|
BAŞVURU SAHİBİ:
Şanlıder Ormancılık İnş. Nak. Pet. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Manisa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/713655 İhale Kayıt Numaralı “Makinalı Arazi Hazırlığı Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Manisa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 09.11.2021 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Makinalı Arazi Hazırlığı Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Şanlıder Ormancılık İnş. Nak. Pet. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 15.11.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.11.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.11.2021 tarih ve 55124 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.11.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1948 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
- İhaleye ilişkin Teknik Şartname’nin yapılacak işler kısmında, iş kapsamında toprağa tohum saçma işinin yapılacağı belirtilmesine rağmen anılan iş kalemine birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmediği, kendilerine idare yetkilileri tarafından toprağa tohum saçma işinin yapılacağının sözlü olarak ifade edildiği, anılan hususa ilişkin olarak ihale dokümanı düzenlemelerinin çelişkili olduğu, söz konusu çelişkinin ihaleye sağlıklı bir şekilde teklif hazırlanmasını engellediği,
- İhaleye ilişkin Teknik Şartname’de istenilen işlere göre yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı, İdari Şartname’de geçici teminatın yatırılacağı hesabın belirtilmemiş olduğu, Teknik Şartname’ye göre birim fiyat teklif cetvelindeki ikinci iş kaleminin 3’lü riperle toprak işleme işi olması gerekirken, teklif cetvelinde anılan iş kaleminin hatalı olarak 3’lü riperle toprak temizleme işi olarak belirtildiği, söz konusu işlerin birbirinden farklı niteliklerde işler olduğu,
- İdare tarafından işyerlerine gelinerek, teklif etmiş oldukları bedel ile ihale konusu işin nasıl gerçekleştirileceği hususunda araştırma yapıldığı ancak ihale üzerinde kalan istekliye ilişkin olarak bu şekilde bir araştırma yapılmamış olduğu bu sebeple idarenin güvenirliği ilkesinin zedelendiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde pazarlık usulü ile ihale yapılabilir:
…
f) İdarelerin yaklaşık maliyeti ellimilyar Türk Lirasına (Dörtyüzdörtbinyediyüzotuziki Türk Lirasına)* kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları.
(b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.
…
Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde, ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere isteklilerden ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak ihale sonuçlandırılır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. …” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Makinalı Arazi Hazırlığı Hizmet Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 911,15 Dekar Alanda Islah Amaçlı Arazi İşlemesi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Manisa İli Salihli İlçesi Kemer ve Beylikli Mahalleleri” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.3.1.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Yine Aynı Şartname’nin “Ek” başlıklı bölümünde “…
|
Sıra No
|
Açıklama
|
Birimi
|
Miktarı
|
|
1
|
Diri Örtü Temizliği
|
dekar
|
400
|
|
2
|
3’lü Riper ile Toprak Temizleme
|
dekar
|
911,15
|
|
3
|
Üst Toprak İşleme
|
dekar
|
515,15
|
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Yapılacak Olan İşler” başlıklı 2’nci kısmında “… D-Üst Toprak İşlemesi
Kemer mahallesinde herhangi bir toprak işleme yapılmayacaktır. Beylikli mahallesinde 511,15 da alanda üst toprak işlemesi olarak goble çekilerek toprak yumuşatılacak fırfır ile gübre ve tohum atılacak üstlerine sürgü çekilecektir.” düzenlemesi,
Birim fiyat teklif cetvelinde “…
|
S.
|
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
|
Birimi
|
Miktarı
|
Teklif Edilen Birim Fiyat
|
Tutarı
|
|
1
|
Diri Örtü Temizliği
|
dekar
|
400
|
|
|
|
2
|
3’lü Riper ile Toprak Temizleme
|
dekar
|
911,15
|
|
|
|
3
|
Üst Toprak İşleme
|
dekar
|
515,15
|
|
|
…” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu ihalenin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin f bendi doğrultusunda pazarlık usulü ile yapıldığı, ihalenin konusunun makinalı arazi hazırlığı hizmet alımı kapsamında 911,15 dekar alanda ıslah amaçlı arazi işlemesi olduğu, idare tarafından yaklaşık maliyetin 394.582,40 TL olarak belirlendiği, ihalede 11 adet ihale dokümanı indirildiği, 09.11.2021 tarihinde yapılan ihaleye 6 isteklinin katıldığı ve ilk tekliflerini idareye sunmuş olduğu, 1 isteklinin teklifinin geçici teminatının uygun bulunmaması ve yeterlik kriterlerine ilişkin bilgilerinin sunulmaması gerekçeleriyle değerlendirme dışı bırakıldığı, idare tarafından geçerli teklif sunduğu belirlenen 5 istekliden aynı gün (09.11.2021) son fiyat tekliflerinin sunulmasının istendiği, istekliler tarafından sunulan son fiyat teklifleri değerlendirilerek ihalenin neticelendirildiği ve başvuru sahibi isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği görülmüştür.
İlgili mevzuat hükümleri incelendiğinde, İdari Şartname ve birim fiyat teklif cetvelinde, ihale konusu işin 400 dekar alanda Diri Örtü Temizliği yapılması, 911,15 dekar alanda 3’lü Riper ile Toprak Temizleme yapılması ve 515,15 dekar alanda Üst Toprak İşlemesi yapılması şeklinde 3 kısma ayrıldığı, yapılacak işlere ilişkin ayrıntılı açıklamaların ise Teknik Şartname’de yapıldığı, Teknik Şartname’nin başvuru sahibi isteklinin iddiasına konu Üst Toprak İşleme yapılması kısmında, anılan işin açıklamasında, toprağın yumuşatılmasından sonra, fırfır ile gübre ve tohum atılacağı ve malzemelerin üstlerine sürgü çekileceğinin belirtildiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin birinci iddiasının ihale dokümanına yönelik olduğu, ilgili mevzuat hükümleri gereğince ihale dokümanına yönelik olarak idareye yapılacak şikayet başvurularının, ihale dokümanının edinildiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve her halükarda ihale tarihinden 3 iş günü öncesine kadar yapılması gerektiği, incelemeye konu ihalede ise 09.11.2021 tarihinde yapılan ihaleye, başvuru sahibinin 05.11.2021 tarihinde teklif vermeye davet edildiği ve isteklinin bu tarihte ihale dokümanını almış olduğu, anılan tarihler arasında sadece 1 iş günü bulunduğu, bu sebeple başvuru sahibi isteklinin ihale dokümanına yönelik olarak süresi içerisinde idareye şikayet başvurmasında bulunmasının fiilen imkansız olduğu görüldüğünden, başvuru sahibinin birinci iddiasına yönelik olarak 15.11.2021 tarihinde idareye yaptığı başvurunun süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan tespit ve incelemeler neticesinde; İdari Şartname ve teklif cetvelinin ilgili kısımlarında, başvuruya konu iş kaleminin genel olarak Üst Toprak İşlemesi olarak belirtildiği, anılan iş kalemine ilişkin olarak Teknik Şartname’de yapılan açıklamada, iş kapsamında toprağa gübre ve tohum atılacağının açıkça belirtildiği bu sebeple de anılan iş kaleminin içeriğinde bir belirsizlik olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin birinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.
…
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
…
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,
karar verilir…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesinde “… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.
Başvuru sahibinin 2’nci ve 3’üncü iddialarının 15.11.2021 tarihli idareye şikâyet başvurusuna konu edilmediği, söz konusu iddianın ilk kez 25.11.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari başvuru yolunda şikâyet yoluna başvurulmadan itirazen şikayet yoluna başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikâyet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması nedeniyle, önemli bir usulü güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin 2’nci ve 3’üncü iddialarının şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddianın bunu ileri süren aday/istekli olabilecek/istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri sürülmesi de gerekmektedir.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, başvuru sahibinin ihale dokümanına ilişkin uyuşmazlığa konu hususları öğrendiği 05.11.2021 tarihini ve yaklaşık maliyet ve ihale üzerinde kalan istekliye ilişkin olarak idare tarafından araştırma yapılmamasına yönelik hususları öğrendiği 09.11.2021 tarihlerini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri sürmesi, bir diğer deyişle başvuruda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 25.11.2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu da anlaşıldığından başvuru sahibinin 2’nci ve 3’üncü iddialarının şekil ve süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|