İHALEYİ YAPAN İDARE: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Makina İmalat ve Donatım Dairesi Başkanlığı, BAŞVURUYA KONU İHALE: 2023/145137 İhale Kayıt Numaralı “DSİ 6. Bölge Müdürlüğü (Adana) Personel Taşıması Servis Aracı Kiralaması Hizmet Alımı” İhalesi KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Makina İmalat ve Donatım Dairesi Başkanlığı tarafından 04.04.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “DSİ 6. Bölge Müdürlüğü (Adana) Personel Taşıması Servis Aracı Kiralaması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak İnan Turz. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 18.04.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.04.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.04.2023 tarih ve 91023 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.04.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Başvuruya ilişkin olarak 2023/589 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir. KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi. İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sözleşmeye ait damga vergisinin yatırıldığına dair belge sunulmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, idarece bahse konu hususa yönelik şikayete verilen cevapta Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edilmesi üzerine düzenlenen “Bedeli belli olmayan sözleşmeler” konulu, sözleşme damga vergisi ödenmemesi gerektiği belirtilen başka bir mükellefe ait özelgenin dayanak gösterildiği, ancak söz konusu özelgenin anılan istekli açısından benzerlik teşkil etmediği ve özelgelerin kişi ya da mükellefin kendi özel durumunu açıklığa kavuşturmak adına vergi dairelerinden talep edenlere ve talep edilen konu bazında başvurulan bir yöntem olduğu, dolayısıyla anılan isteklinin damga vergisine ait belgeyi sunmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının ilgili mevzuat hükmü uyarınca yerinde bir işlem olacağı iddialarına yer verilmiştir. A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır: (a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgeler, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz… (e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir. (f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların iş ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak iş deneyim tutarı hesaplanır. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyim tutarı, ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın belge tutarı esas alınarak hesaplanır…” hükmü, İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: DSİ 6. Bölge Müdürlüğü (Adana) Personel Taşıması Servis Aracı Kiralaması Hizmet Alımı b) Türü: Hizmet alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır. d) Kodu: 23-74D-008 e) Miktarı: DSİ 6. Bölge Müdürlüğü (Adana) Personel Taşıması Servis Aracı Kiralaması Hizmet Alımı (En az 17 kişi taşıma kapasiteli 13 adet otobüs, en az 18 kişi taşıma kapasiteli 8 adet otobüs, en az 27 kişi taşıma kapasiteli 16 adet otobüs olmak üzere toplam 37 adet otobüs) Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DSİ 6. Bölge Müdürlüğü (Adana) ile bağlı bulunan Şube Müdürlüklerinde görev yapan personeli ekteki güzergâhlar dâhilinde belirtilen adreslerden toplama, dağıtma ve gerektiğinde idarenin belirleyeceği güzergâhlara götürüp getirme hizmetleridir.” düzenlemesi, Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler: 7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri, sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir… 7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; personel taşımacılığı veya öğrenci taşımacılığı veya şoförlü/şoförsüz taşıt kiralama hizmet alımı işleri ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır. İhale üzerinde bırakılan istekli Kara Otobüs İşl. Turz. Nak. İnş. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından e-teklif kapsamında sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Mesleki Ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” kısmının “İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer Belgeler (varsa)” satırının “Sözleşme Tarihi” bölümünde “16.01.2020” şeklinde, “Sözleşme Tutarı ve Toplam Fatura Tutarı” bölümünde ise “1.208.592,00 TRY (Türk Lirası)” şeklinde beyana yer verildiği görülmüştür. Anılan istekli tarafından beyan edilen bilgileri teyit etmek üzere sunulan iş deneyimini gösteren belgeler incelendiğinde; Kara Otobüs İşl. Turz. Nak. İnş. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Teknopanel Çatı ve Cephe Pan. Ürt. San. ve Tic. A.Ş. arasında personellerin işe geliş-gidişlerinin sağlanmasını kapsayan, 01/01/2020 tarihinden 31/12/2020 tarihine kadar olmak üzere 1 yıl süreli, servis yapılacak güzergahlara ilişkin belirlenen sefer ücreti üzerinden bağıtlanan (Madde 9.Ücret: 01.01.2020 tarihinden 31.12.2020 tarihine kadar personel servis bedeli 2020 yılı için; Mersin Mezitli 16+1 kişilik araç 195,00 TL/sefer +KDV, Mersin Toroslar 16+1 kişilik araç 180,00 TL/sefer+KDV, Tarsus kısa mesafe 29+1 kişilik araç 170,00 TL/sefer+KDV, Tarsus uzun mesafe 29+1 kişilik araç 210,00 TL/sefer+KDV, Tarsus memur servisi 16+1 kişilik araç 132,00 TL/sefer+KDV, Mersin memur servisi 19+1 kişilik araç 295,00 TL/sefer+KDV’dir) ve sözleşme tutarı bulunmayan 16/01/2020 tarihli “Servis Taşıma Sözleşmesi” ile sözleşmeye dayanak teşkil eden ve sözleşme süresini kapsayan 12 adet e-arşiv faturanın sunulduğu, söz konusu sözleşmenin “Sözleşmenin Masrafları” başlıklı 15’inci maddesinde “İş bu sözleşmeden doğmuş ve doğacak her nevi vergi resim harç ile damga vergisi ödenmesi yükümlülüğü taşıyıcıya aittir…” açıklamasının yer aldığı, ayrıca güzergah ve hareket saatlerini gösteren listenin sözleşmenin eki olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; iş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyiminin tevsiki amacıyla bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde esas alınmak üzere sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgelerin iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında değerlendirileceği, isteklinin iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunması gerektiği, ayrıca birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamının, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edileceği anlaşılmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 413’üncü maddesi uyarınca özelge; “Mükelleflerin, Gelir İdaresi Başkanlığından veya ilgili makamlardan, vergi durumlarıyla ilgili tereddüt ettikleri konularda, tereddütlerini gidermek üzere istedikleri, karşılığında bu idarelerce kendilerine verilen cevaplardır.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu çerçevede, tanımdan anlaşılacağı üzere özelgenin mükellefe özgü olduğu, mükellefin izahat talep ettiği konuya yönelik olarak düzenlendiği ve her mükellefin durumuna aynı şekilde uygulanma imkânının olmadığı anlaşılmaktadır. Buna rağmen idarenin şikâyete cevabında atıfta bulunulan özelge incelendiğinde, söz konusu özelgede “…Ancak, söz konusu sözleşmede bedelinin belirlenmesine imkan veren ve sözleşmeye atıf yapan herhangi bir kağıt düzenlenmesi veya sözleşmeye bu hususta şerh konulması durumunda, bu kağıtlar/şerhler, düzenlendikleri tarih itibarıyla ihtiva ettikleri tutar üzerinden damga vergisine tabi olacaktır…” ifadesinin yer aldığı görülmüştür. Bahse konu ifadeden anlaşılacağı üzere sözleşme tutarının belirlenebileceği koşullarda sözleşmeye ait damga vergisi ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır. Kamu ihale mevzuatı yönünden bakıldığında, iş deneyim belgeleri kapsamında sözleşme tutarı ihtiva eden veya tutarı belirlenebilen sözleşmeler üzerinden hesaplanan asgari iş deneyim tutarının kullanıldığı, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde; birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamının, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edileceği, dolayısıyla bu durumda kamu ihale mevzuatı açısından sözleşmeye ait damga vergisi ödenmeyeceği sonucu çıkarılamayacağı anlaşılmaktadır. Bu kapsamda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla servis yapılacak güzergâhlara ilişkin belirlenen sefer ücreti üzerinden bağıtlanan 16/01/2020 tarihli “Servis Taşıma Sözleşmesi” ile sözleşmeye dayanak teşkil eden ve sözleşme süresini kapsayan 12 adet e-arşiv fatura sunulmuş olmakla birlikte iddia kapsamında belirtilen sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgelerin teklif kapsamında sunulmaması hususunun yukarıda yer verilen mevzuat hükmüne uygun olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır. Başvuru sahibi tarafından 54.677,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu tüm iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 54.677,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır. B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli Kara Otobüs İşl. Turz. Nak. İnş. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, 1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine, 2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
| 
