BAŞVURU SAHİBİ:

SMC Yem. Tem. Sportif Faal. İnş. İş Sağ. ve Güv. Bil. Yap. Sağ. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/136071 İhale Kayıt Numaralı “Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 22.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak SMC Yem. Tem. Sportif Faal. İnş. İş Sağ. ve Güv. Bil. Yap. Sağ. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.04.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.04.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.04.2019 tarih ve 18161 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.04.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/461 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdari Şartname’nin 46’ncı maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yer alan fiyat farkı ile ilgili düzenlemelerin mevzuata uygun olmadığı, Teknik Şartname’nin “Personel” başlıklı maddesinde fiyat farkı verilemeyeceği yönündeki düzenlemelerin yer aldığı, Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 7’nci maddesinde yer alan hükmü ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81.1’inci maddesinde yer alan açıklama gereği personel çalıştırılmasına dayalı olmayan işlerde personel sayısının idarece belirlenmesi ve personelin mesaisini idarede geçirmesi durumunda fiyat farkı verilmesi yönünde ihale dokümanında düzenleme yapılması gerektiği, aksi takdirde sözleşme yürütülmesi aşamasında yüklenicilerin artan maliyetler nedeniyle acze düşeceği veya bu durumun isteklilerin ihalede daha yüksek teklifler vermesine neden olacağı, ayrıca bu durumda işçilik maliyetlerinin doğru hesaplanmasını engellediği,

2) İhalede çalıştırılacak personellerin (idari personel, teknik personel ve yemek hizmetinde yer alan aşçı ve aşçı yardımcıları) tamamının asgari ücretle çalıştırılamayacağının anlaşıldığı, personele verilecek ücretlerle ilgili detaylı düzenlemelerin yapılması gerektiği, okulların kapalı olduğu ve sınav dönemlerinin de dikkate alınarak kısmi zamanlı personel çalıştırılması ve ücretsiz izin düzenlemelerinin de dokümanda yapılması gerektiği, ayrıca personele ait yol giderlerine ilişkin net bir düzenleme yapılmadığı, yaklaşık maliyetin personel maliyetleri ile ilgili kısmının yeniden hesaplanarak güncellenmesi gerektiği, ayrıca ihalede toplam 124 personelin çalışacağının düzenlendiği söz konusu personel sayısının eksik planlandığı, ihalede verilen teklifler ve yaklaşık maliyet karşılaştırıldığında söz konusu durumun da açıkça anlaşılabileceği,

3) Teknik Şartname incelendiğinde söz konusu işin taşımalı bir yemek hizmeti olduğunun anlaşıldığı, 5-6 adet yemek taşıma aracının kullanılacağının öngörüldüğü, ancak yemeğin taşınmasında kullanılacak araçlarla ilgili herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı, personel sayısının eksik planlandığı, aşırı düşük teklif açıklamalarında diğer giderlerin bu nedenle eksik ve hatalı hesaplanıp açıklanmasına neden olacağı,

4) İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde düzenlenen benzer iş tanımının ihale konusu hizmetin konusu ile çelişkili olduğu, malzemesiz yemek hizmetlerinin benzer iş olarak kabul edilmesinin taraflar arası eşitlik ve rekabet ilkesine aykırı olacağı,

5) İhalede işletme kayıt belgesi, TS 8985, Hizmet Yeri Yeterlik Belgesi, TS 13075 standartlarının aranması gerektiği, yemek hizmetinde kalite standartlarının aranması gerekirken idare tarafından mal alımı ihalesi gibi kullanılacak malzemelerin standartlarının arandığı, örneğin Teknik Şartname’nin 22 ve 32’nci maddesinde yer alan TSE onayları gibi ürünlere ait standartları istediği, ayrıca TSE onaylı limon bulunamayacağı, ancak TSE onaylı limonsuyu bulunabileceği, idarenin ise limon suyu kullanılmasını istemediği, TSE onayıyla ilgili olarak imalathanelerin hangi ilde aranacağının belirtilmediği, TSE onaylı yoğurt mu kullanılacak, yoksa şartname kriterlerine göre yoğurt mu kullanılacak olduğunun anlaşılamadığı, iki kritere sahip yoğurt bulmanın mümkün olmadığı ve etlerin gelişinde TSE’den onay alma zorunluluğunun hizmetin aksamasına neden olacağı,

6) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde yer alan üçüncü kişilere karşı sigorta yapılmasına ilişkin hükümlerde çelişkiler bulunduğu, yapılan bu düzenlemelerin hem maliyetleri arttırdığı hem de birbiri ile çelişkili olduğu, ayrıca Teknik Şartname’nin 6.8’inci maddesinde meydana gelebilecek rizikolara karşı all-risk sigortası ile rizikonun gerçekleşmesi halinde idarenin diğer birimlerinin uğrayabileceği zararlara karşı mali mesuliyet sigortası ve besin zehirlenmelerine karşı personelin mali mesuliyet sigortalarının idare tarafından yaptırılacağı, ancak primlerinin yüklenici tarafından ödeneceği düzenlemesinin yer aldığının anlaşıldığı, diğer taraftan Sözleşme Tasarısı’nın 21’nci maddesinde iş ve işyerinin korunmasına ilişkin sorumluluğun yükleniciye ait olduğu düzenlemesine yer verildiği, sigortaya ilişkin uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitlerine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği, ancak doküman düzenlemelerinden sigortaya ilişkin sorumluluğun yüklenici veya idareye ait olup olmadığı hususunun açık olmadığı, Teknik Şartname’ye göre sigorta yaptırılması işinin idareye ait olduğu, ancak ödeme yükümlülüğünün prim bedeline yer verilmeden yükleniciye bırakıldığı, söz konusu düzenleme nedeniyle istekliler tarafından teklif edilen bedellerin eşit şartlarda değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, kaldı ki sigortanın idare tarafından yaptırılmasının fakat ödeme sorumluluğunun yükleniciye bırakılmasının da teklif bedellerini etkileyecek olduğu ve temel ilkelere aykırı olduğu, Sözleşme Tasarısı ve Teknik Şartname’nin sigorta ile ilgili düzenlemelerinin birbiri ile çelişkili olduğu ve Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne aykırı düzenlemeler içerdiği,

7) Malzemeler ile ilgili düzenlemeler ile hizmete ait olarak idarece hazırlanan örnek menü incelendiğinde malzeme standartlarında ve özelliklerinde keyfi düzenlemelerin yer aldığı, örnek menünün de ihale dokümanına göre eksik ve hatalı olduğu, örnek menüde yer alan yemekler için yemek reçetesinin verilmediği, 7 çeşitten oluşan vejetaryen menüsü, Teknik Şartname’de düzenlenen kokteyl menüsü ve Çamlık yemekhanesinde verilecek olan seçmeli yemek menülerinin sayılarının teklif cetvelinde ayrı olarak gösterilmesi ve bu menülere ait örnek menünün oluşturulması gerektiği,  ayrıca Teknik Şartname’nin 3.Grup yemekler içinde düzenlenmiş olan “Zeytinyağlı sebze yemekleri piyaz ve kızartmalar”a ait yemeklerin 1. Grup yemekler içinde değerlendirilmesi gerektiği, anılan yemeklerin vejetaryen yemeklerde ana yemek olarak yer aldığı, ancak idare tarafından yardımcı yemekler kısmında yer verildiği, anılan yemeklerin örnek menüde 1. Grup olarak yer alması gerektiği, örnek menüde yazılı olan yemeklere ilişkin Teknik Şartname’de herhangi bir yemek reçetesi verilmediği, kullanılacak malzemenin ve malzeme miktarlarının olmadığı, bir yemeğin çiğ girdi maliyetinin hesaplanmasının mümkün olmadığı, örnek menüde kıymalı tarhana çorbası, kaşarlı domates çorbası, salçalı yıldız şehriye çorbası ve şakşuka için ihale dokümanının eki olarak sunulmuş olan gramajlar listesinin 13 ve 14’üncü sayfa içeriğinde anılan yemeklerin gramajlarının bulunmadığı, yemekler için istenen malzeme miktarları malzemelerin üretim esnasında hazırlık fireleri ile pişirme fireleri dikkate alınmadan belirlendiği, yemek içindeki malzeme miktarlarının değerlendirilmesi komisyon üyelerinin inisiyatiflerine bırakıldığı, söz konusu durumun teklif fiyatını oluşturma ve aşırı düşük teklif açıklamalarında sorunlar oluşturacağı,

8) Teknik Şartname’nin 17’nci maddesi ve 18’inci maddesinde yer alan düzenlemelerin hatalı olduğu, menü değişikliğinin gün değişikliği olarak belirtildiğinden menü değişikliği anlamına gelmeyeceği, 17’nci maddede belirtilen zorunlu nedenler 1 aydan fazla sürdüğü takdirde ya da bu nedenler menünün uygulandığı ayın son günlerine denk geldiği zaman olursa ve de zorunlu hal devam ederse nasıl bir değişiklik yapılacağının açıkça belirtilmesi gerektiği, yoksa şartnameye uygun yemek verilemeyeceği ya da yüklenicinin idarenin istediği her yemeği yapmak zorunda kalacağı, cezai düzenlemelerin eksik ve hatalı yapıldığı, ayrıca yemek üretim sayısını yüklenicinin kendisinin belirlemesi gerektiği idarenin yemek üretim sayısına ilişkin düzenleme yapmasının söz konusu hizmet alımına uygun olmadığı, Teknik Şartnamenin 21’inci maddesine göre günlük yemek yiyen kişi sayısının elektronik kart sistemi ve günlük toplanan fiş sayıları baz alınarak hesaplandığı, idare yemek sayısını verdiği takdirde artan ve yenilmeyen yemeklerin her gün israf olacağı anlamına geldiği, idarenin istediği sayıda yemek üretmediği takdirde de yüklenicinin ceza alacağı, yenilen yemek sayısı kadar yükleniciye ödeme yapıldığı, sözleşme tasarısının 16.1.12’nci maddesinin kaldırılması veya fazla verilen siparişlerle ilgili nasıl bir uygulama yapılacağının belirtilmesi gerektiği,

9) Malzeme kabulünde resmi belge (irsaliye vs.) istenmesinin hatalı olduğu, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde komisyonun nasıl muayene edeceğinin açıkça belirtildiği, idarenin fiziki ve görsel muayene yapması gerektiği, irsaliyelerde firmalara ait ticari sırların da yer aldığı ve istenilmesinin aykırı olduğu, yüklenicinin Beslenme Müdürlüğü Sağlık Kültür Daire Başkanlığı çalışanları ve yetkilileri de yüklenici ile muhatap edilmek istenildiği, yüklenicinin sorumluluğunun anılan birimlere karşı olmadığı,

10) Temizlik, hijyen ve çöplerle ilgili ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin hatalı olduğu, sıcak su sistemi, bulaşıkhaneler, çöp konteynırları çöplerin mutfak dışındaki hareketlerinin, üniversiteye ve ilgili belediyeye ait olduğu, yüklenicinin sorumluluğunda olmaması gerektiği

11) Teknik Şartname’nin 67’nci maddesinde yükleniciden istenilen Hijyen Eğitim Belgesi’nin istenilmemesi gerektiği, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.10 maddesinde düzenlenen yüklenicinin çalıştırdığı personellerin sağlık durumlarına ilişkin olan belgeler ve kriterlere uyulmadığı takdirde ceza müessesinin uygulanmasına ilişkin düzenlemelerin anayasanın eşitlik ilkesine ve ihale mevzuatına aykırı olduğu, ayrıca fazla çalışmaya neden olacak eğitimler için fazla çalışma yapılacak gün ve saatleri de açıkça belirtmesi gerektiği,

12) Teknik Şartname’nin 70, 71, ve 72’nci maddelerinin mevzuata uygun olmadığı, işten ayrılan personelin yerine personeli 3 gün içinde bulup evraklarını tamamlatıp çalışmaya başlatmanın mümkün olmadığı, bu nedenle yüklenicinin eksik personel çalıştırmaktan ceza alması ya da ceza almamak için fazla personel çalıştırmasının kaçınılmaz olduğu,

13) Teknik Şartname’nin 77’nci maddesinde düzenlenen “pişirilecek yemeklerde renk, kıvam, koku ve tat istenen nitelikte olacaktır”düzenlemesinin objektif kriterlere dayanmadığı, en azından “diyetisyenin kriterlerine göre belirlenecektir” düzenlemesinin yapılması gerektiği, yemeklerin yapımını aşçıbaşı yerine diyetisyenlerinin yöneteceği, diyetisyenin vereceği talimatlara göre kızartma, haşlama, fırında pişirme tekniklerine göre yüklenicinin hizmeti yerine getireceği, yükleniciden gıda mühendisi çalıştırılması istenilmesi yerine diyetisyen sayısının arttırılması gerektiği ve Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde yer alan cezai müeyyidenin de yükleniciye uygulanmasının mevzuata aykırı olduğu, yemeklerin diyetisyenin talimatlarına göre yapılacağından diyetisyenlerin cezai müeyyidelerin uygulanmasından sorumlu olması gerektiği,  

14) Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16.1.5’inci maddesinde yer alan düzenleme, Teknik Şartname’nin “Pişirme” başlıklı 49’uncu maddesinde yer alan düzenleme ile aynı Şartnamenin “Yüklenicinin diğer yükümlülükleri” başlıklı 100’üncü maddesinde yer alan düzenlemeler incelendiğinde yemek numunelerinin analiz giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiş, ancak hangi analizlerin yapılacağının belirtilmediği, (örneğin e.coli, bacillus cereus) mikrobiyolojik analiz içinde farklı analizlerin bulunduğu, mahkeme kararları gereği de hangi tahlililerin yapılacağının net olarak belirlenmesi gerektiği,

15) İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18.1’inci maddesinin yer aldığı, Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 2’nci maddesinde idarenin onayı ile alt yüklenicilere yaptırılabilecek hizmetlere ilişkin düzenlemenin yer aldığı, ayrıca Teknik Şartname’de dağıtım güzergahlarının belirtildiği, 6 hat üzerinde dağıtım yapılacağı ve bu hatlar üzerinde bulunan meslek yüksek okulları ve fakültelere yemek hizmeti verileceğinin düzenlendiği, isteklilerin de ihale öncesinde alt yüklenici çalıştıracakları meslek yüksek okullarını belirlemeleri, bu bölgede bulunan alt yüklenicilerle sözleşme imzalamaları ve ihale sırasında teklifleri ile birlikte idareye sunmaları gerektiği, idari şartname düzenlemelerinden ihale konusu hizmetin öğrenci, akademik ve idari personele öğle ve akşam yemeği toplam 1.450.000 adet olacak şekilde verileceğinin belirtildiği, hangi meslek yüksek okulu ve/veya fakülteleri ne kadar yemek verileceğine ilişkin bir belirleme yapılmadığı, alt yüklenicilere yaptırılması düşünülen işlerin miktarlarının net olarak belirlenmesi gerektiği,

16) Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin diğer yükümlülükleri” başlıklı 93’üncü maddesinde yer alan düzenlemeye göre idarenin mutfak ve yemekhanesinde bulunan ve idarenize ait olan tüm araç, gereç, makine ve sıhhi tesisatın, mutfakta ve yemekhanelerde bulunan kamera sisteminin bakım ve onarım giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, ihaleye teklif veren isteklilerin anılan gider kalemlerine ilişkin bilgilendirilmesi gerektiği, bakımı yapılacak araç gereçlerin marka ve modellerine göre giderlerin değişeceğini, tüm anılan gerekçeler nedeniyle de ihalenin iptal edilmesi ve dokümanın mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

Açık İhale Usulü ile İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesine ait 39 no’lu dipnotta “(1) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

‘46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.’

(2) İdarenin fiyat farkı hesaplanmasını öngörmemesi halinde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

‘46.1.İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.” açıklamaları,

40’no’lu dipnotta ise “(1) 46.1. maddesinde fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmesi halinde 46.1.1. maddesi, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak idare tarafından düzenlenecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Yemek Hizmeti Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Toplam 1.450.000 Adet Yemek hizmeti alınacaktır. Malzeme dahil yemek Üniversiteye ait mutfakta hazırlanarak, yemekhaneye taşınması, dağıtımı, servisi, bulaşığı, temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı mutfak ve yemekhane” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “ Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın  “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Verilecek yemeğin şekli” başlıklı 6’ncı maddesinde “Öğle yemeği servisi personel ve öğretim üyesinde saat 11:30-13:30, öğrencide 11:00-14:00 saatleri arası; akşam ise 16:00-18:30 saatleri arası verilecektir. Bu saatler dışında yemek servisi yapılmayacaktır. İdare olağanüstü hallerde ve işleyişe göre gerekli gördüğü hallerde yemek teslim ve servis saatlerini değiştirme yetkisine sahiptir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Personel” başlıklı 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı, bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak bildirecektir. Servislerin aksaması durumunda, idare personel takviyesi için talepte bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle-akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceği öngörülmektedir. Hizmetin aksaması durumunda idarenin talebi ile personel sayısı arttırılabilir.” düzenlemesi ve Şartname’nin devamında eğitim-öğretim dönemi içerisinde mutfakta bulundurulması önerilen personel dağılımına ilişkin  “Çamlık Personel Yemekhanesi”, “Merkez Öğrenci Yemekhanesi”, “Dış Birimler” de öğle ve akşam yemeklerinde çalışacak asgari personel sayılarına ve personelin pozisyonlarına (aşçıbaşı, garson, meydancı vs.) ilişkin bilgilerin yer aldığı tabloya yer verildiği görülmüştür.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli örneğinin “

? şeklinde olduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan ilgili maddesi gereğince fiyat farkı hesaplanması gereken ihalelerin, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımları olarak belirlendiği görülmektedir.

Bu çerçevede, Teknik Şartname’nin personele ilişkin sayı ve niteliklerinin belirlendiği maddelerinde; personelin pozisyonu ile belirlenen dönemlerde çalıştırılacak asgari personel sayılarına yer verildiği, bununla birlikte yemek hizmetinin aksadığı durumlarda idarenin talebi ile yüklenici firma tarafından personel sayısına ilişkin gerekli tedbirlerin alınacağının ifade edildiği, ihale konusu iş kapsamında yalnızca öğle ve akşam yemeği verileceği, ihalede çalıştırılması planlanan personellerin tam zamanlı çalıştırılmasına yönelik bir düzenlemenin dokümanda yer almadığı anlaşıldığından ihale dokümanında fiyat farkı verilmeyeceğine yönelik yapılan düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmamış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin  “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir. 

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.”  düzenlemesi yer almıştır.

Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesindeki mevcut mutfak ve yemekhanelerde Üniversitemiz mensubu öğretim üyesi ve idari personele verilecek öğle yemeği; öğrencilere verilecek öğle ve akşam yemeğinin, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta yapılarak, yemekhanelere dağıtımı, servisi, bulaşığı ve yemek verdiği yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.” düzenlemesi,

“Dağıtım ve servis” başlıklı 50’nci maddesinde “Üretilen yemeğin servis hizmeti, Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesinde mevcut olan öğrenci, memur ve öğretim üyesi yemekhaneleri ile yemekhane bulunmayıp da İdarece uygun görülen yerlerde self servis olarak yerine getirilecektir. Eğitim-Öğretimin olmadığı aylarda; Görükle Kampüsü dışı yemekhanelerde, yemek yiyen kişi sayısının 15’in altına düşmesi durumunda, idarenin onayıyla yemek servisi, yemek hizmeti belirli bir süre kesilebilir.” düzenlemesi,

“Personel” başlıklı 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı, bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak bildirecektir. Servislerin aksaması durumunda, idare personel takviyesi için talepte bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle-akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceği öngörülmektedir. Hizmetin aksaması durumunda idarenin talebi ile personel sayısı arttırılabilir.” düzenlemesi ile Şartname’nin devamında eğitim-öğretim dönemi içerisinde mutfakta bulundurulması önerilen personel dağılımına ilişkin aşağıda yer verilen tablonun düzenlendiği görülmüştür.

66’ncı maddesinde “Yüklenici çalıştıracağı personelini 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre çalıştıracaktır. İşçi seçiminde ve çıkarılmasında idarenin bilgisi olacaktır. İşe başlaması kararlaştırılan işçilerin başladığı gün itibari ile her türlü sigorta işlemleri ve özlük hakları ile ilgili kayıtların yapılması yüklenici tarafından sağlanacaktır.” düzenlemesi,

71’inci maddesinde “Yüklenici İş Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca çalıştırdığı işçilerin tüm sosyal haklarının ödendiğine dair işçilerden alacağı belgeler:

Düzenlenmiş ücret bordroları veya onaylı banka listesi veya dekontlar

SGK primlerinin yatırıldığını gösterir aylık sigorta prim bildirgeleri ve bildirgelere ait tahakkuk fişleri

Çalışanlara ait T.C. kimlik numarası ve SGK tarafından verilen sigorta sicil numarası.” düzenlemesi,

72’nci maddesinde de “Yüklenici çalıştırdığı personelin yemeğini ve yol giderlerini kendi karşılayacaktır.” düzenlemesi,

76’ncı maddesinde “Yüklenici, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta Üniversite Mezunu bir Proje sorumlusu, Üretimden ve saniter koşulların sağlanmasından sorumlu bir Diyetisyen veya Gıda Mühendisi ve bir Veteriner Hekim bulundurmak zorundadır. Yüklenicinin proje sorumlusu; sözleşme maddelerinin kendi branşı ile ilgili kısmının yürütülmesinden (gıda, yemeklerin tat, lezzet ve besin değerleri, hijyen, vb, kontrolü) yüklenici adına sorumludur. Yemeklerin hazırlanması aşamasından dağıtımına kadar mutfakta kalır, yemekler denetiminde hazırlanır ve dağıtılır. Proje sorumlusu, mutfaktaki her türlü üretim ve dağıtım safhasında süren tüm faaliyetlerden yüklenici adına sorumludur. Saniter koşulların sağlanmasından sorumlu Diyetisyen veya Gıda Mühendisi günlük mutfak işleyişi ile ilgili yapılanları kontrol ederek bunların liste halinde tutulmasından sorumludur. Kullanılacak gıda malzemelerinin ilk kontrolünü kendisi yapar. Aynı zamanda diğer personellerin kılık-kıyafet, hijyen ve periyodik sağlık kontrollerinden sorumlu olacak, hizmetin personele tam olarak götürülmesini sağlayacak, personel arasında uyumlu çalışma ve ilişkileri düzenleyecektir.” düzenlemesi,

116’ncı maddesinde “Yüklenici sigortasız personel çalıştıramaz.” düzenlemelerinin yer aldığı görülmüştür.

  Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde “78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.

…78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.

Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı mutfak ve yemekhane.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin  “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. Bu şartnamede belirtilmeyen hususlarda; Teknik Şartnamede belirtilen hususlar, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi, 4734, 4735 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının hak edişlerden mahsubu, ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması hakkında yönetmelik hükümleri geçerlidir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 50’nci maddesinde “Eğitim-Öğretimin olmadığı aylarda; Görükle Kampüsü dışı yemekhanelerde, yemek yiyen kişi sayısının 15’in altına düşmesi durumunda, idarenin onayıyla yemek servisi, yemek hizmeti belirli bir süre kesilebilir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 101’inci maddesinde “Üniversitemiz öğrenci, personel ve misafirlerine İdarece gerekli görülen hallerde önceden firmaya haber verilerek mesai içi ve dışı saatler ile tatil günlerinde kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve yemeğe eşdeğer kumanya verilebilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 107’nci maddesinde “Üniversitemizce düzenlenen spor, kültür ve benzeri faaliyetlerde, özel gün ve gecelerde Üniversitemizi temsil etmek üzere yarışmalara katılan öğrenci ve görevlilere, burslu öğrencilere, kısmi zamanlı olarak çalıştırılan öğrencilere Rektörlük Makamınca belirlenen diğer öğrenci, personel ve konuklara idarece gerekli görülen hallerde önceden firmaya haber verilerek mesai içi ve dışı saatler ile tatil günlerinde kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve kumanya verilebilir. Firma bu şekildeki talepleri yerine getirecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 114’üncü maddesinde “Yüklenici personeline maaş bordrosu hazırlayıp, kaşeleyip, imzalayacak ve personelin talebi durumunda teslim edecektir. Yüklenici her ay sonunda istihkakını almadan önce; personelin ücret bordrolarını önceki dönemler için, izin ücreti, yıllık izin, bayram tatili veya fazla çalışma karşılığı fazla mesai ücreti alacağının olmadığını ve sigorta primlerinin ödendiğini belirten her türlü belgeyi onaylayarak Beslenme Müdürlüğü’ne sunacaktır.” düzenlemesi ile aynı Şartname’de eğitim öğretimin akademik takvime göre devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim-öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceğinin öngörüldüğü, yüklenicinin çalıştıracağı personelini 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre çalıştıracak olduğunun düzenlendiği görülmüştür.

  İdarenin yaklaşık maliyeti hesabında kullandığı maliyet bileşenleri incelendiğinde de 1.450.000,00 adet öğün maliyetinin hesabının içerisinde ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması planlanan 124 personel için 1 aylık asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplama yapıldığı, personel giderlerinin idarenin yaklaşık maliyet hesabının %36’sını oluşturduğu görülmüştür.

Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde yüklenicinin çalıştıracağı personelin ücretine ilişkin sorumluluklarının neler olduğunun düzenlendiği, ancak ihale dokümanında personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret verileceğine yönelik bir düzenlemeye ise yer verilmediği tespit edilmiştir.

Diğer taraftan İhale dokümanında eğitim öğretimin akademik takvime göre öğretimin devam etmediği aylarda işin nasıl görüleceğine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, yüklenicinin çalıştıracağı personellerin özlük haklarına ilişkin olarak İş Kanunu’ndan doğan sorumluluklarını yerine getirme yükümlülüğünde olduğunun belirtildiği görülmüş, ayrıca doküman düzenlemelerinden yüklenicinin personelin yemeğini ve yol giderlerini karşılayacağının düzenlendiği, yol giderine ilişkin olarak İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edileceğine yönelik düzenlemenin yer aldığı, ayrıcaTeknik Şartname’de hizmetin ifa yerleri ve yemekhanenin bulunduğu merkeze tahmini uzaklıklarının gösterildiği aşağıdaki tabloya yer verildiği görülmüştür.

İhale dokümanından hizmetin gerçekleştirilmesi için yüklenici tarafından iş yerinde bulundurulması gereken asgari personel sayısı ve niteliklerine yer verildiği, personel ücreti için ayrı bir belirleme yapılmaksızın asgari ücretin altında ücret ödenemeyeceğinin düzenlendiği, personel için ödenecek ücret için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması halinde ücretin dokümanda açıkça düzenlenmiş olması gerektiği, şikâyete konu ihalede olduğu gibi personel ücretinin öğün maliyeti içinde teklif edilmesi istenilen ihalelerde personel ücreti için ayrı bir belirleme yapılmasına ilişkin bir zorunluluk bulunmadığı, ücret belirlemesinin asgari ücret altında olmamak kaydıyla yüklenici insiyatifinde bulunduğu ve bu bedelin öğün maliyetine yansıtılması gerektiği, hizmetin ifası için idare tarafından tahmini kaç personelle işin yürütüleceğinin belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, gerekli durumlarda idarenin onayıyla sayının arttırılıp azaltılabileceği, Teknik Şartname’nin 72’nci maddesinde personel yemek ve yol giderinin yükleniciye ait olduğunun açıkça düzenlendiği, basiretli tacir olarak isteklilerin doküman düzenlemeleri dikkate alınarak personelin İş Kanunu’ndan doğan özlük haklarını ve hizmetin ifası için personelin yol giderinin hesaplanmasına ilişkin gerekli maliyeti hesaplayabileceği, ihale dokümanındaki iddiaya konu edilen düzenlemelerde bu hâliyle İş Kanunu hükümleri ve Kamu İhale Mevzuatı’na aykırı bir durum bulunmadığı, ayrıca istemeleri halinde isteklilerin çalışacak personel için brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi yapmalarına engel olacak herhangi bir düzenleme bulunmadığı da dikkate alındığında başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin  “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir. 

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.”  düzenlemesi yer almıştır.

Teknik Şartname de eğitim-öğretim dönemi içerisinde mutfakta bulundurulması önerilen personel dağılımına ilişkin tabloda 2 şoför çalıştırılmasının planlandığı, ancak Teknik Şartname’de yer alan dağıtım güzergâhlarından dağıtımın yapılacağı yerlerin hat olarak, Görükle Merkez Yerleşkesi, Merkez Hattı,  Doğu Hattı, Batı Hattı, Kuzey Hattı, Güney Hattı olarak düzenlendiği, ihale dokümanında yer alan düzenlemelerde hizmetin ifası için idare tarafından tahmini kaç personelle işin yürütüleceğinin belirlemesinin idarenin takdirinde olduğu, gerekli durumlarda idarenin onayıyla sayının arttırılıp azaltılabileceği anlaşıldığından şoför sayısının işin yürütülmesi aşamasında ihtiyaç duyulması halinde idare tarafından arttırılabileceği anlaşılmıştır.

Anılan Şartname’nin “Pişirme” başlıklı 44’üncü maddesinde “Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı’nca hazırlanan aylık menülere göre yemeklerin pişirilmesi ve kumanyaların hazırlanması Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait olan mutfakta yüklenici tarafından gerçekleştirilecektir. Yükleniciye ait taşıma araçlarıyla Görükle Yerleşkesi içi ve dışında yer alan birimlere termoboxlar içinde yemek taşınacaktır.” düzenlemesi,

“Dağıtım ve servis” başlıklı 51’inci maddesinde “Pişirilen yemekler, mutfak sıcaklığında bekletilmeden ısıyı uzun süre muhafaza eden termoboxlara alınacak ve yemeğin servis edileceği birimlere yükleniciye ait araçlarla taşınacaktır (Araç güzergâhları ve mesafeler ekli listede belirtilmiştir ). Sözü edilen çeşitli hacimlerdeki termoboxları yüklenici kendi demirbaşı olarak alıp kullanma hakkına sahiptir. Yemeklerin taşındığı arabaların içi frigorifik araçlardaki benzer malzeme ile kaplanarak yıkama ve dezenfeksiyona dayanıklı olacaktır. Her gün taşıma işi tamamlandıktan sonra arabalar yıkanıp kurutulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı düzenlemelerinden söz konusu işin Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesindeki mevcut mutfak ve yemekhanelerde üniversite mensubu öğretim üyesi ve idari personele verilecek öğle yemeği; öğrencilere verilecek öğle ve akşam yemeğinin, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta yapılarak, yemekhanelere dağıtımı, servisi, bulaşığı ve yemek verdiği yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetlerden oluştuğu anlaşılmıştır.

Yüklenicinin hizmetin ifasında kullanacağı kendisine ait taşıma aracının özelliklerinin Teknik Şartname’de “Yemeklerin taşındığı arabaların içinin frigorifik araçlardaki benzer malzeme ile kaplanarak yıkama ve dezenfeksiyona dayanıklı olması gerektiği” şeklinde belirlendiği ancak ihale dokümanında aracın yaşına, yakıt tipine, teknik özelliklerine ilişkin herhangi bir belirlemenin yapılmadığı anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin diğer sorumlulukları” başlıklı 102’nci maddesinde “Firma, idarenin yapacağı denetimler için ve idare tarafından yemekhane hizmetlerinde kullanılmak üzere 3 (üç) yaşından büyük olmamak üzere 1 adet dizel (1300cc-1500cc) aralığında binek tipi servis aracı bulundurmak zorundadır. Bu aracın yakıt giderleri idare tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almakta olup, sadece yüklenici tarafından temin edilip idarenin denetim ve yemekhane hizmetinde kullanacağı aracın kriterlerinin neler olduğunun belirlendiği görülmüştür.

İhale dokümanında yemeklerin taşınmasında kullanılacak aracın yakıt tipinin, yaşının, teknik özelliklerinin belirlenmemesinin aracın anılan özelliklerini tayin etme konusunun isteklilerin takdirine bırakıldığı şeklinde anlaşılması gerektiği ve yemek hizmet alımı ihalelerinde asli unsurun ana girdi ve işçilik maliyeti olduğu, yemeklerin taşınmasında kullanılacak aracın yardımcı giderler kapsamında yer aldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde ihale dokümanında aracın teknik özelliklerinin belirlenmemesinin teklif fiyatının oluşturulmasına engel nitelikte olmayacağı, sadece yüklenici tarafından temin edilip idare tarafından kullanılacak 1 adet aracın dokümanda belirtilen özellikte olması gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini… izleyen günden itibaren başlar.” hükmü yer almaktadır.

       02.11.2018 tarihli İhale İlanı’nın 2’nci maddesinde hizmetin niteliği türü ve miktarının “toplam 1.450. adet yemek hizmeti alınacaktır. Malzeme dahil yemek üniversiteye ait mutfakta hazırlanarak, yemekhaneye taşınması, dağıtımı, servisi bulaşığı temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.”düzenlemesi,

    Anılan İlan’ın “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler” başlıklı 4.4’üncü maddesinde “4.4.1 kamu kurum ve kuruluşlarına veya özel sektöre yapılan;

1. Malzemeli yemek hizmeti, dağıtımı ve dağıtım sonrası hizmet işleri;
2. Malzemesiz yemek hizmeti, dağıtımı ve dağıtım sonrası hizmet işleri;
3. Hazır yemek üretimi, dağıtımı ve dağıtım sonrası hizmet işleri;

Ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir.(özel sektöre yapılan işlere ait iş deneyim belgesi olarak sunulacak fatura örnekleri 2 klasörü geçer ise faturaların fotokopisi çekilerek 2 nüsha halinde sunulması gerekmektedir.)” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yapılan incelemede İhale İlanına yansıyan hükümlere ilişkin olarak yapılacak şikâyet başvurularında başvuru süresinin İhale İlanı’nın yayımlandığı günden itibaren başlayacağı anlaşılmış olup, 22.03.2019 tarihinde yayımlanan İhale İlanında bulunan düzenlemeye ilişkin olarak istekli olabilecekler tarafından yapılacak şikâyet başvurularının 01.04.2019 tarihine kadar yapılması gerektiği, başvuru sahibi tarafından ise bu süre geçtikten sonra 16.04.2019 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu tespit edilmiş olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

  Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

…

(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir.

74.2. İdarece kalite ve standarda ilişkin belge istenmesi durumunda, standarda ilişkin tanıma (kritere), belgenin başvuru veya teklif kapsamında istenmesi halinde ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede, yükleniciden istenmesi halinde ise teknik şartnamede yer verilecektir.

…

74.5.1. İdarelerin kendi hizmet binalarında veya diğer görev sahalarında gerçekleştirilen hizmet alımı ihaleleri (örneğin; temizlik, özel güvenlik, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi, yemek hazırlama ve dağıtım hizmetleri gibi) ile personel/ öğrenci taşıma hizmetleri ve araç kiralama hizmet alımı ihalelerinde kalite yönetim sistem belgesi istenmeyecektir.

…

74.6. Hizmet yeterlilik belgesinin kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri ve sorumluluklar göz önünde bulundurulduğunda; idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler (idarelerin hizmet binalarında, servislerce gerçekleştirilecek montaj, bakım ve onarım hizmetleri hariç) ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi uygun olmayan (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama, mesleki eğitim, toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) ihalelerde bu belge istenmeyecektir. İdareler, hizmet yeterlilik belgesine yönelik düzenlemelerde; hizmet yeterlilik belgesinin hizmet kapsamını ve standardını açık olarak yazmalıdır.” açıklaması,

Hizmet İşleri Genel Şartname’sinde “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.

Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “İşin tanımı” başlıklı 4’üncü maddesinde “Yüklenici, öğrenciye öğle-akşam; personel ve öğretim üyelerine U.Ü. ait mutfakta yapacağı yemeğini sözleşme süresince;

Teknik Şartname ekinde bulunan gıda evsaflarına uygun malzeme kullanarak,

Teknik Şartname ekinde bulunan standart gramajlara uygun, lezzet, görüntü (şekil, kıvam, renk uyumu) açısından kaliteli, miktar itibariyle yeterli, profesyonel bir teknikle yemekleri hazırlayarak,

Malzeme alımı, hazırlık, pişirme, taşıma, servis ve sonrasında optimum hijyen şartlarına uyarak,

Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta, yemek üretimi ve servis verdiği her birimde bulaşık-temizlik ve dezenfeksiyonunu yerine getirmek suretiyle hizmetini yürütecektir.” düzenlemesi,

13’üncü maddesinde “Yüklenici Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine dair kanun hükmünde kararname ile ve kararnameye dayanılarak hazırlanan Gıda Üretim ve Satış Yerleri hakkındaki yönetmeliğe ve Türk Gıda Kodeksi yönetmeliğine uygun hareket etmek zorundadır.” düzenlemesi,

23’üncü maddesinde “Yemeklerde kullanılacak yiyecek malzemeleri yüklenici tarafından sağlanacaktır. Gıda maddelerinin Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan üretim izni almış olması gerekmektedir. Kullanılacak gıda maddelerinin tümü Gıda Maddeleri Tüzüğüne (GMT), Türk Gıda Kodeksi, Türk Standartları Enstitüsü Kurumunun (TSE/ TSEK), ISO, HACCP standartlarında ve yiyecek teknik şartnamesindeki evsaflara uygun olacaktır. Yüklenici gıda malzemelerini getirmeden önce tüm ürünlerin numunelerini getirecek, bu numuneler incelenip idare tarafından kabul edildikten sonra malzemenin devamı getirilecektir. Kabul edilmeyen yiyecek malzemeleri kesinlikle mutfaktaki depoya konulmayacaktır.” düzenlemesi,

            26’ncı maddesinde “Kontrol Komisyonu yemek yapımında kullanılacak tüm gıda malzemelerinin kontrolü hakkına sahiptir. Gıda malzemelerinin depolarını ve ilgili kayıtları kontrol edebilir. Yemeğin üretimi esnasında temizlik ve hijyenik kurallara uyulup uyulmadığını denetleyebilecektir.”düzenlemesi,

           30’uncu maddesinde “Mutfağa gelen her gıda malzemesi, yüklenici gıda mühendisi tarafından da etiket kontrolü, fiziksel kontrol ve duyusal kontrole tabi tutulacaktır.” düzenlemesi,

31’inci maddesinde “Gıda maddesinin ambalajı üzerinde

Gıda maddesinin adı

İçindekiler

Net miktarı

Firmanın adı, adresi, üretildiği yer

Üretim tarihi ve son tüketim tarihi veya raf ömrü

Parti numarası ve/veya seri numarası

Üretim izin tarihi ve sicil numarası bilgilerinin bulunması zorunludur.

İdare tarafından mutfağa yemek yapımı için giren ürünler, stok takip programı aracılığıyla kontrol edebilir.” düzenlemesi,

32’nci maddesinde “Muayene ve Kabul Komisyonunun gıda malzemelerinin kontrolünde Evsaflara uymayan ve TSE onayını almayan gıda malzemeleri kullanılmayacaktır.” düzenlemesi,

33’üncü maddesinde “Evsafa uymayan gıda maddesini Muayene ve Kabul Komisyonu geri çevirme hakkına sahiptir.” düzenlemesi,

35’inci maddesinde “Yüklenicinin malzeme temin ettiği onaylanmış Tedarikçi Firma Formu Beslenme Müdürlüğüne teslim edilecektir. Tedarikçi Firma Formunda yer almayan bir gıda maddesi mutfağa sokulmayacaktır. Gıda maddeleri için TSE, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan izin belgeleri de hazır bulundurulacaktır.” düzenlemesi,

36’ncı maddesinde “Yemeklerde kullanılan etler dana eti olacaktır. Etler yasal olarak kesilmiş kontrol edilmiş ve yetkili veteriner damgasına haiz kefenli karkas halinde olmak zorundadır. Etler soğuk hava donanımlı arabalar (frigofirik) içinde ve getirilen aracın dezenfeksiyon belgesi ile teslim edilecektir. Kullanılacak et ürünlerinin alımları Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan çalışma izni almış, veteriner hekim raporu (menşei belgesi) olan kombina ve tesislerden yapılacaktır. Et geldiğinde yüklenicinin mutfakta çalıştırdığı Veteriner Hekim tarafından da kontrolü yapılacaktır. Teslim anında kombina ruhsat numarasının bulunduğu veteriner hekimin düzenlediği rapor ve dezenfeksiyon belgesi de yüklenici yetkilisi ile Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı’na verilecektir.” düzenlemesi,

41’nci maddesinde “Yemeklerde kullanılacak tüm malzemeler evsaflara uygun olacaktır. Yemeklerde margarin, iç yağı, kuyruk yağı, don yağı vb. kesinlikle kullanılmayacaktır. Limon gerektiren tüm yemeklerde taze limon kullanılacaktır.” düzenlemesi,

            42’nci maddesinde “Menüde yer alan yoğurt ve ayran kapalı kutu ambalaj içinde verilecektir. Yoğurt yağ oranı %3 ve daha fazla olacaktır. Gerektiğinde kepekli ekmek istenilebilecektir. Ekmek temiz kasalarda ambalaj içinde ezilmeden, görüntüsü bozulmadan getirilecektir.” düzenlemesi,

            8’inci maddesinde “…Salatalarda suni limon ya da limon tuzu vb. kullanılmayacak; taze ve sulu limon kullanılacaktır. Yemek saatleri ve sayıları Daire Başkanlığınca yükleniciye bildirilecektir.” düzenlemesi,

             55’inci maddesinde “Servis sırasında yemekhanelerde kullanılan malzemelerin (tabak, tepsi gibi) takibinden, yıpranmalarından ve kırılmalarından yüklenici sorumludur. Kullanılacak malzemelerin kırılmalarında ve eksikliklerinde yerine yenileri temin edilecektir. Yemek esnasında kullanılacak paslanmaz çelik kaşık, çatal, bıçak, porselen tabak, tepsi, zeytinyağlık, limonluk, sirkelik, peçete, kırmızı pul biber, karabiber, tuz, kürdan ve ekmek için multibox kap ya da sepet yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,

78’inci maddede “Temizlikte kullanılan malzeme ve dezenfektanlar sağlık ve hijyen kurallarına uygun özellikte olacak; malzeme yerli ise TSE veya TSEK Kalite Belgeli, ithal ise ürünün CE, üretici firmanın ISO Belgesi olacaktır. Beslenme Müdürlüğü temizlik malzemelerinin uygun olup olmadığı, depolanmasını ve tüketimini her zaman denetleme yetkisine sahiptir. Kullanılan temizlik ürünlerinin ambalajları tek kullanımlık olacak, dolum yapılmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.

Başvuru sahibinin şikâyete konu ihalede işletme kayıt belgesi, TS 8985, Hizmet Yeri Yeterlik Belgesi, TS 13075 standartlarının aranması gerektiğine yönelik iddiası için yapılan değerlendirmede;

 Yukarıda yer verilen 38’inci madde kapsamında gerekli izin ruhsat vb. belgelerin ihale ilanında belirtilmesi gerektiği, mevcut ihale ilanında işletme kayıt belgesi, TS 8985, Hizmet Yeri Yeterlik Belgesi, TS 13075 standartlarına yönelik düzenleme bulunmadığı, ihale İlanına yansıyan hükümlere ilişkin olarak yapılacak şikâyet başvurularında başvuru süresinin İhale İlanının yayımlandığı günden itibaren başlayacağı, 22.03.2019 tarihinde yayımlanan İhale İlanında yer alması gereken düzenlemeye ilişkin olarak istekli olabilecekler tarafından yapılacak şikâyet başvurularının 01.04.2019 tarihine kadar yapılması gerektiği, başvuru sahibi tarafından ise bu süre geçtikten sonra 16.04.2019 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu tespit edilmiş olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği,

Diğer taraftan, idarelerin ihale dokümanında kalite ve standarda ilişkin belgeler ile ilgili düzenleme yapabilecekleri, fakat idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi uygun olmayan ihalelerde hizmet yeterlik belgeleri istenemeyeceği, söz konusu ihalenin malzeme dahil yemeğin üniversiteye ait mutfakta hazırlanarak, yemekhaneye taşınması, dağıtımı, servisi, bulaşığı, temizliği ile ilgili tüm hizmetlerden oluştuğu, ayrıca ihale konusu işin idarenin mutfağında gerçekleştirileceğinden isteklilere sahip oldukları işletmelere ait gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt belgesini teklifleri ile birlikte sunulmasının istenilmesine gerek olmadığı, idare tarafından ihale dokümanında kalite ve standarda ilişkin belgelerin düzenlenmediği, yani yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, bu nedenle isteklilerin teklif dosyalarında anılan belgeleri sunması gerekmediği, Teknik Şartname’yle getirilen söz konusu kriterlerin yüklenicinin işin yürütülmesinde uyması gereken şart ve koşullar olduğu,

TSE belgesi ile ilgili olarak ise, Türk Standartları Enstitüsü resmi internet sitesinde yapılan araştırmada TSE belgesinin diğer ismi ile TSE Markasının standardı meydana getiren hususlarda, üretime yeterlilik belgesi almaya hak kazanmış kuruluşların söz konusu mamullerinin, alakalı Türk Standartlarına uygunluğunu gösteren ve yapılan anlaşma ile TSE markasının faaliyet  hakkı verilerek şirket adına oluşturulan, üzerinde TSE amblemini kullanacak mamullerin ticari markasını, sınıfını, cinsini, türünü ve  tipini belirten, geçerlilik süresi bir sene ile sınırlı olan bir belge olup, mamullerin alakalı Türk Standardına göre üretilip piyasaya konulduklarını belirten ve akdedilen anlaşma kapsamında kullanılabilen bir monogram olduğu yani ihale konusu hizmetin ifasında kullanılacak idare tarafından TSE’li olması istenilen gıda maddelerinin ve malzemelerinin üzerinde TSE ambleminin görülmesinin yeterli olacağı, başvuru sahibi isteklinin iddia ettiği üzere yüklenicinin/isteklinin ayrıca bir belge sunma zorunluluğu olmadığı, kontrol teşkilatının mutfağa gelen her gıda malzemesini, etiket kontrolü, fiziksel kontrol ve duyusal kontrolle kontrol edebileceği,

Ayrıca idare tarafından yemeklerde kullanılacak limon için taze limon kullanılmasını düzenlediği, servis sırasında masalarda kullanılmak üzere ise limon suyunu belirtiği, dokümanda herhangi bir çelişki bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

6. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenici sorumludur.

Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.

Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.

Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtilir.

Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden sigorta ettirilmelidir.

Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama tarihinin yıl dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.

Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.

Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.

Sigorta yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.

Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez” düzenlemesi yer almaktadır.

 İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir….” düzenlemesi,

 Anılan Şartname’nin  “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. Bu şartnamede belirtilmeyen hususlarda; Teknik Şartnamede belirtilen hususlar, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi, 4734, 4735 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının hak edişlerden mahsubu, ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması hakkında yönetmelik hükümleri geçerlidir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 96’ncı maddesinde “Yüklenici mutfakta ve yemekhanelerde meydana gelebilecek yangınlara ve pişirilecek yemeklerde meydana gelebilecek besin zehirlenmeleri nedeni ile kişilerin mağduriyetini giderebilmek ve olası tazminatları karşılayabilmek için üçüncü kişi mali sorumluluk sigortası yaptıracaktır. Günlük yemek hizmetinden faydalanan kişi sayısı 10.000 olarak kabul edilecektir. Mutfak ve yemekhanelerde yüklenici ve personelin hatasından kaynaklanacak her türlü kaza, yangın ve benzeri durumlarda oluşan zarar yükleniciye tanzim ettirilir, gıda zehirlenmesi olması durumunda hastalananların sağlık giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Gıda zehirlenmeleri, kaza ve yangına karşı tüm riskler için yüklenici sigorta poliçesini İdare’ye ibraz etmek zorundadır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın  “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin hertürlü vergi, resim ve harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.”düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın  “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunması ile işin ve/veya işyerlerinin sigortalattırılmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.

21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:

21.2.1.

Sigorta Türü; 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası (10.000 Kişi)
Teminat Kapsamı Gıda Zehirlenmesi, Kaza ve Yangın Limitler;
Şahıs Başına Bedeni Zararlarda; 70.000,00 TL
Kaza Başına Bedeni Zararlarda; 180.000,00 TL
Gıda Zehirlenmelerinde; Şahıs Başına Bedeni Zararlarda; 1.500,00 TL” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı düzenlemelerinden sigortaya ilişkin her türlü giderin teklif fiyata dahil edileceğinin belirtildiği, besin zehirlenmeleri nedeni ile kişilerin mağduriyetini giderebilmek ve olası tazminatları karşılayabilmek için üçüncü kişi mali sorumluluk sigortası yaptırma sorumluluğunun yükleniciye ait olduğu,  gıda zehirlenmeleri, kaza ve yangına karşı tüm riskler için yüklenicinin sigorta poliçesini idareye sunmakla yükümlü olduğu, iş ve işyerlerinin korunması ile işin veya işyerlerinin sigortalattırılmasına ilişkin sorumluluğun Genel Şartname’nin 19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yaptırılacağı ve yükleniciye ait olduğu, Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda yer verilen 21’nci maddesinde de sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitlerine yer verildiği, doküman düzenlemeleri arasında çelişki bulunmadığı ve yukarıda yer verilen Genel Şartname’nin 19’uncu maddesine aykırılık içermediği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

7. Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Verilecek yemeğin şekli” başlıklı 5’inci maddesinde “Öğretim üyesi ve personel yemekhanelerinde (Çamlık Yemekhanesi)  1. ve 4. grup yemekler seçmeli olacak şekilde 4 çeşitten oluşan yalnız öğle yemeği ve 7 çeşitten oluşan vejetaryen menü verilecektir. Çamlık yemekhanesinde, yemek servisi esnasında personel için standart olarak acı biber turşusu verilecektir. Öğrenciye öğle ve akşam olmak üzere 4 çeşit yemek ve merkez öğrenci yemekhanesine 7 çeşitten oluşan vejetaryen menü verilecektir. Yemekler personel, öğretim üyeleri ve öğrencilere self servis tepsileri içerisinde porselen tabaklarda servis edilecektir.

7’nci maddesinde “Öğle ve akşam yemek listeleri ayrı olacaktır ve ayrı pişirilecektir.” düzenlemesi,

           8’inci maddesinde “Vejetaryen menü düzenlenmesi ve fiyatlandırma; Vejetaryen menüde; 1 çeşit çorba, 1 çeşit sebze yemeği, 1 çeşit zeytinyağlı sebze yemeği, 1 çeşit pilav veya makarna çeşitleri, 2 çeşit salata, 1 çeşit; 200 gr meyve veya 1 porsiyon tatlı veya 200 cc kapalı yoğurt veya 200 cc kapalı ayran veya cacıktan biri olmak üzere, toplam 7 çeşit ürün bulunacaktır. Salatalarda suni limon ya da limon tuzu vb. kullanılmayacak; taze ve sulu limon kullanılacaktır. Yemek saatleri ve sayıları Daire Başkanlığınca yükleniciye bildirilecektir.

4 çeşitten oluşan öğle-akşam yemeği, 7 çeşitten oluşan vejetaryen menünün fiyatı aynı grupta değerlendirilerek eş değer olacaktır. Öğretim üyeleri, personel ve öğrencilerin aynı anda 2 hizmetten yararlanmaları halinde her hizmet için ayrı ayrı ücretlendirme yapılacaktır.” düzenlemesi,

         109’uncu maddesinde “Üniversitemizce düzenlenen açılış, seminer, sempozyum, bayram, özel günler, yeni yıl, öğrenci ve personel kokteylleri ile sosyal, kültürel ve spor faaliyetleri için istenildiğinde hazırlanacak olan kumanyaların hangi gıda maddelerinden oluşacağı idaremizce önceden bildirilmek koşulu ile firma tarafından sağlanacaktır. Kumanyaların ödemesi,  bir öğün yemek bedeline 1 adet kumanya esas alınarak yapılır.(Soğuk sandviç hariç)

1. tip Kumanya: Ekmek arası ya da köpük tabaklarda kaşar peyniri, beyaz peynir, karper peynir, tereyağ, bal, reçel, fındık ezmesi, siyah zeytin, yeşil zeytin, tahin helvası, yumurta, salam, meyve suyu, ayran, kola,  yumurta, yaprak sarması veya barbunya pilaki konservesi gibi gıdalar tabakta yedi (7) çeşit olacak (ekmek hariç). Malzemelerin gramajlarında kahvaltılıkların gramajları esas alınacak. Soğuk sandviç tarzındaki kumanyalar((salam-kaşar)-(beyaz peynir)) ve yanında verilecek 1 adet içecek için firmaya bir öğün bedelinin yarısı( ½) esas alınarak ödeme yapılacak.

2. tip kumanyalar: Ekmek arası ızgara köfte, ızgara tavuk, et döner, tavuk döner, lunch bag(Domates, Salatalık, Biber, Patates kızartmalı), yanında kola, ayran veya meyve suyu, meyve ve bardak su şeklinde hazırlanan kumanyalar. Bu tip kumanyalar 1 yemek bedeli ödenir.

3. tip kumanyalar: Etli pilav, çiğ köfte, yanında ayran/kola/meyve suyu, yanında tatlı ve bardak su vb. şeklinde tabakta hazırlanan kumanyalar. Bu tip kumanyalar için 1 yemek bedeli ödenir.Kokteyller: Düzenlenecek olan kokteyllerde içerisinde;1. tip kokteyl: Dört çeşit çerez Yer fıstığı (5 gr), Antep fıstığı, Badem, Fındık (kişi başına toplam (30 gr), Cips çeşitleri (kişi başına 1/25 aile boyu paket), Dip soslu havuç-salatalık (20 kişi için 1 kadeh bardak),Kurabiye veya kuru pasta çeşitleri (kişi başına 20 gr), Arnavut ciğeri (kişi başına 40 gr), Mitit Köfte (kişi başına 30 gr pişmiş köfte), Kanepe çeşitleri (kişina başı 1 adet), Börek çeşitleri (kişi başına 1 adet sigara böreği), Rus salatası (kişi başına 30 gr), Çiğ köfte (kişi başına 40 gr + Marul), Tatlı çeşitleri (kişi başına 50 gr), Meşrubat (kola, meyve suyu, maden suyu vb. kişi başına 500 ml), Bardak su bulunanlarda kişi başına 2 yemek bedeli firmaya ödenir. (İdarenin isteği üzerine Çikolata ve kolonya listeye eklenebilir) Gerekirse idarenin isteği doğrultusunda ürün çeşitliliği arttırılabilir, farklı ürünler menüye konulabilir veya menüden çıkartılabilir.

2. tip kokteyl: Üç çeşit çerez (Yer fıstığı 5 gr), Fındık, Antep fıstığı (kişi başına toplam 20 gr), Cips çeşitleri (kişi başına 1/25 aile boyu paket), Dip soslu havuç-salatalık (20 kişi için 1 kadeh bardak), Kurabiye çeşitleri (kişi başına 30 gr), Arnavut ciğeri (kişi başına 40 gr), Kanepe çeşitleri (kişi başına 2 adet), Tatlı çeşitleri (kişi başına 50 gr), Rus Salatası veya Kek (kişi başına 50 gr), Meşrubat (kola, meyve suyu, maden suyu vb. (kişi başına 500 ml), Bardak su bulunanlarda kişi başına 1,5 yemek bedeli firmaya ödenir. Gerekirse idarenin isteği doğrultusunda ürün çeşitliliği arttırılabilir, farklı ürünler menüye konulabilir veya menüden çıkartılabilir.

3. tip kokteyl:  Dip soslu havuç-salatalık (15 kişi için 1 kadeh bardak), Cips çeşitleri (kişi başı 1/15 aile boyu paket), Kurabiye çeşitleri (kişi başına 50 gr), Kanepe çeşitleri (kişi başına 2 adet), Kek (kişi başına 60 gr), Börek çeşitleri (kişi başına 2 adet sigara böreği), Meşrubat (kola, meyve suyu, maden suyu vb. kişi başına 500 ml), Bardak su bulunanlarda kişi başına 1 yemek bedeli firmaya ödenir. Gerekirse idarenin isteği doğrultusunda ürün çeşitliliği arttırılabilir, farklı ürünler menüye konulabilir veya menüden çıkartılabilir.” düzenlemesi,

Ayrıca Teknik Şartname’de yemek grupları ve veriliş sıklıklarının yer aldığı tabloya yer verilerek, tabloda I.Grup Yemekler, II.Grup Yemekler, III.Grup Yemekler, IV.Grup Yemekler ile Vejeteryan Menü ve öğle ve akşam yemeklerinin veriliş sıklıklarına ait bilgilerinde düzenlendiği, öğle ve akşam yemeğine ilişkin 2 haftalık örnek menünün de hazırlanarak Şartname’de yer aldığı, Şartname’nin ekinde yemek reçeteleri ve yemek gramajlarının yer aldığı tablolar ile yemeklerde kullanılacak gıda malzemelerinin özelliklerinin belirtildiği evsaflara ilişkin bilgilerin düzenlendiği görülmüştür.

     İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli örneğinin “

? şeklinde olduğu görülmüştür.

Yapılan incelemede, isteklilerin tekliflerini oluşturabilmesi için Teknik Şartname’de örnek menü ve menüdeki yemeklerin içerik ve çiğ girdi miktarlarına yer verilmesi gerekmekte olup, idare tarafından içerik ve çiğ girdi miktarları belli olan yemeklerden örnek menüyü oluşturmaları beklenecektir.

İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve faaliyet alanında bilgili olması beklenen istekli/istekli olabileceklerin bahse konu yemeklere muadil/benzer yemeklerin içerik ve çiğ girdi miktarlarını esas alarak teklif fiyatları oluşturulabilecekleri anlaşılmıştır.

Somut durumda kıymalı tarhana çorbası, kaşarlı domates çorbası, salçalı yıldız şehriye çorbası ve şakşuka için içerik ve çiğ girdi miktarları belirtilmemiş olmakla birlikte söz konusu yemeklere muadil olarak alınabilecek (tarhana çorba, romen çorba, sütlü domates çorbası, şehriye çorba, yoğurtlu karışık kızartma, soslu karışık kızartma) yemeklerin bulunduğu, bu yemeklerin içerik ve çiğ girdi miktarlarının esas alınabileceği, dolayısıyla söz konusu durumun tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulması ve değerlendirilmesini engellemeyeceği,

Kokteyller ve kumanyalara ilişkin olarak öğün bedeli karşılığına göre ödeme yapılacağı, örneğin 1.tip, 2.tip ve 3.tip kumanya için 1 öğün yemek bedeli, 1.tip kumanyanın yanında verilecek içecek için ise 1 adet öğün bedelinin yarısı, Kokteyller için, 1.tip koktely ise 2 yemek bedeli, 2.tip kokteyl ise 1,5 yemek bedeli, 3.tip kokteyl ise 1 adet yemek bedeli,

Çamlık yemekhanesi için belirtilen düzenlemelerin de birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satırda yer almasını gerektirmediği, isteklilerin dokümanda belirtildiği üzere tekliflerini hazırlayabilecekleri,

Vejetaryen menü fiyatlandırmasında ise, 1 öğünde toplam 7 çeşit ürün bulunmakla birlikte 4 öğünden oluşan öğle-ve akşam yemeği ile 7 çeşitten oluşan vejetaryen menünün fiyatının eşdeğer kabul edileceği, aynı anda iki hizmetten de yararlanılması durumunda her hizmet için ayrı ayrı ücretlendirme yapılacağı, dolayısıyla isteklilerin tekliflerini oluştururken 1 adet öğün maliyetini kriter alarak koktely/kumanya/vejetaryen menü maliyetlerini oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

8. Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Genel Şartname’sinde “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.

Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibinin iddialarını incelemek üzere Teknik Şartname’nin ilgili maddelerine aşağıda yer verilmiştir.

Anılan Şartname’nin 15’inci maddesinde “Öğle ve akşam yemeklerin veriliş sıklığı”

  16’ncı maddesinde “Aylık yemek listeleri yukarıdaki esaslar dâhilinde, genel beslenme kuralları ve yemek gruplarında belirtilen sıralama dikkate alınarak Diyet Uzmanı tarafından hazırlanıp, idarenin onayından sonra yüklenici tarafından aynen uygulanacaktır. İdarenin haberi ve onayı olmadan hiçbir şekilde aylık yemek menüsünde değişiklik yapılmayacaktır. Onaylanan yemek listeleri yazılı olarak Yükleniciye bildirilir. Yüklenici bu listelere uymak zorundadır.” düzenlemesi,

17’nci maddesinde “Zorunlu nedenler ile (teknik arızalar, don olayı nedeniyle istenilen sebze, meyve bulunamaması, bulaşıcı hastalık vs.) değişiklik yapılması gerektiği durumlarda yüklenici durumu en az 1 (bir) gün önceden Beslenme Müdürlüğüne yazılı ya da sözlü olarak bildirmek zorundadır. İdarenin bilgisi ve izniyle uygun değişiklik yapılacaktır.” düzenlemesi,

18’inci maddesinde “Yapılacak değişiklik, değişmesi istenen menünün ya da yemeğin aynı liste içerisindeki yapılmamış farklı bir günün menüsü ya da yemeği ile yer değiştirmesi anlamını taşır. Beslenme Müdürlüğünce verilecek yazılı izin ve onaydan sonra değişiklik yapılabilir. Menülerde, ayda en fazla 2 (iki) değişiklik yapılabilir. Menülerdeki değişikliğin ay içerisinde 2 (iki) den fazla olması halinde cezai müeyyide uygulanır.” düzenlemesi,

20’nci maddesinde “Bir sonraki gün için üretilecek yemek sayısı Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı’nın gösterdiği tüm yemek yenilen birimlerde:

Günlük personel, öğrenci ve misafir için ayrılan kontenjan,

Ücretsiz yemek yardımından yararlanan öğrenci sayıları ve akademik takvim dikkate alınarak istatiksel olarak belirlenir ve yükleniciye bildirilir. Yemeğe gelen personel ve/veya öğrenci sayısı; üretilen yemek sayısını aşması durumunda, idareye bağlı sorumlu diyetisyenin belirleyeceği mutfak şartlarının elverdiği hazır ürünlerden menü oluşturulur. Yüklenici tarafından bu menü ile hizmet devam ettirilir. Hazırlanan yeni menüde aynı şekilde 1 yemek bedelinden fiyatlandırılır.” düzenlemesi,

            21’inci maddesinde “Günlük yemek yiyen kişi sayısı; Elektronik kart sistemi ve personel, öğrenci ve misafirlerden toplanan günlük fiş sayıları verileri toplanarak toplam kişi sayısı olarak hesaplanır.” düzenlemesi,

             22’nci maddesinde “Bu sayı yemek hizmetinin yerine getirildiğine dair Muayene ve Kabul Komisyonu tarafından imzalanan iş bitirme tutanağı, buna bağlı olarak fatura ve diğer ödeme evrakları tahakkuka bağlanır. Artan yemeklerin bedeli için üniversitemiz hiçbir yükümlülük altına girmeyecektir.” düzenlemesi,

50’nci maddesinde “Üretilen yemeğin servis hizmeti, Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesinde mevcut olan öğrenci, memur ve öğretim üyesi yemekhaneleri ile yemekhane bulunmayıp da İdarece uygun görülen yerlerde self servis olarak yerine getirilecektir. Eğitim-Öğretimin olmadığı aylarda; Görükle Kampüsü dışı yemekhanelerde, yemek yiyen kişi sayısının 15’in altına düşmesi durumunda, idarenin onayıyla yemek servisi, yemek hizmeti belirli bir süre kesilebilir.”düzenlemesi,

 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı, bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak bildirecektir. Servislerin aksaması durumunda, idare personel takviyesi için talepte bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle-akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceği öngörülmektedir. Hizmetin aksaması durumunda idarenin talebi ile personel sayısı arttırılabilir.” düzenlemesi,

 96’ncı maddesinde “Yüklenici mutfakta ve yemekhanelerde meydana gelebilecek yangınlara ve pişirilecek yemeklerde meydana gelebilecek besin zehirlenmeleri nedeni ile kişilerin mağduriyetini giderebilmek ve olası tazminatları karşılayabilmek için üçüncü kişi mali sorumluluk sigortası yaptıracaktır. Günlük yemek hizmetinden faydalanan kişi sayısı 10.000 olarak kabul edilecektir. Mutfak ve yemekhanelerde yüklenici ve personelin hatasından kaynaklanacak her türlü kaza, yangın ve benzeri durumlarda oluşan zarar yükleniciye tanzim ettirilir, gıda zehirlenmesi olması durumunda hastalananların sağlık giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Gıda zehirlenmeleri, kaza ve yangına karşı tüm riskler için yüklenici sigorta poliçesini İdare’ye ibraz etmek zorundadır.” düzenlemesi,

101’inci maddesinde “Üniversitemiz öğrenci, personel ve misafirlerine İdarece gerekli görülen hallerde önceden firmaya haber verilerek mesai içi ve dışı saatler ile tatil günlerinde kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve yemeğe eşdeğer kumanya verilebilir.” düzenlemesi,

   107’nci maddesinde “Üniversitemizce düzenlenen spor, kültür ve benzeri faaliyetlerde, özel gün ve gecelerde Üniversitemizi temsil etmek üzere yarışmalara katılan öğrenci ve görevlilere, burslu öğrencilere, kısmi zamanlı olarak çalıştırılan öğrencilere Rektörlük Makamınca belirlenen diğer öğrenci, personel ve konuklara idarece gerekli görülen hallerde önceden firmaya haber verilerek mesai içi ve dışı saatler ile tatil günlerinde kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği ve kumanya verilebilir. Firma bu şekildeki talepleri yerine getirecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinden aylık yemek menüsünde değişiklik yapılmamasının esas olduğu, ancak zorunlu nedenler ile değişiklik yapılması gerektiği durumlarda yüklenicinin durumu en az 1 gün önceden idareye bildirmesi gerektiği, idarenin onayıyla da uygun görülen değişikliğin yapılacağı, yapılacak değişikliğin ise aynı gün yapılmamış farklı bir gün menüsü ya da yemeği ile yer değiştirmesi anlamına geleceği, bu şekilde ayda en fazla 2 kez değişikliğin yapılabileceği, bu sayıdan fazla değişiklik olması halinde cezai müeyyidelerin uygulanacağı, şartnameye uygun yemek verilemeyeceği ya da yüklenicinin idarenin istediği her yemeği yapmak zorunda kalacağı şeklinde değerlendirilemeyeceği,

Söz konusu ihalenin toplam 1.450.000 adet öğün yemek hizmeti olduğu, günlük yemek yiyen kişi sayısının elektronik kart sistemi ve personel, öğrenci ve misafirlerden toplanan günlük fiş sayıları verileri toplanarak hesaplanacağı, bir sonraki gün için üretilecek yemek sayısının idare tarafından tüm yemek yenilen birimlerde günlük personel, öğrenci ve misafir için ayrılan kontenjan, ücretsiz yemek yardımından yararlanan öğrenci sayıları ve akademik takvim dikkate alınarak belirlenip yükleniciye bildirilecek olduğu, yüklenicinin idarenin ihtiyaçları ve talepleri doğrultusunda Şartname’ye göre yemek hizmetini gerçekleştirecek olduğu, hakediş ödemelerinin ise günlük yemek yiyen kişi sayıları baz alınarak yükleniciye yapılacağı, yemek hizmeti verecek yüklenicinin sorumluluğunun hizmetin aksamadan devam ettirilmesi olduğu, idare tarafından bildirilen günlük yemek sayıları dikkate alınarak ve işin gerçekleştirilmesi sürecinde yüklenici tarafından alınacak tedbir ve önlemler ile idarece bildirilen sayı dikkate alınarak, üretilen yemek sayısı ile tüketilen yemek sayısı arasındaki dengenin sağlanması gerektiği, ödemelerin ise tüketilen sayı üzerinden yapılacağı, ihtiyacın sahibi olan idare tarafından öğün sayılarının bildirilmesinde bir aykırılık bulunmadığı,

           Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.12. Günün menüsündeki yemekten herhangi birinin idare tarafından verilen siparişe yetmemesi durumunda sözleşme bedelinin %0.03 ?ü (on binde üç) oranında ceza uygulanacaktır. Yemek sırasında bulunan öğrenci, personel ve hasta için mutlaka ana yemek yerine geçebilecek ikame bir yemek verilecektir. Bu kurala uyulmadığı takdirde de her bir tespit için sözleşme bedelinin %0,03?ü (On binde üç) oranında ceza uygulanır.” düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemenin yüklenicinin idarenin talimat ve önceden bildirdiği sipariş miktarına riayet etmesi adına tedbir amaçlı getirilen bir düzenleme olduğu, idare tarafından istenilen sipariş sayısının yüklenici tarafından yapılan günlük sipariş sayısına yetmediği durumlarda, yüklenicinin söz konusu eksiklikten sorumlu olduğu, diğer bir ifade ile yüklenicinin genel sorumlulukları kapsamında hizmetin ifasını gerçekleştirmesi gerektiği, verilen sorumluluğu karşılamadığı durumda cezai müeyyidelerin uygulanmasının aykırılık oluşturmadığı, idarenin de yukarıda yer verilen Şartname’nin 22’nci maddesinde yer alan düzenleme gereği artan yemeklerin bedeli için idarenin sorumluluğunun olmayacağı, bildirilen-üretilen-tüketilen öğün sayıları arasındaki dengenin sağlanmasından yüklenicinin sorumlu olacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

9. Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Malzemenin temini” başlıklı 29’uncu maddesinde “Yemeklerde kullanılacak yiyecek malzemeleri Yüklenici tarafından sağlanacaktır. Malzemeler en az üç kişiden oluşan bir Muayene ve kabul Komisyonu tarafından kontrol edilecektir. Mutfağa girecek tüm gıda malzemelerinin, hafta içinde ve saat 08.00-16.00 arasında gelmesi, yüklenici tarafından sağlanacaktır. Belirtilen saatler dışında (acil ihtiyaçlar hariç) ve hafta sonu, resmi ve dini tatil günlerinde kesinlikle malzeme getirilmeyecektir. Yüklenicinin, mutfağa getireceği her türlü malzemenin teslimatı irsaliye ve belgeli olarak yapılacak ve bir nüshasını idareye teslim edecektir.” düzenlemesi,

            30’uncu maddesinde “Mutfağa gelen her gıda malzemesi, yüklenici gıda mühendisi tarafından da etiket kontrolü, fiziksel kontrol ve duyusal kontrole tabi tutulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Türk Dil Kurumu resmi internet sitesinde irsaliyenin tanımı “Bir yere gönderilen eşyanın listesi, gönderme belgesi” olarak ifade edilmektedir.

Teknik Şartname’de idarece yapılan düzenlemede yüklenicinin hizmetin ifasına yönelik olarak kullanacak her türlü malzemenin listesini içerir bir belgeyi sunmasının istenildiği, muayene kabul komisyonlarının hem yüklenici tarafından hizmetin ifasında kullanılacak malzemelerin cinsine, miktarına ilişkin olarak sunulan malzeme listesi üzerinden kontrol ve muayene yapacağı, hem de gıda malzemelerinin etiket, fiziksel ve duyusal kontrolünü yapacağının anlaşıldığı, dokümandaki düzenleme ile idareye getirilen malzemelerin taşıma-gönderme belgesi ile teslim alınacağı belirtilmiş olup fatura vb. belgelerden bahsedilmediği, idare tarafından hizmetin ifasının eksiksiz ve dokümana uygun malzemelerin iş yerine getirilmesi amacıyla düzenlendiği değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

10. Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü yer almaktadır.

            Teknik Şartname’nin “Temizlik/bulaşık/çöp” başlıklı 57’nci maddesi ve devamında “Yüklenici hizmet verdiği mutfak ve yemekhanelerin bulaşık ve mekân temizliğinden, temizlik için kullanılacak malzeme, deterjan ve dezenfektanı kendisi sağlamak şartıyla sorumludur. Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta ve hizmet verdiği yemekhanelerde kullanacağı her türlü temizlik malzemesi birinci sınıf kalitede olmalıdır.”

            58-Temizlik ve hijyenin sağlanabilmesi için mutfak ve yemekhanelerin bulaşıkhanelerinde sıcak su bulunmalıdır. Kesintisiz en az 60ºC sıcak su veren bir sistem yüklenici firma tarafından oluşturmak zorundadır.

           59-Yemekhanelerdeki bulaşık makinelerinde, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta elde yıkanan bulaşıklarda son durulama suyunun 55-60 derecede olması temizlik açısından gereklidir. Porselen tabaklar, bulaşık makinelerinin kurutma tünelinde kuruyacak, silinerek kurutulmayacaktır. Kaşık, çatal, bıçak silinerek kurutulabilecektir.”

           60-Yüklenici yemekhanelerin temizliğini kombine yer yıkama makinesi ile yaptıracaktır. Söz konusu temizlik makinesi yüklenici tarafından alınarak uygun deterjanı ve parlatıcısı temin edilecektir. Bu makineler merkez yemekhaneler dışında yükleniciye ait başka bir birimde kullanılmayacaktır.

 61-Hazırlık ve bulaşık sonrası atıklar kalın, siyah çöp torbalarının içinde çöp merkezine çöp taşıma arabalarıyla (plastik, kapaklı, tekerlekli) ulaştırılacaktır. Yüklenici firma Merkez ve İlçelerdeki Yemekhane ile mutfakta yeterli sayıda çöp konteynırı bulundurmak, temizlik ve bakımını yapmak / yaptırmak zorundadır. Çöple ilgili Belediye ve Resmi Kurumların keseceği cezalar yüklenici firmaya aittir.

            62- Her boşaltmadan sonra çöp kutuları sıcak, dezenfektan içeren deterjanlı su ile yıkanıp kurutulacaktır. Çöpler uzun süre bekletilmeyip yemekhane alanlarından günlük olarak uzaklaştırılacaktır.

            63-Yüklenici kullandığı her yerin temizliğini, sürekli temiz tutacak ve haftada en az 2 gün genel temizlik yapılacaktır.

            64- Giderleri yükleniciye ait olmak üzere mutfak, depolar ve yemekhaneyi haşerelerden korumak için önlem alacak, haşere mücadelesinde gıda sektörüne uygun haşere öldürücü ilaçlar kullanılacaktır. Rutin olarak 15 günde bir kez ilaçlama yapılacaktır. Kontrol teşkilatı gerektiği durumlarda ücretsiz olarak ek ilaçlama isteyebilecektir. İlaçlama işi, Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirilecektir. Yüklenici. İlaç Uygulama İzin Belgesi varsa kendisi, yoksa bu izin belgesine sahip olanlara bu işi yaptıracaktır. Periyodik ilaçlama yapıldığı İlaçlama Tutanağı’na kaydedilerek Beslenme Müdürlüğü’ne bir nüshası verilecektir. Bu husustaki masraflar yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi ile Şartname’nin devamında yükleniciden istenilen ekipman listesinde 1 adet Akülü veya Elektrikli Disk Fırçalı Kombine Yer Yıkama Makinesi ile 5 adet çöp taşıma arabası, 15 adet çöp kovasının istenilmesine yönelik düzenlemenin yapıldığı görülmüştür.

 İhale dokümanında düzenlenen yüklenicinin hizmet verdiği mutfak ve yemekhanelerin bulaşık ve mekân temizliği ve ortaya çıkan çöplerin/atıkların bertaraf edilmesine, kaldırılmasına, taşınmasına yönelik işlemlerinin yukarıda yer verilen mevzuata göre yüklenicinin genel sorumlulukları kapsamında değerlendirildiği, söz konusu düzenlemenin, işin yürütülmesi aşamasında yükleniciye yüklenen bir sorumluluk olduğu, ilgili yerel idare sorumluluğunda bulunan kısımlardan bahsedilmediği ve işin yapıldığı mutfak ve yemekhanede gerekli temizlik önlemlerinin alınması gerektiği, bu önlemlerin uygun şekilde alınmadığı durumlarda resmi kurumlar tarafından kesilecek cezaların sorumluluğunun yüklenicide olacağının belirtildiği,  idare tarafından yapılan söz konusu düzenlemelerin hizmetin ifasının dokümana uygun gerçekleşmesi amacıyla tedbir amaçlı getirilen düzenlemeler olduğu, yüklenicinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olduğundan temizlik, bulaşık ve çöplerle ilgili sorumluluğun işin ifasını üstlenen yükleniciye bırakılmasının mevzuata aykırılık oluşturmadığı, bu kapsamda yapılacak giderlerin genel giderler kapsamında değerlendirilebileceği, anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

11. Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü yer almaktadır.

            Teknik Şartname’nin 67’nci maddesinde  “Yüklenici çalıştırdığı personelin dosyasında aşağıda belirtilen belgeleri bulundurmak zorundadır.

Nüfus Cüzdanı fotokopisi,

Adli Sicil Kaydı,

İkametgâh Belgesi,

SGK İşe Giriş Belgesi ve İş Sözleşmesi

Diploma örneği, bonservis ve referanslar,

Verem Savaş Dispanseri tarafından onaylı Sağlık Ocağından verilmiş sağlık raporu,

Gaitanın mikroskobik incelemesi, Gaita Kültürü, Boğaz ve burun kültürü, Akciğer Grafisi,            Hepatit A (ANTİ – HAV IgG) Tetkiki sonuçları,

Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalışacaklara ait işe giriş /Periyodik muayene formu

Hijyen Eğitimi Belgesi” düzenlemesi,

             69’uncu maddesinde “Yüklenici işveren sıfatıyla çalıştırdığı işçilerine karşı muamele ve iş mevzuatından doğan görevlerinden doğrudan doğruya sorumludur. İşveren, işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve gerekli şartları sağlamakla yükümlü olup; meydana gelebilecek iş kazalarından işveren sıfatıyla sorumlu olacaktır.” düzenlemesi,

             73’üncü maddesinde “Yüklenici, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta Üniversite Mezunu bir Proje sorumlusu, Üretimden ve saniter koşulların sağlanmasından sorumlu bir Diyetisyen veya Gıda Mühendisi ve bir Veteriner Hekim bulundurmak zorundadır. Yüklenicinin proje sorumlusu; sözleşme maddelerinin kendi branşı ile ilgili kısmının yürütülmesinden (gıda, yemeklerin tat, lezzet ve besin değerleri, hijyen, vb, kontrolü) yüklenici adına sorumludur. Yemeklerin hazırlanması aşamasından dağıtımına kadar mutfakta kalır, yemekler denetiminde hazırlanır ve dağıtılır. Proje sorumlusu, mutfaktaki her türlü üretim ve dağıtım safhasında süren tüm faaliyetlerden yüklenici adına sorumludur. Saniter koşulların sağlanmasından sorumlu Diyetisyen veya Gıda Mühendisi günlük mutfak işleyişi ile ilgili yapılanları kontrol ederek bunların liste halinde tutulmasından sorumludur. Kullanılacak gıda malzemelerinin ilk kontrolünü kendisi yapar. Aynı zamanda diğer personellerin kılık-kıyafet, hijyen ve periyodik sağlık kontrollerinden sorumlu olacak, hizmetin personele tam olarak götürülmesini sağlayacak, personel arasında uyumlu çalışma ve ilişkileri düzenleyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

90’ıncı maddesinde “Yüklenici tifo, para tifo ve diğer bağırsak enfeksiyonları amipli veya basilli dizanteri gibi gıda temizliği ile ilgili tüm enfeksiyonları ile cilt hastalıklarına yakalanmış veya bunların taşıyıcısı olan personeli çalıştıramaz.  Eğer böyle bir personel tespit edilirse tedavi süresi tamamlanana kadar çalıştırılamaz. Grip, nezle, ishal vb. hastalığı olan personel hastalık süresince üretim ve servis alanlarında çalıştırılamaz.”düzenlemesi,

91‘inci maddesinde “Yüklenici, işe girecek olan her personeline:

Gaitanın mikroskobik incelenmesi (Entamoeba, histolytica kistleri, giardialamblia kistleri, helmint yumurtaları yönünden

Gaita Kültürü (Salmonella ve Shıgella yönünden,

Boğaz ve burun kültürü (Staphylococcusaureus yönünden,

Akciğer Grafisi Tüberküloz yönünden,

Hepatit A (ANTİ -HAV IgG ) Tetkiklerini yaptırarak işe başlatır.”, düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın  “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.10. Yüklenici firma işe başlarken yemek yapım ve dağıtımında çalıştıracağı personel için herhangi bir hastalığı bulunmadığına dair sağlık raporu verecek ve altı aylık periyodlar halinde kontrol muayenelerini ve tetkiklerini yaptırıp idareye zamanında bildirecektir. Cilt hastalılarına ve enfeksiyonlara (Hepatit dahil) yakalanan veya bunların taşıyıcısı olan personel çalıştırılamaz. Mutfak çalışanlarında iş başlangıcında sarılık (Anti HAV IgG) testleri yaptırılacak ve sonuçlarını idareye bildirecektir. Bu kurala uyulmadığı takdirde her bir tespit için sözleşme bedelinin %0,03?ü (On binde üç) oranında ceza uygulanır.

16.1.34.Yüklenici besin zehirlenmeleri konularında ihale süresince iki kez tüm personeline eğitim vermek veya verdirmek zorundadır. Uymadığı takdirde sözleşme bedelinin %0,03?ü (Onbindeüç) oranında ceza uygulanır.16.1.35.Yüklenici tüm personeline ihale süresince iki kez hijyen eğitimi vermek veya verdirmek zorundadır. Uymadığı takdirde sözleşme bedelinin %0,03?ü (Onbindeüç) oranında ceza uygulanır.

16.1.35.Yüklenici tüm personeline ihale süresince iki kez hijyen eğitimi vermek veya verdirmek zorundadır. Uymadığı takdirde sözleşme bedelinin %0,03?ü (Onbindeüç)oranında

ceza uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır.

05.07.2013 tarih ve 28698 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hijyen Eğitimi Yönetmeliği”nde amaç; gıda üretim ve perakende iş yerlerinde, insani tüketim amaçlı sular ile doğal mineralli suları üreten iş yerlerinde ve insan bedenine temasın söz konusu olduğu temizlik hizmetlerinin verildiği iş yerlerinde çalışanlara yönelik  hijyen eğitimi programlarının planlanmasına, eğitimlerin verilmesine, iş yeri sahibinin, işletenlerin ve çalışanların bu konudaki sorumluluklarına, bu iş yerlerinde çalışmaya engel bulaşıcı hastalıkların ve cilt hastalıklarının belirlenmesine ve bu hastalıkların iyileşme hâlinin tespitine ilişkin usul ve esasları belirlemek olarak belirtilmiştir.

Söz konusu Yönetmelik’in 2’nci maddesinde kapsam: “(1) Bu Yönetmelik aşağıda belirtilen iş kollarını kapsar: a) Gıda üretim ve perakende iş yerleri.…” şeklinde, 5’inci maddesinde belge alan kişilerin çalıştırılması hususu “(1) Bu Yönetmeliğin kapsadığı iş yerlerinde, Genel Müdürlük tarafından verilen belgeye sahip olmayan kişiler çalıştırılamaz. İş yeri sahipleri ve işletenleri, çalışanlarının  hijyen eğitimi almasından ve belgeli olarak çalıştırılmasından birinci derecede sorumludur. Bizzat çalışmaları durumunda iş yeri sahipleri ve işletenleri de bu eğitimi almaya mecburdur.” şeklinde düzenlenmiştir.

Buna göre 05.07.2014 tarihi itibariyle,  Hijyen  Eğitimi Yönetmeliği kapsamında yer alan işyerlerinde çalışanların hijyen eğitimini almış olmaları zorunlu kılındığından yüklenicinin bu eğitimi işe başlamadan önce çalışanlarına vermesi gerekmektedir. İhale dokümanı içerisinde yer alan Sözleşme Tasarısı’nın “İşin Süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “İşe başlama tarihi 01.07.2019; işi bitirme tarihi 30.06.2020” olarak belirtilmiş olup ihale üzerinde bırakılan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi ile birlikte sözleşmeyi imzalaması için kendisine verilen 10 günlük süre içerisinde dahi çalışanlarına 8 saatlik eğitimi vererek ihale konusu hizmetin yürütülmesi için gerekli hazırlıkların tamamlanabileceği ve istenilen hijyen eğitimi belgesini çalıştırdığı personelin dosyasıyla birlikte idareye sunabileceği,

İşin ifası süresi içerisinde yeniden hijyen eğitimi vermesi ile ilgili olarak ise gerek hijyen, gerekse hijyen eğitimi ile ilgili sorumluğun yukarıda aktarılan doküman ve mevzuat düzenlemeleri gereği yüklenicide olduğu, işin süresi dikkate alınarak belirli aralıklarla verilecek şekilde hijyen eğitiminin sıklığına, sayısına yönelik olarak işin süresi ve çalışacak personel sayısını dikkate alarak isteklinin hijyen eğitimine yönelik maliyeti öngörebileceği, dokümanda anılan eğitimlerin mesai saatleri dışında verilmesine yönelik bir düzenleme bulunmadığı hususunu dikkate alarak isteklilerin tekliflerini oluşturabilecekleri,

 İhalede idare tarafından yüklenicinin çalıştıracağı personelin genel ve özel sağlık durumu ile ilgili birtakım düzenlemeler yapmasının işin sözleşmeye uygun olarak yürütülmesinde bir engel oluşturmayacağı, ayrıca bu hususun sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu ve teklif vermeye engel teşkil etmeyeceği, yukarıda adı geçen sağlık raporlarının istemesinin işin ifasının sağlıklı olarak yürütülmesi amacıyla ilgili mevzuatı dikkate alınarak konulan düzenlemeler olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddia konusu ettiği doküman düzenlemelerinde herhangi bir aykırılık bulunmamaktadır.

12. Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:

            Teknik Şartname’nin “işin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesindeki mevcut mutfak ve yemekhanelerde Üniversitemiz mensubu öğretim üyesi ve idari personele verilecek öğle yemeği; öğrencilere verilecek öğle ve akşam yemeğinin, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta yapılarak, yemekhanelere dağıtımı, servisi, bulaşığı ve yemek verdiği yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.” düzenlemesi,

 “Personel” başlıklı 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı, bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak bildirecektir. Servislerin aksaması durumunda, idare personel takviyesi için talepte bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle-akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceği öngörülmektedir. Hizmetin aksaması durumunda idarenin talebi ile personel sayısı arttırılabilir.” düzenlemesi ile Şartname’nin devamında eğitim-öğretim dönemi içerisinde mutfakta bulundurulması önerilen personel dağılımına ilişkin aşağıda yer verilen tablonun düzenlendiği görülmüştür.

“

66’ncı maddesinde “Yüklenici çalıştıracağı personelini 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre çalıştıracaktır. İşçi seçiminde ve çıkarılmasında idarenin bilgisi olacaktır. İşe başlaması kararlaştırılan işçilerin başladığı gün itibari ile her türlü sigorta işlemleri ve özlük hakları ile ilgili kayıtların yapılması yüklenici tarafından sağlanacaktır.” düzenlemesi,

  70’inci maddesinde “Yüklenici, yetkililerce onaylı aylık personel çalışma çizelgesini her ay Beslenme Müdürlüğü’ne vermek zorundadır. İşten çıkan personelin yerine yeni alınan personel tüm evraklarını ve tetkiklerini tamamlamış olarak 3 gün içinde işe başlamak zorundadır.” düzenlemesi,

            71’inci maddesinde “Yüklenici İş Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca çalıştırdığı işçilerin tüm sosyal haklarının ödendiğine dair işçilerden alacağı belgeler:

Düzenlenmiş ücret bordroları veya onaylı banka listesi veya dekontlar

SGK primlerinin yatırıldığını gösterir aylık sigorta prim bildirgeleri ve bildirgelere ait tahakkuk fişleri

Çalışanlara ait T.C. kimlik numarası ve SGK tarafından verilen sigorta sicil numarası.”

72’nci maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı personelin yemeğini ve yol giderlerini kendi karşılayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin personele ilişkin sayı ve niteliklerinin belirlendiği maddelerinde; personelin pozisyonu ile belirlenen dönemlerde çalıştırılacak asgari personel sayılarına yer verildiği, bununla birlikte yemek hizmetinin aksadığı durumlarda idarenin talebi ile yüklenici firma tarafından personel sayısına ilişkin gerekli tedbirlerin alınacağının ifade edildiği görülmüştür.

İşin konusu dikkate alındığında, yüklenicinin personelinin iş akdinin bildirimsiz feshinin meydana gelmesi durumunda, söz konusu personelin yerine getirilecek personelin 3 iş günü içerisinde göreve başlamasının istenilmesinde amacın üniversite personeline ve öğrencilerine verilecek yemek hizmetinin aksamadan devam ettirilmesi olduğu, söz konusu süre içerisinde gerekli personel temininin mümkün olabileceği değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

13. Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde “Öğle-akşam yemekleri ve vejetaryen menü idarenin belirleyeceği yemek dağıtım saatinden önce idarenin mutfaktaki sorumlu diyetisyeni tarafından kontrol edilmek üzere hazır bulundurulacaktır. Öğle yemeği kontrolü en geç 09:00, akşam yemeği en geç 15:00’da yapılacaktır. Baş/Sorumlu diyetisyen tarafından gerekli kontrol yapıldıktan ve “servise uygundur” onayı alındıktan sonra servise sunulacaktır.” düzenlemesi,

            48’inci maddesinde “Yiyeceklerin hazırlanması aşamasında besin sanitasyonuna, protein, vitamin ve mineral kayıplarının olmamasına özenle dikkat edilecektir. Her yiyeceğin hazırlama yöntemi farklılık gösterdiğinden yiyeceklerin hazırlanması aşamalarında diyetisyenlerin göstereceği yöntemler uygulanacaktır.” düzenlemesi,

            73’üncü maddesinde “Yüklenici, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta Üniversite Mezunu bir Proje sorumlusu, Üretimden ve saniter koşulların sağlanmasından sorumlu bir Diyetisyen veya Gıda Mühendisi ve bir Veteriner Hekim bulundurmak zorundadır. Yüklenicinin proje sorumlusu; sözleşme maddelerinin kendi branşı ile ilgili kısmının yürütülmesinden (gıda, yemeklerin tat, lezzet ve besin değerleri, hijyen, vb, kontrolü) yüklenici adına sorumludur. Yemeklerin hazırlanması aşamasından dağıtımına kadar mutfakta kalır, yemekler denetiminde hazırlanır ve dağıtılır. Proje sorumlusu, mutfaktaki her türlü üretim ve dağıtım safhasında süren tüm faaliyetlerden yüklenici adına sorumludur. Saniter koşulların sağlanmasından sorumlu Diyetisyen veya Gıda Mühendisi günlük mutfak işleyişi ile ilgili yapılanları kontrol ederek bunların liste halinde tutulmasından sorumludur. Kullanılacak gıda malzemelerinin ilk kontrolünü kendisi yapar. Aynı zamanda diğer personellerin kılık-kıyafet, hijyen ve periyodik sağlık kontrollerinden sorumlu olacak, hizmetin personele tam olarak götürülmesini sağlayacak, personel arasında uyumlu çalışma ve ilişkileri düzenleyecektir.” düzenlemesi,

74’üncü maddesinde “Yüklenici gıda malzemelerinin taze ve kaliteli olarak seçimini sağlamanın yanı sıra depolanması, hazırlanması, pişirilmesi ve servise sunulması sırasında oluşabilecek tüm risk faktörlerini ortadan kaldırmak zorundadır. Tüm yemekler yeterli süre ve ısıda pişirilmelidir.” düzenlemesi,

            75’inci maddesinde “Bir kez çözdürülmüş gıda: hemen kullanılmalı, tekrar dondurulmamalıdır. Yiyeceği çözdürme işlemi orijinal ambalajı içerisinde (çözünme sonucu sızan sıvının çevreye bulaşmaması için bir kap içerisinde) olmalıdır.” düzenlemesi,

           76’ncı maddesinde “Yemeklerde ve salatalarda kullanılacak sebze ve meyveler klor bazlı sebze ve meyve dezenfektanı kullanılarak klorlama yapılacak ve çok iyi şekilde yıkanacaktır. Kullanılacak klor tabletleri yüklenici tarafından temin edilecektir.” düzenlemesi,

           77’nci maddesinde “Pişirilecek yemeklerde renk, kıvam, koku ve tat istenen nitelikte olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.3. Evsaflara uygun yiyecek malzemesi getirilmemesi, kullanılmaması, herhangi bir yemeğin gerek pişirme ve gerekse servise sunulurken belirtilen özelliklerde olmaması durumunda her bir tespit için sözleşme bedelinin %0,03?ü (On binde üç ) oranında ceza uygulanır.”  düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin personele ilişkin sayı ve niteliklerin belirlendiği maddelerde; personelin pozisyonu ile belirlenen dönemlerde çalıştırılacak asgari personel sayılarına yer verildiği, 2 diyetisyen veya gıda mühendisi çalıştırılmasının öngörüldüğü tespit edilmiştir.

İhale dokümanında çalıştırılması öngörülen personel nitelik ve sayısı için asgari belirlemeler yapıldığı, iddia edildiği üzere sadece gıda mühendisi çalıştırılacağı şeklinde düzenleme yapılmadığı, diyetisyen ve/veya gıda mühendisi olarak belirtildiği, dolayısıyla diyetisyen de çalıştırılabileceği, sözleşme tasarısındaki cezai şartın diyetisyen tespitine bağlı kılınmadığı ve gerek yemekte kullanılacak malzemelerin, gerekse servise sunulan yemeğin dokümanda belirtilen özelliklere uygun olmaması koşuluna bağlandığı ve bu koşullara uyulmaması halinde ceza uygulanacağı anlaşıldığından söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

14. Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,

Anılan Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde “…Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak zorundadır…” hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda belirtilen Genel Şartname maddelerinde, yüklenici tarafından işlerin gereken özen ve ihtimam gösterilmek suretiyle planlanacağı, sözleşmede öngörüldüğü şekilde yürütüleceği, tamamlanacağı ve işlerde olabilecek kusurların sözleşme hükümlerine uygun olarak giderileceği belirtilmiş olup, bu sorumlulukların yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testlerin yaptırılacağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale konusu iş kapsamında istenilen malzemenin şartnamelere uygun olup olmadığının denetimi için kontrol teşkilatının istediği şekilde deney yapabileceği ve ister işyerinde ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderlerinin sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.

 İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir….” düzenlemesi,

            Teknik Şartname’nin 26’ncı maddesinde “Kontrol Komisyonu yemek yapımında kullanılacak tüm gıda malzemelerinin kontrolü hakkına sahiptir. Gıda malzemelerinin depolarını ve ilgili kayıtları kontrol edebilir. Yemeğin üretimi esnasında temizlik ve hijyenik kurallara uyulup uyulmadığını denetleyebilecektir.” düzenlemesi,

           30’uncu maddesinde “Mutfağa gelen her gıda malzemesi, yüklenici gıda mühendisi tarafından da etiket kontrolü, fiziksel kontrol ve duyusal kontrole tabi tutulacaktır.” düzenlemesi,

49’uncu maddesinde “Günlük alınan yemek örnekleri, şahit numune buzdolabında 72 saat bekletmek suretiyle İdare tarafından talep edildiğinde test edilmeye hazır olarak bulundurulacaktır. Testler için yapılan harcamalar yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,

100’üncü maddesinde “İdare tüm giderleri yükleniciye ait olmak üzere bahar ve güz yarıyılında en az 1’er kez üretilen yemeklerden numune alarak, yüklenici temsilcisi eşliğinde yetkili bir laboratuvara götürerek mikrobiyolojik; yine aynı şekilde yemeklerde kullanılan suyun mikrobiyolojik ve kimyasal analizi yaptırılacaktır. İdarenin değişik zaman dilimlerinde de bu analizleri tekrar isteme hakkı saklıdır.” düzenlemesi yer almakta ve Şartname’nin devamında Yükleniciden İstenen Ekipmana Ait Liste’de 1 adet şahit numune için küçük tipte buzdolabının istendiği görülmüştür.

İhale konusu hizmet kapsamında, günlük çıkartılan öğle ve akşam yemeklerinden birer öğün numune alınacağı, bu numunelerin yüklenici tarafından en az 72 saat şahit numune buzdolabında muhafaza edileceği, bu işlemin kontrol teşkilatı tarafından gerekli görüldüğü takdirde numunelerin tahlil ve tetkikinin yapılabilmesi amacıyla öngörüldüğü, kontrol teşkilatı tarafından öncelikle numunenin duyusal ve fiziksel (tat, koku, renk, tekstür ve tartma) kontrol işlemlerinin yapılacağı, ilaveten sakıncalı bir durumun tespiti halinde analiz için laboratuvara gönderileceği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede, başvuruya konu düzenlemenin, işin gerektiği gibi yerine getirilmesi amacını taşıdığı, ihale konusunun yemek servis alanlarında öğrenci ve personele verilecek yemek (yemek malzemelerinin hazırlanması, pişirilmesi, yemek pişmeyen servis alanlara yemeğin taşınması, yemeğin, dağıtımı ile dağıtım sonrası temizlik hizmetleri) hizmetleri olduğu göz önüne alındığında İdari Şartname’nin “teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25’inci maddesi  kapsamında ilaçlama/analiz giderlerine yer verilmediği görülmüş olsa da basiretli tacir tarafından işin gereklerine göre yapılması unsurunun ön planda tutulması gerektiği,

Diğer yandan dokümanda yemeklere ilişkin olarak bahar ve güz yarıyılında en az 1’er kez üretilen yemeklerden numune alarak, yüklenici temsilcisi eşliğinde yetkili bir laboratuvara götürerek mikrobiyolojik analiz yaptırılacağı, yine aynı şekilde yemeklerde kullanılan suyun mikrobiyolojik ve kimyasal analizinin yaptırılacak olduğu, idarenin değişik zaman dilimlerinde de bu analizleri tekrar isteme hakkının saklı tutulduğu, ayrıca (ikinci bir durum olarak) günlük alınan yemek örneklerinin de, (şahit numune) buzdolabında 72 saat bekletmek suretiyle idare tarafından talep edildiğinde test edilmeye hazır olarak bulundurulacak olduğu anlaşılmaktadır.

İdare tarafından analiz sayı ve sıklığına yönelik tam sayı şeklinde belirleme yapılması beklenmemekle birlikte yemeklerin düzenli olarak bahar ve güz yarıyılında en az 1 kez mikrobiyolojik analizinin yapılacağı ve idare tarafından talep edildiğinde test edilmeye hazır olarak bulundurulacağı, basiretli tacirin söz konusu giderleri öngörerek teklif verebileceği,  ihale konusu iş kapsamında toplam öğün sayısının da belli olduğu, her öğün için pişirilen yemeklerden alınan numunelerin gerekli görülmesi durumunda tetkikinin yaptırılacağı anlaşılmaktadır.

Diğer bir ifadeyle, işin yürütülmesi aşamasında zehirlenme, kokuşma vb. sağlık sorununa yol açacak olayların yaşanmaması halinde ek analizlerin yapılmayacağı, bu hadiselerin gerçekleşmesi halinde ortaya çıkabilecek maliyetin genel giderler arasında değerlendirilebileceği, işin yürütülmesi aşamasında zehirlenme, kokuşma vb. sağlık sorununa yol açacak olaylar yaşanmasa dahi rutin olarak bahar ve güz yarıyılında en az 1 kez üretilen yemeklerin testlerinin yapılacağı, basiretli tacir olarak isteklilerin iki durum için de hangi testlerin yapılacağı hususunda açık bir belirleme yapılmamış olsa da maliyetlerini genel gider olarak belirleyerek tekliflerini oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

15. Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:

   Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin  “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde  “…İdareler, işin özelliği nedeniyle alt yüklenici çalıştırılmasını öngörmedikleri işlerde, işlerin tamamının yüklenicinin kendisi tarafından yapılmasını isteyebilirler. Alt yüklenici çalıştırılmasının idarenin iznine tabi olduğu işlerde, işin nevi itibariyle idarece izin verilen kısımlarını yapacak alt yüklenicilerin isimleri ve yapacakları iş bölümlerini, işin bütününü, hiçbir suretle alt yükleniciye yaptırmamak kaydıyla, idarenin onayına sunar.

  İdare, on beş (15) gün içinde alt yükleniciyi onaylayıp onaylamadığını bildirir. Alt yükleniciler, idarenin onayından sonra işe başlayabilecektir, aksi halde alt yükleniciler hiçbir suretle iş yerinde çalışamazlar.

  İdarece sözleşme imzalanmadan önce onaylanan listede yer alan alt yüklenicilerle bunlar işe başlamadan önce yüklenicinin sözleşme yapması ve bunun bir örneğini idareye vermesi gerekir.

  İşin başında idarece onaylanmış alt yüklenicilerin ve/veya yaptıkları iş kısımlarının işin devamı sırasında değiştirilerek, işin başka alt yüklenicilere yaptırılması da idarenin iznine ve yukarıdaki şartlara tabidir.

  Alt yüklenicilerin yaptığı bütün işlerden idareye karşı yüklenici sorumludur. Alt yüklenicilerin idarece kabul edilerek onaylanması bu sorumluluğu hiçbir şekilde kaldırmaz…” düzenlemesine yer verilmiştir.

 İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Yemek Hizmeti Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Toplam 1.450.000 Adet Yemek hizmeti alınacaktır. Malzeme dahil yemek Üniversiteye ait mutfakta hazırlanarak, yemekhaneye taşınması, dağıtımı, servisi, bulaşığı, temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı mutfak ve yemekhane”” düzenlemesi,

 “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilginlerin e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir…. f) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi…” düzenlemesi,

 “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İstekliler, ihale konusu iş kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde “Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı bünyesindeki mevcut mutfak ve yemekhanelerde Üniversitemiz mensubu öğretim üyesi ve idari personele verilecek öğle yemeği; öğrencilere verilecek öğle ve akşam yemeğinin, Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta yapılarak, yemekhanelere dağıtımı, servisi, bulaşığı ve yemek verdiği yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.” düzenlemesi,

2’nci maddesinde “Öğle yemeği servisi; Merkez Öğrenci Yemekhanesi, Çamlık Personel Yemekhanesi, Rektörlük Yemekhanesi, Devlet Konservatuarı, İlahiyat Fakültesi, Mudanya Güzel Sanatlar Fakültesi, Sağlık Hizmetleri MYO, Ali Osman Sönmez Yerleşkesi, İnegöl MYO, Yenişehir İbrahim Orhan MYO, Karacabey MYO, Mustafakemalpaşa MYO, Büyükorhan MYO, Harmancık MYO, Gemlik Yerleşkesi, Orhangazi Yeniköy Asil Çelik MYO, İznik MYO, Keles MYO, Orhaneli MYO Yemekhanelerinde verilecektir. Akşam yemeği servisi ise; Merkez Öğrenci Yemekhanesi, Ali Osman Sönmez Yerleşkesi ve İlahiyat Fakültesi yemekhanelerinde verilecektir.

Yüklenicinin talep etmesi durumunda İnegöl MYO, Yenişehir İbrahim Orhan MYO, Karacabey MYO, Mustafakemalpaşa MYO, Büyükorhan MYO, Harmancık MYO, Gemlik Yerleşkesi, Orhangazi Yeniköy Asil Çelik MYO, İznik MYO, Keles MYO, Orhaneli MYO Yemekhanelerinde söz konusu hizmet idarenin onayı ile alt yüklenicilere yaptırılabilir. Alt yüklenici çalıştırılması durumunda hizmetin devamından ve denetimler neticesinde ortaya çıkabilecek eksikliklerden yüklenici sorumludur.” düzenlemesi,

             “Verilecek yemeğin şekli” başlıklı 6’ncı maddesinde “Öğle yemeği servisi personel ve öğretim üyesinde saat 11:30-13:30, öğrencide 11:00-14:00 saatleri arası; akşam ise 16:00-18:30 saatleri arası verilecektir. Bu saatler dışında yemek servisi yapılmayacaktır. İdare olağanüstü hallerde ve işleyişe göre gerekli gördüğü hallerde yemek teslim ve servis saatlerini değiştirme yetkisine sahiptir.” düzenlemesi,

96’ncı maddesinde “…Günlük yemek hizmetinden faydalanan kişi sayısı 10.000 olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi,

            21’inci maddesinde “Günlük yemek yiyen kişi sayısı; Elektronik kart sistemi ve personel, öğrenci ve misafirlerden toplanan günlük fiş sayıları verileri toplanarak toplam kişi sayısı olarak hesaplanır.” düzenlemesi,

 “Personel” başlıklı 65’inci maddesinde “Firma mutfak ve yemekhanelerde, yemek pişirilmesi, personel ve öğrenci yemekhanelerine yemeğin ulaşması, öğrenci ve personele yemek servisinin yapılması, servis sonrası bulaşık ve temizlik işlemlerinin gerçekleştirilmesi için yeterli sayıda aşçı, aşçı yardımcısı, servis elemanı, bulaşıkçı temin edecek ve bunların sayılarını her ayın başında idareye yazılı olarak bildirecektir. Servislerin aksaması durumunda, idare personel takviyesi için talepte bulunabilecek. Firma hizmetle ilgili asgari olarak, öğle-akşam yemeği hizmeti verilecek olan tüm idari birimlerimiz ile Yüksekokul ve Fakültelerimizde yeterli sayıda yemek dağıtım ve temizlik işleri için eleman bulunduracaktır. Akademik Takvime göre öğretimin devam ettiği aylarda en az 124 personel, eğitim- öğretimin devam etmediği aylarda en az 60 personel ile işin yürütülebileceği öngörülmektedir. Hizmetin aksaması durumunda idarenin talebi ile personel sayısı arttırılabilir.” düzenlemesi ve Şartname’nin devamında Eğitim-Öğretim Dönemi İçerisinde Mutfakta Bulundurulması Önerilen Personel Dağılımına ilişkin  “Çamlık Personel Yemekhanesi”, “Merkez Öğrenci Yemekhanesi”, “Dış Birimler” de öğle ve akşam yemeklerinde çalışacak asgari personel sayılarına ve personelin pozisyonlarına (aşçıbaşı, garson, meydancı vs.) ilişkin bilgilerin yer aldığı tabloya ve aşağıda gösterilen dağıtım güzergâhları ve tahmini uzaklıklara yer verildiği görülmüştür.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.07.2019; işi bitirme tarihi 30.06.2020

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

“Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı 15’inci maddesinde “15.1. Üniversitemiz İnegöl MYO, Yenişehir İbrahim Orhan MYO, Karacabey MYO, Mustafakemalpaşa MYO, Büyükorhan MYO, Harmancık MYO, Gemlik MYO, Orhangazi Yeniköy Asil Çelik MYO, İznik MYO, Keles MYO, Orhaneli MYO Yemekhanelerinde söz konusu hizmet idarenin onayı ile alt yüklenicilere yaptırılabilir. Alt yüklenici çalıştırılması durumunda hizmetin devamından ve denetimler neticesinde ortaya çıkabilecek eksikliklerden yüklenici sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı düzenlemelerine göre, yüklenicinin talep etmesi durumunda İnegöl MYO, Yenişehir İbrahim Orhan MYO, Karacabey MYO, Mustafakemalpaşa MYO, Büyükorhan MYO, Harmancık MYO, Gemlik Yerleşkesi, Orhangazi Yeniköy Asil Çelik MYO, İznik MYO, Keles MYO, Orhaneli MYO Yemekhanelerinde söz konusu hizmet idarenin onayı ile alt yüklenicilere yaptırılabileceği, idarelerce alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, alt yüklenici kullanacak olan isteklilerin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işlerin listesini teklif zarfı içerisine koymaları gerektiği, idarece sözleşme imzalanmadan önce onaylanan listede yer alan alt yüklenicilerle bunlar işe başlamadan önce yüklenicinin sözleşme yapması ve bunun bir örneğini idareye verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

İhale konusu işin miktarının toplam 1.450.000 adet yemek hizmeti olduğu, yemeklerin Bursa Uludağ Üniversitesi’ne ait mutfakta yapıldıktan sonra yemekhanelere dağıtımı, servisi, bulaşığı ve yemek verdiği yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsadığı, yani 1.450.000 adet yemeğin tek bir mutfakta pişirilecek olduğu, diğer birimlerde dağıtım servis, bulaşık ve temizlik hizmetlerinin yürütüleceği, yemeklerin mevcut mutfaktan temin edileceği ve doküman düzenlemelerinden yüklenicinin talep etmesi durumunda alt yüklenici çalıştırabilecek olduğu, diğer bir ifadeyle yüklenicinin kapasitesinin eksik kalacağını düşündüğü kısımlarda alt yüklenici çalıştırabileceği, ihaleye teklif verecek isteklilerin alt yüklenici çalıştırmayı düşündükleri kısımlar için teklif dosyasına alt yüklenici listesini sunmalarının yeterli olduğu, öğün sayılarının birim bazında verilmemiş olmasının ihale aşamasında isteklilerin alt yüklenici listesi sunmasına engel teşkil etmeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.

16. Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin Genel Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,

Anılan Şartname’nin “İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere, malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır.

Yüklenici, garanti süresi içinde taahhüt ettiği bütün işlerin ve malzemelerin ve ilgili tesislerin bakım ve özeninden bu sürenin sonuna kadar sorumlu olacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü maddesinde “Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması tarihine kadar, tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin kötülüğünden ve gerekse işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır.

Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapmaya yetkilidir….” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.

12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.

12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından verilecektir.

12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.

Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı mutfak ve yemekhane.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç giderleri ile ulaşım, nakliye ve sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir….” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 79’uncu maddesinde “Mutfak, yemekhaneler, ofis lavabo ve ana rögarların tıkanıklık ve arızasının giderilmesi ve temizlenmesi Yüklenici tarafından yaptırılacaktır. Tüm masraflar Yükleniciye ait olacaktır. Kullanılan her türlü demirbaşın (garanti kapsamında olan veya olmayan) tamir, bakım ve onarım giderleri Yükleniciye ait olacak ve bakım onarımlar Beslenme Müdürlüğü’nün kontrolünde İlgili demirbaşın yetkili servisine yaptırılacaktır.” düzenlemesi,

93’üncü maddesinde “Yüklenici mutfakta, yemekhanede ve hizmette kullandığı tüm araç, gereç, makine (Asansör, bulaşık makinesi, soğuk depolar, havalandırma, fırın, baca, ocak vs.) ve sıhhi tesisatın, mutfakta ve yemekhanelerde bulunan kamera sisteminin onarım ve periyodik bakımını üstlenecektir. Personel Yemekhanesi kazan dairesinde bulunan HVAC ve Havalandırma(ısıtma, soğutma ve havalandırma)otomasyon sisteminin bakımı için yetkili teknik bir servisle bakım anlaşması yapmak zorundadır. Sözü edilen yerlerin periyodik bakımlarının yapıldığını gösteren belgeyi İdareye vermek zorundadır.” düzenlemesi,

118’inci maddesinde “Yüklenici mutfak ve yemekhanelerde Sivil Savunma şartları gereği bulundurulması zorunlu olan yangın söndürme alet ve ekipmanlarını bulunduracak ve periyodik bakımlarını yaptıracaktır.” düzenlemesi,

            94’üncü maddesinde “İdare tarafından yükleniciye sağlam, çalışır vaziyette teslim edilen bulaşık makinesi, baskül, benmari, masa-sandalye vs. tüm demirbaş malzeme ihale süresinin bitiminde eksiksiz ve sağlam vaziyette teslim alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.30’uncu maddesinde “Yükleniciye teslim edilen demirbaşların bakım ve onarımlarının yetkili servislerce yaptırılmaması durumunda sözleşme bedelinin %0.03 ?ü (on binde üç) oranında ceza uygulanacaktır.
16.1.31. Yükleniciye teslim edilen demirbaşların ihale bitiminde eksiksiz, çalışır durumda idareye teslim edilmediğinde demirbaşların toplam tutarı yüklenicinin hak edişinden kesilecektir. Ayrıca sözleşme bedelinin % 0,5 (binde beş) oranında ceza uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır.

           İhale dokümanı düzenlemelerine ve yukarıda yer alan mevzuata göre yüklenicinin, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar iş yerinde kullanılacak malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu bulunduğu, garanti süresi içinde taahhüt ettiği bütün işlerin ve malzemelerin ve ilgili tesislerin bakım ve özeninden bu sürenin sonuna kadar sorumlu olacağı, kullanılan her türlü demirbaşın (garanti kapsamında olan veya olmayan) tamir, bakım ve onarım giderlerinin yükleniciye ait olacağı, mutfakta, yemekhanede ve hizmette kullandığı tüm araç, gereç, makine (Asansör, bulaşık makinesi, soğuk depolar, havalandırma, fırın, baca, ocak vs.) ve sıhhi tesisatın, mutfakta ve yemekhanelerde bulunan kamera sisteminin onarım ve periyodik bakımından sorumlu tutulacağı, kendisine sağlam teslim edilen her türlü demirbaşın aynı şekilde işin bitiminde eksiksiz ve sağlam olarak idare tarafından teslim alınacağı, yükleniciye teslim edilen demirbaşların bakım ve onarımlarının yetkili servislerce yaptırılmaması durumunda cezai şartların yerine getirileceği, ayrıca söz konusu ihaleye ilişkin olarak bakımı yapılacak araç gereçlerin marka ve modellerinin dokümanda düzenlemesi yönünde bir zorunluluk bulunmadığı, İdari Şartname’nin 12’nci maddesi gereği iş yerinin görülebileceği,  anılan maliyetlerin öğün maliyetine yansıtılmasının mümkün olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.