yükleniciye taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi nedeniyle gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmesi hâlinde, idarece yüklenicinin yazılı talebi uygun görülerek onay verilse dahi * tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilemeyeceği hk (Danıştay K 240)
Devamı...

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa dayanılarak yasaklama işlemi tesis edilebilmesi için sözleşmenin mücbir sebep hâli olmadan ifa edilmemesi gerektiği sözleşmenin mücbir sebepten kaynaklı olarak ifa edilemediği ispat edilebiliyorsa bu madde hükmüne dayanılarak yasaklama işlemi tesis edilemeyeceği sonucuna varılmış olup idare tarafından Mahkeme dosyasında, davacı şirketin sözleşmeyi süresinde ifa etmediğinden bahisle kurum zararı olarak gösterilen gecikme cezasından kaynaklı *TL’nin *tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilinin talep edildiği Mahkeme kararında davacı idarenin sözleşme feshinin haksız olduğu ve işin gecikmesinde davalı şirketin kusurunun bulunmadığından cezaî şart talep edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, söz konusu Mahkeme kararının Yargıtay kararıyla karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere onandığı karar
Devamı...

davalı idarece haksız olarak kesildiği iddia olunan gecikme cezasının ve sözleşme dışı yapılan imalatların bedelinin tahsili
Devamı...

Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak malı süresinde teslim etmemesi hâlinde gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin oranında gecikme cezası uygulanır Söz konusu hüküm ifaya ekli cezai şart mahiyetinde olup bu maddeye ilişkin olarak metinde yer alan dipnotta idarenin kısmi kabul yapılması öngörülen ihalelerde madde metnini Yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak malın kısmi kabule konu olan kısmını süresinde teslim etmemesi hâlinde gecikilen her takvim günü için teslim edilmeyen kısım bedelinin *oranında gecikme cezası uygulanır.” şeklinde düzenlenmesi gerektiği öngörülmüş Dipnot metninden de anlaşılacağı üzere gecikme cezasının tayininde sözleşme bedelinin tamamı değil, tesliminde gecikilen mal değerinin esas alınabilmesi için “kısmi kabulle” mal teslimini içeren bir sözleşmenin var olması gerekir (Yargıtay K2)
Devamı...

Fesh edilen ihale sözleşmesi maddesi gereğince yüklenici tarafından süresinde teslimi yapılmaması halinde her takvim günü için teslim edilmeyen ürün bedelinin binde beşi oranında gecikme cezası uygulanacağı kararlaştırılmış olup bilirkişi ek raporunda bu bedel cumartesi ve pazar günleri dahil edilerek ve edilmeden alternatifli olarak hesaplanmış olup tüm dosya kapsamı ile yüklenicinin teslim yapmadığı tarih aralığı ve sözleşmede ceza miktarının belirlenmesinde takvim günün kararlaştırılmış olması nedeni ile cumartesi-pazar günlerinin de dahil edilmesi gerektiği göz önüne alınarak karşı davacının *TL cezai şart talebinde bulunabileceği hk karar
Devamı...

sözleşmede gecikme halinde %o5 oranında ceza ödenmesi kararlaştırılmış olup BK maddesi uyarınca ifaya ekli ceza niteliğindedir Davacı ihtarname ile akdi feshettiğinden kural olarak cezai şart alacağını talep edemez isede ihtarnamedeki beyanı fesih olarak nitelendirilse bile daha sonra akdin fiilen ayakta tutulduğu anlaşılmaktadır Davacı bu ihtarında ve daha sonra keşide ettiği ihtarnamelerinde ceza isteme hakkını saklı tuttuğundan davacının ceza talep edebileceği ortadadır Nevar ki mahkemece * tarihleri arasındaki süre için cezai şarta tüm sözleşme bedeli üzerinden yapılan hesaplama ile hükmedilmiştir Oysa sözleşmedeki gecikmeyle ilgili ceza teslim edilmeyen işin bedeli üzerinden hesaplanmalıdır Tüm iş bedelinden yapılan hesaplama doğru değildir Bu nedenlerle mahkemece bilirkişilerden alınarak ek raporla teslim olunmayan iş bedelince cezai şart alacağı hesap ettirilip belirlenen miktara hükmedilmelidir Bu hususlar üzerinde durulmadan tüm iş bedelinden yapılan hesaplama ile bulunan miktara hükmedilmesi doğru olmamış kararın bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

davacı karşı davalının kusurundan kaynaklanması gecikmede davalı karşı davacının bir kusurunun bulunmaması gerekir Bu durumda hükme esas alınan raporda gecikmenin tarafların ortak kusurundan kaynaklandığı belirtilmesine rağmen mahkemece gecikme cezası talebinin tümden reddi gerekirken kısmen kabulü doğru olmamıştır
Devamı...

davalı idarece müvekkili şirket tarafından gerçekleştirilen imalâtların geç onaylanması nedeniyle geçen süreler için ek süre verilmediğini ve bu süreler için haksız olarak gecikme cezaları hesaplandığını belirterek * TL eksik ödenen harita alım bedeli, *TL eksik ödenen harita alım bedelinden %51.70 oranı üzerinden hesaplanan fiyat artışı, * TL eksik ödenen harita alım bedeli ile eksik ödenen harita alım bedelinden kaynaklanan fiyat artışına isabet eden KDV ve * TL fazla kesilen ceza bedeli olmak üzere toplam * TL’nin ticari reeskont faizi ile birlikte tahsiline dair yargı kararı
Devamı...

Yapım işler ihalelerinde cezai şartın niteliği sözleşmede açıkça belirtilmemişse mahkeme tarafından sözleşmenin yorumlanması ile cezai şartın niteliği belirlenmesi
Devamı...

eksik ve kusurlar için kabul komisyonlarınca 2-4 ay gibi bir tamamlanma süresi öngörülmesi dolayısıyla idarenin bu süre miktarına yakın bir gecikme cezası kesmesi
Devamı...

Cezalı çalışma tutarının tahsil edilmemesi Sözleşme bedelinde meydana gelen artıştan ek kesin teminat ve sözleşme damga vergisi kesilmemesi
Devamı...

sözleşme Tasarısının işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde her bir aykırılık için aylık hakedişinin (0,001) binde biri oranında ceza uygulanacağının düzenlenerek ihale dokümanı kapsamında sözleşmeye aykırılıklar için kesilecek ceza oranının belirlendiği ancak bu aykırılıkların ardı ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmek suretiyle belli bir sayıya ulaşması durumunda sözleşmenin feshedileceği hususu ile sözleşmenin bu şekilde feshedilebilmesi için gerekli olan aykırılık sayısının belirtilmediği hk
Devamı...

malların teslimi, montajı ve yapılıp devreye alınmasında gecikme olduğu halde gecikme cezasının kesilmemesi nedeniyle oluşan kamu zararının sorumlularından tazminen tahsili hk
Devamı...

ihale sözleşmesinin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” maddesinde “İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden işler olduğu için, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı sözleşme bedelinin %1 (YÜZDE BİR) oranında ceza kesilecektir. Bu aykırılıklar ardı ardına veya aralıklı olarak gerçekleştirilmek suretiyle 5 defa olması durumunda, yukarıda öngörülen ceza uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanun maddesine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir. Ancak aşağıda belirtilen ağır aykırılık hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi yukarıda öngörülen ceza uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir
Devamı...

Yüklenici tarafından süresinde bitirilemeyen işte sözleşmede belirtilen gecikme cezasının uygulanmaması neticesinde *TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu
Devamı...

Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi
Devamı...

Beton Yol Kaplama ihale işinde işin sözleşmesinde belirlenen süresinde bitirilmemesine rağmen gecikme cezası uygulanmaması neticesinde kamu zararına sebebiyet verilmesi hk
Devamı...

cezai şartın niteliği sözleşmede açıkça belirtilmemişse mahkeme tarafından sözleşmenin yorumlanması ile cezai şartın niteliği belirlenmektedir. Bu durumda cezai şartın götürü tazminat mı olduğu yoksa ceza koşulu şeklinde mi derç edildiğinin sözleşmede açıkça belirtilmesi tavsiye edilmektedir. Diğer husus ise ihtirazi kayıt koymadan iş sahibince işin kabul edilmesi durumunda iş sahibinin cezayı isteme hakkını kaybedecek olmasıdır
Devamı...

uygulamada eksik ve kusurlar için kabul komisyonlarınca * ay gibi bir tamamlanma süresi öngörülmesi dolayısıyla idarenin bu süre miktarına yakın bir gecikme cezası kesmesi hk
Devamı...

Yapım işinde iş programının oldukça gerisinde kalarak işi süresinde bitiremeyen ve kendisine verilen cezalı çalışma süresinde de herhangi bir çalışma yapmadığı belirlendiği için yapım işi sözleşmesi feshedilen yüklenicinin İdareye verdiği kesin teminatın güncellenmeden gelir kaydedilmesi ve iş artışı kararı nedeniyle 4 numaralı hakedişten kesilen ek kesin teminatın da gelir kaydedilmemesi neticesinde kamu zararına sebebiyet verilmesi
Devamı...

ihale dokümanına aykırı şekilde diğer sağlık personeli görevlendirilmesinin yapılmaması ve buna rağmen sözleşmede belirtilen cezai müeyyidenin uygulanmaması suretiyle *TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu
Devamı...

İş Ortaklığı yüklenimindeki * TL ihale bedelli *ay süreli * Belediyesi*işinde 1 no.lu hakedişte 2 adet denetim aracı çalışması gerekirken 2 no.lu hakedişten itibaren çalışmaya başlamasına rağmen sözleşmenin öngördüğü gecikme cezası kesintisinin yapılmaması neticesinde *TL kamu zararına sebebiyet verilmesi hususu hk
Devamı...

İşin veya kısmi kabul öngörülen hallerde iş kısımlarının, sözleşmede belirlenen bitim tarihinde veya süre uzatımı verilmiş ise süre uzatımına göre belirlenen tarihte tamamlanıp geçici kabule hazır hale getirilmemesi durumunda, gecikilen her gün için sözleşmesinde öngörülen günlük gecikme cezası uygulanır. Cezalı çalışma süresi; varsa süre uzatımları da dahil yüklenicinin sözleşmeye göre işi bitirmesi gereken tarih ile geçici kabul itibar tarihi arasında geçen süredir. Sözleşmenin idarece feshedilmesi halinde ise bu süre Kanunun maddesinin birinci fıkrasına göre sözleşmenin feshedilmiş sayılacağı tarih dikkate alınarak belirlenir Cezalı çalışma süresince işyerinde havanın fen noktasından çalışılmaya uygun olmayan dönemi ile resmi tatil günleri için de gecikme cezası uygulanır
Devamı...

Süre Uzatım ve Ödenek Aktarma Komisyonu tarafından, süre uzatımı verilmesini gerektirecek bir durum oluşmamasına rağmen yersiz süre uzatımı verilmesi nedeniyle iş bitim tarihinden sonra kesilmesi gereken gecikme cezalarının kesilmemesi
Devamı...

Yapım işi verilen süre uzatımları sonrasındaki tamamlanması gereken tarih olan * tarihinde bitirilmediği halde, gecikilen süreye ilişkin olarak sözleşme uyarınca belirlenen gecikme cezasının uygulanmadığı
Devamı...

yüklenici ihtarnamesiyle imalâttan kaynaklanan alacaklarının anılan ceza nedeniyle dondurulması sonucu zarara uğradıklarından bahisle sözleşme feshedilmiş ise de az yukarıda değinilen sözleşme hükmünce davacının kusurlu eylemi sonucu iş sahibince ceza ödenmek zorunda kalındığından, yüklenicinin de cezanın rücu edilmesine karşı çıktığından fesihte yüklenicinin haklı olduğu kabul edilemez. Bu nedenle ceza miktarının karşı davada tümüyle davacı yükleniciden tahsiline karar verilmesi gerekirken * oranında tahsil kararı verilmesi doğru olmamıştır
Devamı...

Davalı cezalı süre içinde davacıya gönderdiği * tarihli yazısında ise * takvim günü cezalı sürenin devam ettiğini seviyenin * olduğu yalnızca 5 işçiyle çalışıldığını diğer * bölgesinde çalışan ekibin olmadığını * ekibin ücretlerini alamadıklarından işi yarım bırakıp gittiğini diğer köylerde de hiçbir ekibin olmadığını bu çalışma temposuyla cezalı süre sonu olan * tarihine kadar işin bitirilemeyeceğini belirterek cezalı süre sonunda iş bitirilmediği takdirde sözleşme ve Kanun maddelerine göre sözleşmenin feshedileceğini bildirimi hk
Devamı...

alacaklı borcun yerine getirilmesini (ifayı) ve gecikme tazminatını zaman aşımı içerisinde isteyebilir davacı olan alacaklı bu seçimlik hakkını kullanmadığı takdirde, sözleşmenin yerine getirilmesini ve tazminat istediği yolunda bir karinenin varlığı kabul edilir Bu karinenin dayanağı da yüklenicinin özen borcudur Eser sözleşmelerinde yüklenici kural olarak işin görüşülmesi ve tesliminde işçiye göre daha yüksek özen göstermelidir Yüklenici bir işi üstlenirken, kendi bilgisinin, uzmanlığının ve parasal gücünün o iş için yeterli olduğunu iyice tartmak ve bunlar yetersiz ise sözleşmeyi yapmaktan kaçınmak zorundadır Aksi halde özen borcuna aykırı davranış olur ve borçlu bundan sorumlu tutulur Özen borcu, işin teslimine kadar devam eder (Emsal Yargıtay Kararı) Yüklenicinin bu sorumluluğunun bulunması nedeniyle iş sahibi fesih hakkını kullanmaması nedeniyle zararın artmasına sebep olmakla kusurlu kabul edilemez
Devamı...

ihale sözleşme tutarının %40 oranında ceza kesilebileceğinin hesaplandığı iddiasına yönelik olarak, belirlenen cezai oranların mevzuata uygun olduğu, ayrıca yine mevzuat hükmü gereğince kesilecek cezanın toplam tutarının hiçbir durumda sözleşme bedelinin % 30’unu geçemeyeceği, aksi takdirde bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği düzenlemesi bulunduğundan iddia edilen oranda ceza kesilebilmesinin mümkün olmayacağı hk
Devamı...

yapım işi ihalelerinde uygulanabilecek cezalara üst sınır
Devamı...

ihale sözleşmesinin akdedildiği davalı kurumun davacıya gönderdiği * tarihli ihtarda * günlük teslim süresi içinde teslim etmesi gereken üründen *adedinin teslim edilmediği sözleşme maddesi gereği sözleşme bedeli üzerinden * oranında gecikme cezası uygulanacağını ve davacının idare nezdindeki toplam * TL hak edişine gecikme zammı olarak el konulması
Devamı...

ihalede ödeme emri belgelerine eklenen Gecikme Cezası Tutanaklarını imzalayan *gecikme cezasını sözleşme bedeli üzerinden hesaplaması gerekirken teslim alınan mal bedeli üzerinden hesapladığından ve Gecikme Cezası Tutanağı ödeme emri belgesine eklenen bir gerçekleştirme belgesi olup yükleniciden kesilen gecikme cezası tutarının eksik olmasına sebep olduğundan kamu zararının oluşmasına yol açan harcama sürecinde yer alan Gerçekleştirme Görevlisi sıfatıyla mali sorumludur
Devamı...

ihale işi kapsamında atık su tesisinin inşaatı, ekipman temin ve montajı işçilik bakım arıza revizyon yenileme işletme gibi işin başından nihayetine kadar olan tüm süreçler yüklenicinin sorumluluğuna verilmiş isteklilerin tekliflerini bu hususları gözeterek yapması gerektiği ihale dokümanında açıkça belirtilmiştir Tesisin yapımı dâhil tüm süreçler yüklenicinin uhdesinde olduğundan şartnamede belirtilen hususların yerine getirilmemesinde herhangi bir mazeretin kabul edilmesi mümkün değildir Şartnamede yüklenicinin *hesaplarını tam olarak yapması gerektiği ve belirtilen deşarj limitlerini sağlamak zorunda olduğu tereddüde mahal vermeyecek katiyette açıklanmıştır Şayet deşarj limitleri sağlanamazsa her gün için sözleşme bedelinin 0,0005’i (on binde beş) oranında ceza kesileceği hüküm altına alınmıştır
Devamı...

ihale sözleşmesinde normal teslim süresinin bitmesiyle davacı idarenin hemen fesih ihtarında bulunamayacağı bunun için 10 gün bekleyeceği buna karşılık davalı yüklenicinin de gecikilen her takvim günü için teslim edilmeyen/bitirilmeyen kısmın bedelinin *oranında ceza ödeyeceği kabul edilmiştir 4735 sayılı yasaya tabi idareler kamu hizmeti ifa ederler İhale işlemleri de bu hizmetin gereklerindendir İhale ve mal teslimi işlemlerinin gecikmesi hizmetin aksamasına, gecikmesine ve dolayısıyla kamunun bundan zarar görmesine neden olur Bu yüzden bu tür sözleşmelerdeki ceza koşulu nitelendirilirken idarelerin açıklanan özelliği gözden uzak tutulmamalıdır Davacı sözleşme ve idari şartnamenin yukarıda değinilen hükümleri uyarınca fesih ihbarından önce 10 gün beklemek zorunda kalmış ve böylece fesihten öncesine ait olmak üzere bu cezayı isteme hakkını kazanmıştır
Devamı...

Geçici kabul sırasında saptanan eksiklikler ve kusurlar işin süresinde bitirilmemesi anlamına gelmediğinden ve Şartname maddesinde de bu cezanın giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde günlük gecikme cezası olarak yazılan miktarın *oranında kesilmesi gerektiği açıkça ifade edildiğinden Giderilecek olan eksiklerin durumu (kalan işlerin bedeli)x günlük gecikme cezası x gecikilen gün sayısı şeklinde yapılan ceza kesintisi uygulamasının doğru olduğu hk
Devamı...

bilirkişilerden ek rapor alınarak, idarenin *tarihli yazısında açıklanan ve sözleşme bazındaki hastanelere göre ihale bedellerini belirten yazısı gözetilmek suretiyle her bir hastanedeki gecikme süresine isabet eden ceza tutarını, *maddedeki %01 oranı uygulanmak suretiyle hesaplatmak ve böylece bulunan miktarın, davadan sonra kesintinin yapıldığı anlaşılmakla kesinti tarihlerine göre ve davada talep olunan faiz oranlarıyla tahsiline karar vermekten ibarettir. Karar bu nedenle bozulmalıdır
Devamı...

Yanlar arasında imzalanan sözleşmenin 10.2.1 maddesinde gecikme halinde sözleşme bedelinin %0,06 oranında günlük gecikme cezası kesileceği belirtilmiş ise de, aynı sözleşmenin 9.2 maddesinde ihale dökümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sırası belirlenmiş ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ne (YİGŞ) ilk sırada yer verilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 42. maddesinde ise kabul komisyonunun tespit ettiği eksikliklerin belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmemesi halinde geçecek her gün için giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde gecikme cezası olarak yazılı olan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanacağı belirtilmiştir. Bu nedenle eksikliklerin durumuna, işin mahiyet ve gecikmedeki etkenlere bağlı olarak cezanın belli bir oranda uygulanması sözleşme gereğidir. Nitekim mahkemece alınan bilirkişiler kurulu raporunda da eksikliklerin durumuna göre cezanın %10 oranında uygulanmasının uygun olacağı açıklanmıştır. Bu durumda mahkemece Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 42. maddesinde belirtilen oranda indirim yapılıp yapılmayacağı dosyadaki belgeler, alınan rapor ve eksikliklerin durumu ve aynı inşaatın çevre düzenlemesi ile ilgili sözleşmenin süresinin etkisi de değerlendirilip takdir olunarak dava sonuçlandırılmalıdır. Mahkemece bu hususlar üzerinde durulmadan sözleşme hükümleri yanlış değerlendirilerek davanın tamamen reddedilmesi doğru olmadığından karar bozulmalıdır.
Devamı...

sözleşmede gecikme halinde %o5 oranında ceza ödenmesi kararlaştırılmış olup, BK’nın *maddesi uyarınca ifaya ekli ceza niteliğindedir. Davacı * tarihli ihtarnamesi ile akdi feshettiğinden kural olarak cezai şart alacağını talep edemez ise de, ihtarnamedeki beyanı fesih olarak nitelendirilse bile daha sonra akdin fiilen ayakta tutulduğu anlaşılmaktadır. Davacı bu ihtarında ve daha sonra keşide ettiği * tarihli ihtarnamelerinde ceza isteme hakkını saklı tuttuğundan davacının ceza talep edebileceği ortadadır. Nevar ki mahkemece *arihi ile * tarihleri arasındaki süre olan 77 gün için cezai şarta tüm sözleşme bedeli üzerinden yapılan hesaplama ile hükmedilmiştir. Oysa sözleşmedeki gecikmeyle ilgili ceza, teslim edilmeyen işin bedeli üzerinden hesaplanmalıdır. Tüm iş bedelinden yapılan hesaplama doğru değildir. Bu nedenlerle mahkemece bilirkişilerden alınarak ek raporla teslim olunmayan iş bedelince cezai şart alacağı hesap ettirilip belirlenen miktara hükmedilmelidir. Bu hususlar üzerinde durulmadan tüm iş bedelinden yapılan hesaplama ile bulunan miktara hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
Devamı...

Mahkemece, davalının sözleşme maddesi uyarınca davacıya ihtar keşide ederek 30 takvim günü cezalı süre vermesi gerekirken bu yükümlülüğün yerine getirildiğine dair dosyaya bir delil sunulmadığı, işin süresi içinde bitirildiğine dair davacının ****tarihli başvurusuna da davalının gecikmeli olarak **** tarihinde cevap verdiği, yapımı gerçekleştirilen işlerin bedeli ile sözleşme bedeli oranlandığında işin yaklaşık %95 seviyede tamamlanmış olduğu gerekçeleri ile dava kabul edilmiş, davalı idarenin **** günlü kararı ile tesis edilen işlemin iptaline karar verilmiştir.Somut olayda olur tarihli fesih kararı davalıya ****günlü yazıyla tebliğ edilmiş, tebliğ tarihi itibariyle sözleşme ilişkisi sona ermiştir. Dava yoluyla feshe yönelik işlemlerin iptal edilmesi, dolayısıyla sözleşmeye geçerlik ve yürürlük kazandırılması mümkün değildir. Sayın çoğunlukla bu konuda bir görüş ayrılığı bulunmamaktadır
Devamı...

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, imzalanan sözleşme gereği yapılan iş ile ilgili cezai şart talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşme, düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan mülga Borçlar Kanunu'nun Türk Borçlar Kanunu ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olup, uyuşmazlığın bu hükümlere göre çözümlenmesi gerektiği açıktır.sözleşmenin …. maddesinde; "Müşterinin iş bu sözleşme ile üstlendiği edimlere riayet etmemesi ve/veya sözleşmenin süresinin bitiminden önce feshine sebebiyet vermesi, bankada kredi açılmaması açılan kredinin limitlerinin yetersiz olması, veya kredinin banka tarafından iptâl edilmesi durumları dahil olmak üzere sistemde kayıtlı bulunan beher aracın …(üç) ay süresince yakıt almaması durumunda veya ilk sözleşme tarihindeki …….. sistemine dahil olan araç sayısında %50 nispetinde azalma olması yahut ilk … aylık yakıt alımlarını baz alarak hesaplanan aylık yakıt alım ortalamasında %50 nispetinde azalma olması durumunda………, iş bu sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir………. sözleşmeyi feshetmeyerek yakıt alımı yapmamış olan beher aracın sistemden çıkarılmış olduğuna tek taraftı şekilde karar vererek gerekli işlemi yapabilir. Yukarıda sayılan hallerde ve satılan taşıtlar üzerinden ……..’lerin sökülmemesi veya söküldüğü halde………'a teslim edilmemesi,……… tarafından iadesi istenildiği halde iade edilmemesi veya……… tarafından zayi olduğunun tespit edilmesi hallerinde……… taşıt başına ve/veya her bir …….. için 250 ABD Dolar (ikiyüzelli Amerikan Doları) cezai şartı, işlemin yapıldığı tarihteki ….. …. ….. döviz satış kuru üzerinden Türk Lirası ve KDV'si karşılığı olarak talep ve tahsil hakkına sahiptir. Bu şekilde tahakkuk eden cezai şart tahakkuk tarihini takip eden ayın … inde tahsil edilir. Müşteri bu hususu peşinen kabul eder." hükmünün bulunduğu, bu hükme göre cezai şartın …….. cihazları için öngörüldüğü, fuel-o pass cihazlar için öngörülmediği, ve bu durumun dosyadaki bilgi ve belgelerle yaptırılan bilirkişi incelemesi ile belirlendiği fuel-o pass cihazları ile ilgili bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulü doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.SONUÇ davacının tüm temyiz itirazlarının reddine, …. bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA
Devamı...

Dosya kapsamına göre davalı yüklenicinin uzatılan sürede de edimini yerine getirmediği ve davacı arsa sahiplerine ait bağımsız bölümleri bitirip teslim etmediği anlaşılmaktadır. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarına göre fesih halinde sözleşmede kararlaştırılan BK'nın maddesine uygun ifaya ekli gecikme cezası ya da müspet zarar kapsamındaki gecikme tazminatının talep edilmesi mümkün değil ise de; sözleşmedeki cezai şart gecikme halinde fesih edilemeyen süreyle ilgili olarak kararlaştırılmış olduğundan, bu hüküm gereğince yüklenici temerrüdü gerçekleşse dahi belirtilen süre geçinceye kadar arsa sahibinin sözleşmeyi fesih etmesi mümkün değildir. Bu halde davacı arsa sahibi daha sonra fesih hakkını kullansa dahi fesih edilemeyen cezalı süreyle sınırlı olarak gecikme cezası ya da tazminatını isteyebilir.
Devamı...

Davada, eksik ve ayıplı iş bedeli ile gecikme cezasının davalıdan alınması ve tespit ve ihtar masraflarının tahsili istenmiş, mahkemece de 2. kez yapılan ıslah dilekçesi gözetilerek dava kabul edilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasında imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan kanun maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi bulunmaktadır. Davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir. Davacı iş sahibi vekili müvekkili apartman yönetimi ile davalı yüklenici arasında dış cephe yalıtımı yapılması hususunda sözleşme imzalandığını, davalının sözleşmede kararlaştırılan edimlerin bir kısmını yerine getirmediğini, bir kısmını ise eksik ve ayıplı olarak imal ettiğini, bu nedenle,,, Sulh Hukuk Mahkemesi'nin dosyasında tespit yaptırıldığını, eksik ve kusurlu imalâtların tamamlanması
Devamı...

Davacı dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde sözleşmeuyarınca gecikme cezasını ve eksik ve ayıplı işler bedelini istemekte olduğundan bu durumda sözleşmenin ifasını talep etmiş sayılmaktadır. Ne var ki sözleşmenin feshini istemekle artık sözleşmede kararlaştırılan gecikme cezasını isteyebilmesi için fesih halinde de gecikme cezasının isteyebileceğine dair bir düzenleme bulunması gerekmektedir
Devamı...

Somut olayda taraflar arasındaki sözleşmede işin teslim edileceği tarih belirlenmiş, yapılacak ödemelerde ilk ödeme dışında kalanlar işin teslimi şartına bağlanmıştır. Bu durumda davalı işi kararlaştırılan sürede yerine getirmek zorunda olup, iş sahibi sözleşmeyi feshe zorlanamayacağından sözleşme ayakta olduğu sürece gecikme cezasına isteme hakkına sahiptir. Bu nedenle Mahkemenin davacının sözleşmeyi feshetmediği sadece 10 günlük ceza istenebileceğine ilişkin gerekçesi doğru olmamıştır
Devamı...

Davacı yüklenici işi keşif artışı nedeniyle uzatılan süre içerisinde bitirip teslim ettiğinden ve işte bir gecikme olmadığından 5 nolu hakedişten ödenmeyen 8.326,71 TL'nin gecikme cezası olarak kesildiği yönündeki davalı idare iddiasının reddi ile davalıdan tahsiline ve bu alacak tutarına davacının miktar belirtmek suretiyle ödeme talebinde bulunduğu gözetilerek dava tarihine kadar işleyecek faiz alacağına hükmedilmesi gerekirken davacı yüklenicinin bu talebinin de reddedilmiş olması doğru görülmemiş, kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir
Devamı...

geçici kabul tutanağında çok sayıda eksiklik olduğunun tespit edildiğini, geçici kabul tutanağının eksik ve kusurlu işlerin tamamlanması kaydıyla onaylandığını, kendi kusuru ile işi geciktiren davacının, üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmediğini, imalat kusuruna bağlı ayıpların ortaya çıktığını, davacının haksız ve kötü niyetli tutumu yüzünden kesin kabul işleminin yapılamadığını, davacının üstlendiği işi eksik bıraktığını, eseri tam olarak teslim borcunu ifa etmediğini, inşaat devam ederken Türkiye'de sabit kur uygulanmasından dalgalı kur uygulanmasına geçilmesi üzerine yapılan devalüasyon nedeniyle yaşanan ekonomik krizden işin etkilenmemesi, sürdürülebilmesi
Devamı...

Yapılması gereken iş, konusunda uzman yeni bir bilirkişiden alınacak rapor ile davacının rapora itirazları Kadastro Müdürlüğü’nün 11.03.2009 tarihli yazısı ve sözleşme ile eklerinin birlikte değerlendirilmek sureti ile davalının gecikmede kusurlu olup olmadığının belirlenerek sonuca varılmasından ibaret iken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir
Devamı...

ihaleyi kazanan firmanın kendisine yer teslimini takiben 75 gün içerisinde cihazları kurarak hizmet vermeye hazır hale getireceği kararlaştırılmıştır. Altı hastanenin de yer teslimi ……..20**tarihinde tutanakla yapılmıştır. Eldeki davada 77 gün gecikme bulunduğundan bahisle idarece ceza kesildiği belirtilerek, istirdadı istenmektedir. Mahkemece idarenin yaptığı bu kesinti uygun görülerek dava reddedilmiş ise de, 77 günlük gecikme ….. Devlet Hastanesi’nde gerçekleşmiş olup, diğer hastanelerde daha kısa süreli gecikmelerle teslimin yapıldığı kabul tutanaklarından anlaşılmaktadır. Bu durumda objektif iyiniyet kuralları (TMK …. madde) gözetilerek herbir hastanedeki geciken süre esas alınmak suretiyle hesaplama yapılmalıdır. Tüm hastanelerde 77 gün gecikme varmışcasına gecikme cezasının hesabı, hastanenin kabulü yapıldığı halde gecikme cezasına tâbî tutulması sonucunu doğuracağından bu hesaplama sözleşmenin amacına da uygun düşmez.
Devamı...

eksikliklerin durumuna, işin mahiyet ve gecikmedeki etkenlere bağlı olarak cezanın belli bir oranda uygulanması sözleşme gereğidir
Devamı...

Sözleşmenin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshi halinde, kusursuz taraf -somut olayda davacı- karşı tarafa ödediği 920,00 TL iş bedelinin iadesiyle birlikte gerçekleşmiş ise, "menfi zararının" tazminini isteme hakkına sahiptir
Devamı...