idarelerin ihtiyaçlarını uygun şartlarda ve zamanında karşılanmasını kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlama yükümlülüğünün temini çerçevesinde belirlenen bir yeterlik kriteri olarak değerlendirilmesi gerektiği bu kapsamda işin niteliği hizmetin ifası sırasında birtakım güçlüklerle karşılaşılmaması asfaltın dokümanda istenilen sıcaklık derecesinin altına düşmeden kesintisiz işyerine naklinin sağlanması amacını taşıyan başvuruya konu düzenlemenin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olmadığı hk

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “… b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler,

2)  İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler,

4) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,

5) İhale konusu hizmet veya yapım işlerinde isteklinin yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki niteliklerini gösteren belgeler,

6) İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler,

7) İstekliye doğrudan bağlı olsun veya olmasın, kalite kontrolden sorumlu olan ilgili teknik personel veya teknik kuruluşlara ilişkin belgeler,

8) İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslar arası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar,

9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. …” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere aday veya isteklilerden istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

e) Yukarıda sayılan belgeler dışında, Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere isteneceği, ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve bu Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde ilgili idarece belirlenir.

f) Aday ve isteklilerden ihale ve ön yeterliğe katılım için taahhütname istenemez. …” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: Kestel, Gürsu, İnegöl ve Yenişehir İlçelerinde Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 20.000 ton aşınma b.s.k ile kaplama yapılması, 71.000 ton binder b.s.k. ile kaplama yapılması… vb.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Kestel, Gürsu, İnegöl ve Yenişehir İlçelerindeki arter, cadde, sokak ve 6360 sayılı Kanunla Büyükşehir Belediyemiz sorumluluğuna geçen köyden mahalleye dönüşen mahallelerin merkeze bağlantı yollarında asfalt kaplama ve yama yapılması işini kapsar.

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

Plent Altı BSK alımı ve taşınması idare malı kamyonlarla yapılacağı için asfalt kaplama ve yama çalışmasının etkinliğinin sağlanması (artan nakliye mesafeleri sebebiyle plent altı BSK malzemesinin çalışma sahasına varış sürelerinin uzamasının ve yeterli çalışma yapılamamasının engellenmesi, işçilerimizin artan nakliye süreleri sebebiyle çalışma sürelerinin kısıtlanmasının ve bu nedenle oluşacak verim kaybının engellenmesi ) ve nakliye mesafelerinin uzaması sebebiyle idaremize oluşacak ek maliyetlerin engellenmesi amacıyla, iş kapsamında kullanılacak Asfalt Plentinin; Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı Yol İşleri Şube Müdürlüğü Buttim Şantiyesi merkez alınarak 40 km devlet yolu mesafe içerisinde bulunduğunu gösteren, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne başvuru neticesinde verilecek yazı, tekliflerin ekinde idareye sunacaktır.

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Makine ve Ekipmanlar” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.2.1. Plent Altı BSK alımı ve taşınması idare malı kamyonlarla yapılacağı için asfalt kaplama ve yama çalışmasının etkinliğinin sağlanması (artan nakliye mesafeleri sebebiyle plent altı BSK malzemesinin çalışma sahasına varış sürelerinin uzamasının ve yeterli çalışma yapılamamasının engellenmesi, işçilerimizin artan nakliye süreleri sebebiyle çalışma sürelerinin kısıtlanmasının ve bu nedenle oluşacak verim kaybının engellenmesi ) ve nakliye mesafelerinin uzaması sebebiyle idaremize oluşacak ek maliyetlerin engellenmesi amacıyla, iş kapsamında kullanılacak Asfalt Plentinin; Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı Yol İşleri Şube Müdürlüğü Buttim Şantiyesi merkez alınarak 40 km devlet yolu mesafe içerisinde bulunduğunu gösteren, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne başvuru neticesinde verilecek yazı, tekliflerin ekinde idareye sunacaktır.

 

Tablo 7.1 Makine ve Ekipman Listesi

CİNSİ

ADEDİ

CEZA (TL/Gün)

Kurulu Asfalt Plent Ünitesi (min 160 ton/saat)

1

12.000,00 TL

7.5. Yüklenici; Bu iş kapsamında kullanılacak olan Asfalt betonu ürününe ait;

TS EN 13108-1/ 09.12.2016 standardında Asfalt betonu (BSK Binder, Bütümlü Temel, Aşınma imalatları için)  ürün uygunluk belgesine sahip olduğuna dair ( Bu iş kapsamında kullanılacak asfalt üretim tesisinin yukarıda anılan standarta uygun üretim yapabildiğine dair)  resmi belgeleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (ISO 45001:2018) Belgelerini sözleşmeden sonra yer teslimine kadar idareye sunacaklardır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İmalat Uygulama Esasları” başlıklı 20’nci maddesinde “… 20.12. Karışımın plentten işyerine nakli süresince sıcaklık kaybı 10 °C’ den fazla olmayacaktır. Serme yapılacak yol yüzeyi her türlü zararlı maddelerden arındırılmış olacaktır. Serme işlemi aşağıdaki usullerden hangisi ile yapılıyorsa işlemin bütün özelliklerine uyulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhaleye ait doküman düzenlemelerinden; ihale konusu işin “Kestel, Gürsu, İnegöl ve Yenişehir İlçelerinde Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi” olduğu,  iş kapsamında en az 160 ton/saat kapasiteli asfalt plenti kullanılacağı ve asfalt plentinin Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı Yol İşleri Şube Müdürlüğü Buttim Şantiyesi merkez alınarak 40 km devlet yolu mesafe içerisinde kurulu olmasının ve bu hususu gösteren Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğüne başvuru neticesinde verilecek yazının, tekliflerin ekinde idareye sunulmasının istendiği anlaşılmıştır.

 

İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü ve Teknik Şartname’nin 7.2.1’inci maddesinde söz konusu düzenlemenin gerekçesinin “Plent Altı BSK alımı ve taşınması idare malı kamyonlarla yapılacağı için asfalt kaplama ve yama çalışmasının etkinliğinin sağlanması (artan nakliye mesafeleri sebebiyle plent altı BSK malzemesinin çalışma sahasına varış sürelerinin uzamasının ve yeterli çalışma yapılamamasının engellenmesi, işçilerimizin artan nakliye süreleri sebebiyle çalışma sürelerinin kısıtlanmasının ve bu nedenle oluşacak verim kaybının engellenmesi) ve nakliye mesafelerinin uzaması sebebiyle idaremize oluşacak ek maliyetlerin engellenmesi” şeklinde belirtildiği, şikayet başvurusuna verilen cevabi yazıda incelemeye konu düzenlemenin gerekçeleri bakımından ek olarak “Teknik ve kalite yönünden standartlara uygun asfalt dökülebilmesi ve özel Teknik Şartname’deki bahse konu maddede de görüldüğü üzere idarece ihale konusu iş kapsamında işin niteliği, hizmetin ifasında bir takım güçlüklerle karşılaşılmaması, asfalt malzemesinin belli zaman aralıklarında ve uygun sıcaklıkta uygulanmasının zorunluluğu ve bitümlü karışımın özelliğini yitirmemesi için araca yüklenmesinden itibaren standartlara uygun sürede imalatın yapılacağı sahaya nakli gibi gereklilikler …” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır. İdare tarafından şikayete verilen cevap yazısının ekinde kaliteli asfalt yapılması bakımından sıcaklık ve zaman faktörlerinin önemine ilişkin gerekçeli rapora yer verildiği, anılan raporda taşıma mesafesinin uzaması neticesinde karşılaşılan sorunların çeşitli görsellerle açıklandığı görülmüştür.

 

Anılan düzenlemeye ilişkin olarak 22.06.2021 tarih ve E.2021/10752 sayılı Kurum yazısı ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’ndan, söz konusu düzenlemede yer alan asfalt plentinin Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı Yol İşleri Şube Müdürlüğü Buttim Şantiyesi merkez alınarak 40 km devlet yolu mesafe içerisinde olması yönündeki düzenlemeye ilişkin olarak; idarenin gerekçeli görüşü, bu hususa dayanak bilgi, belgeler ile bahse konu düzenlemede belirtilen mesafe içerisinde ve iş kapsamında kullanılabilecek nitelikte kaç adet kurulu asfalt plent tesisinin bulunduğu bilgisi sorulmuş olup, 28.06.2021 tarihli cevabi yazıda; İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü ve Teknik Şartname’nin 7.2.1’inci maddesinde yer verilen gerekçelere değinilerek ek olarak; asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olması şartına yer verilmediği, asfalt betonun kalite ve standartlarının korunarak yapılabilmesi için tek parametrenin sıcaklık olduğu, dolayısıyla 40 km şartının arandığı, ayrıca ihaleye ilişkin şartname hazırlanmadan önce çalışma bölgesinde yapılan araştırmada en az 4 adet faal asfalt plenti tespit edildiği, ihaleye giren bütün firmaların Bursa Büyükşehir Belediyesi, Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı, Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğünden aldıkları yazıları teklif dosyası içerisinde sunabildikleri yönünde ifadelere yer verildiği görülmüştür.

 

Öte yandan idare tarafından yayımlanan zeyilname ile Teknik Şartname’nin 7.5’inci maddesi doğrultusunda asfalt betonu ürününe ait TS EN 13108-1/09.12.2016 standardında asfalt betonu (BSK Binder, Bütümlü Temel, Aşınma imalatları için) ürün uygunluk belgesine sahip olunduğuna dair resmi belgelerin sözleşmeden sonra, yer teslimine kadar idareye sunulması gereken belgeler kapsamında olduğu görülmüştür.

 

Yapılan inceleme neticesinde; iş kapsamında kullanılacak asfalt plentinin idarece belirlenen bölge merkez alınarak 40 km devlet yolu mesafe içerisinde bulunduğunu gösteren yazının teklif dosyası kapsamında sunulması gerektiği yönündeki düzenlemenin, idare tarafından asfalt imalatının istenen kalite ve imalat için gerekli sıcaklık parametresi dikkate alınarak oluşturulduğu, ayrıca iş kapsamında ihtiyaç duyulan plent altı asfaltın idarenin araçları ile taşınacağı dikkate alındığında, asfalt plentinin idarece belirlenen mesafeden uzakta kurulmuş olmasının idareye ek maliyet doğuracağının açık olduğu, öte yandan ihalede asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olması yönünde bir şarta yer verilmediği ve belirlenen bölgede en az 4 adet faal asfalt plenti bulunduğunun idare tarafından ifade edildiği hususları birlikte değerlendirildiğinde; anılan düzenlemenin idarelerin ihtiyaçlarını uygun şartlarda ve zamanında karşılanmasını, kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlama yükümlülüğünün temini çerçevesinde belirlenen bir yeterlik kriteri olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu kapsamda işin niteliği, hizmetin ifası sırasında birtakım güçlüklerle karşılaşılmaması, asfaltın dokümanda istenilen sıcaklık derecesinin altına düşmeden kesintisiz işyerine naklinin sağlanması amacını taşıyan başvuruya konu düzenlemenin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

Öte yandan asfalt betonu ürününe ait TS EN 13108-1/09.12.2016 standardında asfalt betonu (BSK Binder, Bütümlü Temel, Aşınma imalatları için)  ürün uygunluk belgesine sahip olunduğuna dair resmi belgelerin teklif dosyası içerisinde sunulması yönündeki düzenlemenin 17.05.2021 tarihli zeyilname ile değiştirildiği ve söz konusu belgelerin sözleşmeden sonra, yer teslimine kadar idareye sunulmasının istendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No 2021/027
Gündem No 60
Karar Tarihi 30.06.2021
Karar No 2021/UY.I-1311