ihale muayene kabulünde ilk partinin muayene ve kabul işlemlerinin gecikmesi

T.C.

D A N I Ş T A Y

ONÜÇÜNCÜ DAİRE

Esas No:2016/2131

Karar No:2021/1216

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tüketim Malları Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı – …

VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi suretiyle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu hükümlerine aykırı davranıldığından bahisle 1 yıl süreyle tüm kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 27/09/2014 tarih ve 29132 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; “982.800 kg Zeytinyağı Alımı” ihalesinin davacının uhdesinde kalması üzerine imzalanan sözleşme gereğince ilk parti olan 491.400 kg zeytinyağının süresinde idareye teslim edildiği, ancak yapılan muayenede teslim edilen zeytinyağının şartnamede istenilen özellikleri haiz olmadığının anlaşılması üzerine muayene ve kabul işinin belirlenen takvime göre geciktiği, bu sırada ikinci partinin teslim tarihinin geldiği, ancak davacı şirket ve ortağının oluşturduğu iş ortaklığı tarafından, ilk partinin muayene ve kabul işlemlerinin gecikmesi nedeniyle idareye ait depolarda yer olmayacağından bahisle söz konusu malın teslim süresinin uzatılması talebinde bulunulduğu, idarece yer konusunda sıkıntı bulunmadığı belirtilerek teslimin yapılması istenmiş ise de, iş ortaklığı tarafından teslimatın süresi içinde yapılmadığı, bunun üzerine davacı şirket ve iş ortağına 20 gün içinde taahhüdün yerine getirilmesinin ihtar edildiği, söz konusu yazının iş ortaklığına 26/06/2014 tarihinde tebliğ edildiği, buna rağmen ihtarname gereği malı teslim etmeleri gereken 16/07/2014 tarihine kadar taahhütlerini yerine getirmedikleri, bunun üzerine, 08/08/2014 tarihinde sözleşmenin feshedilerek teminatın irat kaydedildiği; bu durumda, basiretli bir tacir gibi hareket ederek sözleşme ile taahhüt ettiği malı zamanında ve niteliklerine uygun olarak teslim etme mükellefiyeti olan davacı şirket ve iş ortağının, mücbir sebepler dışında ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek fiilini işledikleri sabit olduğundan ve idarenin ilk parti malın muayene ve kabul işlemlerini geciktirmesinin davacının ikinci parti malı teslim yükümlülüğünü bertaraf etmeyeceği hususu da dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde bir talepte bulunulabilmesi için öncelikle kendilerine düşen yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerektiği, idarenin muayene talep dilekçesinin verildiği tarihten 20 gün sonra ilk muayeneyi yaptığı ve malı renk, koku uyumsuzluğu, yabancı madde gibi basit konulardan reddettiği, itiraz muayenesinde ikinci komisyonun da muayene muhtırasını uzun bir süre beklettikten sonra gönderdiği, birinci komisyonun ancak 25 gün sonra laboratuvar muayenesi için alınacak numunelerin seçimi için tarih verdiği, bu tarihte alınan numunelerin 20 gün bekletildikten sonra … Tarım İl Müdürlüğü’ne ve Narlıdere’deki Gıda Müfreze Laboratuvarı’na gönderildiği, 1 ay kadar sonra yapılan analizlerden birkaçının sonucunun uygun çıkmadığının tebliğ edildiği, bu sonuca da itiraz edildiği, 9-10 aylık süre içinde muayenelerin sonuçlandırılamamasının izah edilemeyeceği, muayenelerin yapıldığı yere ilişkin olarak tüm ihalelerde süre sorunları yaşandığı, bu nedenle burada muayene edilecek mal alım ihalelerine katılımın azaldığı, ilk parti malın teslimi ile ikinci parti malın teslimi arasında yaklaşık 6 ay süre olduğu, sözleşmenin 12.2.2. maddesi gereği ödeme süresinin komisyonca kabul raporu düzenlenmesinden itibaren 60 gün olarak belirlendiği, dolayısıyla tarafların ilk parti malın ödemesi yapıldıktan sonra ikinci parti malın teslim edilmesi ortak iradesine sahip olduğu, teslimatların yapılmamış olmasının idarenin iç işleyişindeki aksaklıklardan kaynaklandığı, birinci parti için sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeyen idarenin ikinci partiyi talep etme hakkının kalmadığı, idarenin sözleşmenin feshinde uyulması gereken kanuni sürelere uymadığı, ihtar çekilmesinin sözleşme feshi için gerekli olduğu ancak yeterli olmadığı, aynı zamanda 7 gün içinde fesih kararının da alınması gerektiği, ihtar ve fesih nedenleri belirtilmeyen ihtarnamenin sebep ve şekil unsurları açısından sakat olduğu, yasaklama kararına ilişkin tebligat yapılmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü bulunan davacının sözleşme ile taahhüt ettiği malı zamanında ve niteliklerine uygun olarak teslim etmek zorunda olduğu, bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen davacı hakkında tesis edilen yasaklama işleminin tüm unsurlarıyla hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

İHALE KARAR SONUCU

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılıtemyize konu kararında, 2577 sayılıİdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılıKanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 06/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.