ihalelerde rekabete ve dürüstlüğe aykırı hareketler neticesinde toplumdaki tüm bireylerin menfaati zarara uğratılmış olmaktadır.
Kanuni tanımdaki hareketlerin gerçekleştirilmesi ile doğrudan doğruya belirli kişilere ait menfaatlerin zarara uğratılması halinde, ilgili kişilerin de TCK m. 235’in mağduru konumuna getirildiği kabul edilmelidir.
Yargıtay incelemesine konu olan uyuşmazlıklarda ise bu kişilerin “suçtan zarar gören” olarak nitelendirilmeleri gerektiği, aksi halde fail hakkında hükmolunacak ceza miktarının “ölçülülük ilkesine aykırı” olabileceği kabul edilir.
“5237 Sayılı TCK’nin 235. maddesinde düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçu ile korunan hukuki yarar ve bu bağlamda suçun topluma karşı suçlar bölümünde düzenlenmesi karşısında, bu suçun mağdurunun toplumu oluşturan bireylerin tamamı, diğer bir ifadeyle kamu olduğu, eylemin belirli bir kişinin zararına olarak işlenmesi halinde bu kişinin mağdur değil, suçtan zarar gören olacağının kabulü gerektiği, aksinin kabulü halinde, somut olayda olduğu gibi hükmolunacak sonuç ceza miktarları göz önünde bulundurulduğunda,
5237 Sayılı TCK’nin “Adalet ve kanun önünde eşitlik ilkesi” başlıklı 3. maddesinin gerekçesinde “Suç işlenmesiyle bozulan toplum düzeninde adaletin sağlanması için suç işleyen kimseye uygulanacak ceza hukuku yaptırımlarının haklı ve ölçülü olması gerekir. Çünkü ancak haklı ve suçun ağırlığıyla orantılı bir yaptırım ile suç işleyen kişinin bu fiilinden pişmanlık duyması sağlanabilir ve yeniden topluma kazandırılması söz konusu olabilir” şeklinde açıklanmış olan ölçülülük ilkesine aykırı davranılmış olunacağı gözetildiğinde…”
Emsal kararlar
Yargıtay 5.C.D, E: 2018/2240, K: 2021/6771, T: 16.12.2021
Yargıtay 5.C.D, E: 2019/8345, K: 2021/106, T:14.01.2021
Yargıtay 5. C.D, E: 2018/4332, K: 2020/9885, T:04.03.2020
Yargıtay 5.C.D, E: 2018/3713, K: 2018/3209, T:26.04.2018
TCK’da mağduru olmayan suç bulunmamaktadır.543 Diğer taraftan, sadece bireyler hak süjesi olabildiğinden, ceza hukuku bağlamında mağdur gerçek kişileri ifade etmektedir.
Devletin ya da tüzel kişilerin, mağdur olarak kabulü mümkün değildir.545 Bu kabule bağlı olarak da, TCK m. 235’te öngörülen hareketler neticesinde bir tüzel kişinin zarara uğratılması halinde, ilgili tüzel kişiliğin “suçtan zarar gören” olarak değerlendirilmesi gerekir.
Yargıtay özel dairesi tarafından ele alınan bir uyuşmazlıkta ise “3628 Sayılı Kanun’un 18. maddesine göre Hazine ve ilgili kurumların bu suçun mağduru ve suçtan zarar göreni olduğu” belirtilmiştir.
Yargıtay 6.C.D, E: 2018/3494, K: 2018/6304, T: 18.10.2018,
Yargıtay 5.C.D, E: 2020/10845, K: 2011/2262, T: 25.03.2011
Yargıtay 5.C.D, E: 2010/10859, K:2011/1753, T: 04.03.2011