İta Amirlerinin Kahvehane işletir gibi yönettiği idarede keyfi ihale iptal kararı almaları yıllardır bitmedi

image_pdfimage_print
63 / 100

KARAR ÖZETİ:İTA AMİRİNİN Kahvehane gibi yönettiği idarede ihalenin iptal gerekçeleri arasında yer alan “İhalenin yeniden yapılması halinde daha düşük bedelle gerçekleştirilebileceği” gerekçesi incelendiğinde; ihaleye verilen 7 tekliften 3’ünün yaklaşık maliyetin altında olduğu, en düşük teklifi veren isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sonucunda kalan geçerli tekliften 2’sinin de yaklaşık maliyetin altında olduğu, bu açıdan ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin bir arada dikkate alınması gerektiği anlaşıldığından, söz konusu iptal gerekçesinin de yerinde olmadığı 

.. ihale yetkilisine gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihale kararını iptal etme yetkisinin tanındığı, ihale yetkilisinin ihalenin iptal edilmesi hususundaki yetkisini kullanırken kamu yararı ile hizmet gereklerini gözetmesi gerektiği, inceleme konusu ihalede ihalenin iptal gerekçelerinin yerinde olmadığı

 

KARARIN TAM METNİ

Toplantı No2023/021
Gündem No46
Karar Tarihi29.03.2023
Karar No2023/UH.I-558

BAŞVURU SAHİBİ:

3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic. ve San. Ltd. Şti.,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/38158 İhale Kayıt Numaralı  Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğüne Sözleşme Tarihinden İtibaren 19 Ay Süre ile Araç Kiralaması İşi” İhalesi

 

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 21.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğüne Sözleşme Tarihinden İtibaren 19 Ay Süre ile Araç Kiralaması İşi”ne ilişkin olarak 3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından 13.03.2023 tarih ve 83592 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.03.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/389 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 07.03.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile kendisi üzerinde bırakıldığı, ancak ihale komisyonu kararının ihale yetkilisi tarafından onaylanmayarak aynı tarihte ihalenin iptal edildiği, iptal gerekçesinde özetle “İsteklilerden ihaleye katılma şartı olarak talep edilen K1 taşıma belgesi için e-ihale sayfasında bu belgenin taranıp sunulmasına imkân veren bir belge ekleme butonunun olmadığı, geçerli teklif veren firmaların bu belgenin bulunduğu konusunda beyan verdiği, ihalede en düşük teklifi veren firmanın teklifinin 7.695.000 TL olduğu, bu firmanın K1 belgesine ilişkin bilgi girişi olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak bahse konu firmanın halen idarede aynı konulu ihalenin yüklenicisi olduğu ve K1 belgesinin mevcut olduğu, firma yetkililerinin e-ihale sayfasında K1 belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren bir buton olmadığı için bunu sunamadıklarını beyan ettiği, ihale komisyonun geçerli teklif olarak kabul ettiklerinden en uygunu olan 9.177,760 TL’lik teklif ile 7.695.000 TL’lik teklif arasında 1.482.760 TL (%16) kamu aleyhine fark olduğu, ihalede sunulan 7 tekliften 2’sinin geçerli olduğu ve yeterli rekabetin oluşmadığı, ihalenin yeniden yapılması halinde idare lehine daha düşük bir bedelle gerçekleşme olasılığının yüksek olması gerekçeleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden rekabet ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri göz önüne alınarak aynı Kanun’un 40’ıncı maddesi gereğince ihalenin iptaline karar verilmiştir.” hususlarının yer aldığı, K1 yetki belgesinin e-teklif kapsamında yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi gerektiği, en düşük teklifi veren ve yeterlik bilgileri tablosunda K1 belgesine ilişkin bilgi girişinde bulunulmadığı için teklifi değerlendirme dışı bırakılan isteklinin ihale dokümanına karşı süresi içinde bir itirazda bulunmadığı, kesinleşen ihale dokümanı gereğince, yeterlik bilgileri tablosunun ilgili kısmında K1 yetki belgesinin belge adı, düzenleyen kurum, tarih, sayı ve geçerlik tarihi bilgileri girilmek suretiyle beyan edilmesinin bir yeterlik kriteri olduğu, yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirmenin, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılması gerektiği, bu bakımdan söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu, ancak ihale sisteminde var olmayan bir “buton” gerekçesi üzerinden ihalenin iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı,

 

Yeterlik bilgileri tablosunu doldururken herhangi bir butona tıklamadan İdari Şartname’ye uygun şekilde tablonun ilgili kısmına sahip olduğu K1 yetki belgesinin bilgilerini beyan ederek yeterlik şartını sağladığı, e-teklif sisteminde hâlihazırda yeterlik bilgileri tablosuna bilgi girişi yapılacak hiçbir belge için “buton” uygulamasının bulunmadığı, yeterlik kriterlerine ilişkin herhangi bir belgenin taratılarak teklif ekinde idareye gönderilmesi gerektiğine ilişkin bir düzenlemenin de olmadığı, teyidi yapılamayan belgelerin daha sonra idareler tarafından istenilerek kontrolün sağlanacağı; idarenin ilk İhale İlanı’nda K1 yetki belgesini istemediği, 31.01.2023 tarihinde yapılan düzeltme ilanı ile bu belgenin yeterlik kriteri haline getirildiği, bu denli önem atfedilen söz konusu belge için “buton” olmadığı gerekçesine dayanılarak ihalenin iptal edilesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı,

 

Diğer yandan, 15 adet ihale dokümanının indirildiği ihaleye 7 isteklinin katıldığı ve 3 geçerli teklifin bulunduğu, bu ihalede katılımın yetersiz olduğundan ya da yarışma ortamının tesis edilmediğinden bahisle ihalenin iptal edilmesinin de hukuka uygun olmadığı, K1 yetki belgesini beyan etmediği için teklifi değerlendirme dışı bırakılan en düşük teklif sahibi isteklinin teklifi baz alınarak ve iptal kararına hiçbir gerekçe yazılmaksızın rekabet şartlarının sağlanmadığı ileri sürülerek ihalenin iptal edilmesinin hukuki bir dayanağı bulunmadığı gibi anılan istekli ile kendi teklifi arasındaki farkın kamu yararına olduğunun ileri sürülmesinin de mümkün olmadığı, idarenin temel ilkeler arasında yer alan eşitlik ilkesini göz ardı ederek ihaleyi iptal ettiği, nitekim ihalede verilen tekliflerin kamu yararına uygun olup olmadıkları noktasında değerlendirilme yapılmasını sağlayacak temel kriterin yaklaşık maliyet olduğu, hukuka aykırı şekilde verilen ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

 

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

 

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

 

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “ … İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur…

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Bursa Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğüne sözleşme tarihinden itibaren 19 ay süre ile araç kiralaması işi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 3 adet Kazıcı Yükleyici, 2 adet Tek Kabin Damperli Kamyonet, 14 adet Çift Kabin Kamyonet %2 Kasko Bedelli, 4 adet Çift Kabin 4*4 Pikap olmak üzere toplam 23 adet (Sürücüsüz) araç kiralanması hizmet alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa il sınırları…” düzenlemesi,

 

Aynı İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

ı) İsteklilerin işin yapılması için gerekli olan A1 ve K1 Yetki Belgelerine sahip olması gerekmekte olup bu belgeler teklif ekinde sunulacaktır.

…” düzenlemesi,

 

27.01.2023 tarihli Zeyilname sonrası yapılan değişiklik ile söz konusu İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

ı) İsteklilerin işin yapılması için gerekli olan K1 Yetki Belgelerine sahip olması gerekmekte olup bu belgeler teklif ekinde sunulacaktır.

…” düzenlemesi,

 

Aynı İdari Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. e-teklifler istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir…

22.2. Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır…

22.8. İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde sunulmak zorundadır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci maddesinde “37.1. İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce, ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı Kurumdan teyit edilerek buna ilişkin belge ihale kararına eklenir.

37.2. Yapılan teyit işlemi sonucunda, her iki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.

37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Tekliflerin elektronik ortamda alınacağı inceleme konusu ihalede, ihale dokümanı kapsamında yeterlik bilgileri tablosuna yer verildiği, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 21.02.2023 tarihinde, birim fiyat üzerinden, e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalenin “Bursa Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğüne Sözleşme Tarihinden İtibaren 19 Ay Süre ile Araç Kiralaması İşi” olduğu, 15 adet ihale dokümanının indirildiği ihaleye 7 isteklinin katıldığı, teklifi sınır değerin altında olan isteklinin bulunmadığı, 07.03.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,

 

İhalede en düşük teklifi veren Fırtına Emlak Hayvancılık Tem. Taş. İnş. Tekstil Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve değerlendirme dışı bırakılan diğer 3 isteklinin yeterlik bilgileri tablolarının “Sicil, İzin, Ruhsat ve Faaliyet Belgeleri” kısmında K1 belgesine ilişkin bilgi girişinde bulunmadığı, “Diğer belgeler” kısımlarında da K1 belgesine ilişkin bir bilgi girişinin bulunmadığı,  Fırtına Emlak Hayvancılık Tem. Taş. İnş. Tekstil Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tek değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin bu olduğu,

 

Geçerli 3 tekliften birinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu için uygun bulunmadığı ve ihalenin kalan diğer 2 tekliften biri olan başvuru sahibi 3F Tur Servis Taş. Nak. Müz. Org. Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, OGT Turizm Taş. İnş. Ltd. Şti.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

 

07.03.2023 tarihli ihale komisyonu kararının aynı tarihte ihale yetkilisinin onayına sunulduğu, ihale yetkilisinin ihale kararını onaylamadığı, iptal gerekçesinde “…Gerçekleştirilen ihalede 7 isteklinin teklif verdiği, 2 teklifin geçerli kabul edildiği, yaklaşık maliyetin 10.150.674 TL olduğu, geçerli tekliflerden bir tanesi yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan değerlendirme dışı bırakıldığı, değerlendirilen geçerli tekliflerden en avantajlı teklifin 9.177.760 TL olduğu, 2. avantajlı teklifin ise 10.049.670 TL olduğu görülmektedir.

İsteklilerden ihaleye katılma şartı olarak talep edilen K1 taşıma belgesi sunma şartı kriteri için e-ihale sayfasında K1 belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren belge ekleme butonunun olmadığı, geçerli teklif veren firmaların bu belgenin bulunduğu konusunda beyan verdiği, ihalede en düşük teklifi veren firmanın 7.695.000 TL teklif sunduğu, bu firmanın K1 belgesine ilişkin bilgi girişi olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak bahse konu firmanın halen idaremizde aynı konulu ihalenin yüklenicisi olduğu ve K1 belgesinin mevcut olduğu, firma yetkililerinin e-ihale sayfasında K1 belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren bir buton olmadığı için bunu sunamadıklarını beyan ettikleri, komisyonun geçerli teklif olarak kabul ettiklerinden en uygunu olan 9.177,760 TL’lik teklif ile 7.695.000 TL’lik teklif arasında 1.482.760 TL (%16) kamu aleyhine fark olduğu,

Bu durumda her ne kadar 7 teklif sunulsa da bunlardan yalnızca 2 teklifin değerlendirilmesi nedeniyle yeterli rekabet koşullarının oluşmaması, e-ihale sisteminde K1 belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren belge ekleme butonunun olmaması, ihalenin yeniden yapılması halinde idare lehine daha düşük bir bedelle gerçekleşme olasılığının yüksek olması gerekçeleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden rekabet ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri göz önüne alınarak aynı kanunun 40’ıncı maddesi gereğince ihalenin iptaline karar verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

 

Tekliflerin elektronik ortamda alındığı ihalelerde, katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin olarak istekliler tarafından herhangi bir belgenin sunulmayacağı, bu kapsamda tekliflerin ihale dokümanında yer alan “Yeterlik Bilgileri Tablosu” doldurulmak suretiyle sunulması gerektiği, ihaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin değerlendirmenin de istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı, yeterlik bilgileri tablosunda doldurulması istenilen bilgilerin yeterlik kriteri olduğu, İdari Şartname’nin 7.1.ı maddesi gereğince K1 belgesine ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” sütununun “Sicil, İzin, Ruhsat ve Faaliyet Belgeleri” satırının doldurulması gerektiği,

 

İstekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet siteleri üzerinden sorgulanabilenlerin, belgelerdeki kayıtlı bilgiler esas alınarak değerlendirmeye tabi tutulacağı; belirtilen yöntemle sorgulanamayan bilgi ve belgelere yönelik ilk değerlendirmenin ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı, bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı; bu inceleme sürecinden sonra değerlendirme dışı bırakılmayan tekliflerden en düşük fiyatı teklif eden ilk iki isteklinin belirleneceği; bu isteklilerden, beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenlere ilişkin belgelerin sunulmasının talep edileceği,

 

Diğer yandan, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; ihalenin iptal edilmesi hususunda idarelere takdir yetkisinin tanındığı, ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, idarenin söz konusu yetkiyi kullanırken ölçülü olması ve kamu yararı ile hizmet gereklerini gözetmesi gerektiği, meydana gelen durumun iptali gerektirecek nitelikte ve büyüklükte olması halinde ise tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin idare tarafından somut bir şekilde ortaya konulmasının ve bütün isteklilere derhal bildirilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu açıktır.

 

İhale yetkilisinin ihalenin iptaline yönelik gerekçelerinin ilkinde, “e-ihale sayfasında yeterlik kriteri olarak belirlenen K1 taşıma belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren belge ekleme butonunun olmadığı, geçerli teklif veren isteklilerin bu belgenin bulunduğu konusunda beyan verdiği, ihalede en düşük teklifi veren isteklinin K1 belgesine ilişkin bilgi girişi olmadığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak bahse konu firmanın halen idarede aynı konulu ihalenin yüklenicisi olduğu ve K1 belgesinin mevcut olduğu” hususuna vurgu yapılmıştır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat gereğince, tekliflerin elektronik ortamda alındığı ihalelerde, katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin olarak istekliler tarafından herhangi bir belgenin sunulmayacağı, ihale dokümanında, yeterlik kriterlerine ilişkin herhangi bir belgenin taratılarak e-teklif kapsamında idareye gönderilmesi gerektiğine ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığı, istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak ilk değerlendirmenin yapılması gerektiği, yeterlik bilgileri tablosundaki beyanların eksiksiz sunulması hususundaki sorumluluğun isteklilere ait olduğu hususları dikkate alındığında, “K1 taşıma belgesinin taranıp sunulmasına imkân veren belge ekleme butonunun olmadığı” gerekçe gösterilerek idarece alınan ihalenin iptali kararının idareye tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.   

 

İhale yetkilisinin ihalenin iptaline yönelik diğer gerekçesinde ise özetle “İhalede en düşük teklifi veren isteklinin teklifi ile ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi arasında 1.482.760 TL kamu aleyhine fark olduğu, ihalenin yeniden yapılması halinde ihalenin idare lehine daha düşük bir bedelle gerçekleşme olasılığının yüksek olduğu, 7 teklif sunulan ihalede yalnızca 2 teklifin uygun olarak değerlendirildiği, rekabet ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin göz önüne alındığı” hususlarına vurgu yapılmıştır.

 

İncelenen ihalede yaklaşık maliyetin, piyasada faaliyet gösteren 6 firmadan alınan tekliflerin ortalaması üzerinden hesaplandığı, ihaleye 7 isteklinin katıldığı, 4 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, kalan geçerli 3 geçerli tekliften birinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu için uygun bulunmadığı, idarece uygun bulunan ve yaklaşık maliyetin altında olan 2 geçerli teklif sahibi isteklinin bulunduğu, başvuru sahibinin teklifinin bu 2 tekliften biri olduğu ve 07.03.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin başvuru sahibinin uhdesinde bırakıldığı, OGT Turizm Taş. İnş. Ltd. Şti.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği; idarenin gerekçesinde teklifi değerlendirme dışı bırakılan en düşük teklif sahibinin teklif bedeli ile ihale üzerinde bırakılan başvuru sahibinin teklif bedelinin mukayese edildiği, ancak değerlendirme dışı bırakılan bir isteklinin teklif tutarı ile geçerli teklif sahibi bir isteklinin teklif tutarının kıyaslanması şeklinde bir yöntemin uygulanamayacağı; diğer yandan, ihaledeki rekabet şartlarının tüm istekliler üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalelerde tek geçerli teklifin kalması durumunda dahi rekabetin sağlandığının kabulünün gerektiği, bu bakımdan incelenen ihalede 3 geçerli teklifin olduğu ve mevcut koşullarda ihalede rekabetin oluştuğu hususları dikkate alındığında, idarece rekabet ilkesinin göz önüne alındığı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer yandan, iptal gerekçeleri arasında yer alan “İhalenin yeniden yapılması halinde daha düşük bedelle gerçekleştirilebileceği” gerekçesi incelendiğinde; ihaleye verilen 7 tekliften 3’ünün yaklaşık maliyetin altında olduğu, en düşük teklifi veren isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması sonucunda kalan geçerli tekliften 2’sinin de yaklaşık maliyetin altında olduğu, bu açıdan ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin bir arada dikkate alınması gerektiği anlaşıldığından, söz konusu iptal gerekçesinin de yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Netice itibarıyla, 4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinde, ihale yetkilisine gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihale kararını iptal etme yetkisinin tanındığı, ihale yetkilisinin ihalenin iptal edilmesi hususundaki yetkisini kullanırken kamu yararı ile hizmet gereklerini gözetmesi gerektiği, inceleme konusu ihalede ihalenin iptal gerekçelerinin yerinde olmadığı anlaşıldığından, ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu tüm iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin yazılı talebi halinde 54.677,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

 

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.

image_pdfimage_print