Mahkeme kararı ile kamu ihalelerinden yasaklama 4734 sayılı Kanun’un “İsteklilerin Ceza Sorumluluğu” başlıklı 59. maddesinde düzenlenmiştir.
Kanun, taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi ceza sorumluluğunun bulunduğunu düzenlemekte ve bir ayrım yapmamaktadır.
Buna göre 17. maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Hükmolunacak cezanın yanı sıra, idarece 58. maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar 2886 sayılı Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 58. maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.
Burada kişi hakkında herhangi bir idare tarafından yasaklama işlemi tesis edilmemekte olup bir yargılama söz konusudur
Mahkeme kararıyla verilen yasaklama kararı idari yasaklama kararından uzun süreli olabilmektedir zira idari yasaklamada iki yıla kadar kamu ihalelerinden yasaklama kararı verilebilmekteyken mahkeme kararı ile verilen yasaklama kararında bu süre üç yıla kadar takdir edilebilmektedir.
Ayrıca yine kanun gereği kişi hakkında idari yasaklama kararının da bulunması halinde bu yasaklamaya ilişkin sürenin bitiminden başlamak üzere mahkemece verilen yasaklama kararının ifasına başlanacaktır.
Yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve 58. maddenin ikinci fıkrasında sayılanlar yargılama sonuna kadar kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamayacaklardır
İhaleye katılamayacak olan ortak veya ortaklıkların durumu belirlenirken ise davanın açıldığı tarih itibariyle tespit yapılacaktır
yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve 58. maddenin ikinci fıkrasında sayılanlar yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamazlar” kuralına yer verilmiştir.
4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmeden Önceki Yasak Fiil veya Davranışlar Nedeniyle Fesih” başlıklı 21. maddesinde; yüklenicinin, ihale sürecinde Kamu İhale Kanunu’na göre yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi hâlinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilerek, sözleşmenin feshedileceği belirtilmiştir.
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “Kamu Davasının Açılması” başlıklı bölümünde yer alan 170. maddesinde “Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir. Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.” hükmüne yer verilmiştir.