istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon kapsamında EKAP’a aktarılan veriler ile uyumlu olduğu

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “…

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.…” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “ (1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.

(3)) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.

(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  

(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Aşırı düşük teklif sorgulamasının yapılacağı ihalelerde ise teklif fiyatı sınır değerin altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini sunmaları istenir. İhalede; aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan veya açıklamaları yeterli görülmeyen isteklilerin teklifleri reddedilir, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir.” hükmü bulunmaktadır.

 

Başvuruya konu ihaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli Yakoss Turizm Anonim Şirketi tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “İhaleye Katılmak İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” sütununun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmının “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” satırının “2,7363693468827”,  “Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” satırında “0,845619595295018”, “Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı” satırında “0”, “Yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yıllar” satırında ise “2020” bilgilerinin beyan edildiği görülmüştür. Anılan tabloda 2019 yılına ait bilanço bilgilerine de yer verildiği görülmüştür.

 

 Söz konusu tablonun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “İş Hacmi Bilgileri” kısmının, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” satırında  “2020 – *******.316,09 TRY” bilgilerinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

 

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Ünaldı Turizm Seyahat İnş. ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “İhaleye Katılmak İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” sütununun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmının “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” satırının “6,55252944444936”, “Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” satırında “0,517347021938257”, “Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı” satırında “0”, “Yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yıllar” satırında ise “2020” bilgilerinin beyan edildiği görülmüştür. Anılan tabloda 2019 yılına ait bilanço bilgilerine de yer verildiği görülmüştür.

 

 Söz konusu tablonun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “İş Hacmi Bilgileri” kısmının, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” satırlarında sırasıyla  “2020 – ******373,96 TRY”, “2019 – ******890,74 TRY” bilgilerinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

 

Kardeşler Seyahat Turizm Otomotiv Mühendislik Taşımacılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “İhaleye Katılmak İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” sütununun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmının “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” satırının “1,32758182851163”,  “Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” satırında “0,246750762534075”, “Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı” satırında “0”, “Yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yıllar” satırında ise “2020” bilgilerinin beyan edildiği görülmüştür.

 

Söz konusu tablonun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “İş Hacmi Bilgileri” kısmının, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” satırlarında sırasıyla  “2020 – *****.412,21 TRY” bilgilerinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddiasına konu edilen bir diğer istekli Cenport Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “İhaleye Katılmak İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” sütununun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmının “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar)” satırının “1,71464864919865”,  “Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif)” satırında “0,419275271248911”, “Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı” satırında “0,446509380036042”, “Yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yıllar” satırında ise “2020” bilgilerinin beyan edildiği görülmüştür.

 

Söz konusu tablonun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” bölümünün “İş Hacmi Bilgileri” kısmının, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” satırlarında sırasıyla “2020-*****179,72 TRY” bilgilerinin beyan edildiği tespit edilmiştir.

 

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve ihale dokümanı düzenlemelerinden, isteklilerin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri kapsamında ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin olarak sundukları bilanço ve eşdeğer belgelerde cari oranın en az 0,75 olması, öz kaynak oranının en az 0,15 olması, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,50’den küçük olması gerektiği, isteklilerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, toplam cirosunu gösteren gelir tablosu veya yapım işleri cirosunu gösteren belgelerden birini sunmasının yeterli olduğu, isteklilerin toplam cirosunun teklif ettikleri bedelin % 25’inden, hizmet işleri cirolarının ise teklif ettikleri bedelin % 15’inden az olmaması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

09.11.2021 tarihinde idarece EKAP üzerinden yapılan bilanço sorgulaması neticesinde edinilen bilanço bilgileri doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda elde edilen oranlar ile ihale üzerinde bırakılan istekli Yakoss Turizm Anonim Şirketi tarafından beyan edilen bilanço oranlarının uyumlu olduğu ve ihalede belirlenen oranları karşıladığı, bilanço oranlarında yuvarlama yapılmadığı, söz konusu oranların ihale yılından bir önceki yıla ilişkin olduğu, isteklinin teklif fiyatı (2.989.000,00 TL) dikkate alındığında, 2020 yılına ait ciro tutarının güncelleme yapılmamış halinin dahi anılan isteklinin sağlaması gereken iş hacmi tutarından (2.989.000,00×0,25=747.250,00 TL) fazla olduğu anlaşılmıştır.

 

09.11.2021 tarihinde idarece EKAP üzerinden yapılan bilanço sorgulaması neticesinde edinilen bilanço bilgileri doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda elde edilen oranlar ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli Ünaldı Turizm Seyahat İnş. ve Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından beyan edilen bilanço oranlarının uyumlu olduğu ve ihalede belirlenen oranları karşıladığı, bilanço oranlarında yuvarlama yapılmadığı, söz konusu oranların ihale yılından bir önceki yıla ilişkin olduğu, isteklinin teklif fiyatı (3.492.250,00 TL) dikkate alındığında, 2020 yılına ait ciro tutarının güncelleme yapılmamış halinin dahi anılan isteklinin sağlaması gereken iş hacmi tutarından (3.492.250,00,x0,25=873.062,50 TL) fazla olduğu anlaşılmıştır.

 

09.11.2021 tarihinde idarece EKAP üzerinden yapılan bilanço sorgulaması neticesinde edinilen bilanço bilgileri doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda elde edilen oranlar ile Kardeşler Seyahat Turizm Otomotiv Mühendislik Taşımacılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından beyan edilen bilanço oranlarının uyumlu olduğu ve ihalede belirlenen oranları karşıladığı, bilanço oranlarında yuvarlama yapılmadığı, söz konusu oranların ihale yılından bir önceki yıla ilişkin olduğu, isteklinin teklif fiyatı (3.568.500,00 TL) dikkate alındığında, 2020 yılına ait ciro tutarının güncelleme yapılmamış halinin dahi anılan isteklinin sağlaması gereken iş hacmi tutarından (3.568.500,00,x0,25=892.125,00 TL) fazla olduğu anlaşılmıştır.

 

09.11.2021 tarihinde idarece EKAP üzerinden yapılan bilanço sorgulaması neticesinde edinilen bilanço bilgileri doğrultusunda yapılan hesaplamalar sonucunda elde edilen oranlar ile Cenport Turizm Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından beyan edilen bilanço oranlarının uyumlu olduğu ve ihalede belirlenen oranları karşıladığı, bilanço oranlarında yuvarlama yapılmadığı, söz konusu oranların ihale yılından bir önceki yıla ilişkin olduğu, isteklinin teklif fiyatı (3.614.250,00 TL) dikkate alındığında, 2020 yılına ait ciro tutarının güncelleme yapılmamış halinin dahi anılan isteklinin sağlaması gereken iş hacmi tutarından (3.614.250,00×0,25=903.562,50 TL) fazla olduğu anlaşılmıştır.

 

Yapılan tüm bu tespitler neticesinde başvuru sahibinin iddiasına konu edilen isteklilerin ciro ve bilanço oranlarına yönelik iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Diğer yandan, başvuru sahibinin anılan isteklilerce kısa vadeli banka borçlarının uzun vadeli olarak gösterildiği yönündeki iddialarının ilgili meslek mensubu tarafından bilanço hesaplarına ilişkin olarak tutulan muhasebe kayıtlarının yanlış yapıldığı hususuna yönelik olduğu, ancak anılan istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon kapsamında EKAP’a aktarılan veriler ile uyumlu olduğu görüldüğünden bahsi geçen iddianın da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

Toplantı No 2022/001
Gündem No 49
Karar Tarihi 05.01.2022
Karar No 2022/UH.I-40