yapım ihalesinde ,üretim tesisinin kime ait olacağı ve kapasitesi ile tesise ilişkin kalite belgeleri

Toplantı No : 2019/037
Gündem No : 23
Karar Tarihi : 01.08.2019
Karar No : 2019/UH.I-870
BAŞVURU SAHİBİ:Momentum Services Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi,

BAŞVURUYA KONU İHALE

2019/231792 İhale Kayıt Numaralı “Şirketimiz Yht ve Anahat Trenlerinin Yemekli Vagonların İşletilmesi ile Yht Vagonlarında Seyahat Eden Yolculara Verilecek Olan Business İkram, Business Plus, Ekonomi Plus, Yemek Paketi ve Kahvaltı Paketlerinin 3(Üç) Yıl Süre İle Temini.” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Taşımacılık Anonim Şirketi tarafından 22.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şirketimiz Yht ve Anahat Trenlerinin Yemekli Vagonların İşletilmesi ile Yht Vagonlarında Seyahat Eden Yolculara Verilecek Olan Business İkram, Business Plus, Ekonomi Plus, Yemek Paketi ve Kahvaltı Paketlerinin 3(Üç) Yıl Süre İle Temini.” ihalesine ilişkin olarak Momentum Services Limited Şirketinin 27.06.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.07.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.07.2019 tarih ve 29062sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.07.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/717 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde temin edilecek yemek paketlerinin istekli olma zorunluluğu bulunmayan üçüncü şahıs üreticilerden teminine yönelik “Yemek paketinin üreticilerden temin edilmesi halinde üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli sözleşme ve kapasite raporları ile” düzenlemesi yapılarak bu bölümün sadece kapasite raporu ile sınırlı tutulduğu, kalite ve standarda ilişkin belgeler ile işletme kayıt belgesine yönelik olarak “Yemek paketinin üreticilerden temin edilmesi halinde üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli kalite belgeleri” ve “Yemek paketinin üreticilerden temin edilmesi halinde üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli İşletme Kayıt Belgesi” şeklinde herhangi bir ibareye yer verilmediği,

Söz konusu madde gereğince yemek paketlerinin üreticilerden temininin mümkün olmasına rağmen yemek üretimi ile ilgili işletme kayıt belgesi ve kalite belgelerinin sadece istekliler tarafından sunulmasına izin verilmesi ve isteklilerin yemek paketlerini temin edeceği üreticilere ait işletme kayıt belgesi ile kalite belgelerinin sunulmasına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmaması sebebiyle bu ihaleye, istekli olarak yalnızca yemek paketi üreticileri ile yüksek hızlı trenin hizmet verdiği illerden birinde yemek üretimi yaptığını belgeleyip yemek paketlerini diğer üreticilerden temin edecek olanların katılabileceği sonucunun çıktığı,

İhalenin yabancı isteklilere açık olduğunun bildirilmesiyle birlikte Türkiye’de üretim tesisi bulundurması mümkün olmayan yabancı isteklilerin ihaleye katılımını engelleyici bir durumun amaçlanmadığı göz önünde bulundurulduğunda bu düzenleme ile maddi hata yapıldığı sonucuna varıldığı,

Anılan maddeye “İsteklilerin yukarıda sayılan belgelerden, kendi durumuna uygun belge veya belgeleri veya üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli üreticilere ait belgeleri sunması yeterli kabul edilecektir.” şeklinde ekleme yapılarak maddi hatanın düzeltilmesi gerektiği iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 35’inci maddesinde “İsteklilerin ekonomik ve mali yeterlikleri ile mesleki ve teknik yeterliklerinin değerlendirilmesi amacıyla idarelerce istenilecek her türlü bilgi, belge, doküman ve değerlendirme kriterleri rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde belirlenemez. Ayrıca yeterlik değerlendirmesinde kullanılacak kriterler, ihale konusu işin özelliğine göre söz konusu hizmetin istekli tarafından gerçekleştirilebilirliğini ölçecek nitelikte olmalıdır.” hükmü yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur..” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Makine, teçhizat ve ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır. Ancak idare, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, ihale konusu işin yapılabilmesi için adaya veya istekliye ait olmasını gerekli gördüğü makine, teçhizat ve diğer ekipmanı yeterlik kriteri olarak belirleyebilir. Bu durumda, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, teknik kriterlerine yönelik olarak dokümanda düzenleme yapılmış ise, bu niteliğe yönelik belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.
(2) Adayın veya isteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.
(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.
(4) İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumda, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler, her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak, ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.
(5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur.
(6) İş ortaklığında kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Ancak, idareler, idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapabilirler. Konsorsiyumlarda, kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması zorunludur.
(7) Aday veya istekli adına düzenlenmiş, farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporunun sunulması halinde, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmüne,
Yine anılan Yönetmelik’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.
(3) Deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliliği ile ilgili belgelerin, Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu akreditasyon kurumlarının Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.
(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez.
(5) İş ortaklığında, ortaklardan en az birinin kalite ve standarda ilişkin belgeleri sunması yeterlidir. Konsorsiyumda, her bir kısım için istenen kalite ve standarda ilişkin belgeler dokümanda belirtilir. Bu durumda her bir ortağın kendi kısmı için istenen belgeleri sunması zorunludur.” hükmüne yer verilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kapasite raporu” başlıklı 73’üncü maddesinde “73.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41 inci maddesinde, idareler tarafından alımın niteliği göz önünde bulundurulmak suretiyle “mesleki ve teknik yeterlik kriteri” olarak kapasite raporuyla ilgili düzenleme yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, yüklenicinin mutfağında veya tesisinde yemek üretiminin gerçekleştirilmesinin öngörüldüğü yemek hizmeti alımı ihalelerinde kapasite raporuna ilişkin olarak idari şartnamede istenebilecek günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacını aşmayacak şekilde belirlenecektir. İdarenin kendi mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirileceği yemek hizmeti alımı ihalelerinde ise idarece öngörülecek kapasite raporuna ilişkin günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacının yarısını (1/2) geçmeyecektir. İhale dokümanında, üretim miktarı belirtilmeden aday veya isteklilerce kapasite raporu sunulacağına yönelik bir düzenleme yapılmayacaktır.
73.2. İdareler tarafından idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde iş ortaklıklarındaki ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında yeterliği sağlamaları gerektiğine yönelik düzenleme yapılmamış olması durumunda, yüklenicinin iş ortaklığı olması halinde kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriteri ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir. Konsorsiyumlarda ise kapasite raporunun, her bir ortağın kendi kısmı için istenilen asgari yeterlik kriterini sağlaması zorunlu olduğundan idari şartnamelerde bunun aksine düzenleme yapılamayacaktır. Aday veya istekliler kendi adlarına düzenlenmiş farklı tesislere ait birden fazla kapasite raporu sunabileceklerinden, bu durumda, kapasite tutarları toplanmak suretiyle yeterlik kriterinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacaktır.
73.3. Kısmi teklife imkan tanınan ihalelerde, idareler, üretim miktarını gösteren kapasite raporuna ilişkin yeterlik kriterini her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere, o kısım için ihale dokümanında öngörülen miktarı, idarenin kendi mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirileceği kısmi teklife imkan tanınan yemek hizmeti alımı ihalelerinde ise idarenin o kısım için öngörülen günlük yemek ihtiyacının yarısını (1/2) aşmamak kaydıyla belirleyerek ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede göstereceklerdir.
73.4. Aday veya istekli tarafından sunulan kapasite raporunun, adayın veya isteklinin kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası ya da esnaf ve sanatkârlar odası tarafından mevzuatına uygun olarak düzenlenmesi ve ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması zorunludur.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir.
74.2. İdarece kalite ve standarda ilişkin belge istenmesi durumunda, standarda ilişkin tanıma (kritere), belgenin başvuru veya teklif kapsamında istenmesi halinde ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede, yükleniciden istenmesi halinde ise teknik şartnamede yer verilecektir.
74.3. Kalite ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin istenilmesi halinde, söz konusu belgenin/belgelerin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi yeterli olup, bunun yerine söz konusu belgelerin belirli bir belgelendirme kuruluşundan alınmış olması zorunluluğunu getiren ifadeler kullanılamaz.
Kalite yönetim sistem belgelendirilmesine ilişkin olarak ISO 9001:2008 standardı 13/11/2008 tarihinde yayımlanmış olup, 13/11/2010 tarihinden itibaren ISO 9001:2000 standardına göre verilen kalite yönetim sistem belgeleri geçersiz hale gelmiştir. Bu nedenle idarelerce hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesinin istenilmesi durumunda ilanda ve dokümanda aday veya isteklilerin ihale konusu işe ilişkin ISO 9001:2008 standardına göre alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunmaları gerektiğine yönelik düzenleme yapılacak ve aday veya istekliler tarafından da ISO 9001:2008 standardına göre alınmış kalite yönetim sistem belgesi sunulacaktır. Bu konuya ilişkin ayrıntılı açıklama, Kamu İhale Kurulunun 11/2/2010 tarihli ve 2010/DK.D-16 sayılı Düzenleyici Kararında yer almaktadır. Anılan Karara, Kurumun internet sayfasının Kamu İhale Mevzuatı bölümündeki Kamu İhale Kurulu Düzenleyici Kararları kısmından ulaşılabilir.
74.4. Hizmet alımı ihalelerinde; Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Yönetim Sistemi (HACCP), İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (OHSAS), Bilgi Teknolojisi-Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi (ISO 22000), Sosyal Sorumluluk Standardı (SA 8000), İyi Hijyen Uygulamaları (GPP) gibi kalite ve standarda ilişkin belgeler ve sertifikalar istenmeyecektir.
74.5. Hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin istenip istenmeyeceği, 74.7. maddesindeki açıklama ve aşağıdaki esaslara uygun olarak idarelerce belirlenecektir.
74.5.1. İdarelerin kendi hizmet binalarında veya diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmet alımı ihaleleri (örneğin; temizlik, özel güvenlik, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek hazırlama ve dağıtım hizmetleri gibi) ile personel/ öğrenci taşıma hizmetleri ve araç kiralama hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi istenmeyecektir.
74.5.2. İdarelerin kendi hizmet binalarında veya diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmetler (örneğin; temizlik, özel güvenlik, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek hazırlama ve dağıtım hizmetleri gibi) ile niteliği gereği çevre yönetim sistem belgesi istenmesi uygun olmayan hizmet alımı ihalelerinde (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama, mesleki eğitim, toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) çevre yönetim sistem belgesi istenmeyecektir.
74.6. Hizmet yeterlilik belgesinin kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri ve sorumluluklar göz önünde bulundurulduğunda; idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler (idarelerin hizmet binalarında, servislerce gerçekleştirilecek montaj, bakım ve onarım hizmetleri hariç) ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi uygun olmayan (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama, mesleki eğitim, toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) ihalelerde bu belge istenmeyecektir. İdareler, hizmet yeterlilik belgesine yönelik düzenlemelerde; hizmet yeterlilik belgesinin hizmet kapsamını ve standardını açık olarak yazmalıdır.
74.7. Çöp toplama ve/veya kent temizliği hizmet alımı ihalelerinde; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi ve İşyerleri-Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesi (TS 13111) istenebilecektir.
74.8. 4734 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalan ve hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek olan danışmanlık hizmeti alımlarında kalite ve standarda ilişkin belgeler kapsamında sadece kalite yönetim system belgesi istenebilecektir.
74.9. İlgili mevzuatı çerçevesinde kalite ve standarda ilişkin bir belgenin sadece adının değiştirilmiş olması durumunda, daha önce alınan belgeler, belgede belirtilen geçerlilik tarihi sonuna kadar başvuru veya teklif kapsamında sunulmuş ise, idare tarafından belgeyi düzenleyen kurumdan bu belgenin geçerli olduğuna ilişkin bilgi alınması kaydıyla söz konusu belgeler geçerli kabul edilecektir. Aday veya istekli tarafından, belgeyi düzenleyen kurumdan alınmış ve daha önce düzenlenen belgenin geçerli olduğunu belirten yazının idareye sunulması veya ilgili mevzuatında daha önce düzenlenen belgelerin geçerli kabul edileceğine ilişkin açık bir düzenleme bulunması halinde de söz konusu belgeler idareler tarafından geçerli kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden isteklilerin ekonomik ve mali yeterlikleri ile mesleki ve teknik yeterliklerinin değerlendirilmesi amacıyla idarelerce istenilecek her türlü bilgi, belge, doküman ve değerlendirme kriterlerinin rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde belirlenemeyeceği ve ayrıca yeterlik değerlendirmesinde kullanılacak kriterlerin, ihale konusu işin özelliğine göre söz konusu hizmetin istekli tarafından gerçekleştirilebilirliğini ölçecek nitelikte olması gerektiği ve yine idarelerce işin niteliğinin göz önünde bulundurulmak suretiyle kapasite raporu ile kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabileceği anlaşılmıştır.

İhale İlanı’nın “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 4.3.2’nci maddesinde “Sözleşme kapsamında verilecek yemek paketleri; Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği illerden en az birinde günlük minimum en az 1.750 adet yemek paketi üretimi kapasitesine sahip tesislerden temin edilecek olup, istekli bunu Kapasite raporu ile belgeleyecektir.
a-Yemek üretim tesislerinin isteklinin kendi adına olması halinde kapasite raporları ile
b-Yemek üretim tesislerini isteklinin kendi adına olmaması halinde sözleşme süresince geçerli kiralama sözleşmeleri ve tesislere ait kapasite raporları ile,
c-Yemek paketinin üreticilerden temin edilmesi halinde üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli sözleşme ve kapasite raporları ile,
İsteklilerin yukarıda sayılan belgelerden, kendi durumuna uygun belge veya belgeleri sunması yeterli kabul edilecektir.
-İstekliler: Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği İllerden en az birinde kendisine ait yemek üretilmesi ile ilgili;
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 13075 İşyerleri-Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri Genel Kurullara Standardına Uygunluk Belgesi
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 8985 Hizmet Yeterlilik Belgesinin aslı veya onaylı sureti.
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 6914 Gıda Maddeleri İmal Eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan Yerlere ait Belgenin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş ” ISO 9001-2015 Kalite Yönetim Sistem” belgesinin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “OHSAS 18001: 2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesinin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş ISO 22000:2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistem Belgesinin aslı veya onaylı suretini teklifleri ile birlikte verecektir.
-İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.
-İstekliler, Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği İllerden en az birinde il sınırları içerisinde yeterli üretim kapasitesini karşılayacak makine techizat ve ekipmana sahip kendi tesisine ait “ İşletme Kayıt Belgesini “ teklifi ile birlikte verecektir.” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.2. Sözleşme kapsamında verilecek yemek paketleri; Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği illerden en az birinde günlük minimum en az 1.750 adet yemek paketi üretimi kapasitesine sahip tesislerden temin edilecek olup, istekli bunu Kapasite raporu ile belgeleyecektir.
a-Yemek üretim tesislerinin isteklinin kendi adına olması halinde kapasite raporları ile
b-Yemek üretim tesislerini isteklinin kendi adına olmaması halinde sözleşme süresince geçerli kiralama sözleşmeleri ve tesislere ait kapasite raporları ile,
c-Yemek paketinin üreticilerden temin edilmesi halinde üreticiler ile yapılan sözleşme süresince geçerli sözleşme ve kapasite raporları ile,
İsteklilerin yukarıda sayılan belgelerden, kendi durumuna uygun belge veya belgeleri sunması yeterli kabul edilecektir.
– İstekliler: Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği İllerden en az birinde kendisine ait yemek üretilmesi ile ilgili;
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 13075 İşyerleri-Gıda Maddeleri Taşıma Hizmetleri Genel Kurullara Standardına Uygunluk Belgesi
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 8985 Hizmet Yeterlilik Belgesinin aslı veya onaylı sureti.
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “TS 6914 Gıda Maddeleri İmal Eden, Hazırlayan, Depolayan ve Satan Yerlere ait Belgenin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş ” ISO 9001-2015 Kalite Yönetim Sistem” belgesinin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş “OHSAS 18001 : 2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesinin aslı veya onaylı sureti
-İhale tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmemiş ISO 22000:2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistem Belgesinin aslı veya onaylı suretini teklifleri ile birlikte verecektir.
-İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.
-İstekliler, Yüksek Hızlı Trenlerin hizmet verdiği İllerden en az birinde il sınırları içerisinde yeterli üretim kapasitesini karşılayacak makine teçhizat ve ekipmana sahip kendi tesisine ait “ İşletme Kayıt Belgesini “ teklifi ile birlikte verecektir.” düzenlemesi yapılmıştır.

Yukarıdaki düzenlemelerde;

-İsteklinin kendi adına üretim tesisi olması halinde bu tesise ait kapasite raporu,

-İsteklinin kendi adına olmayan üretim tesisinin kullanılması halinde bu tesise ilişkin kara sözleşmesi ve kapasite raporu,

-Yemek paketlerinin üreticiden temini halinde üretici ile yapılan sözleşme ve kapasite raporu,
Şeklinde belirleme yapılarak isteklilerin kendi durumuna uygun olan belgeleri sunması gerektiği açıklanmıştır.

Aynı düzenlemelerin devamında ise isteklilerin sahip olması gereken kalite ve standart belgelerine yer verildiği, ayrıca isteklilerin hizmet verilecek il sınırları içerisinde yeterli üretim kapasitesine sahip kendi tesisine ilişkin “İşletme kayıt belgesi” sunulmasının istenildiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvurusunda yer alan hususlar ile ilgili idareye yapmış olduğu şikayet başvurusuna idarece verilen cevapta, İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde isteklilerin yeterli üretim kapasitesini karşılayacak makine teçhizat ve ekipmana sahip kendisine ait “İşletme Kayıt Belgesi”ni teklif ile birlikte vereceği, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in ikinci bölümünün 5’inci maddesinde “Gıda İşletme kayıt Belgesi”nin gıda üretimi, işletmesi, depolaması, dağıtımı, satışının herhangi bir aşamasında faaliyette bulunan firmaların mevzuat uyarınca gıda işletmesi olarak adlandırıldığı ve bu alanlarda faaliyet gösteren firmaların “İşletme Kayıt Belgesi” almasının zorunlu olduğu, bu bağlamda İşletme kayıt Belgesinin sektörde faaliyet gösteren firmalara verilen belge niteliğinde olduğu ve üreticilerin sahipliğinin bu kapsamda bulunmadığı, dolayısıyla işletme kayıt belgesinin istekli adına olması gerektiği, ayrıca bir yerli firma ile iş ortaklığı yapılmak suretiyle şikayet konusu edilen hususların aşılabileceği belirtilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 38’inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında ihale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, ruhsat vb. belgelerin istekliler tarafından sunulması gerektiğine ilişkin İhale İlanı ve İdari Şartname’de düzenleme yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Bu çerçevede idare tarafından isteklilerce sunulması gereken belgeler bakımından özel olarak alınması zorunlu belgelere yönelik açık ve çelişkiye mahal vermeyecek nitelikte düzenleme yapılabileceği, ancak şikayete konu düzenlemenin yine şikayete konu edilen hususlar bakımından bir bütün olarak değerlendirilmesinde, aynı düzenleme içerisinde üretim tesisine ilişkin kapasitenin tespiti için istenen kapasite raporunun istekliye ait olması zorunlu tutulmamakla birlikte, buna karşın devamında yer alan düzenlemede üretim tesisine ilişkin kalite belgelerinin istekli adına olması gerektiğinin düzenlendiği, yemek üretimi için gerekli olan “İşletme kayıt Belgesi” için ise ihalede istenen kapasiteye uygun olma koşulunun getirildiği ve bu belgelerin istekliye ait olması gerektiğinin düzenlendiği anlaşılmış olduğundan, söz konusu maddenin içeriğinde üretim yapılacak tesise ilişkin düzenlemelerin birbiriyle uyumlu olmadığı ve bu uyumsuzluğun çelişki yarattığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu itibarla, ihale dokümanında yapılan düzenleme ile istenen belgelerin bir kısmı için istekliye ait olma zorunluluğu getirilmişken bir kısmı için bu zorunluluğa yer verilmediği ve aynı yeterlik koşulunun karşılanması için gereken belgeler (üretim tesisinin kime ait olacağı ve kapasitesi ile tesise ilişkin kalite belgeleri) bakımından yapılan düzenlemenin kendi içerisinde çelişkili olduğu dikkate alındığında, mevcut düzenlemenin ihaleye katılımı etkileyeceği gibi tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında da tereddüde yol açacağı anlaşılmış olup, ihalenin iptal edilmesi gerektiği neticesine varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.