Yemek aşırı düşük savunma,yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4), toplam ana çığ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, anılan formda ana çiğ girdilerinin gösterilmesi gereken kısımda ihale dokümanında yer alan 2 haftalık örnek menüde bulunan yemeklerin maliyet analizlerinin yapıldığı ve 2 haftalık örnek menü ortalama ana çiğ girdi maliyetinin, hizmetten yararlanacak kişi sayısı ve ihale konusu işin süresiyle çarpılarak enflasyon artışı tutarı da eklenmek suretiyle ana çiğ girdi maliyetinin belirlendiği, Kamu İhale Genel Tebliğinin yukarıda aktarılan açıklamalarından ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği ve bu temel girdilerin ihale konusu iş boyunca toplam kullanım miktarı ile söz konusu girdilerin birim maliyeti dikkate alınmak suretiyle Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde belirtilmesi ile istenilen ana çiğ girdi maliyetine ulaşılabilmesinin mümkün olacağı, anılan istekliler tarafından örnek yemek menüsündeki yemeklerde yer alan ana çiğ girdiler ve bu girdilerin iş boyunca toplam kullanım miktarlarının malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde belirlenmediği, bu nedenle de sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4) yer alan ana çiğ girdi maliyeti ile işçilik maliyetinin toplamının toplam teklif tutarına oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olup olmadığının da kesin olarak tespit edilemediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda anılan tebliğde bulunan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek- H.4) kısmında yer verilen örnek forma ve bu formda yer alan açıklamalara uygun olmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.Danıştay kararında  aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler  tarafından açıklamalar kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, sunulan cetvelin ekinde ana çiğ girdilerinin adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği görülmektedir.Bu itibarla Kamu İhale Kurulu kararında hukuka aykırılık, bu kararın iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle  Mahkeme kararının bozulmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı Danış Kurumsal Hizmetleri İnş. Yem. Hiz. Tem. Gıda San. ve Tic. A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 16. İdare Mahkemesinin 30.03.2017 tarihli ve E:2017/548, K:2017/1042 sayılı kararıyla “…davacı şirket tarafından, tüm isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, bu nedenle ihalenin üzerlerinde bırakılmasına karar verilmesi gerekirken düzeltici işlem belirlenmesinin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu iddialarıyla bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde idarenin aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapması ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarını belirtmesi, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunması, bu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/TopIam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den fazla olmaması gerektiği, ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği, buna göre yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulmasına gerek olmadığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler Ada Toplu Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Gurmen Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd Şti., Bekard Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd, Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4), toplam ana çığ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, anılan formda ana çiğ girdilerinin gösterilmesi gereken kısımda ihale dokümanında yer alan 2 haftalık örnek menüde bulunan yemeklerin maliyet analizlerinin yapıldığı ve 2 haftalık örnek menü ortalama ana çiğ girdi maliyetinin, hizmetten yararlanacak kişi sayısı ve ihale konusu işin süresiyle çarpılarak enflasyon artışı tutarı da eklenmek suretiyle ana çiğ girdi maliyetinin belirlendiği, Kamu İhale Genel Tebliğinin yukarıda aktarılan açıklamalarından ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği ve bu temel girdilerin ihale konusu iş boyunca toplam kullanım miktarı ile söz konusu girdilerin birim maliyeti dikkate alınmak suretiyle Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde belirtilmesi ile istenilen ana çiğ girdi maliyetine ulaşılabilmesinin mümkün olacağı, anılan istekliler tarafından örnek yemek menüsündeki yemeklerde yer alan ana çiğ girdiler ve bu girdilerin iş boyunca toplam kullanım miktarlarının malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde belirlenmediği, bu nedenle de sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek- H.4) yer alan ana çiğ girdi maliyeti ile işçilik maliyetinin toplamının toplam teklif tutarına oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olup olmadığının da kesin olarak tespit edilemediği, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarının yukarıda anılan tebliğde bulunan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek- H.4) kısmında yer verilen örnek forma ve bu formda yer alan açıklamalara uygun olmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Ankara 16. İdare Mahkemesince alınan dava konusu işlemin iptali kararı üzerine 26.04.2017 tarihli ve 2017/MK-159 sayılı Kurul kararıyla “1- Kamu İhale Kurulunun 25.01.2017 tarihli ve 2017/UH.II-306 sayılı kararında aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerce sunulan malzemeli yemek sunumu hesap cetvellerine (EK-H.4) ilişkin yapılan değerlendirmelerin iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Ada Toplu Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Gurmen Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., Bekard Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti.nin tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklamalarında sundukları malzemeli yemek sunumu hesap cetvellerinin (EK-H.4) uygun olmaması gerekçesiyle reddedilmesi yönünde düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verilmiştir.

Bunun üzerine, Kurum tarafından yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 11.07.2017 tarihli ve E:2017/1056, K:2017/2286 sayılı kararında “Bakılan davada, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler Ada Toplu Yemek Gıda Temizlik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Gurmen Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., Bekard Gıda Taşımacılık İnşaat Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve Ahi Özel Hizmet İç ve Dış Tic. İnş. Nak. Yemek Ltd. Şti. tarafından açıklamalar kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) sunulduğu, sunulan cetvelde ana çiğ girdi maliyeti, işçilik maliyeti ve yardımcı giderler oranının belirtildiği, sunulan cetvelin ekinde ana çiğ girdilerinin adlarına, her bir girdinin miktar, birim fiyat, tutar ve açıklama yöntemine yer verildiği görülmektedir.

Bu itibarla Kamu İhale Kurulu kararında hukuka aykırılık, bu kararın iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Ankara 16. İdare Mahkemesinin 30.03.2017 tarih ve E:2017/548, K:2017/1042 sayılı kararının bozulmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle,

1- Kamu İhale Kurulunun 26.04.2017 tarihli ve 2017/MK-159 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Danıştay kararında yer alan gerekçeler doğrultusunda 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince, düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.