Tic. A.Ş.- Tek Asfalt İnş. Nak. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Elte İnş. ve Yapı San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bahse konu ihaleye ilişkin olarak Kamu İhale Kurulunca 22.05.2020 tarihli ve 2020/UY.I-933, 2020/UY.I-934 ve 2020/UY.I-935 sayılı kararların alındığı görülmüştür.

 

Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından 22.05.2020 tarihli ve 2020/UY.I-935 sayılı Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 15. İdare Mahkemesinin 30.09.2020 tarihli ve E:2020/967, K:2020/1271 sayılı kararında belirtilen gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu kararın gereklerinin yerine getirilmesini teminen Kurulca alınan 21.10.2020 tarihli ve 2020/MK-245 sayılı kararda “1- Kamu İhale Kurulunun 22.05.2020 tarihli ve 2020/UY.I-935 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verilmiştir.

 

Bu hususlar çerçevesinde idarece 27.11.2020 onay tarihli ikinci ihale komisyonu kararının alındığı, söz konusu kararda ihalenin Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Orak Altyapı San. ve Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği ve başvuru sahibinin bu karara karşı idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, ancak idarece başvurunun reddedilmesi üzerine Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.

 

Başvuru sahibinin dilekçesinde ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin mevzuata aykırı olduğunun ileri sürüldüğü ancak başvuru dilekçesinde ileri sürülen iddialardan, 4, 6, 7, 9.1, 9.3, 9.4, 9.5, 9.6, 9.8 ve 9.11’inci iddiaların, yapılan itirazen şikayet başvuruları üzerine alınan 22.05.2020 tarihli ve 2020/UY.I-933, 2020/UY.I-934 ve 2020/UY.I-935 sayılı Kamu İhale Kurulu kararları kapsamında eşit muamele ilkesi çerçevesinde incelenerek sonuçlandırılmış olması sebebiyle Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin,  Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri ve anılan kurallara uygun olmayan başvuruların ise reddedileceği hüküm altına alınmıştır.

 

Anılan Kanun hükmü uyarınca, itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulunca verilen nihai kararlara karşı, ancak dava açılabileceği, herhangi bir sebeple  Kurul  kararlarına karşı itiraz niteliğindeki başvuruların Kurumca yeniden incelenmesi ve başvuruya konu  Kurul kararını değiştiren veya onayan nitelikte yeni bir Kurul kararı alınmasının da mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının 22.05.2020 tarihli ve 2020/UY.I-933, 2020/UY.I-934 ve 2020/UY.I-935 sayılı Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu, Kurul’un karara bağladığı hususları yeniden inceleme görevinin bulunmadığı, şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararların Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebileceği anlaşıldığından, başvurunun görev yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

…(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir. …” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır. Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.

(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı değerlendirilir. …” hükmü,

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: GÖRDES – KÖPRÜBAŞI YOLU KM:0+000-37+763 ARASI TOPRAK TESVİYE,SANAT YAPILARI VE ÜSTYAPI İŞLERİ

b) Yatırım proje no’su/kodu:1964E042100 – 2019E040240

c) Miktarı (fiziki) ve türü:  

Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Yp.275000 ton, Hendeklerin Betonla Kaplanması 9000m3, Her Cins Klastaki Zeminlerin Kazılması, Kullanılması ve Nakli 560000m3 ve Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki miktarlar kadar diğer işler

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: GÖRDES – KÖPRÜBAŞI YOLU…” düzenlemesi,  

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…h) Tüzel kişi tarafından iş deneyimi göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge.

ı) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belge

…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

…7.6. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:

Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlere dair tebliğde yer alan   A/I (KÖPRÜ VE VİYADÜK İŞLERİ), A/II (TÜNEL İŞLERİ) veya A/V (KARAYOLU İŞLERİ (Altyapı+Üstyapı) Grubu İşler benzer iş olarak  kabul edilecektir.

7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İnşaat Mühendisi” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından iş deneyimini tevsik amacıyla Karayolları 3. Bölge Müdürlüğü tarafından anılan istekli adına düzenlenen “(Konya – Beyşehir) Ayr – Aşağıçiğil – Ilgın Yolu Km:0+000 – 49+73961 Yol Yapım İşi”ne ilişkin 21.03.2019 tarihli ve 2014/16078-936500-1-1 sayılı iş durum belgesinin sunulduğu, söz konusu belge üzerinde “Belge Düzenlenme Tarih/Saat: 21.03.2019 08:28 Bu belge EKAP üzerinden düzenlenmiştir.” ibaresinin yer aldığı, söz konusu belgenin EKAP üzerinden de teyidinin yapılabildiği görülmüştür.

 

Yapılan inceleme ve tespitler sonucunda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi adına EKAP üzerinden düzenlenen bir iş durum belgesinin sunulduğu, belge üzerinde EKAP kayıt numarasının bulunduğu, anılan istekli tarafından iş denetleme, iş yönetme ve mezuniyet belgesinin sunulmadığı, dolayısıyla ortaklık durum belgesinin sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 7’nci ve 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvurunun şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin 10’uncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Başvuru üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 15’inci maddesinde “ (1) Kuruma yapılan başvurular, öncelikle 16 ncı madde çerçevesinde incelenir.

(2) İdareye başvuruda bulunulması gerekirken doğrudan Kuruma yapılan başvurular ile idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun haberdar edilmesine yönelik başvurular veya idarenin on günlük karar alma süresi beklenilmeden yapılan başvurular ihaleyi yapan idareye gönderilir.” hükmü yer almaktadır.

 

 İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “(2) İdareye şikayet başvurusunda bulunulmadan veya idareye yapılan şikayet başvurusu hakkında idarece bir karar alınmadan ve on günlük karar verme süresi beklenilmeden doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde, Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince bu başvurular ilgili idareye gönderilir. Ayrıca, başvuru sahibine de bilgi verilir. İdareye yapılan şikayet başvurusundan farklı bir konu ile Kuruma yapılan başvurularda şikayet süresinin henüz dolmadığı hallerde, itirazen şikayet konusuna ilişkin idarenin cevabının alınmamış olması nedeniyle bu başvurular da ilgili idareye gönderilir. İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması bulunmaktadır.

 

Başvuru sahibinin idareye yapmış olduğu 10.12.2020 tarihli şikâyet dilekçesi incelendiğinde, Kuruma yapmış olduğu itirazen şikâyet dilekçesindeki ““7) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu bilanço belgeleri Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesine, iş hacmini gösteren belgeler ise aynı Yönetmeliğin 36 ve 37’nci maddelerine uygun şekilde düzenlenmediği ve sunulmadığı, bilanço belgeleri ve iş hacmini gösteren belgelerin Yönetmeliğin 35, 36 ve 37’nci maddelerindeki yeterlik kriterlerini karşılayamadığı,

8) İhale üzerinde bırakılan istekli İdari Şartname’nin 35.1.1. maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsur puanlama tablosundaki bazı iş kalemleri yönünden asgari ve azami teklif aralıklarına uygun teklif vermediği, bu istekliye ait fiyat dışı unsur puanının 50 tam puandan daha düşük olması gerektiği,”” iddiasına şikayet başvurusunda yer vermediği tespit edilmiştir.

 

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, idareye şikâyet başvurusunda yer verilmeyen söz konusu iddiaların itirazen şikâyet kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından bahse konu iddianın şekil yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir.

 

Ayrıca söz konusu iddianın ilk olarak 25.12.2020 tarihinde Kurum’a yapılan itirazen şikâyet başvurusuna konu edildiği, yukarıda yer verilen İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 15.2’nci maddesine göre idareye şikâyete konu edilmeyen iddialar bakımından başvurunun idareye gönderilmesi gerekmekle birlikte başvuru sahibince şikayete konu hususun farkına vardığı tarihin 30.11.2020 tarihi olduğu ve söz konusu aykırılıkların farkına varıldığı tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içinde en geç 10.12.2020 tarihinde idareye şikayete konu edilebileceği, Kurum’a yapılan itirazen şikayet başvuru tarihi itibarı ile idareye şikayet konusu edilmeyen iddialar yönünden anılan Yönetmelik maddesine göre işlem yapılması halinde söz konusu iddialara yönelik başvurunun süresinde yapılmadığı sonucunun ortaya çıkacağı anlaşılmış olduğundan iddialar süre yönünden de uygun bulunmamıştır.

 

7) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan  geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11.Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  

45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.   

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir…

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.  

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.

…45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

…45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.

…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.…” açıklamaları yer almaktadır.

 

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: GÖRDES – KÖPRÜBAŞI YOLU KM:0+000-37+763 ARASI TOPRAK TESVİYE, SANAT YAPILARI VE ÜSTYAPI İŞLERİ

b) Yatırım proje no’su/kodu:1964E042100 – 2019E040240

c) Miktarı (fiziki) ve türü:  

Plentmiks Alttemel ve Plentmiks Temel Yp.275000 ton, Hendeklerin Betonla Kaplanması 9000m3, Her Cins Klastaki Zeminlerin Kazılması, Kullanılması ve Nakli 560000m3 ve Birim Fiyat Teklif Cetvelindeki miktarlar kadar diğer işler

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: GÖRDES – KÖPRÜBAŞI YOLU…” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,  

 

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “Yaş Karışım Hazır Betonun Taşınması” başlıklı 308.07.04.01’inci maddesinde ise “Katı kıvamdaki taze beton (SI) karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınabilir. Beton ile temas halinde olan taşıma yüzeyleri betonla reaksiyona girmemeli ve su kaybına neden olmamalıdır. Beton taşıma esnasında, güneş, yağış, rüzgâr, toz gibi dış etkenlerden geçirimsiz örtüler ile kapatılarak korunmalıdır.

Katı kıvamlı beton dışındaki taze beton, kullanım yerine sadece karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle taşınabilir. Beton, şantiyedeki boşaltma işleminin hemen öncesinde, homojen duruma gelmesi için bir kez daha karıştırılmalıdır.

Karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle betonun boşaltma işlemi, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonunda (çimento ilk priz süresini geçmemesi kaydıyla) tamamlanmalıdır.

Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılmalıdır.

Normal şartlar için verilmiş olan bu sürelerde, hava şartlarından veya kimyasal katkı kullanılmasından dolayı priz süresinin hızlanması veya gecikmesi dikkate alınmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdarece 05.03.2020 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda “…Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 17, 1, 9, 10, 2 ve 6 sıra nolu pozlara ait analiz girdi tablosunda açıklama yapılması istenen teklif girdi ve maliyet bileşenlerini (açıklama istenilmeyecekler de toplama dahil edilmek kaydıyla);

a)Yapım yönteminin ekonomik olması,

b)Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c)Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında İhale Komisyonunca değerlendirilmek üzere 4734 sayılı KİK’nun 38. maddesi ile Genel Tebliğin 45. maddesine uygun olarak; bilgi ve belgelere dayalı yapacağınız yazılı açıklamanızı yazımızın tebliğ tarihinden itibaren 5 (beş) iş günü içinde Bölge Müdürlüğümüze vermeniz konusunda;

Bilgilerini ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, 6 adet iş kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve ekinde ise açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdileri listesi ile analiz formatlarının gönderildiği görülmüştür.

 

Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.

 

Açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmediği, bu analiz girdileri için söz konusu tutarların üzerinde teklif edildiği,

 

İhale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 6 adet fiyat teklifi sunulduğu, analiz girdilerine ait fiyat teklifleri teklife konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alındığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulduğu, fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalandığı, fiyat tekliflerini veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşmenin bulunduğu, bu sözleşmenin geçerlilik süresinin sona ermediği, söz konusu belgelerde meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olmadığı, fiyat tekliflerindeki teklif sahibinin imzası, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinde ve imza beyannamelerinde yer alan imzalarla benzer olduğu,  

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından “Amonyum nitrat-fuel oil karışımı” analiz girdisi için Orica-Nitro Patlayıcı Mad. San. ve Tic. A.Ş.den fiyat teklifi alındığı, söz konusu fiyat teklifinin ekinde Erdoğan Öztürk isimli kişinin imza beyannamesinin sunulduğu, şirket genel müdürü Asım Tosun isimli kişinin verdiği vekâletnameye istinaden fiyat teklifinin Erdoğan Öztürk tarafından imzalandığı, söz konusu fiyat teklifinin ekinde sunulan ve Ankara 41. Noterliği tarafından Erdoğan Öztürk ve Mehmet Ali Şimşekyılmaz adına düzenlenen vekaletnamede “…Şirketimizin adına T.C. Hudutları dahilindeki bilcümle resmi ve özel daire ve müesseler, askeri makamlar, belediyer tarafından açılmış veya açılacak açık artırma, eksiltme veya pazarlığa iştirake adımıza ihalelere katılmaya, Devlet İhale Kanunu ve ilgili diğer yasalar gereğince resmi, askeri kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel şahısların açacakları ihalelerde açık artırma, eksiltme veya pazarlığa iştirake, kapalı zarf vermeye, tekliflerde bulunmaya, pey sürmeye, bunlardan vazgeçmeye, geçici ve kesin teminatlar yatırmaya, bunları geri almaya, ihalenin üzerimde kalması halinde sözleşme yapmaya, şartlarını kabule, sözleşmeleri imzalamaya, sözleşmede değişiklik ve ek sözleşmeler yapmaya, yanlışlıkları düzeltmeye, ihale ile ilgili her türlü taahhütnameler, muvafakatnameler vermeye, imzalamaya, sözleşmeyi kısmen ve tamamen dilediğine devir etmeye ve taşeronlarla sözleşmeler yapmaya, muafiyet belgesi almaya, işin gerektirdiği şekilde teknik ve fenni mesuliyeti üzerine alacak teknik elemanları tayin etmeye, değiştirmeye, sözleşme akd ve imzaya, feshe, imzaya, ihale konusu için geçici ve kesin kabullerini yaptırmaya, işyeri teslimi ve kabullere iştirak ile tutulacak tutanakları imzalamaya, itirazlarda bulunmaya, yazışmalar yapmaya, ihtarname ve ihbarname çekmeye, cevap vermeye, tebliğ ve tebellüğe, işçi çalıştırmaya, işçi ve teknik elemanlarla sözleşmeler yapmaya, feshetmeye, Sosyal Güvenlik bordro ve bildirgelerini işveren vekili sıfatı ile tanzim ve imzaya, ihale konusu ile ilgili olarak tahsis edilecek mal ve malzemeleri satın almaya, hak ediş(istihkak) raporlarını hazırlamaya veya hazırlatmaya, ait olduğu makam ve mercilerden veya havale edilecek bankalardan tahakkuk etmiş ve edecek olan hak edişleri talep edip almaya, ahzu kabza, sulh ve ibraya, bu hususta gerekli evrak, fiş, makbuz, belgeleri imzalamaya, gerektiğinde hak edişlerin tamamını veya bir kısmını başkalarına devir ve temlik etmeye, teminat göstermeye, ihale makamının talep edeceği her türlü belgeleri hazırlamaya, ihale makamına teslim etmeye, muayene komisyonlarında temsil etmeye, muayene komisyonları kararlarını kabul etmeye, ihale konusu ile ilgili tüm iş ve işlemleri yetkili mercilerde, ilgili resmi dairelerde ihale makamı nezdinde yapmaya, takip etmeye ve imzası ile neticelendirmeye, birlikte veya ayrı ayrı vekaleti ifaya yetkili olmak üzere …T.C. Kimlik Numaralı Erdoğan Öztürk, …T.C. Kimlik Numaralı Mehmet Ali Şimşekyılmaz tarafımdan vekil tayin edildi” hususlarının yer aldığı, söz konusu vekâletnamede yer alan hususlar incelendiğinde, söz konusu vekâletnamenin Erdoğan Öztürk’ün fiyat teklifi verebilmesini de kapsayacağının anlaşıldığı, dolayısıyla fiyat teklifinin yetkili kişilerce imzalandığı anlaşılmaktadır.

 

Yapılan incelemede, idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisinin açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisine ilişkin olarak Emirpet İnş. ve Tic. A.Ş.den alınan 09.03.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, ayrıca fiyat teklifinin ekinde fiyat teklifini veren firmanın ocak ruhsatının da sunulduğu,  fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatın 85 TL olduğu ve fiyat teklifi veren firmanın Elazığ ili Kovancılar ilçesinde faaliyet gösterdiği, anlaşılmıştır.

 

Bu çerçevede “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için fiyat teklifi alınan ve hazır betonun temin edileceği firmanın adresinin Elazığ ili Kovancılar ilçesinde, ihale konusu işin ise Manisa ili Gördes-Köprübaşı içerisinde gerçekleştirileceği, taşıyıcı araçlar için hız sınırları dikkate alındığında, söz konusu girdide yer alan beton harcının taşınmasının, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında da bu hususa ilişkin bir dayanak sunulmadığı görülmüştür.

 

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Karayolları Teknik Şartnamesi’nde yer alan düzenleme uyarınca, betonun, karıştırma donanımı olan araçlarla veya transmikserlerle yapılması durumunda çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakikaya kadar yerine boşaltılması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Sonuç olarak, yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler doğrultusunda ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin söz konusu iddiasının bu yönüyle yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

 

Yapılan incelemede, idare tarafından aşırı düşük teklife esas sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen açıklama isteme yazısında “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisinin açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği, Farsel İnş. ve Tic. A.Ş.- Danış Yapı Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisine ilişkin olarak teknik Beton Tur. İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş.den alınan 14.02.2020 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu,  fiyat teklifinde teklif edilen birim fiyatın 128,65 TL olduğu ve fiyat teklifi veren firmanın Bursa ili Nilüfer ilçesinde faaliyet gösterdiği anlaşılmıştır.

 

Bu çerçevede “C 30/37 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi için fiyat teklifi alınan ve hazır betonun temin edileceği firmanın adresinin Bursa ili Nilüfer ilçesinde, ihale konusu işin ise Manisa ili Gördes-Köprübaşı içerisinde gerçekleştirileceği, taşıyıcı araçlar için hız sınırları dikkate alındığında, söz konusu girdide yer alan beton harcının taşınmasının, Karayolları Teknik Şartnamesi’nin “308.07.04.01 Yaş Karışım Hazır Betonunun Taşınması” başlıklı maddesinde beton mukavemeti için öngörülen taşıma süreleri açısından teknik olarak makul düzeyde olmadığı, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında da bu hususa ilişkin bir dayanak sunulmadığı görülmüş olup, Farsel İnş. ve Tic. A.Ş.- Danış Yapı Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığından, teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Kayahan İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. ile Farsel İnş. ve Tic. A.Ş.- Danış Yapı Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, dolayısıyla teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.