Yüklenicinin Mali Acz İçinde Bulunması ve İdareye Sözleşmeyi İfa Edemeyeceğini Bildirmesi

YÜKLENİCİNİN SÖZLEŞMEYİ FESİH ETMESİ
Sözleşmeyi Fesih Edecek Taraf Fesih Sebepleri Yapılacak İşlem Uygulanacak Maddi Yaptırım Uygulanacak Yasaklama
YÜKLENİCİ Yüklenicinin Mali Acz İçinde Bulunması ve İdareye Sözleşmeyi İfa Edemeyeceğini Bildirmesi Fesih Edilir Teminat İrat Kaydedilir Yasaklanır

Örnek Mahkeme (Yargıtay 13.Dairenin) Kararı
KONU: Fesih İşlemi ve İdarenin Zararını Tazmini
Karar Tarihi: 07.03.2002 Karar No. K.2002/2221 Esas No. E.2002/488
Olay Özeti
Mahkeme Kararı: Davacı, ihale sonucunda düzenlenen sözleşmeyle 15000 kg kaşar peyniri ve 57000 kg beyaz peynir teslimini taahhüt eden davalının 7000 kg beyaz peynir ile 2000 kg kaşar peynirini teslim ettiğini, kalan miktarı vermemesi nedeniyle sözleşmenin feshedilerek, 2100 kg kaşar peyniri için yeniden ihale düzenlendiğini ve daha yüksek bedelle başka bir firmadan satın alındığını, beyaz peynir ihtiyacının ise … İç Tedarik Bölge Başkanlığı Depolarından 5000 kg temin edilerek karşılandığını ileri sürerek, oluşan idare zararı toplam 7.141.900.000 TL.nin ilk ihale tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınmasını istemiştir.
Mahkemece, davalının sözleşme şartlarını yerine getirmemesi nedeniyle teminat mektubunun nakde çevrildiği, bu nedenle davacının bir zararı bulunmadığı belirtilerek, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Beyaz peynir ihtiyacını, Milli Savunma Bakanlığı İç Tedarik Bölge Başkanlığı depolarından karşılamıştır. Davacı feshedilen sözleşme ve teslim edilmeyen beyaz peynirler nedeniyle yeni bir ihale açmamış, yasada öngörülen usullerden herhangi biriyle beyaz peynir almamış olduğundan, sözleşmenin ifa edilmemiş olmasından dolayı bir zararın varlığından söz edilemez. Kaçırılan fırsat ilkesine göre, yapılacak zarar hesabında mutlak suretle ikinci alımdaki fiatın bilinmesi, idarenin gecikme kusurunun bulunup bulunmadığının tesbiti gerekmekte olup, beyaz peynir için 2. ihalenin (alımın) yapılmamış olduğu, bu aşamada tazminat miktarının belirlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle davacının beyaz peynir ihtiyacından oluşan zararının varlığından söz edilemez.
Sonuç:
4734 sayılı İhale Kanununda, sözleşmenin feshi halinde teminatın gelir kaydedileceği belirtilmiştir. Gerek yasanın gerekse sözleşme ve ekli belgelerin yollama yaptığı BK. m. 106, 108 hükümleri uyarınca, haklı fesih nedeniyle davacı idarenin menfi zararına, yani sözleşmenin geçerliliğine ve ifa edileceğine güvenmekten, buna rağmen sözleşmenin feshi ile hükümsüzlüğünden doğan kaçırılmış fırsatlar karşılığını isteyebileceğinin kabulü gerekir. Mahkemece yukarıda açıklanan nedenlerle, idarenin sadece kaşar peyniri alımı için sınırlı kalmak üzere, davalının taahhüdünü yerine getirmemesi nedeniyle oluşan idare zararı belirlenmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, aksi yazılı düşüncelerle davanın reddine karar vermiş olması usul ve yasaya aykırıdır.