yemek alım ihalesi,Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında söz konusu yemekler için, yahut bu yemeklere eşdeğer olabilecek yemekler için düzenlenmiş gramaj listesi bulunmadığından istekliler tarafından sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması sunulması imkanı olmadığı anlaşılmıştır

<![CDATA[
Toplantı No : 2019/010
Gündem No : 23
Karar Tarihi : 27.02.2019
Karar No : 2019/UH.I-298
 
BAŞVURU SAHİBİ: Canem Yem. Üre. Gıd. Hay. Nak. Taah. İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti.,   VEKİLİ: Av. Tülay YAZICI,   İHALEYİ YAPAN İDARE: Rize İl Sağlık Müdürlüğü,   BAŞVURUYA KONU İHALE: 2018/626961 İhale Kayıt Numaralı “22 Ay Üzerinden Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası” İhalesi   KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Rize İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 04.01.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “22 Ay Üzerinden Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası” ihalesine ilişkin olarak Canem Yem. Üre. Gıd. Hay. Nak. Taah. İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti.nin 21.01.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 22.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.02.2019 tarih ve 5036 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.   Başvuruya ilişkin olarak 2019/153 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.   KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.   İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,   1) İdareye yapmış oldukları şikayet başvurusunun dokümana itiraz olarak kabul edilerek süre yönünden reddedildiği söz konusu hususun mevzuata aykırı olduğu şöyle ki; şikayet başvurularının ihale dokümanına yönelik değil aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısına yönelik olduğu zira aşırı düşük teklif açıklaması yapılırken Teknik Şartname’de yer alan örnek menülerden hangilerinin kullanılacağının belirsiz olduğu ve Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında birçok belirsizliğin sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasına engel teşkil ettiği, söz konusu belirsizliklerin şu şekilde olduğu;   a) Birim fiyat teklif cetvelinde normal yemek başlıklı bir öğün bulunduğu halde, Teknik Şartname’de normal yemek başlığı altında düzenlenmiş bir örnek menü bulunmadığı, bu durumun normal yemek birim fiyatına ilişkin açıklamayı hazırlarken Teknik Şartname’deki hangi örnek menünün kullanılması gerektiğinin anlaşılamamasına sebep olduğu,   b) Teknik Şartname’de pek çok salata türüne yer verilmekle birlikte örnek menüde yalnızca “salata” ifadesine yer verildiği ve bu durumun aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında hangi salata türünün gramaj listesinin kullanılacağını belirsiz hale getirdiği,   c) Hem diyet hem de ramazan menüsüyle ilgili malzeme reçetelerinin bulunduğu tablolarda “pilav, salata ve makarnalar-örnek menü ile aynı” ifadesinin yer aldığı, bu ifadenin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında nasıl yorumlanması gerektiğinin anlaşılamadığı,   d) İftar menüsünde yer alan yemeklerden olan sebze çorbasına ve domates çorbasına  ait gramaj listesinin bulunmadığı,   e) Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında, fındıklı kadayıf, et sote, tavuk haşlama için düzenlenmiş gramaj listesinin bulunmadığı,   f) Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında, diyet menüye ait malzeme reçeteleri içerisinde “fırın tavuk”, “bulgur pilavı”, “etli taze fasulye”, “haşlama et”, “tavuk haşlama” ve “garnitür patates” için düzenlenmiş gramaj listesinin bulunmadığı,   g) Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında sahur yemeği örnek menüsünde yer alan “kaşarlı menemen” için düzenlenmiş gramaj listesinin bulunmadığı,   h) Ara öğün kapsamında verilecek domatesin miktarıyla alakalı bir düzenleme bulunmadığı,   k) Zeytinyağlı patlıcan yemeği için düzenlenen gramaj listesinde yağ olarak ayçiçek yağının kullanıldığı ancak Teknik Şartname’de “Zeytinyağlı yemeklerde riviera zeytinyağı kullanılacaktır” hükmünün bulunduğu, bu durumun anılan yemekte hangi yağın kullanılacağı hususunda tereddüde sebep olduğu,   l) Bazı yemeklerin gramaj listelerinde un miktarının sabit bir rakamla değil 1/8 gibi oranlarla düzenlendiği, birimlerin ise gram yerine adet olarak belirlendiği söz konusu durumun belirsizliğe sebep olduğu, anılan gerekçelerle sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının mümkün olmadığı, örnek menülerden hangilerinin açıklama yapmak için kullanılacağının açık bir şekilde belirtilmesi ve örnek menülerde yer alan tüm yemeklerin gramaj listesinin tereddüde yol açmayacak şekilde yeniden düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama talebinin yenilenmesi gerektiği,   m) Teknik Şartname kapsamında birçok yemek için birden fazla ve birbirinden farklı gramaj listesinin bulunduğu, örneğin “pirinç pilavı” için 3 farklı gramaj listesinin bulunduğu,   n) Teknik Şartname’de normal yemek ve diyet yemek menülerinde yer alan yemeklerin gramaj listesinin ayrı ayrı düzenlendiği ancak özellikle diyet yemek menülerinde yer alan yemeklerden birçoğu için gramaj listesinin düzenlenmediği ve normal yemek kapsamında kalan yemek gramaj listesinin diyet yemek için de kullanılabileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı,   o) Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında “patates tava”, “zeytinyağlı kabak” ve “kesme çorba” için düzenlenmiş gramaj listesinin bulunmadığı,   2) İdareye 11.01.2019 tarihinde vermiş oldukları dilekçenin bir şikayet başvurusu niteliğinde olmadığı, idarenin söz konusu dilekçeyi şikayet başvurusu olarak kabul edip işlem tesis etmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.   Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.   1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:   4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,   Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar. a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu; 1) Verilen hizmetin ekonomik olması, 2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, 3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,   Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir. 79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir. 79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer; SD: Sınır değeri, YM: Yaklaşık maliyeti, n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını, T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini, R: Sınır Değer Tespit Katsayısını 79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir. 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir. 79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. 79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek–H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir. Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.   İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin; a) Adı: 22 Ay üzerinden Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtım ve Sonrası b) Miktarı ve türü: Normal Yemek: 1.237.500 Öğün Diyet Yemek : 134.300 Öğün Kahvaltı : 500.400 Öğün Ara Öğün : 77.300 Öğün Ramazan İftar Yemeği : 27.100 Öğün Ramazan Sahur Yemeği : 27.100 Öğün Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. c) Yapılacağı yer: Rize Devlet Hastanesi, Kaçkar Devlet Hastanesi, İshakoğlu Çayeli Devlet Hastanesi ve Fındıklı Bölge Guatr Araştırma ve Tedavi Merkezi” düzenlemesi,   Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar. 33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu; a) Verilen hizmetin ekonomik olması, b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.   Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamelerde asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı, bu menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının ihale dokümanında belirtileceği; teklifi aşırı düşük bulunan istekliler tarafından öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nin hazırlanarak açıklama kapsamında sunulması, söz konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ana girdi ibaresi kapsamında; kırmızı et, beyaz et, balık, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi), kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve, toz şeker, süt, yoğurt, ayran, yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı), kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi), pet su ve ekmeğin açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınacağı, isteklilerin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve anılan unsurlar için açıklama sunulmasının gerekmediği anlaşılmaktadır.   Bu çerçevede, idarece hesaplanan sınır değer kapsamında teklif bedeli aşırı düşük bulunan isteklilerden 10.01.2019 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talebinde bulunulduğu, söz konusu yazının ekinde herhangi bir belgeye yer verilmediği aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanılacak örnek menülere ve menülerde bulunan yemeklere ait çiğ girdilere ve bu girdilerin gramajlarına ilişkin düzenlemelerin Teknik Şartname kapsamında düzenlendiği görülmüştür.   Bu kapsamda başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında belirsizlikler bulunduğuna yönelik iddialarıyla ilgili olarak yapılan incelemede aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.   a)Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde, “iki haftalık örnek yemek menü listesi”, “iki haftalık örnek diyet menüsü”, “iki haftalık örnek ramazan menüsü” ve “ara öğün örnek menüsü”, “kahvaltı”  başlığı altında çeşitli örnek menülerin düzenlendiği görülmüştür.   İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde ise “normal yemek”, “diyet yemek”, “kahvaltı”, “ara öğün”, “ramazan iftar yemeği”, “ramazan sahur yemeği” şeklinde düzenlenmiş 6 adet iş kaleminin bulunduğu görülmüştür.   Bu bağlamda yapılan değerlendirme neticesinde, her ne kadar menü başlığı “normal yemek menüsü” şeklinde yazılmamış olsa da, birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemleri ve Teknik Şartnamedeki menüler karşılaştırıldığında “iki haftalık örnek yemek menü listesi” olarak Teknik Şartname’de düzenlenmiş menünün birim fiyat teklif cetvelindeki “normal yemek” iş kalemini karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.   b)İhale dokümanı kapsamındaki örnek menülerde “salata” ve “yaz salatası” olmak üzere iki tür salataya yer verildiği, aynı Şartnamedeki gramaj listelerinde ise “karışık salata-yaz”, “yaz salatası-domates”, “yaz salatası”,  “kış salatası” olmak üzere 4 adet farklı gramaj listesinin bulunduğu görülmüştür.   Buna göre yapılan değerlendirme neticesinde, başvuru sahibi isteklinin, Teknik Şartname’de anılan salatalar için düzenlenmiş girdi miktarını ve çiğ girdileri gösteren gramaj listelerinden, normal yemek menüsü ve ramazan menüsü için “yaz salatası-domates”, diyet menü için ise “yaz salatası” ve “kış salatası” için düzenlenmiş gramaj listelerini esas alarak açıklama yapabileceği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır. c)Yapılan inceleme neticesinde, “iki haftalık örnek diyet menüsü” ve “iki haftalık örnek ramazan menüsü” için düzenlenmiş ve yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarını gösteren tablolarda “Pilav, Salata ve Makarnalar-Örnek Menü İle Aynı” düzenlemesinin bulunduğu görülmüştür.   Söz konusu düzenlemeden, anılan iki menüde bulunan pilav, salata ve makarnalar için belirlenen içeriklerin ve çiğ girdi miktarlarının “iki haftalık örnek menü” başlığı altında düzenlenen örnek menüdeki içerik ve miktarlarla aynı olduğunun anlaşıldığı ve açıklama yapılırken normal menüdeki pilav, salata ve makarna gramajlarının esas alınması gerektiği konusunda bir tereddüt bulunmadığı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   d)İdarece Teknik Şartname kapsamında düzenlenen iki haftalık örnek ramazan menüsü incelendiğinde söz konusu örnek menüde “domates çorbası”nın ve “sebze çorbası”nın bulunduğu görülmüştür.   Yapılan inceleme neticesinde, Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında domates çorbası için  “kaşarlı domates çorbası” ve “sebze çorbası” için iki haftalık örnek diyet menüde “sebze çorbası” için düzenlenmiş gramaj listelerinin dikkate alınarak açıklama yapılabileceği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.   e)Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında, fındıklı kadayıfın iki haftalık örnek ramazan menüsü kapsamında, et sotenin iki haftalık örnek menüde ve iki haftalık örnek ramazan menüsünde, tavuk haşlamanın ise iki haftalık örnek diyet menüsünde düzenlendiği  görülmüştür.   Yapılan inceleme neticesinde, Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında  “fındıklı kadayıf”, “et sote”, “tavuk haşlama” yemeklerine eşdeğer yemek olabilecek “sütlü cevizli kadayıf“, “etli mantar sote”, “et haşlama” için düzenlenmiş, içerik ile çiğ girdi miktarlarını gösteren listelerin mevcut bulunduğu ve isteklilerin bu listeleri kullanarak açıklama yapabileceği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   f)Yapılan inceleme neticesinde, Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında “fırın tavuk“, “bulgur pilavı-domatesli biberli”, “etli taze fasulye”, “terbiyeli haşlama et”, “garnitür 1” ve “garnitür 2”  için düzenlenmiş ve içerik ile çiğ girdi miktarlarını gösteren gramaj listelerinin mevcut bulunduğu ve isteklilerin bu listeleri kullanarak “fırın tavuk”, “bulgur pilavı”, “etli taze fasulye”, “haşlama et”, “tavuk haşlama” ve “garnitür patates” yemekleri için açıklama yapabileceği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   g)Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında kaşarlı menemenin iki haftalık örnek ramazan menüsü kapsamında düzenlendiği görülmüştür.   Yapılan inceleme neticesinde, söz konusu yemeğe eşdeğer yemek olabilecek “menemen” için düzenlenmiş, içerik ile çiğ girdi miktarlarını gösteren listenin mevcut bulunduğu ve isteklilerin bu listeyi kullanarak açıklama yapabileceği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   h)Teknik Şartname kapsamında ara öğün için düzenlenen örnek menü incelendiğinde  söz konusu menü kapsamında domates verilmesinin öngörüldüğü, ancak domates için bir miktar belirlenmediği görülmüştür.   Ancak, örnek kahvaltı menüsü ve örnek normal menü kapsamında düzenlenmiş “domates-salatalık” için belirlenen miktarın esas alınarak açıklama yapılabileceği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   k)Yapılan incelemede zeytinyağlı patlıcanın örnek diyet menüsü kapsamında düzenlendiği ve söz konusu örnek menülere ait içerik ve çiğ girdi miktarlarını gösteren listede anılan yemek için çiçek yağı kullanılmasının öngörüldüğü görülmüştür.   Ayrıca, Teknik Şartname’de “Kızartmalarda ay çiçek yağı, zeytinyağı tüm yemeklerde ve salatalarda Riviera zeytinyağı, diğer tüm yemeklerde ay çiçek yağı, fındık yağı, zeytinyağı, tereyağı kullanılacaktır.” düzenlemesinin bulunduğu görülmüştür.   Buna göre söz konusu düzenlemenin genel nitelikli bir düzenleme olduğu, öncelikle zeytinyağlı patlıcan yemeğinin gramajının ve içeriğinin esas alınmasının gerektiği, eğer yağın çeşidine dair açık bir düzenleme bulunmamakta ise söz konusu düzenlemenin dikkate alınacağı diğer bir anlatımla isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında esas alınması gerekenin idarece ilgili yemek için düzenlenmiş içerik ve çiğ girdi miktarını gösteren gramaj listesinin olduğu anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   l)Yapılan inceleme neticesinde, iki haftalık örnek menü kapsamında düzenlenen ezogelin çorbası için idarece hazırlanmış ve içerik ve çiğ girdi miktarını gösteren gramaj listesinde un girdisi için miktarın “¼”, birimin ise “adet” olarak belirlendiği görülmüştür.   Bu kapsamda yapılan değerlendirme doğrultusunda, un girdisinin miktarı için  “¼ adet” şeklinde bir miktar belirlenemeyeceğinin basiretli bir tüccar olarak istekliler tarafından bilinmesi gerektiği, diğer çorba çeşitlerinde un girdisi için belirlenen miktarın gram üzerinden belirlendiği de dikkate alındığında başvuru sahibi isteklinin muadil çorbalarda un girdisi için belirlenmiş miktarları esas alarak açıklama yapabileceği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   m)Başvuru sahibinin dilekçesinde somut olarak “pirinç pilavı” yemeğinin gramajına yönelik iddialarda bulunduğu görülmüştür.   Yapılan incelemede, “pirinç pilavının” örnek normal menü, örnek diyet menü ve örnek ramazan menüsü kapsamında düzenlendiği, söz konusu yemeğe ait gramaj listesinin ise  “iki haftalık örnek yemek menüsü gramajları” ve “gramajlar” başlıkları altında olmak üzere iki yerde düzenlendiği görülmüştür.   Bu kapsamda “pirinç pilavının” iki haftalık örnek yemek menüsü gramaj listesinde; “
10 Etli Kuru Fasulye-Nohut ( Kurufasülye –Nohut ) 60 Gr. Gram
  Dana Eti 50 Gr. Gram
  Kuru Soğan 10 Gr. Gram
  Salça 20 Gr. Gram
  Sıvı Yağı (Kızartma Dışında Tüm Yemek) 15 Gr. Gram
  Tuz (Tüm Yemeklerde) 1 Gr. Gram
11 Pirinç Pilavı ( Pirinç ) 60 gr Gram
  Tereyağ 10 gr. Gram
” şeklinde,   Gramajlar başlığı altında ise; “
Yemeğin Cinsi Malzemenin Cinsi Miktarı
Pirinç Pilavı                                                                                   Pirinç 60 gr  
Sıvıyağ 15 gr.
Tereyağ 10 gr.
Tuz 1 gr.
” şeklinde düzenlendiği görülmüştür.   Bu kapsamda iki liste arasında yapılan karşılaştırmada, her ne kadar iki haftalık örnek menüde pirinç pilavına ait gramaj listesinde “tuz” ve “sıvıyağ” girdisine yer verilmediği görülse de, anılan listede bir üst satırda “sıvı yağı (kızartma dışında tüm yemek)” ve “tuz (tüm yemeklerde)”ifadesinin bulunduğu ve bu girdilere ait miktarların sırasıyla “15 gr” ve “1 gr” olarak belirlendiği, bu girdi miktarlarının “gramajlar” başlığı altında “pirinç pilavı” için düzenlenen gramaj listesinde “sıvıyağ” ve “tuz”  girdileri için belirlenen miktarla aynı olduğu, bu çerçevede söz konusu bilgiler bir arada değerlendirildiğinde bir uyumsuzluktan söz edilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   n)Yapılan incelemede, Teknik Şartname kapsamında düzenlenmiş normal yemek ve diyet yemek menülerinin bazı ortak yemekler içerdiği ve bu ortak yemekler için her örnek menü kapsamında bir gramaj listesi düzenlenmeyerek tek bir gramaj listesi düzenlediği görülmüştür.   Söz konusu hususun, sağlıklı teklif hazırlanmasına engel teşkil etmediği zira önemli olanın örnek menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının ihale dokümanında belirtilmesi olduğu, bu listelerin farklı başlıklar altında düzenlenmiş olmasının esasa etki edecek bir aykırılık oluşturmadığı dolayısıyla isteklilerin normal menü başlığı altında düzenlenmiş gramaj listelerini kullanarak diyet menüdeki yemekler için aşırı düşük teklif açıklaması sunmasının önünde bir engel bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   o)Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında “patates tava”nın ve “kesme çorba”nın örnek ramazan menüsü, “zeytinyağlı kabak” yemeğinin ise örnek diyet menüsü kapsamında düzenlendiği görülmüştür.   Yapılan inceleme neticesinde,  Teknik Şartname düzenlemeleri kapsamında söz konusu yemekler için, yahut bu yemeklere eşdeğer olabilecek yemekler için düzenlenmiş gramaj listesi bulunmadığından istekliler tarafından sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması sunulması imkanı olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmuştur.   2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:   Yapılan incelemede, başvuru sahibi isteklinin ilk olarak 11.01.2019 tarihinde idareye başvurarak aşırı düşük teklif açıklaması yazısı hakkında bilgi talebinde bulunduğu, idarenin söz konusu bilgi talebine 11.01.2019 tarihli yazıyla cevap verdiği görülmüştür.   Bunu takiben, başvuru sahibi isteklinin 21.01.2019 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, idarenin söz konusu başvuruyu 22.01.2019 tarihli yazısıyla reddettiği görülmüştür.   Bu kapsamda yapılan değerlendirmede, isteklinin 11.01.2019 tarihli yazıyla yapmış olduğu bilgi talebinin idarece şikayet başvurusu olarak değerlendirilmediği ve bu doğrultuda bir işlem tesis edilmediği görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde bulunmamıştır.   Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden,  sınır değerin altında teklif veren bütün isteklilere aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde Teknik Şartname’de gramaj ve içerikleri açık ve net olarak belirlenen yemekler arasından seçilerek oluşturulacak asgari 2 haftalık örnek menüler gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,   Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,   Oybirliği ile karar verildi.    
]]>