| Toplantı No | : 2020/035 |
| Gündem No | : 21 |
| Karar Tarihi | : 12.08.2020 |
| Karar No | : 2020/UH.I-1345 |
BAŞVURU SAHİBİ: Kariyer Zirai İlaçlama Ür. Yem. Hiz. Tem. İnş. Teks. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE: T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü Adana 6. Bölge Satın Alma ve Stok Kontrol Servis Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2020/224669 İhale Kayıt Numaralı “TCDD 6 Bölge Müdürlüğü ve TCDD Taşımacılık A.Ş’nin Adana İli Merkezinde Bulunan İş Yerlerinde Çalışan İşçi ile Kadrolu ve Sözleşmeli Memur Personeline İaşe Yemek Hizmeti Alımı” ihalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME: T.C Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü Adana 6. Bölge Satın Alma Ve Stok Kontrol Servis Müdürlüğü tarafından 04.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “TCDD 6 Bölge Müdürlüğü ve TCDD Taşımacılık A.Ş’nin Adana İli Merkezinde Bulunan İş Yerlerinde Çalışan İşçi ile Kadrolu ve Sözleşmeli Memur Personeline İaşe Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Kariyer Zirai İlaçlama Ür. Yem. Hiz. Tem. İnş. Teks. San. Tic. Ltd .Şti.’nin 06.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.07.2020 tarih ve 32230 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1148 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 1) Yeterlik bilgileri tablosunda şirket ortakları olan Enver Aydın ve Metin Aydın’ın bilgilerin ilişkin beyanda bulunulmadığı, 2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ortaklık oranı bilgilerinin tevsiki için gösterilen Ticaret Sicil Gazetelerinde sağlıklı bilgiye yer verilmediği,
3) Yeterlik bilgileri tablosunda şirket ortakları olarak beyan edilen Enver Aydın ve Metin Aydın’ın T.C. kimlik numarasına Ticaret Sicil Gazetelerinde yer verilmediği, 4)Teminat mektubuna ticaret unvanının, ihale kayıt numarası ve ihale adının yanlış yazıldığı, 5) Gıda üretim belgesi veya işletme kayıt belgesinin geçerli olmadığı, 6) İşletme kayıt belgesinin pasife alındığı, 7) Geçici teminatının % 3’ü karşılamadığı, 8) Geçici teminatının geçerlilik süresi idarece istenenden daha kısa olduğu, 9) Özel sektörden alınan iş deneyim belgesi yeterlik kriterlerini karşılamadığı, 10) Geçici teminatın üzerinde ihalenin adının yanlış yazıldığı ve standart forma uygun olarak düzenlenmediği, 11) Kefalet senedinin standart forma uygun hazırlanmadığı, yetkisiz bir firma tarafından düzenlendiği, 12) Beyan edilen imza sirkülerinin, belgelerin sunuluş şekline aykırı olarak sunulduğu, 13) İş deneyim belgesinin EKAP kayıt numarasını içermediği ve iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kuruluş tarafından düzenlendiği, 14) Bilanço ve eşdeğer belgelerin yeterlik koşullarını sağlamadığı ve mevzuata aykırı düzenlendiği, 15) Bilanço bilgilerinin hatalı hesaplandığı, 16) Aşırı düşük teklif açıklamalarında girdilerin ayrı ayrı açıklanmadığı, taze nane ve taze biberiye için fiyat öngörülmediği, genel giderler kapsamında açıklandığı, 17) Etlerin dana kısa but eti veya dana kısa kol eti olması gerekirken açıklamanın kemiksiz dana eti üzerinden yapıldığı, 18) Yoğurtların tam yağlı ve homojenize olarak 200 gr üzerinden hesaplanmadığı, 19) Malzemeli hesap sunum cetvelinde açıklamanın kaçıncı sayfada yer aldığının yazılmadığı, aysberg, taze bezelye, mısır, kuru soğan, tereyağı, bezelye konserve, havuç ve salatalık ürünleri için öngörülen fiyatlar ile açıklama için kullanılan belgelerdeki fiyatların aynı olmadığı, 20) Yemeklerin yanında verilmesi gereken 500 ml pet su girdisi için, açıklamada kullanılan su miktarının 500 ml olmadığı, 21) Yemeklerde kullanılacak yağların “ayçiçek yağı rafine” ve “zeytinyağı sızma” olması gerekirken niteliği belirsiz yağ kullanılarak açıklama yapıldığı, 22) Barbunya için kuru bakliyat fiyatı yerine yaş sebze fiyatının kullanıldığı, 23) Peynirler için, tam yağlı peynir kullanılarak açıklama yapılmadığı, 24) Niteliği belirsiz un kullanılarak açıklama yapıldığı, 25) Mısır, konserve mısır, bezelye ve konserve bezelye için farklı tanımlama yapıldığı, mısır ve bezelye için yaş sebze türündeki ürünlerin birim fiyatları kullanılarak açıklama yaptığı, 26) Maydanozun “gr” değil “adet” üzerinden hesaplandığı, 27) İrmik için niteliği belirsiz irmik üzerinden açıklama yapıldığı, 28) Kuru sarımsak yerine yaş sarımsak üzerinden açıklama yapıldığı, 29) Makarna için “vitaminli makarna” üzerinden açıklama yapılmadığı, 30) Mantar Ankara için niteliği belirsiz mantar üzerinden açıklama yapıldığı, 31) Muz için niteliği belirsiz muz üzerinde açıklama yapıldığı, 32) Gönen pirinci baldo için sadece baldo pirinç üzerinden açıklama yapıldığı, 33) Malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinin sunulmadığı, 34) Malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde ürünlerin hangi ticaret borsası belirtilmek suretiyle kullanıldığının gösterilmediği, domates, domates salçası, patates, bulgur, pudra şekeri, arpa şehriye ve limon için birim fiyatlarının nereden alındığının sayfa numarası belirtilmek suretiyle gösterilmediği, 35) Kırmızı et, tavuk eti, pirinç, muz, pudra şekeri, un ve yumurta için fiyat teklifi kullanıldığı, 36) Açıklamada ana girdi ve işçilik maliyeti toplamının, toplam teklife oranının 0,80-0,95 aralığında olmadığı gibi herhangi bir oran gösterilmediği, 37) Ana girdi ve işçilik giderleri toplamının öğün için teklif edilen tutardan yüksek olduğu, 38) Yemeklerin yanında verilmesi gereken ekmek miktarının 150 gr’dan az olduğu ve ayrı ayrı hesaplanmadığı, 39) Maliyet/satış tutarı tespit tutanağının usulüne uygun hazırlanmadığı, 40) Maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ekinde meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin bulunmadığı, yevmiye defteri ve envanter defteri bilgilerine yer verilmediği, 41) Ana girdi ve işçilik maliyeti toplamının, toplam teklife oranının, toplam tutar üzerinden hesaplanmadığı, 42) Garson, temizlikçi ve şoför olmak üzere yeterli sayıda personel öngörülmediği ve öngörülen personelin yemek giderlerinin hesaplamaya dahil edilmediği, 43) Açıklamada kullanılan kamu kurum ve kuruluş fiyatlarının ihale ilan ve ihale tarihi arasında bulunmadığı ve ayrıca geçerlilik tarihlerinin de belirtilmediği, 44) Ekmek için açıklamada kullanılan halk ekmek fiyatlarının geçerlilik tarihlerinin belirtilmediği, 45) Açıklamada kullanılan ticaret borsası fiyatlarından en düşük olanlarının kullanıldığı, 46) Kullanılan toptancı hali fiyatlarının, ihale tarihinden 12 ay öncesi veya ihale tarihi sonrasına ait fiyatların kullanıldığı, 47) Ek-O.7 belgelerinin kullanılması durumunda, kullanılmasını öngördüğü mal miktarının yarısı kadar alım yapmış olmasının gerekli olduğu halde bu miktarda alım yapılmadığı, 48) Ek-O.7 belgesinde tarih ve sayı bilgisinin yer almadığı, kaşelenip imzalanmadığı ve faaliyet belgesinin sunulmadığı, 49) Ek-O.7 belgesinde ana girdiler bir bütün olarak ayrıştırılmadan belirtildiği ve maliyetlerin yanlış hesaplandığı, 50) Ana girdi ve işçilik gideri toplamının öğün maliyetinden yüksek olduğu, 51) İşçilere ait giyim giderlerinin yardımcı giderler altında gösterilmediği ve işçilik gideri altında gösterildiği dolayısıyla işçilik giderinin yanlış hesaplandığı, 52) Ana çiğ girdiler için fiyat açıklamasının diğer yöntemler ile yapılması mümkün olmasına rağmen üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin kullanıldığı ve fiyat teklifinin usulüne uygun olarak düzenlenmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1, 2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, şirket ortakları olarak Mehmet Aydın, Enver Aydın ve Metin Aydın’ın, ortaklık oranları ve T.C. kimlik numaraları belirtilmek suretiyle gösterildiği görülmüştür. Metin Aydın’ın aynı zamanda şirket yöneticisi olduğu da ayrıca yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmiştir. Beyan edilen bu bilgilerin tevsiki amacıyla sunulan Ticaret Sicil Gazetelerinin incelenmesi neticesinde, belirtilen kişilerin beyan edildiği gibi isteklinin ortakları ve yöneticisi olduğu anlaşılmaktadır. Ancak, sunulan Ticaret Sicil Gazetelerinde belirtilen kişilerin T.C. kimlik numaralarının “xxxxxxxxxxx” şeklinde gösterilmiştir. Yeterlik bilgileri tablosunda, istekli tarafından beyan edilen bilgilerin tevsiki maksadıyla başkaca bir belge de beyan edilmediğinden, şirket ortaklarının T.C. kimlik numaralarına ulaşılamamıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin 1 ve 2’nci iddialarının yerinde olmadığı buna karşılık 3’üncü iddiasının ise yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır
2) Başvuru sahibinin 4, 7, 8, 10 ve 11’inci iddialarına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 26.3’üncü maddesinde, talep edilen geçici teminat olarak teminat mektubunun kullanılması durumunda, teminat mektubunun geçerlilik tarihinin 01.10.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği yönünde düzenlemeye yer verilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda elektronik ortamda alınmış banka teminat mektubunun beyan edildiği, beyan edilirken geçici teminat mektubu ayırt edici numarasına da yer verildiği görülmüştür.
İdarece gönderilen ve EKAP üzerinden e-GTM işlemleri altında yapılan sorgu neticesinde ulaşılan “Elektronik Geçici Teminat Mektupları Listesi”ne ilişkin belge ve beyan edilen geçici teminat mektubuna ilişkin istekli tarafından sunulan belgenin bir arada değerlendirilmesi neticesinde, İdari Şartname’de istenilen şartların sağlandığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak: İdari Şartname’nin 7.1(ı) maddesinde, “Teklif verecek firmalar; Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerine kayıtlı olması ve İşletme Kayıt Belgesine sahip olması gerekmekte ve yeterlilik bilgileri tablosunda beyan etmek zorundadır.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, Toroslar İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından düzenlenen 02.02.2015 tarih ve TR-33-K-018005 sayılı ve geçerlik tarihi 06.02.2025 olan işletme kayıt belgesinin beyan edildiği ve bu belgenin daha sonra idareye sunulduğu görülmüştür. İşletme kayıt belgesine ilişkin olarak, www.ggbs.tarim.gov.tr web adresi üzerinden yapılan sorguda beyan edilen işletme kayıt belgesine ulaşılmış ve isteklinin kayıtlı işletmeler arasında yer aldığı ayrıca belirtilen belgenin pasife alındığına yönelik herhangi bir belirlemenin de yapılmadığı görülmüştür.
Bu itibarla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde, “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur. (2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir. (3) … (7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin, EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz. (8) Aday veya istekliler tarafından, yedinci fıkradaki koşulları taşıyan katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin belgeler ile Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınan geçici teminat mektubu, sunulmayacak belgeler tablosunda gerekli bilgilere yer verilmesi şartıyla başvuru veya teklif zarfında sunulmaz. Bu durumda, katılım ve yeterlik kriterleri ile geçici teminat mektubuna ilişkin değerlendirme, sunulmayacak belgeler tablosunda yer verilen bilgiler kullanılmak suretiyle EKAP veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden ulaşılan bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Sunulmayacak belgeler tablosunun kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir. (9) Aday ve istekliler yeterliğini sertifikalar ile tevsik edebilir. Sertifikaların ihalelerde kullanım esasları Kurumca belirlenir. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde isteklilerin yeterlik sertifika numarasını belirtmesi ve yeterlik sertifikasının ihale tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur. İhale dokümanında fiyat dışı unsurlar dahil, teklifle birlikte sunulması istenen katılım belgeleri ve yeterlik kriterlerinden, yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için istenen belge ve bilgilerin ihalenin yöntemine uygun olarak beyan edilmesi veya sunulması gerekmektedir.” hükmü yer almaktadır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen imza sirkülerinin tevsiki maksadıyla sunulan imza sirkülerinin, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen noterlik tarafından ve beyan edilen tarih ile yevmiye bilgilerini içerecek şekilde düzenlendiği görülmüştür. Öte yandan imza sirkülerinin belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunulmadığı yönündeki iddianın incelenmesi için idareden söz konusu belgelerin asıllarını istemek gerekmekle birlikte, ihale üzerinde bırakılan isteklinin diğer iddialar nedeniyle değerlendirme dışı bırakılması gerektiğinden, idareye sunulan belgenin istenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir. 5) Başvuru sahibinin 9 ve 13’üncü iddialarına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde, “İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; …İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir…” düzenlemesi; 7.6’ncı maddesinde ise “Teklif verecek firmanın; Kamu Kurum ve Kuruluşlarına veya özel sektöre; Yemek pişirim ve dağıtım işi yapmış olması Benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafında yeterlik bilgileri tablosunda, EKAP’ta kayıtlı olan ve EKAP tarafından 2018/657301-3257635-1-1 sayı verilen iş deneyim belgesinin beyan edildiği, beyan edilen bilgileri içeren Mersin İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne yapılan işe ilişkin olarak düzenlenen iş deneyim belgesinin EKAP üzerinden alınan çıktısının idareye sunulduğu görülmüştür. Başvuru sahibi tarafından sunulan iş deneyim belgesi özel sektöre gerçekleştirilen bir iş karşılığı düzenlenmemiştir. Yeterlik bilgileri tablosunda iş deneyim belgesinin EKAP kayıt numarası beyan edilmiş ve daha sonra idareye sunulan EKAP üzerinden alınan çıktıda da bu numaranın yer aldığı görülmüştür.
Öte yandan yetkili kuruluş tarafından düzenlemediği bahsine ilişkin olarak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde, “(1) İş deneyim belgeleri; Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin 2018/657301 İKN’li ihaleye ilişkin olarak imzalanan sözleşmeye yönelik düzenlendiği belgeden anlaşılmaktadır. EKAP üzerinden yapılan sorguda belirtilen İKN’nin Mersin İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün “Çevik Kuvvet Personeli ve Birlikte Göreve Katılan Diğer Personele Sıcak Yemek veya Kumanya Alımı” işine ilişkin olduğu görüldüğünden, bahis konusu iş deneyim belgesinin, belge düzenlemeye yetkili kuruluş tarafından düzenlendiği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 14 ve 15’inci iddialarına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde, “İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri. a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir. Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir. Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir. Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 2018 yılına ait bilanço bilgilerine yer verildiği görülmüştür. Bu bilgileri tevsiki amacıyla meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanan bilanço bilgileri tablosu ve ekinde yer alan melek mensubunun kaşe ve imzasını taşıyan kurumlar vergisi beyannamesi, ayrıntılı bilanço ve gelir tablosunun idareye sunulduğu tespit edilmiştir. Bu belgelerde yer alan bilgilerin 2018 yılı ile birlikte 2019 yılına da ait olduğu görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde, “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait; a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin, b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur. (2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında; a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini, b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi, sunar. (3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde; a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir), b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir), c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir. (4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü yer almaktadır.
E-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalelerde idarelerce, yeterlik bilgileri tablosunda verilen bilgiler çerçevesinde tekliflerin değerlendirilmesi yapılır ve en avantajlı teklif verdiği tespit edilen isteklilerden beyan edilen bilgilerin tevsiki talep edilir. İhale tarihinin 04.06.2020 olduğu dikkate alındığında, isteklilerce 2019 yılına ait bilanço bilgileri; bu yıla ait bilgilerin, kriterleri sağlamaması durumunda 2018 yılına ait bilanço bilgileri sunulabilmesi mümkündür ancak bu durumda iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığının kontrolü gereklidir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 2018 yılına ait bilanço bilgileri beyan edilmiş ancak 2019 yılına ait herhangi bir bilanço bilgisi beyan edilmemiştir. Bu itibarla, isteklilerce 2019 yılına ait bilanço bilgilerinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmesi ve 2019 yılına ait bilanço bilgilerinin idarece aranan kriterleri sağlamaması durumunda 2019 yılı ile birlikte 2018 yılı bilanço bilgilerinin beyan edilmesi gerekirken, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 2018 yılına ait bilanço bilgilerinin beyan edildiği görüldüğünden, İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde belirtilen yeterlik kriterinin sağlanmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasından 52’nci iddiasına kadar olan aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddialarına ilişkin olarak: Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, “79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir. 79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. 79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler. 79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir. Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. 79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur. 79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur. 79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir. 79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir. 79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur. 79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir. Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir. Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir. İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. 79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir. 79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır” 79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır. Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
9.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir. 79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir. Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir. Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir. 79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır. 79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir. 79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez. 79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir. 79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur. 79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. 79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır. Başvuru konusu ihalede, sınır değer 4.996.925,76 TL olarak hesaplanmış ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif fiyatı sınır değerin altında kaldığından, anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenmiştir. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklama çerçevesinde başvuru sahibinin iddialarına yönelik olarak aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır: İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklama kapsamında, açıklamada izlenen yola ilişkin açıklanarak malzemeli hesap sunum cetvelinin idareye sunulduğu, Hesap sunum cetvelinde ana çiğ girdilerin açıklanmasında Ankara Ticaret Borsası Temmuz, Ağustos ve Eylül 2019 fiyatları, Ankara Hal Müdürlüğü 01.08.2019 – 14.08.2019 tarihleri arası fiyatları, İzmir Ticaret Borsası Ağustos ve Eylül 2019 fiyatları, Gaziantep Ticaret Borsası Eylül 2019 fiyatları ile isteklinin maliyet/satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.7) kullanıldığı; hiçbir girdinin fiyatının, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklanmadığı görülmüştür. Açıklamada kullanılan borsa ve hal fiyatları ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağı da idareye sunulmuştur. Açıklamada kullanılan ticaret borsası fiyatları ile hal fiyatlarının ihale tarihinden önceki son 12 ay içindeki fiyatlara ilişkin olduğu görülmüştür. İstekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, ticaret borsası ve hal fiyatlarında, açıklaması yapılan girdiler için öngörülen en düşük fiyatların değil ortalama fiyatların kullanıldığı tespit edilmiştir. Öte yandan, açıklamada kullanılan maliyet/satış tutarı tespit tutanağının incelenmesinden, tutanağın 2020 yılı 1. geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, Ek-O.7 tutanağında tutanak tarih ve sayısının belirtildiği ayrıca yevmiye ve envanter defterinin tasdik tarihi, sayısı ve tasdik makamı bilgisinin yer aldığı, tutanakta meslek mensubu ve istekliye ait bilgilere ve son sayfasında meslek mensubunun imza ve kaşesine ekinde ise meslek mensubuna ait üzerinde “aslı gibidir” şerhi düşülen faaliyet belgesine yer verildiği görülmüştür. Girdilerin bütün olarak değil ayrı ayrı yazılmak suretiyle maliyetlerinin belirtildiği ve açıklaması yapılan ürünlerin en az yarısı kadar alım yapıldığı iddiasının hangi girdiye yönelik olduğuna ilişkin somut bir belirleme yapılmamıştır. Malzemeli hesap sunum cetvelinde, açıklamada kullanılan fiyatın hangi sayfada yer aldığı belirtilmiştir. Sadece taze biber fiyatı açıklanırken, ilgili sayfa 21 yerine 29 olarak gösterilmiştir. Örnek menüdeki çiğ girdi miktarların ve çiğ girdileri açıklamada kullanılan fiyatların hesaplamalarda doğru olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Açıklamada ana girdi ve işçilik maliyeti toplamının, toplam teklife oranının 0,80-0,95 aralığında 0,93 olarak belirtildiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin ana girdilerine yönelik iddialarına ilişkin olarak; İstekli tarafından “dana eti kemiksiz” için dana kuşbaşı üzerinden açıklama yapıldığı, yoğurtların tam yağlı ve homojenize olarak 200 gr üzerinden hesaplandığı, aysberg, taze bezelye, mısır, kuru soğan, tereyağı, bezelye konserve, havuç ve salatalık ürünleri için öngörülen fiyatlar ile açıklama için kullanılan belgelerdeki fiyatların aynı olduğu, yemeklerin yanında verilmesi gereken 500 ml pet su girdisi için, 500 ml pet su üzerinden açıklama yapıldığı, kullanılacak sıvı yağların idarece öngörüldüğü şekliyle “ayçiçek yağı rafine” ve “zeytinyağı sızma” üzerinden açıklandığı, barbunya için kuru bakliyat fiyatının kullanıldığı, peynirler için tam yağlı peynir kullanılarak açıklama yapıldığı, un için 1. Sınıf lüx un üzerinden açıklama yapıldığı, mısır, konserve mısır ve konserve bezelye için maliyet/satış tespit tutanağı ile bezelye için ise Ankara Ticaret Borsası ortalama fiyatları kullanılmak suretiyle hesaplama ve açıklama yapıldığı, maydanoz için açıklama yapılırken “adet” değil “kg” üzerinden hesaplama yapıldığı, yaş sarımsak üzerinden açıklama yapılmadığı, irmik için idarece talep edilen şartlara uygun olduğu taahhüt edilerek maliyet/satış tespit tutanağı ile açıklama yapıldığı, makarna için “vitaminli makarna” üzerinden açıklama yapıldığı, mantar Ankara için idarece talep edilen şartlara uygun olduğu taahhüt edilerek maliyet/satış tespit tutanağı ile açıklama yapıldığı, muz için idarece talep edilen şartlara uygun olduğu taahhüt edilerek maliyet/satış tespit tutanağı ile açıklama yapıldığı, gönen pirinci baldo için Ankara Ticaret Borsası fiyatları kullanılmak suretiyle idarece istendiği şekliyle açıklama yapıldığı, niteliği belirsiz mantar üzerinden açıklama yapılmadığı, malzemeli hesap sunum cetvelinde domates, domates salçası, patates, bulgur, pudra şekeri, arpa şehriye ve limon için birim fiyatlarının nereden alındığının sayfa numarası belirtilmek suretiyle gösterildiği, ana girdi ve işçilik giderleri toplamının öğün için teklif edilen tutardan yüksek olmadığı (teklif edilen tutar öğün başına 13.79 TL; ana girdi ve işçilik toplamı ise 12,82447 TL’dir), yemeklerin yanında verilmesi gereken ekmek miktarı 150 gr (3×50 gr.) olarak 10 gün için toplam 30 adet 50 gr. üzerinden hesaplandığı ve maliyet/satış tespit tutanağıyla açıklama yapıldığı görülmüştür. Ayrıca, hizmetin yerine getirilmesine ilişkin olarak Teknik Şartname’nin 21’inci maddesinde idarenin mutfağında imal edilecek yemeklerin idarenin belirlediği 5 farklı yemek salonunda sunulacağı; 2.2’nci maddesinde ise, “idarece YÜKLENİCİ yapılacak olan Yemek işinin İDARE’nin tesislerinde; Gıda Mühendisinin gözetimi altında; 1 Aşçı ve yeteri sayıda çalışan personeli ile TCDD Mutfağında yemek pişirilecektir. Sözleşmenin 2.1 maddesindeki tabloda belirtilen yemek salonlarında yemek dağıtım işi Yüklenici tarafından yapılacak ve dağıtım sonrası yemekhanelerin genel temizliğini yine Yüklenici tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır. Bu düzenlemeden yüklenici tarafından 1 aşçı ve 1 gıda mühendisi ve yeteri kadar personel çalıştırılmasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi organizasyon yapısı çerçevesinde toplam 9 personel çalıştırılması öngörülmüştür. Dolayısıyla isteklinin teklifinin teknik şartnameye uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, çalıştırılacak personel kıyafetlerine yönelik olarak ihale dokümanında herhangi bir düzenleme yapılmadığı dikkate alındığında, isteklilerce giyim gideri öngörülmesine gerek bulunmamaktadır. Öte yandan, Teknik Şartname’nin 13.16’ncı maddesinde yer alan “İaşe merkezinde çalışanlar günlük çıkartılan yemekten yararlandırılacaktır. Pişirilen yemek adedi sayısına çalışanlar dahil edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır. Teknik Şartname’nin 2.1’inci maddesinde, yemek dağıtımı yapılacak işyerleri ve günlük yemek sayısı aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:
Yine Teknik Şartname’nin 3.1’inci maddesinde, “Cumartesi, Pazar ve Resmi tatil günlerinde Yemek çıkartılmayacaktır. Sadece Hafta içi 5 gün yemek verilecektir. Yemek saatleri 2.1 maddedeki tabloda belirtilen saatler arasında olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır. Yüklenici tarafından çalıştırılacak personelin tam zamanlı veya kısmi zamanlı olarak çalıştırılmasına yönelik olarak idarece bir belirleme yapılmamış, bu hususun takdiri isteklilere bırakılmıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, www.ihale.gov.tr adresinde yer alan işçilik hesaplama modülü kullanılmak suretiyle tam zamanlı çalışma üzerinde işçilik gideri hesaplanmış ancak giderler arasında yemek giderine yer verilmemiştir. Bununla birlikte istekli tarafından teklif fiyatı hesaplanırken, toplam öğün miktarına çalıştıracağı personelin öğün miktarının eklenmediği de görülmüştür. Bu itibarla, başvuru sahibinin 42’nci iddiasının kısmen yerinde olduğu, bunun dışında kalan aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddiaların ise yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Nesli Yemekçilik Gıda Tem. Turz. İnş. Tic. Ltd. Şti. ticaret unvanlı isteklinin değerlendirme dışı bırakılarak tekliflerin değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere, Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,Oybirliği ile karar verildi. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||