Yapım işleri Yürütmeyi Durduma ihale kararı

Kilis Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü tarafından 26.05.2006 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Kilis Devlet Hastanesi Ek Bina (150 Yataklı) İkmal İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak,Emtaş Yapı  Taah. Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 16.10.2006 tarih ve 2006/UY.Z-2511 sayılı kararıyla; “İdarenin, şikayetçinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak belirttiği hususların yerinde olmadığı ve şikayetçinin iddiasının yerinde olduğu anlaşıldığından, tespit edilen aykırılıkların gerçekleştirilmesinde sorumluluğu olanlar hakkında değerlendirme yapılarak, gerekiyorsa inceleme ve/veya soruşturma başlatılmak üzere kararın Bayındırlık ve İskan Bakanlığına bildirilmesine”  karar verilmiştir.

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Emtaş Yapı  Taah. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından açılan davada Ankara 4. İdare Mahkemesi 26.01.2007 tarih ve E:2006/2547 sayılı kararıyla davacının yürütmenin durdurulması istemini reddetmiştir.

Yürütmenin durdurulması kararına itiraz üzerine, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 14.03.2007 tarih ve YD İtiraz No: 2007-975 sayılı karar ile itiraz istemini reddetmiştir.

Bu defa Ankara 4. İdare Mahkemesi 08.11.2007 tarih ve E:2006/2547, K:2007/2180 sayılı kararı ile;  “Kamu İhale Kanununda, Kamu İhale Kurumu’nun görev ve yetkileri arasında, “İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak…. Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır.” hususları bulunmaktadır. Kamu İhale Kanunu hükümlerine ve gerekçelerine göre, İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına/aykırılık bulunduğuna ilişkin şikayetleri/iddiaları inceleyerek sonuçlandırmak, Kurulun görevleri arasında bulunmaktadır. Kanunun 53 üncü maddesinin iki ayrı bent hükmünde yer alan “…şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak.” ve “…iddiaları da inceler ve sonuçlandırır.” İbarelerinde yer alan “sonuçlandırma” ifadesinden, tek bir amacın ortaya konulduğu sonucuna varılmaktadır. Bu amaç ise Kanunun 56 ncı maddesinde ifadesini bulmuştur.

….

Anılan mevzuat hükümlerinden, Kanunun hazırlanma amacının gerçekleştirilebilmesi için, idarelerin ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu kılınmasının gerekli görüldüğü, Kanunda, idarelerin ihale sürecinde yapacağı iş ve işlemlerde anılan Kanun ve ilgili mevzuattan sorumlu kılınmasının yeterli görülmeyip, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süreç içerisinde idarece yapılan işlemlerde mevzuata aykırılık bulunduğuna ilişkin şikayetleri ve iddiaları incelemek suretiyle sonuçlandırarak, Yasa’nın 56/2 nci maddesinde belirtilen kararları almak ve bu kararlarda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltilmesi hususunda yapılan uygulamaları takip etmek, bütün ihale mevzuatını hazırlamak ve uygulamayı yönlendirmek ve Kanunun 53 üncü maddesinde belirtilen diğer görevleri yapmak üzere Kamu İhale Kurumu’nun kurulduğu anlaşılmıştır.

Dava dosyasının incelenmesinden. Kilis Bayındırlık ve İskan II Müdürlüğü’nce 26.05.2006 tarihinde Açık İhale Usulü ile yapılan “Kilis Devlet Hastanesi Ek Bina (150 Yataklı) İkmal İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine 07.08.2006 tarih ve 2006/UY.Z-I895 sayılı Kurul karan ile davacı şirketin ihale dışı bırakılmasının ihale mevzuatına aykırı olduğu gerekçesiyle ihale işlemleri ve ihale kararı iptal edilerek, 4734 sayılı Kanun’un 56 ncı maddesinin (a) bendi gereğince düzeltici işlem olarak belirlenmesine karar verildiği, söz konusu Kurul kararı doğrultusunda Kilis Bayındırlık ve İskan İl Müdürlüğü’nün 15.08.2006 tarihli yazısı ile davacının teklifi 4734 sayılı Kanun’un 38 inci maddesi uyarınca aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutularak, davacıdan teklifinin aşırı düşük kalan kısımlarına yönelik açıklama yapılması talep edildiği, davacı tarafından 21.08.2006 tarihinde verilen cevap, İhale Komisyonunun 28.08.2006 tarihli kararı ile, “Fotosel kapıların ve gerek sahada gerekse giriş kulübesinde kullanılacak beton fiyatlarının 4734 sayılı Kanun’un 38 inci maddesinde belirtilen açıklamayı destekleyen kanıtlayıcı belgelerin açıklamaya eklenmesi gerekirken eklenmediği” gerekçesiyle davacı Şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği ve bu karar aynı tarihte ihale yetkilisince onaylandığı, davacı Şirket tarafından 08.09.2006 tarihinde Valilik kayıtlarına giren 05.09.2006 tarihli dilekçe ile şikayet başvurusunda bulunduğu, başvuru 11.09.2006 tarihinde Bayındırlık İl Müdürlüğü kayıtlarına ulaştığı gerekçesiyle 14.09.2006 tarihinde reddedilmesi üzerine 21.09.2006 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu, bu başvurusu 16.10.2006 gün ve 2006/UY.Z-2511 nolu Kurum kararı ile, 11.09.2006 tarihinde İhale üzerinde bırakılan Ensar İnş. Tic. Ltd Şti. ile sözleşme imzalandığı, 4734 sayılı Kanunun 55 inci maddesine aykırı olarak sözleşme imzalandıktan sonra idareye yapılan şikayet başvurusu olarak değerlendirilip, iddiaların incelenmesine geçilmesine karar verildiği, yapılan inceleme sonucunda, “idarenin şikayetçinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe olarak belirttiği hususların yerinde olmadığı ve şikayetçinin iddiasının yerinde olduğu” gerekçesiyle kararın Bayındırlık ve İskan Bakanlığına bildirilmesine karar verdiği anlatılmaktadır.

Öte yandan, Kamu İhale Kurumu’nca 22.06.2007 tarih ve 26560 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmelik ile 24.05.2004 tarihli ve 25471 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhalelere Karşı Yapılacak idari Başvurulara Ait Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış olup, anılan Yönetmeliğin 25 inci maddesinde, “Kurul, itirazen şikayet başvuruları üzerine veya iddiaların incelenmesi sonucunda:

a) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin
kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayacak durumlarda düzeltici işlemlerin belirlenmesi,

b) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle
giderilemeyecek Kanuna ve ilgili mevzuata aykırı bir durumun tespit edilmesi halinde
ihalenin iptali,

e) İtirazen şikayet başvurusunun veya iddiaların uygun bulunmadığı, kararlarından birini verir.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca, Kamu İhale Kurulu’nun “iddiaların incelenmesi” kapsamında incelediği ihale dosyalarında saptadığı mevzuata aykırı konulan “ilgili idaresi”ne bildirmeyip, Yasa’da belirtildiği şekilde sonuçlandırarak, Yasa’nın yukarıda sözü edilen 56 ncı maddesinin 2 nci fıkrasındaki kararlardan birini almak zorunda olduğu sonucuna varılmaktadır. Aksi takdirde, Yasa’da Kurum’a verilen “uygulamayı yönlendirmek”  görevinin, Kurum tarafından yerine getirildiğinden söz edilemez. Diğer taraftan, ihale işlemlerinde saptanan mevzuata aykırılıkların, ihaleyi yapan idareye bildirilmesi saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması şeklinde belirtilen 4734 sayılı Yasanın temel ilkelerine de aykırıdır.

Bu durumda, Kamu İhale Kurulu’nun 4734 sayılı Kanun’da öngörülen görev ve yetkilerini kullanabilmesi ve Kuruma yüklenen görev ve fonksiyonların etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi, ancak, Kurul kararının sonuca etkili olabilmesiyle mümkündür. İhale işlemleriyle ilgili mevzuata aykırılıkların “ilgili idaresi”ne bildirilmesi şeklindeki kararlar, sonuca etkili kararlar değildir. Dava konusu Kamu İhale Kurulu kararı, bu nedenle de hukuka ve mevzuata uygun görülmemiştir.” gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.

2709 sayılı T.C. Anayasasının 138 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 2577 sayılı İdari yargılama Usulü Kanununun 27 nci maddesinin 2 nci fıkrasında; Danıştay veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebileceği, aynı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında ise; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Açıklanan nedenlerle;

Ankara 4. İdare Mahkemesinin 08.11.2007 tarih ve E:2006/2547, K:2007/2180 sayılı iptal kararının uygulanması için;

1- 16.10.2006 tarih ve 2006/UY.Z-2511 sayılı Kurul Kararının iptaline,

2- Mahkeme kararındaki gerekçeler doğrultusunda,

Tekliflerin alınmasından sonra yapılan ve mevzuata aykırılığı yukarıda tespit edilen ihale işlemlerinin ve ihale kararının iptaline,

Başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınarak ihale işlemlerine devam edilmesi hususunun 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin  (a) bendi gereğince  düzeltici işlem olarak belirlenmesine,

 
Oybirliği ile karar verildi.