inşaat sözleşmeleri karşılıklı edimler içerip, kendi edimini yerine getirmeyen taraf, karşı taraftan ediminin ifasını isteyemez . Arsa sahibinin edimi, inşaat yapılacak arsayı, inşaat yapımına uygun biçimde (ayıpsız) teslim etmektir. Somut olayda, arsaya komşu parselin tecavüzü nedeniyle inşaat yapımına uygun bulunmadığı görülmüştür. Arsadaki bu ayıp giderilmeden yüklenicinin inşaata başlaması beklenemeyeceği gibi yasal olarak da mümkün olmadığından gecikmede kusurun varlığından söz edilemez. İnşaat yapım süresi ancak arsadaki kusurun giderilmesiyle başlar. Nitekim, komşu parsel tecavüzü önlendikten sonra makul sürede ruhsat alınarak inşaata başlanmış ve yargılama aşamasında inşaat büyük oranda tamamlanmıştır. Kaldı ki, fesih davası devam ettiği sürece yüklenicinin inşaata devam zorunluluğu da yoktur. Buna rağmen inşaata devam edilmiş bulunması ve inşaatın yasaya aykırılığı da iddia edilmediğine göre, yüklenininin kusurlu olduğu kabul edilemez. O halde açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmelidir. Bu hususlar üzerinde durulmadan ve hukuki değerlendirme de hataya düşülerek davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olmuş, bozulması uygun görülmüştür
Devamı...

Eser sözleşmelerinde yüklenicinin işi ayıplı ifası halinde ayıbın giderilmesi bedeline hükmedildiği takdirde eserde ayrıca değer kaybı oluşacağı kabul edilemeyeceğinden ayıbın giderilmesi bedeli *ile birlikte ayrıca değer kaybı adı altında *ye hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu yönden de davalı yüklenici … lehine bozulması gerekirken temyiz incelemesinde bu husus zuhulen gözden kaçırıldığından Dairemizin bozma ilamına ayrı bir bent halinde eklenmesi suretiyle kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir
Devamı...

Taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi incelendiğinde, davacı tarafın makul bir süre içerisinde inşaat ruhsatını almadığı, davanın açıldığı tarih itibariyle inşaatın mühürlü olduğu anlaşıldığından, davalı arsa sahibinin davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden söz edilemez. Bu nedenle, davalı arsa sahibinin yargılama giderleri ve vekalet ücretinden dolayı sorumlu tutulmaması gerekirken sorumlu tutulmuş olması doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK nın geçici * maddesi yollamasıyla HUMK nın * maddesi uyarınca kararın düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur
Devamı...

bilirkişi raporunda davacının keşif artışı ile sözleşme ve keşif artışı kapsamındaki imalâtları bitirip bedelini aldığı, bu imalâtlarında dışında olmak üzere sözleşme dışı imalâtlar yaptığı belirtilerek bunların bedeli yapıldığı yıl piyasa rayiç fiyatlarına göre hesaplanmış olup bu hesap şekli doğru olmakla beraber Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında götürü bedelli işlerde açıkça kararlaştırılmadıkça KDV'nin götürü bedele dahil olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle asıl rapor ve ek raporda belirlenen fazla imalât bedellerine ayrıca KDV eklenmesi doğru olmamıştır. Yapılması gereken iş bilirkişiden alınacak ek rapor ile belirlenen imalât bedellerine ayrıca KDV eklenmeksizin alacağın hesaplattırılması, dava tarihinden önce davalı usulüne uygun olarak temerrüde düşürülmediğinden ve kesin vade de bulunmadığından hüküm altına alınacak alacağa dava ve ıslah tarihinden faiz uygulanmasından ibarettir. Açıklanan bu gerekçe ile kararın bozulması gerekmiştir.
Devamı...

Eser sözleşmeleri dava tarihinde yürürlükte bulunan ve zaman bakımından uygulanması gereken mülga Borçlar Kanunu'nun *maddeleri arasında düzenlenmiştir. Kural olarak eser sözleşmesi ilişkisinin kurulması herhangi bir şekil şartına tabi olmayıp, tarafların "icap" ve "kabul" iradelerinin birleşmesiyle sözleşme ilişkisi kurulur. Şekil şartı, sözleşmenin geçerlilik şartı olmayıp, ispat külfetine yönelik bir şarttır. Genel kural böyle olmakla birlikte bazı eser sözleşmelerinin belli şekil şartında yapılması gerekmektedir. Buna göre;Açıklanan bu sebeplerle davanın tümden reddi gerekirken sözleşmenin geçersiz olduğu gözden kaçırılarak davanın kısmen kabulü yolunda hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

Dava, yapı yaklaşık maliyet cetveli düzenlenirken yapılan usulsüzlük nedeniyle oluşan idare zararının tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece dava kısmen kabul edilerek * TL zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, karar, davacı, davalı … ve davalı yüklenici vekillerince ayrı ayrı temyiz edilmiştir.Dava tarihi itibariyle olaya uygulanması gereken mülga Borçlar Kanunu'nun *maddesi ve yargılama sırasında yürürlüğe giren Borçlar Kanunu'nun * maddesine göre, hukuk hakimi, ceza mahkemesinin beraat kararı ile bağlı olmasa da ceza mahkemesince sabit kabul edilen olgular ile bağlıdır. Ceza mahkemesinde verilecek karar, hukuk davasında sonuca etki edebilecekse, ceza davasının sonucu beklenerek uyuşmazlığın esası incelenmelidir.Somut olayda, aralarında davalı yüklenici ….Ltd. Şti yetkilisi … … … ve diğer davalı eski idare çalışanı …'in de bulunduğu bir kısım yükleniciler ve idare çalışanları hakkında, içinde dava konusu …. … Röleve, …torasyon ve Çevre Tanzim Projeleri işinin de bulunduğu ihalelere ilişkin olarak …. Ağır Ceza Mahkemesi'nin *dosyası ile ihaleye fesat karıştırmak, görevi kötüye kullanmak ve özel belgede sahtecilik suçlarından cezalandırılmaları talebi ile ceza davası açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonucu * gün ve *Karar sayılı karar ile, davalılardan …'in zincirleme olarak yetkide görevi kötüye kullanmak ve özel evrakta sahtecilik suçları nedeniyle cezalandırılmasına, verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, … .. …. ise üzerine atılı ihaleye fesat karıştırmak suçu sabit olmadığından beraatına karar verildiği anlaşılmıştır. Bu karar katılan idare vekillerince temyiz edilmiştir. Dosya temyiz aşamasında olup, henüz kesinleşmemiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun *maddesi gereğince davalılar hakkında … Ağır Ceza Mahkemesi'nin ………. Karar sayılı dava dosyasının sonucu beklenip, kesinleşecek maddi olgular da dikkate alınarak ayrıca ihale dosyasının tamamı getirilip incelenerek davalıların hukuki durumları ve sorumluluklarının belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

sözleşmenin her iki tarafın ortak kusuru ile feshedildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Fesihte tarafların ortak kusurlu olması halinde, yukarıdaki açıklamalar uyarınca yüklenicinin irad kaydedilen teminat mektubu bedelleri ile nakdi teminatlarını ve varsa ödenmeyen hakkediş alacaklarını talep edebileceği, kâr kaybını ise talep edemeyeceği, iş sahibi idarenin ise yapılan imalâtlardaki ayıpların giderilme bedelleri ile nefaset farklarını talep edebileceği ortadadır
Devamı...

İdare tarafından yapılan yazışmalar ve tespitlere göre işin başında ödenek tahsisi konusunda sıkıntı olmasına rağmen bu nedenle davacıya süre uzatımı verildiği, verilen süre uzatımına rağmen davacının imalâtı tamamlamadığı ortadadır. Bu durumda davalı tarafından yapılan fesih işleminin haksızlığından söz edilemeyeceğinden mahkemece davacının kâr mahrumiyeti talebi ile teminat mektubu bedeli ile ilgili taleplerinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü doğru olmamış, bozulması gerekmiştir
Devamı...

taraflar arasındaki sözleşmenin 2. maddesi gereğince sözleşmenin ekleri arasında sayılan davalı ile dava dışı asıl iş sahibi arasındaki sözleşmenin eki olan idari ve teknik ihale şartnamesinin 15.11. maddesine göre her türlü iletişim ve veri aktarımlarına ait malzeme, abonelik ve işletilmesinin davalı yükleniciye ait olduğu ve davacı taşeron yazılım konusunda uzman, işin ehli ve basiretli bir tacir olarak yazılım işini yaparak davalı yüklenicinin öncelikle yapması gereken internet bağlantı sistemini araştırıp, fiber optik kablo ile internet bağlantısı kurulmadığını tespit edip, bu konuda davalı yükleniciyi uyarmak zorunda olduğundan, gerekirse bu konuda 1. ve 3. bilirkişi kurulundan ek rapor da alınarak davacı taşeronun, işin niteliği itibariyle zamanında genel ihbar yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır
Devamı...

şartnamenin 22. maddesinde iş artışının zorunlu olması halinde aynı maddede belirtilen oranlardaki imalâtların sözleşme fiyatlarıyla yaptırılacağı hükmü bulunmaktadır. Bu oranları aşan imalâtın tespiti halinde ise bedelinin sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nın 413 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle belirlenmesi gerekir. Somut olayda hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının keşif artışı ile sözleşme ve keşif artışı kapsamındaki imalâtları bitirip bedelini aldığı, bu imalâtlarında dışında olmak üzere sözleşme dışı imalâtlar yaptığı belirtilerek bunların bedeli yapıldığı yıl piyasa rayiç fiyatlarına göre hesaplanmış olup bu hesap şekli doğru olmakla beraber Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında götürü bedelli işlerde açıkça kararlaştırılmadıkça KDV'nin götürü bedele dahil olduğu kabul edilmektedir.
Devamı...

asıl davada istenen maddi tazminat, eksik ve kusurlu işlerin giderim bedeline ilişkindir. Sözleşme konusu inşaatların yıktırılıp kaldırılarak yerine sözleşmedeki koşullarla inşaatların yapılması gerektiği kabul edilmiş olduğuna göre, buna ilişkin maddi tazminatın kapsamı içinde kalan eksik ve kusurlu işlerin bedeline ayrıca hükmedilemez. Buhukuksal sebeple, davalılar … mirasçıları ile … hakkındaki asıl davanın reddi gerekirken, mahkemece kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır
Devamı...

Davalılar arasında yapılan protokolde belirlenen * aylık sürenin davacılar ile davalı Belediye arasında geçerli olduğu kabul edilemez. Davacılar, teslim yükümlülüğü konusunda davalı Belediye yi de ayrıca temerrüde düşürmedikleri dosya kapsamı ile de sabittir. Davalı * ile davalı Belediye arasında tanzim edilen*tarihli sözleşmenin teslim yükümlüğü ile ilgili maddesi davacıları bağlamayacağından, davacıların bu sözleşmeye dayalı olarak talepte bulunması ve davanın kabul edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir
Devamı...

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Asıl davada arsa sahibi, sözleşmeye ek olarak düzenlenen taahhütnamenin geçersizliğinin tesbitini, birleşen davalarında eksik ve kusurlu işler bedeliyle gecikme tazminatının ödenmesini istemiştir. Davalı yüklenici karşı davasında, sözleşmenin ifa ile sonuçlandığını belirterek bağımsız bölümlerinin adına tescilini, birleşen davasında ise fazladan gerçekleştirilen imalat bedelinin ödenmesini
Devamı...

Haksız eylemden doğan sorumluluk da kusur , sorumluluğun esasını teşkil eder; yani, kusur varsa sorumluluk da vardır, kusur yoksa sorumluluk da yoktur. Kast ve ihmal haksız eylem sorumluluğunun kurucu unsuru olan kusur un iki ayrı çeşidini teşkil ederler. Türk sorumluluk hukukunda kusurun belirlenmesinde objektif ölçü esas alınmaktadır. Zararlı sonucun oluşmasını isteyerek haksız eylemin işlenmesi halinde kast ın, zararlı sonuç istenmemekle beraber bunun gerçekleşmesi için gerekli dikkat ve özenin gösterilmemesi halinde de ihmalin var olduğu kabul edilir. Kusurun belirlenmesinde öncelikle zararın oluştuğu alan içinde normal olarak yapılması gereken davranış ve çalışmalar daha sonrada olay içinde sorumlu olduğu iddia edilen kişinin gerçekleşen davranış ve tutumu belirlenmelidir. Olması gerekenle gerçekleşen davranış ve tutum arasında bir fark varsa, bu takdirde kusurun varlığı kabul edilebilecektir. Ancak, memurun sorumluluğu belirlenirken de kendisine verilen görev ve yetki sınırları, bu görev ve yetkinin idari düzen içinde işleyiş şekli ve bunun somut olay içinde gerçekleşme biçimi esas alınarak değerlendirilecektir. c)Zarar, haksız eylem sonunda gerçekleşmiş olmalıdır. Yani zararlı sonuç ile haksız eylem arasında illiyet bağı kurulabilmelidir Gerek tehlike sorumluluğunda, gerekse kusur sorumluluğunda uygun illiyet bağı gerçekleşmelidir.
Devamı...

tarihinde işlerin geçici kabulünün yapıldığı, kesin kabulün yapılmadığı, inşaatların tesisat kontrolörlüğü işini ….Müdürlüğü nde görevli Mühendis … nun yüklendiği, inşaatların kontrolü görevini ise inşaat teknikeri olan ….ı nın yürüttüğü ve inşaatın yıktırılıp yeniden yapılmasını gerektirecek ve kabul edilmeyecek derecede ayıplı olmasında tüm davalıların kusurlarının etkili olduğu ileri sürülerek; *TL maddi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsili istenmiş; * sayılı birleşen davada ise az yukarıda açıklanan iddialar ileri sürülerek, inşaatın yeniden yapım bedeli olan *TL maddi tazminatın tahsili talebi
Devamı...

inşaat yapımından kaynaklanan alacaklarının davalı … veya inşaatı devralacak firmalarca ödenmesi koşuluyla feshetmiştir. Fesihten sonra davalı iş sahibi … ile dava dışı ikinci yüklenici….arasında sözleşme imzalanmış, bu sözleşmede davacının yaptığı imalat anahtar teslim götürü bedele dahil edilmiştir. Bu hükme göre davacının yaptığı imalatın bedeli davalı … tarafından dava dışı ikinci yüklenici *e, bu şirket tarafından da davacı … e ödenecektir. Davalı tarafından davacıya gönderilen *tarihli yazıda da yurt dışı kredi temin edildiğinde ve para transferi yapıldığında davacı tarafından yapılan imalatın bedelinin ikinci yüklenici … tarafından kendisine ödeneceği bildirilmiştir. Sözleşme hükmü ve yazışma içeriğinden davalının, ilk yüklenici … tarafından yapılan şartlı feshi kabul ettiği ve davacı tarafından yapılan imalatın bedelini ikinci yüklenici aracılığıyla davacıya ödemeyi taahhüt ettiği anlaşılmaktadır. Dava dışı üçüncü yüklenici …ile yapılan sözleşmede de benzer şekilde bir düzenleme ve taahhüde yer verilmiştir. Görüldüğü gibi, BK nın * maddesinde öngörülen sorumluluk koşulları gerçekleştiğinden davanın esasının incelenerek varılacak sonuca göre hüküm tesisi gerekirken, delillerin değerlendirilmesinde ve hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek davanın husumetten reddi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle davacı vekili ve temlik alan davacı vekilinin karar düzeltme istemleri yerinde görülerek Dairemizin onama kararının kaldırılması ve yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir
Devamı...

taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi incelendiğinde, davacı tarafın makul bir süre içerisinde inşaat ruhsatını almadığı, davanın açıldığı tarih itibariyle inşaatın mühürlü olduğu anlaşıldığından, davalı arsa sahibinin davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden söz edilemez. Bu nedenle, davalı arsa sahibinin yargılama giderleri ve vekalet ücretinden dolayı sorumlu tutulmaması gerekirken sorumlu tutulmuş olması doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK nın geçici maddesi yollamasıyla HUMK nın *maddesi uyarınca kararın düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur
Devamı...

Eser sözleşmelerinde yüklenicinin işi ayıplı ifası halinde ayıbın giderilmesi bedeline hükmedildiği takdirde eserde ayrıca değer kaybı oluşacağı kabul edilemeyeceğinden ayıbın giderilmesi bedeli ile birlikte ayrıca değer kaybı adı altında * ye hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu yönden de davalı yüklenici … lehine bozulması gerekirken temyiz incelemesinde bu husus zuhulen gözden kaçırıldığından Dairemizin bozma ilamına ayrı bir bent halinde eklenmesi suretiyle kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir.
Devamı...

sözleşmenin götürü bedelli olup, yüklenicinin arsa payı dışında bir bedel isteyemeyeceği, sözleşmedebulunan aksine hükmün geçerli olmayacağı, ayrıca yüklenici tarafından sözleşme gereğince arsa sahibine bağımsız bölüm tesliminin ticari faaliyet olmadığından KDV ye tabi bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş ise de, öncelikle yukarıda işaret edildiği üzere, taraflar BK nın 365. maddesi hilafına düzenlemeler yapabilirler
Devamı...

Genel Temizlik Hizmetleri İhalesinde Şartnamede ilgili firmaya ödemenin nasıl yapılacağına dair hususlar belirtildiğini, İdare olarak ilerde Şartnameye aykırılık olmaması açısından ilgili kanun hükümlerine göre ödeme yapıldığını belirterek tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,İlam hükmü dilekçi iddiaları,rapor dosyası ve ilgili mevzuatın incelenmesinde Hastane Genel Temizliği İşiyle İlgili olarak * yılı Aralık ayında * lira olan asgari ücretin *liraya çıkması nedeniyle yükleniciye asgari ücret artışından kaynaklanan fiyat farkının ödenmesi gerekmektedir.Söz konusu fiyat farkı hesabının, *Fiyat Farkı Kararnamesi ve bu kararnameye uygun olarak düzenlenen Şartname ve sözleşme hükümlerine uygun yapılması gerekir.Çünkü ihale 2886 sayılı yasanın 1. maddesine dayanılarak çıkarılan * Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğinin *maddesine göre yapılmış bir ihaledir.Bu yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde ihale yasası hükümleri geçerlidir.İhale yasasına tabi idarelerin imalat ve inşaat işleri dışında kalan işlerine ise * Bakanlar Kurulu Kararına göre fiyat farkı ödenmesi gerekmektedir.
Devamı...

, davacı, ihale yönetmeliğinde belirtilenusullerinden herhangi birine göre ihale ederek başka bir istekliye ihale edebilir. Bu durumda doğacak fiyat farkını davalı yükleniciden isteyebilir. Şartnamenin bu hükmüne göre istenebilecek fiyat farkı olumlu zarardır. Ancak, haklı sebeple davalı şirketle sözleşme yapmayan davacı ilk ihaleden itibaren makul süre içinde ihale dökümanındaki koşullarla işi yaptırması durumunda iki bedel arasındaki farkı davalıdan talep edebilir. Buna göre, davacının isteyebileceği maddi zarardan ceza koşulu niteliğinde olmayan ve davacı tarafından gelir kaydedilen geçici teminatın da mahsubu yapılarak maddi zararın denkleştirilmesi zorunludur. Mahkemece, hükme dayanak alınan bilirkişi raporu, yukarıda açıklanan yasal yönteme uygun değildir
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Geçici Kabul Noksanları Kesintisi
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Hakedişlere Temlik Uygulanması
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Kesin Hakediş Raporunun Düzenlenmesi
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Kesin Kabul Komisyonunun Kurulması
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Nefaset Kesintisi
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde kısmi kabulünün yapılmış olması işin bütününün geçici kabulü yapıldığı anlamına gelmez
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde Geçici Kabule Engel Kusur ve Eksikler
Devamı...

Yapım işleri ihalelerinde,Muayene Kabul Yönetmeliğinin 3. maddesi gereği; komisyonlarda görevlendirilecek olanların tamamının teknik eleman olması zorunludur(Muayene Kabul komisyonlarında zorla görevlendirmeler)
Devamı...

Yapım işleri ihaleleri,Geçici Kabulde Kontrol Teşkilatının Ön İnceleme Yapması Yüklenici taahhüt ettiği işi sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamladığı takdirde geçici kabulün yapılması için yazı ile idareye başvurmalıdır
Devamı...

sayılı Genel Muhasebe Kanunu’nun 20/E maddesinde “Adı ne olursa olsun bir komisyon veya kurul gibi bir organ ya da uzman bir görevli tarafından düzenlenen keşif, tutanak, rapor, karar ve benzeri belgelere dayanılarak yapılan ödemelerde Sayıştay’ca saptanacak sorumluluğa tahakkuk memuru ve saymanla birlikte söz konusu belgeleri düzenleyen ve onaylayan kişiler de katılır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre fazla ödeme yapılmasına sebebiyet veren belgeleri düzenleyenler ve onaylayanlar yapılan fazla ödemeden tahakkuk memuru ve saymanla birlikte sorumlu olmaktadır.
Devamı...

Yüklenici, kendisinin veya alt yüklenicinin taksirinden, ihmalinden, ağır ihmalinden veya kusurlu herhangi bir hareketinden dolayı idareyi ve idare personelini sorumlu tutamaz.
Devamı...

davalı savunmasında taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince davacı şirketin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini kısmen yerine getirmemesinden dolayı ihaleyetkilisinden alınan onay sonucu ihalenin feshedildiğini, fesih ve teminat mektubunun irat kaydedilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece bilirkişi raporu benimsenerek taraflar arasındaki sözleşme içinde yer alan dava konusu yedek parça hakkında taraf iradeleri uyuşmadığı için bu yedek parçalar hakkında BK'nın maddesinde anlamında tarafları bağlayıcı bir sözleşme kurulmadığından davacının tedarik ettiği malzemenin ayıplı ya da sözleşmeye aykırı olmasından bahsedilemeyeceği, dolayısıyla bu hususun davalı idare bakımından teminat mektubunun paraya çevrilmesinin haklı sebebini oluşturamayacağı, bu itibarla davalının sözleşmeyi fesih ve teminat mektubunu paraya çevirme koşullarının oluşmadığı, dava konusu yedek parça hakkındaki uyuşmazlığın meydana gelmesinde davalı idarenin %50 ve davacının %50 kusurlu olduğu, bu kusur oranlarının eğer idarenin oluşan bir zararı var ise, bunun tazmininde etkili olabileceği, yoksa somut olaydaki uyuşmazlık bakımından herhangi bir etkiye sahip olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Devamı...

Sözleşme kapsamında yer alan akıllı yazı tahtası ve proje cihazlarının temin, yapım ve montajından vaz geçilmiş olup, bunların sözleşmedeki pursantaj oranına göre değerlerinin *TL olduğu anlaşılmaktadır. Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi başlıklı 21. meddesinin 5. bendinde "sözleşme bedelinin %80'inden daha düşük bedelle tanımlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yüklenciye yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak sözleşme bedelinin %80'i ile sözleşme fiyatarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir." şeklinde düzenleme yapılmıştır. Buna göre Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'na tabi olup Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin ek olduğu sözleşmelerde iş sahibi işin tamamı ile %80'i arasında kalan kısmındaki işi yaptırmaktan, herhangi bir bedel, kâr kaybı ya da tazminat ödemeksizin vazgeçebilecektir. İş sahibinin iş eksilişine rağmen tazminat ya da kâr kaybı ödemesinin koşulu, iş azalışı sonucu bedelin %80'den daha düşük bir bedelle tamamlanacak miktara düşmesi hali olup, bu durumda yüklenici gerçek giderleri ve kârına karşılık ödenecek miktar sözleşme bedelinin %80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5'i olan geçici kabul tarihindeki fiyatlar olacaktır. Sözleşme bedeli * TL'ye %18 KDV eklendiğinde * TL olacağından bunun %20'si olan *TL'lik işi, davalı iş sahibi %20 kapsamında herhangi bir gider, tazminat ve kâr ödemeksizin yaptırmaktan vazgeçebilecektir
Devamı...

teknik uzman bilirkişilere, gerektiğinde mahallinde inceleme yaptırılarak, inşaat seviyesinin yüklenicinin el çektiği tarih itibariyle (bağımsız bölüm satın alanların yaptığı imalât ayrık tutularak) kendi sözleşme ve teknik şartnamesine uygun gerçekleşen seviyesini hesaplattırmak, sözleşmenin ileriye veya geriye etkili feshini bunun sonucuna göre belirlemek, ileriye etkili feshe karar verilecek ise yüklenicinin bu seviyeye göre hakettiği tapu payını ve dolayısıyla yükleniciden pay satın alan davalılara yönelik davada sonuca göre hükme varmaktan ibarettir
Devamı...

Davaya konu sözleşme nakit karşılığı düzenlenmiş olduğundan haklılık durumuna bakılmaksızın tek taraflı irade beyanıyla feshi mümkündür
Devamı...

Taraflar arasındaki sözleşme nakit para karşılığı düzenlendiği ve tapuda pay devrini içermediğinden tek taraflı irade beyanı ve bu fesih iradesinin karşı tarafa ulaşması ile hukuki sonuçlarını doğrurur. Diğer talepler yönünden feshin haksız olup olmadığı değerlendirilip bunun sonucuna göre tazminat ve alacaklara hükmedilebilir ise de; akdî ilişkinin devamına zorlayacak şekilde fesih işlem ve kararının iptâli mümkün değildir
Devamı...

Davada istenen eksik iş bedeli olumlu zarar niteliğindedir ve bu talebin sözleşmenin feshi halinde istenmesi mümkün değildir. Feshin haklı olması koşuluyla iş bedelinden fazla ödemenin istirdadı ile olumsuz zarar istenebilir. Ayrıca olumlu zarar niteliğindeki kira kaybı da istenemez.
Devamı...

belirlenerek sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken anılan gerekçelerle davanın reddi doğru olmamış kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
Devamı...

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin geriye etkili olarak değiştirilmesine * TL'nin toplam bedelden düşülmesine, her ne kadar davacı tespit edilen * TL'nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesini talep etmiş ise de, bu bedelin davalıdan alınması halinde kararın infazında tereddüt olacağı kanaatine varıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına dair karar
Devamı...

Taraflar arasında imzalanan sözleşme ile asfalt kaplama yapımı karşılığında TL ödenmesi kararlaştırılmıştır. Sözleşme hukuki niteliğince imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan Borçlar Yasası'nın * maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerindendir. Sözleşmede bedel nakit olarak kararlaştırıldığından tek taraflı irade beyanının karşı tarafa ulaşmasıyla fesih sonuç doğurur. Davada sadece, davalı birliğin kararıyla sözleşmeyi haksız feshettiği belirtilerek haksızlığın tespiti ve kararının iptâli istenilmiş, edaya ilişkin başkaca talep yer almamıştır. Bu haliyle davanın tespit ve idari kararının iptâline yönelik olduğu anlaşılmaktadır.HMK'nın*maddesinde düzenlenen tespit davalarının açılması şartı kanunlarda belirtilen istisnalar dışında bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmasıdır. Eldeki davada ise tek taraflı iradeyle sonuç doğuran feshin sadece haksızlığının tespiti istenilmiş, fesih nedeniyle veya edaya yönelik bir istem bulunmadığından feshin haksızlığının tespitinde davacının hukuki yararının varlığından sözedilemez. Başka bir anlatımla, davalı birliğin sözleşmeyi feshedemeyeceğinin kabulünün yasal dayanağı yoktur. Feshin haklı veya haksızlığı bunun sonucuna bağlı olarak açılacak davalarda zaten değerlendirilecektir. Öte yandan encümen kararının iptâli istemine ilişkin davanın kabulü de usul ve yasaya aykırı olmuştur. O halde, yapılması gereken iş, hukuki yararı bulunmadığından davanın tümüyle reddine karar vermekten ibarettir. Bu husus gözetilmeden istemin kabulü usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

Eser sözleşmesi ilişkisinde, yüklenici tarafından gerçekleştirilen imalâtın iş sahibi tarafından reddedilemeyecek bir oranda tamamlanmamış olması halinde, haksız dahi olsa sözleşme tek taraflıirade beyanıyla feshedilebilir. Yargıtay uygulamasında geriye etkili fesih olarak da adlandırılan bu halde; fesih, karşı tarafa varmakla hukuki sonuç doğurur.
Devamı...

Davacı iş sahibi şirket vekili, taraflar arasında akdedilen * tarihli sözleşme gereği davalı yüklenicinin süresi içerisinde işi teslim etmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshettiklerini, bu nedenle avans iş bedeli olarak verilen bedelin iadesine karar verilmesini talep etmiş; davalı yüklenici vekili ise, taraflarınca sözleşmede öngörülen süre içerisinde sözleşme konusu tente ve pergolaları hazır ettiklerini ancak, davacı iş sahibinin …'daki karışıklığı gerekçe göstererek siparişi iptâl ettiğini ifade ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Sözleşmenin bu şekilde feshedilmesi halinde, sözleşme ilişkisi sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tasfiye edilir ve herkes aldığını iade eder. Buna karşılık; işin, iş sahibi tarafından reddedilemeyecek bir oranda tamamlanmış olması ya da imal edilen malzemenin iş sahibi için özel olarak üretilmesi ve bu nedenle başka bir iş için kullanılmasının mümkün olmaması halindeyse, sözleşmenin tek taraflı olarak ve geriye de etkili olacak şekilde feshedilmesi mümkün değildir. Zira, bu halde fesheden tarafın *Medeni Kanunu'nun * maddesinde anlamını bulan sübjektif iyi niyet kurallarına uygun davrandığından söz edilemez. Sözleşmenin bu halde feshi durumunda da, fesih ileriye etkili olacağından, yüklenici fesih tarihine kadar yaptığı imalâtın bedelini, iş sahibi de yapılan imalâtın teslimini talep edebilecektir
Devamı...

Yanlar arasında imzalanan taşeron sözleşmesiyle davacı yüklenici davalı iş sahibine ait fabrikada, sözleşmenin 3/a maddesinde belirtilen işler yanında fabrikadaki aletlerin bakım ve kontrolü, hammadde analizi, ambalaj, paketleme, işçi yemeklerini pişirme işlerini üstlenmiştir. Söz konusu sözleşmeyle davacı yüklenici bedel karşılığı bakım, onarım ve imâl işlerini üstlendiğinden taraflar arasındaki ilişki, sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Borçlar Kanunu'nun * ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisidir. Borçlar Kanunu'nun * maddesine göre yüklenicinin kasıt veya ağır kusuru ile akdi hiç veya gereği gibi yerine getirmemiş ve bilhassa ayıplı malzeme kullanmış veya ayıplı bir iş meydana getirmiş olması sebebiyle açılacak davalar hariç olmak üzere istisna akdinden doğan tüm davalar 5 yıllık zamanaşımı süresine tâbidir. Aynı Yasanın * maddesinde zamanaşımının, alacağın muaccel olduğu zamandan işlemeye başlayacağı belirtilmiş, * maddelerinde de zamanaşımını tatil eden ve kesen sebepler ile durma ve kesilmeden sonraki sürelerin hesabı hususları düzenlenmiştir. İddia ve savunmadan işin ne zaman teslim edildiği ve alacağın hangi tarihte muaccel olduğu anlaşılamamaktadır
Devamı...

Davacı taşeronun davalı yüklenici aleyhine yaptığı ve * Mahkemesi'nde açtığı itirazın iptâli davasında ve takip dosyasında fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmadığı ortada olup söz konusu takip ve itirazın iptâli davasının açıldığı tarihte yürürlükte bulunan HUMK'da bu konuda düzenleme bulunmamakla birlikte Yargıtay yerleşik uygulamalarında bu halde fazlaya ilişkin haklarından zımnen feragat edildiği benimsenmektedir.Mahkemece eldeki davanın bu gerekçe ile reddi yerine kabulü doğru olmamış, bu nedenle kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir
Devamı...

Davalılar ile dava dışı idare arasında geçici ve kesin kabul işlemleri yapıldığına ve davalılarca işin yapılmadığına ya da eksik ve kusurlu olduğuna dair bir savunma da ileri sürülmediğine göre davacının verilen bonoların toplam miktarı tutarında * TL alacaklı olduğunun kabulüyle davanın takibe itiraz eden davalı * Şti. yönünden kabulü gerekirken yasa hükümleri yanlış yorumlanarak ve deliller hatalı değerlendirilerek bu davalı hakkındaki davanın reddi doğru olmamıştır. Diğer davalı takibe itiraz etmediğinden bu davalı hakkındaki takip kesinleşmiştir. Davacının bu davalıya yönelik dava açmasında hukuki yarar bulunmadığından bu davalı hakkındaki davanın dava şartı yokluğundan reddi yerine esasdan reddi de yerinde olmamıştır. Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

Sözleşme ile işin yapıldığı tarihler ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Borçlar Kanunu'nun * maddesi hükmüne göre götürü bedelli işlerde yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olup, kural olarak bedelin artırılmasını isteyemez. Somut olayda sözleşmede yapılacak işler sayıldığı ve bedel toplam olarak kararlaştırıldığı için götürü bedelli bir sözleşmedir. Davacının götürü bedelin artırılması talebi olmadığından sözleşme kapsamındaki işler yönünden hak ettiği imalât bedelinin gerçekleştirilen sözleşme kapsamındaki işlerin taahhüt edilen toplam işe fiziki oranı bulunup bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hesaplanması gerekir. Sözleşme dışı fazla imalât da sözleşme ve ekleri dışında iş sahibinin talebi ya da işin gereği olarak iş sahibinin yararına yapılan imalâtlar olduğundan bunların bedeli de Borçlar Kanunu'nun * ve devamı maddelerindeki vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca ve yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle talep edilebilir
Devamı...

mahkemece dava dışı idareden davalının üstlendiği işle ilgili düzenlenen hakedişler ve hakedişlerin dayanağı olan belge suretleri celp edildikten sonra konusunda uzman inşaat mühendisi teknik bilirkişiden alınacak raporla sözleşme, davacının talebi üzerine yapılan * Mahkemesi'nin * Değişik iş sayılı, davalının talebi üzerine yapılan * Mahkemesi'nin * Değişik iş sayılı delil tespit dosyalarında belirlenen olgular ile dava dışı iş sahibinden getirtilecek ara hakediş raporları ile elindeki belgelere göre davacı taşeronun işi bıraktığı ya da bıraktırıldığı tarih itibariyle gerçekleştirildiği imalâtlar, eksik ve kusurlu işler de gözetilmek suretiyle belirlenip gerçekleştirilen bu imalâtların sözleşmeyle üstlenilen işin tamamına göre fiziki oranı tespit edilerek bu oranın toplam iş bedeline uygulanmak suretiyle hak edilen imalât bedelinin hesaplattırılması ve bulunacak miktardan * TL ödeme düşülerek kalırsa davacı taşeronun bakiye iş bedeli alacağına hükmedilmesi, yoksa şimdiki gibi davanın reddine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanlış değerlendirmeyle davanın reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür
Devamı...

taraflardan her birinin yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebileceği belirtilmiştir. Islah, HMK'nın * maddesinde belirtilen iddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi yasağının bir istisnası olup en nihayet HMK *.maddesi uyarınca tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. * tarih * Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ise, Yargıtay'ın bozma kararından sonra tarafların ıslah yapabilmeleri mümkün değildir. Somut olayda da, mahkemece verilen ilk karar Dairemizin * tarihli kararıyla bozulmuş, bozma kararından sonra davacı * tarihli dilekçesiyle * TL'lik talebini ıslah ederek * TL'ye çıkarmıştır. Sözü edilen İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararından sonra ıslahla müddeabihin artırılması mümkün olmadığından davanın * TL üzerinden kısmen kabulüne karar verilmeliyken ıslah talebi dikkate alınarak daha fazla miktarda kar kaybının hüküm altına alınması doğru olmamış, açıklanan nedenle kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

Mahkemece alınan bilirkişi raporunda, iş bedelinin yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre*TL olduğu saptanmış, ek raporda * TL yasal kesinti yapılması gerektiği görüşü, mahkemece benimsenerek davanın, *TL üzerinden kısmen kabulüne karar verilmiş ise de piyasa bedellerinin içinde bilirkişi raporunda düşülen gelir vergisi, damga vergisi, fon payı, SGK kesintisi, KDV dahil olduğundan bunların yeniden düşülmesi doğru olmamış, mahkemece davanın*TL üzerinden kabulü gerekirken kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamış, kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir
Devamı...