İhale Usullerine göre İhaleye Fesat Karıştırma Suçları

Mal Alım İhalelerinde İhaleye Fesat Karıştırma

KİK m. 2 gereğince, mal alımına ilişkin ihaleler bu Kanun hükümlerine tabidir. Kanunda “mal” kavramının sınırları belirlenmiştir. KİK m. 4’e göre, mal “Satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları” ifade etmektedir. Bu alımlarda uygulayıcılara yol
göstermek için “Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği” oluşturulmuştur.

Devlet ihale kanunun’da ise mal kavramı tanımlanmamış, buna karşın satım faaliyetlerinin kapsamı belirlenmiştir. DİK m. 4 hükmüne
göre, satım faaliyetleri “Taşınır ve taşınmaz mallar ile her türlü ihtiyaç maddeleri, hizmet ve hakların satımını” ifade etmektedir.

Bu bağlamda, devlete gelir sağlamak üzere gerçekleştirilen taşınır/taşınmaz mal satımları ile her türlü ihtiyaç maddesinin ya da hakkın satışına yönelik faaliyetler, DİK hükümlerine göre icra edilmektedir.

Hizmet Alım/Satım İhaleleri

KİK m. 2 gereğince, hizmet alımlarına ilişkin ihaleler, bu Kanun hükümlerine göre yürütülür. KİK m. 4’te, “bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme” gibi faaliyetler sayılarak, hizmet alımına konu olabilecek faaliyetler örneklendirilmiştir. Kanunda hizmet kavramının sınırları mutlak şekilde ortaya konulmamıştır. Anılan hükümde örnekleme yoluna gidildiğinden, idarenin takdirine bağlı olarak benzer nitelikli başkaca faaliyetlerin de bu kapsama dahil edilmesi mümkündür

Söz konusu alımlarda uygulayıcılara yol göstermek için “Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği” oluşturulmuştur.392 DİK m. 4 hükmünde de, öncelikle hizmet kavramına dahil olmayan faaliyetler sayılmış, ardından bu kavrama karşılık gelen faaliyetler
örneklendirilmiştir. Bu bağlamda, devlete gelir sağlamak üzere gerçekleştirilen hizmet satımları,
DİK hükümlerine göre yürütülmektedir.

Yapım İşi İhaleleri

KİK m. 2 gereğince, yapım faaliyetlerine ilişkin ihaleler bu kanun hükümlere göre icra edilir. KİK m. 4 hükmünde, “bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman” gibi faaliyetler sayılarak, yapım işlerine konu olabilecek faaliyetler örneklendirilmiştir. İfade etmek gerekir ki, KİK’te yapım faaliyetleri bakımından da mutlak bir sınırlama söz konusu değildir. Bu kapsama dahil edilebilecek faaliyetlerde uygulayıcılara yol göstermek üzere “Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği” oluşturulmuştur.

Kiralama İşleri ihaleleri

DİK m. 4’e göre kira, “Taşınır ve taşınmaz malların ve hakların kiralanmasını veya kiraya verilmesini” ifade etmektedir. KİK m. 4 hükmünde ise “taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanması” hizmet kavramına dahil edilmiştir. KİK ile birlikte DİK uygulaması, devlete gelir sağlayan faaliyetler ile sınırlandırılmıştır.

Bu nedenle, idarece gerçekleştirilen ve kamu harcamasına yol açan kiralama faaliyetleri KİK çerçevesinde icra edilir. İdare bünyesinde bulunan ihtiyaç fazlası malların, devlete gelir sağlamak üzere kiraya verilmesi ise DİK çerçevesinde gerçekleştirilir.