İhalenin kısmi teklife açılması bakımından idarelere tanınan takdir yetkisi 

İdarenin, bir ihalede isteklilerin teklif sunabilecekleri daha küçük bölümler belirlemek bakımından takdir yetkisi bulunmaktadır.801 İhalenin kısmi teklife açılması bakımından idarelere tanınan takdir yetkisinin Kanun’un 5. maddesinde yer alan temel
ilkelere uygun kullanılması gerekir. ( Danıştay 13. Daire, E. 2022/2769, K. 2022/2999, T. 04.07.2022  )

Kısmi teklif sunulmasına imkân sağlanan ihalelerde, idarenin belirlediği teklif kapsamları bakımından da aynı gerekliliğin söz
konusu olduğu söylenebilir. Birlikte alınması zorunlu olmayan ve tek tek ihale edilebilecek nitelikte olan ihale konusu alımları tek bir kalemde birleştirmek teklif verebilecek istekli sayısını düşürdüğü için rekabetin oluşmasına engel olacaktır.

Birbirinden nesnel ölçütlerle ayrılabilecek ihale konusu alımlar bakımından ayrı teklif verilmesine ilişkin düzenleme yapılması ise ihalede temel ilkelerin hayata geçirilmesi sonucunu doğuracaktır.

İhale konusu alımın niteliğinin kısmi teklife uygun olması gerekli olup; alımın büyük ölçekli olması ve benzeri durumlar her halükârda ihalenin kısmi tekliflere açılmasını zorunlu kılmamaktadır.

Yapılacak değerlendirmelerde idarelerin ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında karşılaması bakımından sorumlulukları olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Dolayısıyla idarenin teklif kapsamlarını belirlerken kullanacağı takdir yetkisini, ihtiyaca uygunluğa engel olmadan mümkün olduğunca kısmi tekliflerden yana kullanması gerekir.

Nitekim, koşullar kısmi teklif verilmesine uygun olmasına karşın ihale kapsamındaki alımların tamamına teklif verme zorunluluğu getirilmesi; ihalede kaynakların verimli kullanılması, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile rekabet ilkelerinin kamu yararına uygun olarak sağlanamamasına ve düzenlemenin hukuka aykırı hale gelmesine neden olurken, bu yöndeki şartname düzenlemesi idarenin hizmet kusurunun varlığı sonucunu doğurabilmektedir.( Danıştay 13. Daire, E. 2011/2603, K. 2011/3886, T. 20.09.2011 )

İdare, ihale konusu alımlara sunulabilecek tekliflerin kapsamını belirlerken özellikle kaynakların verimli kullanılması ilkesini içeren ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile rekabet ilkelerini birlikte gözetmek zorundadır.

İhalede teklif sunulabilecek kısımların artması genellikle ihale sonucunda idarenin ekonomik açıdan daha avantajlı teklifler veya daha verimli teklifler elde etmesine imkân sağlanmasına karşın kimi hallerde piyasa koşulları veya ihale konusu alımın niteliği bunun için elverişli değildir.

Bu nedenle idare, teklif sunulabilecek kısımları oluştururken ihtiyacına uygunluğu merkeze alıp yarışma ortamını olabildiğince artırarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifleri elde edebileceği dengeyi bulmalıdır.

İdare tarafından ihtiyaca uygun hareket edilerek kısımlar oluşturulmuşsa ve ihalenin daha fazla kısma ayrılmasının söz konusu ilkelerin sağlanmasına bir katkısı olacağına ilişkin somut bir tespit veya belirlemede bulunulamamışsa yapılan düzenlemelerin temel ilkelere uygun olarak gerçekleştirildiği kabul edilmektedir. (Danıştay 13. Daire, E. 2020/1251, K. 2021/1711, T. 17.05.2021)