anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin %10 fazlası ve bunu aşan kısım ile ilgili ayırım yapılmayarak, (ilave yapılan işin %10’luk kısmının sözleşme fiyatlarıyla, artan kısmın bedelinin de yapıldığı yer ve zamandaki serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplanması gerekirken) artan işin tamamı yüklenicinin teklif fiyatı, bayındırlık birim fiyatları ve kısmen de piyasa rayicine göre belirlenmiştir Alınan rapor ve ek raporlar bozma ilâmına uygun şekilde düzenlenmediğinden mahkemece yeniden ek rapor alınıp bozma ilâmı gereğince hesaplama yaptırılması gerekirken açıklanan yönteme aykırı düzenlenmiş bu raporlara itibar edilerek yazılı miktarda kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır Yerel mahkeme kararının harçtan muaf olan davalıya yükletilen harç ile birlikte bu yönden de bozulması gerekirken sadece harç yönünden düzeltilerek onama kararı verildiği bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından karar düzeltme talebi kabul edilerek kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

mahkemece götürü bedelli işte ilk %10 fazla iş bedelinin sözleşme fiyatlarıyla ve uygulama yılı fiyat farkı gözetilerek hesaplanması doğru ise de %10 fazlası işin bedelinin yapıldıkları yıl mahalli piyasa rayiçleri ile KDV ve yüklenici kârı ayrıca eklenmeden hesaplanması gerekirken birim fiyatlardan hareket edilerek piyasa fiyatı hesaplanması doğru olmamıştır HMK maddesi uyarınca gerçeğin ortaya çıkması için mahkemece yeniden oluşturulacak konusunda uzman bilirkişi kurulundan rapor alınarak dava sonuçlandırılmalıdır Mahkemece bozmaya uyulmuş ise de bozma gereği yerine getirilmemiştir Oysa bozmaya uyulmakla karşı taraf lehine usule ilişkin kazanılmış hak doğar Açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir
Devamı...

mahkemece tarafların imzaladığı götürü bedelli sözleşmenin eki Genel Şartname maddeleri uyarınca %10’a kadar iş artışı kapsamında kalan işlerin bedelinin sözleşme fiyatlarıyla hesaplanıp, ödenmesi gerektiğinden davacının, davalı iş sahibi idarenin kontrol mühendisleri ile birlikte imzaladığı mukayeseli keşif artış tutanağına dayanarak talep ettiği * TL ilave iş bedeli tutarı da %10’luk keşif artışı içinde kaldığından davanın istem gibi tam kabulüne karar verilmesi gerekirken %10 keşif artışı dahilindeki dava konusu işlerin bedelini serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplayan bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış Açıklanan nedenlerle verilen kararın bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

ihale konusu eksik işler giderim bedeli talep edilmiş isede bilirkişilerce tespit edilen ve mahkemece bedeline hükmedilen bir kısım eksik işlerin sözleşme kapsamında olmadığı davalı alt yüklenici tarafından savunulmuş olup davalının bu savunması üzerinde durulmamıştır Taraflar arasındaki taşeronluk sözleşmesi götürü bedelli sözleşme olup hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen yönteme uygun bir hesaplama yapılmadığı gibi eksik işler bedelinin malzeme işçilik KDV dahil *TL olduğu ve bu tutarın eksik bırakılan işlere ilişkin olduğu ve fiyatların piyasada rayiçlerine uygun olduğu belirtilmek suretiyle düzenlenen raporun hükme esas alınması da mümkün değildir
Devamı...

anahtar teslimi götürü bedel esasıyla ihale sözleşmesinde işin bitiş tarihinin * olarak kararlaştırıldığı Müdürlüğün Süre Uzatım Komisyonunun kararıyla 4 gün süre uzatımı verilerek işin bitiş tarihinin *olarak belirlendiği verilen ek sürede işin tamamlanarak *tarihinden itibar edilmek üzere geçici kabulün yapıldığı ve geçici kabul tutanağının onaylandığı işle ilgili 2 adet ara hakediş düzenlendiği kesin hakediş düzenlenmediği hk
Devamı...

anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin %10 kadar olan işlerin süre hariç sözleşme ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği Bu hükümlere göre sözleşme dışı iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne miktar iş artışına yol açtığının belirlenmesi ve %110 kapsamında kalan işlerin bedelinin sözleşme fiyatlarıyla artış oranı götürü bedele oranlanarak %110 aşan işlerin bedelininde işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekir
Devamı...

ihalenin götürü bedelli işlerde sözleşme kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla yaptırılacağı hükmü bulunmaktadır Bu nedenle sözleşme dışı imalâtlar yönünden inceleme yapılırken sözleşmenin ilgili hükümleri ile şartname hükümlerinin dikkate alınması zorunludur. Yapılacak incelemede %10’u aşan imalâtın tespiti halinde ise bedelinin sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan TBK maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle belirlenmesi gerekir
Devamı...

sözleşme maddesinde kararlaştırılan ifaya ekli ceza olup *maddesinde yapılan işin bedeli her ay düzenlenecek taşeron hakedişlere göre ödeneceği kararlaştırılmış olmasına rağmen davalı yüklenici tarafından sadece *TL avans ödemesi yapıldığı yüklenicinin düzenlediği * TL KDV miktarlı ara hakedişi ödememiş olduğu ve bu halde aşamalı ödemesi kararlaştırılan iş bedelini alamayan taşeronun işe devam etmesi beklenemeyeceği gibi davalı yüklenici tarafından sözleşme eylemli feshedilip başka bir taşeronla işin tamamlanması için sözleşme yapılması nedeniyle ve sözleşmede aksi kararlaştırılmadığından fesih halinde müspet zarar kapsamında ifaya ekli cezai şartın istenemeyeceğinin anlaşılmasına götürü bedelli işlerde hakedilen imalât bedelinin fiziki oran yöntemine göre saptanması gerektiğinden mahkemece buna göre hesaplama yapan ikinci bilirkişi kurulu raporunun hükme esas alınmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ile davalı yüklenicinin yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün
Devamı...

götürü bedelli eser sözleşmelerinde gerçekleştirilen imalâta göre yüklenicinin hak ettiği iş bedeli; ödenmeyen iş bedeli ya da iş sahibinin fazla ödemesi olup olmadığı ve miktarının, gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranın tespiti ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hakedilen iş bedelinin hesaplanarak, kanıtlanan ödemeler düşülmek suretiyle belirleneceği kabul edilmektedir Davacı tarafça eksik işler giderim bedeli talep edilmiş ise de, bilirkişilerce tespit edilen ve mahkemece bedeline hükmedilen bir kısım eksik işlerin sözleşme kapsamında olmadığı davalı alt yüklenici tarafından savunulmuş olup, davalının bu savunması üzerinde durulmamıştır Taraflar arasındaki taşeronluk sözleşmesi götürü bedelli sözleşme olup, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen yönteme uygun bir hesaplama yapılmadığı gibi, “eksik işler bedelinin malzeme+işçilik+KDV dahil olduğu ve tutarın eksik bırakılan işlere ilişkin olduğu ve fiyatların piyasada rayiçlerine uygun olduğu” belirtilmek suretiyle düzenlenen raporun hükme esas alınması da mümkün değildir Bu durumda mahkemece, asıl işe dair sözleşmenin tüm ekleri, tüm ihale işlem dosyası ile yazışmalar, sözleşme eki şartnameler, faturalar ve hakediş raporlarının tasdikli suretleri dava dışı iş sahibinden getirtilip, taraflar arasındaki taşeronluk sözleşmesinin götürü bedelli olduğu gözetilmek suretiyle yeniden oluşturulacak konusunda uzman bilirkişi kurulundan, yukarıda açıklanan ve Dairemiz uygulamalarına göre fiziki oran yöntemi olarak adlandırılan yönteme uygun şekilde, ayrıca eksik işlerin sözleşme kapsamında kalıp kalmadığı, giderim bedeli ile tarafların itirazları da göz önünde tutulmak suretiyle, cezai şart ve varsa davacının fazla ödeme iddiaları ile ilgili rapor alınıp değerlendirilerek sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır
Devamı...

ihale sözleşme öncesi düzenlenen zemin etüt raporlarının inşaat sırasında ortaya çıkan zemine uygun olmaması sebebiyle meydana gelen bedel farkının tahsili istemi,eser sözleşmesinde bedel götürü olarak belirlenmişse yüklenici, eseri o bedelle meydana getirmekle yükümlüdür Eser, öngörülenden fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici, belirlenen bedelin artırılmasını isteyemez Ancak, başlangıçta öngörülemeyen veya öngörülebilip de taraflarca göz önünde tutulmayan durumlar, taraflarca belirlenen götürü bedel ile eserin yapılmasına engel olur veya son derece güçleştirirse yüklenici, hakimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bunun mümkün olmadığı veya karşı taraftan beklenemediği takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir
Devamı...

Taraflar arasındaki sözleşme bedel karşılığı inşaat sözleşmesi olup yapılacak imalâtın bedeli * TL olarak kararlaştırılmış Davacı menfi zarar kapsamında sözleşmenin feshinde kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın imalât bedelini talep edebilir Sözleşmede bedel götürü olarak belirlendiğinden yapılan imalâtın bedelinin de davacının yaptığı imalâtların oranının belirlenip bulunacak oranın sözleşme fiyatlarına oranlanmak suretiyle bulunması, ödemelerin mahsubu ile bulunacak sonuca göre belirlenmelidir. Mahkemece yargılamada alınan bilirkişi raporlarında ise yapılan imalâtların oranları arasında çelişki bulunduğu gibi belirlenen bedel arasında da çelişki olduğundan mahkemece yeni bir bilirkişi kurulu oluşturularak gerekirse mahallinde keşif yapılarak işe ait projeler de getirilerek tespit dosyasında yapıldığı belirlenen imalatlar da dikkate alınarak davacının sözleşme kapsamında yaptığı imalâtın oranının belirlenip bulunacak oranın sözleşme bedeline oranlanarak sözleşme kapsamındaki imalâtlardan alacağının belirlenmesi, ödemelerin mahsubu ile sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, bu nedenle taraflar yararına bozulması gerektiği hk
Devamı...

yapım sözleşmesi götürü bedel anahtar teslim esasıyla yapıldığından ve hakedişler pursantaj esası ile ödendiğinden bilirkişilerce hesaplama yapılırken sözleşme konusu işte % kaç oranında keşif artışı yapıldığının net olarak belirlenmesi ve artışın %10’luk kısmı sözleşme kapsamında kalacağından bu kısma ilişkin hesaplamanın sözleşme fiyatları ile %10’u aşan kısmın ise sözleşme fiyatlarını geçmemek üzere işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçleri ile hesaplanması
Devamı...

iş bedeli götürü olarak kararlaştırılmış ise yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecburdur Yapılacak şey tahmin edilen miktardan fazla emek ve masraf gerektirse bile müteahhit bedelin arttırılmasını isteyemez Bilirkişilerce sözleşme bedelinin götürü olarak kararlaştırıldığı gözardı edilerek hesaplamanın sözleşmenin feshedildiği 2005 yılının birim fiyatlarına göre hesaplama yapılması ve götürü bedelin üzerinde bir alacak çıkarılması doğru olmamıştır Götürü bedelli işlerde yüklenicinin hak ettiği imalatın bedeli, yapılan işlerin sözleşme konusu tüm işlere oranı belirlenip, sözleşme bedeline uygulanmak suretiyle hesaplanır bilirkişilerce çıkartılacak tasfiye kesin hesabında davacı yüklenicinin fesih tarihine kadar yaptığı işlerin bedeli, o tarihe kadar yaptığı işlerin fiziki seviyesinin sözleşmede kararlaştırılan götürü bedele oranlanması suretiyle hesaplanmalı, bulunan bedelden hakedişlerle yapılan ödeme mahsup edilerek kalana hükmedilmelidir
Devamı...

yapım sözleşmesi götürü bedel anahtar teslim esasıyla yapıldığından ve hakedişler pursantaj esası ile ödendiğinden bilirkişilerce hesaplama yapılırken sözleşme konusu işte % kaç oranında keşif artışı yapıldığının net olarak belirlenmesi ve artışın %10’luk kısmı sözleşme kapsamında kalacağından bu kısma ilişkin hesaplamanın sözleşme fiyatları ile %10’u aşan kısmın ise sözleşme fiyatlarını geçmemek üzere işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçleri ile hesaplanması gerekir
Devamı...

anahtar teslimi götürü bedel sözleşme üzerinden gerçekleştirilmesi nedeniyle hakedişlerin sadece iş gruplarına göre pursantaj yüzdeleri üzerinden düzenlenmiş olması; iş kalemlerinin mahiyeti, miktarı, fiyatı ve tutarları hakkında hiçbir bilginin yer almamış
Devamı...

ihale konusu işe ait imalatlar için götürü bedel ihale kapsamında bulunmadığı gerekçesiyle iş artışı kapsamında ödeme yapılması sonucu oluşan ve ayrıntısı aşağıda gösterilen *TL kamu zararının Harcama Yetkilisi Gerçekleştirme Görevlisi Hakedişi Onaylayan ve Hakedişi Düzenleyenlere müştereken ve müteselsilen işleyecek faizleri ile temyiz yolu açık olmak üzere ödettirilmesi hk
Devamı...

anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan bir iş kapsamında yapılması öngörülen bir imalatın, ihale dokümanlarından olan uygulama projesinde, mahal listesinde, teknik şartnamesinde ayrı ayrı ve birbiriyle çelişmeden, detayları ve yapım şartlarıyla birlikte açık olarak yer alması istenilen bir husus olup, bir imalata özellikle sözleşme eki uygulama projesinde detaylarıyla yer verilmiş olması, o imalatın sözleşme kapsamında olduğunun kabulünü gerekli kılmaktadır
Devamı...

ihalede ortak girişimine anahtar teslim götürü bedel olarak ihale edilen Belediye hizmet binası yapım işinde şartname, sözleşme ve ihale dokümanına aykırı işlem yapılması suretiyle kamu zararına sebebiyet verilmesi iddiası
Devamı...

sözleşme bedeline beton da dahildir ve taşeron tarafından temini kararlaştırılmış olması Bu kararlaştırılmaya rağmen bir kısım betonun davalı yüklenici tarafından temin edilerek taşerona verildiği de uyuşmazlık konusu olmayıp Davalı yüklenici bir kısım betonun davacının nakit sıkıntısı nedeniyle kendisi tarafından temin edilerek davacıya verildiğini bu sebeple iş bedelinden mahsubu gerektiğini savunmuş olsada Her ne kadar taraflarca * tarihli celsede ödemeler konusunda mutabakatlar alınmış ise de davalının temin ettiği ve davacının da karşı çıkmadığı beton bedelinin dahil olup olmadığı açıklattırılmamış Bu durumda mahkemece yapılacak iş bu hususun taraf vekillerine açıklattırması suretiyle beton bedeli ödeme tutarına katılmış ise, şimdiki gibi davayı kabul etmek, ödeme tutarından ayrıca davacı namına beton bedeli olarak 3. şahıslara (satıcılara) ödenmiş olduğu anlaşıldığı taktirde yapılan iş bedelinden mahsubuyla sonucuna göre hüküm kurulmasından ibarettir. Eksik inceleme ile verilen karar doğru olmayıp hükmün bozulması hk
Devamı...

mahkemece, uyuşmazlık konusunda uzman ve deneyimli olan inşaat, makina ve elektrik mühendislerinden oluşturulacak yeni bir bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak kesin metrajlar ile işin yüzde kaçlık iş artışı ile tamamlandığı belirlenmeli, varsa olur verilen iş artışı dışında yapılan fazla imalâtlar da kesin hesaba dahil edilmek, fiyat farkları sözleşme hükümlerine göre doğru katsayılarla hesaplanmak, yasal kesintiler ve mahsuplar da dikkate alınmak suretiyle işin kesin hesabı çıkarılmalı ve sonucuna uygun hüküm verilmelidir. Mahkemece, denetime elverişli inceleme ve hesaplama içermeyen, davalının itirazlarını da karşılamayan eksik ve yetersiz raporlara dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

götürü bedel kabul edildikten sonra yüklenici işveren hissesine düşen bağımsız bölümlerdeki eksik işler için ayrıca ek sözleşme düzenleneceği ifade edilmiştir Buna göre, dava dışı arsa sahiplerine teslimi gereken villa haricinde kalan diğer imalatlar bakımından yapılacak ödemelerde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin * maddeleri uyarınca birim fiyat esasının uygulanacağı kuşkusuzdur
Devamı...

İlköğretim Okulu’nun onarım işlerinin ihalesini aldığını idare ile teklif birim fiyatlı sözleşmeler imzalandığını, işlerin kontrolü ve kabulünü yapan …’nün talebi üzerine sözleşme dışı fazla işlerin yapıldığını, sözleşmelerin teklif birim fiyatlı yapılmasına rağmen hakedişlerin götürü bedel üzerinden tanzim edildiğini belirterek alacağının tahsilini istemiş, davalı … Bakanlığı ise ihale işleminin … Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği’nce yapıldığını Bakanlığın hiçbir görevi ve sorumluluğunun olmadığını, … tarafından ihale edilen işlere ilişkin kontrollük ve kabul işlemlerini yürütmek üzere görevlendirilen ve teknik personelce oluşturulan raporda fazla iş yaptırılmadığının anlaşıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir
Devamı...

Sözleşme anahtar teslimi götürü bedel esasıyla imzalanmıştır. Sözleşmenin 8.2.1. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşme eki olarak kabul edilmiştir. Gerek sözleşmenin 28. maddesinde, gerekse sözleşmenin eki sayılan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nde sözleşme kapsamında yatırılabilecek ilave işlerin nasıl hesaplanması gerektiği düzenlenmiş olduğundan hesaplamaların buna göre yapılması zorunludur. Sözleşme eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21 ve 22. maddelerinde ise anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin %10’una kadar olan işlerin süre hariç sözleşme ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği öngörülmüştür. Bu hükümlere göre sözleşme dışı iş yapılması halinde öncelikle bu işlerin ne miktar iş artışına yol açtığının belirlenmesi ve %110 kapsamında kalan işlerin bedelinin sözleşme fiyatlarıyla (artış oranı götürü bedele oranlanarak) %110’u aşan işlerin bedelinin de sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddeleri uyarınca işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçleriyle hesaplanması gerekir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ndeki bu düzenlemeler 6100 sayılı HMK’nın 193. maddesi (1086 sayılı HUMK m. 287) uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, mahkemece re’sen gözetilmelidir
Devamı...

Götürü bedel kararlaştırılan işlerde yüklenicinin gerçekleştirdiği imalât nedeniyle hak ettiği bedel ya da iş sahibinin fazla ödemesi bulunup bulunmadığının gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak ve yapılan ödeme düşülmek suretiyle hesaplanacağı Dairemiz uygulamalarında kabul edilmektedir
Devamı...

sözleşmeyle davalı şirketin ikmâl inşaatını anahtar teslimi götürü bedel esasıyla* TL + KDV'ye üstlendiği; sözleşmede işin bitiş tarihinin* olarak kararlaştırıldığı; * ili Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü Süre Uzatım Komisyonu'nun *tarihli kararıyla* tarihinden itibaren 4 gün süre uzatımı verilerek işin bitiş tarihinin * olarak belirlendiği; verilen ek sürede işin tamamlanarak *tarihinden itibar edilmek üzere geçici kabulün yapıldığı ve geçici kabul tutanağının * tarihinde onaylandığı; işle ilgili 2 adet ara hakediş düzenlendiği, kesin hakediş düzenlenmediği anlaşılmaktadır
Devamı...

sözleşmenin düzenlenmesinden sonra değişik tarihli sözleşmelerin düzenlendiği anlaşılmakta olup davacı yeni sözleşmelerin aslında yeni sözleşme olmadığını, ilk sözleşmenin hata ve hile ile içeriklerinin değiştirildiğini iddia etmiş, davalı da ilk sözleşmenin * tarihli sözleşme iken sonradan bu sözleşmede değişik tarihlerde detaylandırma, değişiklikler yapıldığını iddia etmiş, yargılama sırasında taraflar arasında değişiklik metinleri konusunda uzlaşma sağlanamamıştır. Bu durumda incelemenin her iki tarafın anlaştığı ilk sözleşme olan *tarihli ilk sözleşmeye göre yapılması gerekmektedir. Bu sözleşmede imalât bedeli * TL anahtar teslimi götürü bedel olarak kararlaştırılmıştır. Sözleşmedeki bedel, sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte olan BK'nın *maddesinde tanımlanan götürü bedeldir. Götürü bedelli işlerde, yüklenicinin hak ettiği iş bedelinin saptanması yada iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranının tespiti, bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hak edilen bedelin saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerekmektedir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamalar açıklanan ilkeye uygun olmadığından yapılması gereken iş hükme esas alınan bilirkişilerden açıklanan ilkeye uygun olarak hesaplama yapılmak üzere ek rapor alınıp ihtilâfsız ödeme olan * TL'nın mahsubu ile sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir
Devamı...

Dava, ayıp ve eksik işler bedelinin tahsili talebine ilişkin olup; mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince süresinde ve usulünce istinaf edilmiştir. Davacı iş sahibi …vekili, davalı taraf ile ihale sonucu imzalanan aynı tarihli 3 adet anahtar teslimi götürü bedel inşaat sözleşmesi kapsamında yapılan işle ilgili geçici ve kesin kabullerinin yapıldığını ancak sonrasında ayıplı imalat sayılabilecek bazı imalat hatalarının ortaya çıktığını belirterek ve fazlaya ilişkin haklarını da saklı tutarak şimdilik *TL ayıplı imalat bedeli ile* TL tespit masrafının * teminat tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş, davalı yüklenici şirket vekili ise, davanın zaman aşımına uğradığını, daha önce açtıkları iş bedeli tahsili davasında bu hususun değerlendirildiğini ayıpla imalatın bulunmadığını, ayıp ihbarının yapılmadığını varsa dahi ayıpların kullanım hatasından kaynaklandığı iddaası
Devamı...

sözleşmenin götürü bedelli olup, yüklenicinin arsa payı dışında bir bedel isteyemeyeceği, sözleşmede bulunan aksine hükmün geçerli olmayacağı, ayrıca yüklenici tarafından sözleşme gereğince arsa sahibine bağımsız bölüm tesliminin ticari faaliyet olmadığından KDV ye tabi bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş ise de, öncelikle yukarıda işaret edildiği üzere, taraflar BK nın *maddesi hilafına düzenlemeler yapabilirler
Devamı...

Taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi incelendiğinde, davacı tarafın makul bir süre içerisinde inşaat ruhsatını almadığı, davanın açıldığı tarih itibariyle inşaatın mühürlü olduğu anlaşıldığından, davalı arsa sahibinin davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden söz edilemez. Bu nedenle, davalı arsa sahibinin yargılama giderleri ve vekalet ücretinden dolayı sorumlu tutulmaması gerekirken sorumlu tutulmuş olması doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK nın geçici * maddesi yollamasıyla HUMK nın * maddesi uyarınca kararın düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur
Devamı...

inşaat yapımından kaynaklanan alacaklarının davalı … veya inşaatı devralacak firmalarca ödenmesi koşuluyla feshetmiştir. Fesihten sonra davalı iş sahibi … ile dava dışı ikinci yüklenici….arasında sözleşme imzalanmış, bu sözleşmede davacının yaptığı imalat anahtar teslim götürü bedele dahil edilmiştir. Bu hükme göre davacının yaptığı imalatın bedeli davalı … tarafından dava dışı ikinci yüklenici *e, bu şirket tarafından da davacı … e ödenecektir. Davalı tarafından davacıya gönderilen *tarihli yazıda da yurt dışı kredi temin edildiğinde ve para transferi yapıldığında davacı tarafından yapılan imalatın bedelinin ikinci yüklenici … tarafından kendisine ödeneceği bildirilmiştir. Sözleşme hükmü ve yazışma içeriğinden davalının, ilk yüklenici … tarafından yapılan şartlı feshi kabul ettiği ve davacı tarafından yapılan imalatın bedelini ikinci yüklenici aracılığıyla davacıya ödemeyi taahhüt ettiği anlaşılmaktadır. Dava dışı üçüncü yüklenici …ile yapılan sözleşmede de benzer şekilde bir düzenleme ve taahhüde yer verilmiştir. Görüldüğü gibi, BK nın * maddesinde öngörülen sorumluluk koşulları gerçekleştiğinden davanın esasının incelenerek varılacak sonuca göre hüküm tesisi gerekirken, delillerin değerlendirilmesinde ve hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek davanın husumetten reddi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle davacı vekili ve temlik alan davacı vekilinin karar düzeltme istemleri yerinde görülerek Dairemizin onama kararının kaldırılması ve yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir
Devamı...

sözleşmenin götürü bedelli olup, yüklenicinin arsa payı dışında bir bedel isteyemeyeceği, sözleşmedebulunan aksine hükmün geçerli olmayacağı, ayrıca yüklenici tarafından sözleşme gereğince arsa sahibine bağımsız bölüm tesliminin ticari faaliyet olmadığından KDV ye tabi bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş ise de, öncelikle yukarıda işaret edildiği üzere, taraflar BK nın 365. maddesi hilafına düzenlemeler yapabilirler
Devamı...

Davada istenen eksik iş bedeli olumlu zarar niteliğindedir ve bu talebin sözleşmenin feshi halinde istenmesi mümkün değildir. Feshin haklı olması koşuluyla iş bedelinden fazla ödemenin istirdadı ile olumsuz zarar istenebilir. Ayrıca olumlu zarar niteliğindeki kira kaybı da istenemez.
Devamı...

götürü bedelli işlerde yüklenicinin yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olduğu, yapılacak şeyin tahmin edilen miktardan fazla emek ve masrafı gerektirse bile yüklenicinin bedelin artırılmasını isteyemeyeceği belirtildikten sonra 2. fıkrasında önceden tahmin olunamayan veya tahmin olunup da iki tarafça dikkate alınmayan hallerin işin yapılmasına engel olması veya son derece zorlaştırması halinde hakimin haiz olduğu takdir hakkı dolayısıyla sözleşme bedelini artıracağı veya sözleşmeyi feshedeceği belirtilmiş olup, uyarlama ancak bu koşullarda ve sözleşme bedelinin artırılması veya feshedilmesi suretiyle mümkündür
Devamı...

Bu durumda yapılacak iş, fazla imalâtın hangi oranda iş artışına sebebiyet verdiğini belirlemek, %10 dahilinde kalanların bedelini sözleşme fiyatlarıyla, yani % olarak belirlenecek iş artış oranını götürü bedele uygulamak suretiyle, %10'u aşan fazla imalâtın bedelini de sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nın 410 ve devamı maddeleri uyarınca yapıldıkları tarihteki serbest piyasa rayiçleriyle hesaplamak olmalıdır.
Devamı...

Davacı şirket yüklenici; davalı ise iş sahibidir. Yüklenici şirket, davalıya ait hizmet binası yapım işini sözleşmedeki koşullarla ve 4.899.623,00 TL götürü bedelle yüklenmiştir. Sözleşme konusu işin, tamamlanmış şekilde iş sahibi davalı idareye teslim edilmiş olduğu çekişmesizdir
Devamı...

yapılan işin götürü bedel iş olduğu ve.sözleşmenin eki olduğu gözetilmeli, davalı iş sahibinin sözleşmenin feshinde haklı bulunup bulunmadığı saptanmalı, buna göre istek kalemleri tek tek değerlendirilmeli, hak edişlere giren kalemler yönünden yöntemine uygun ihtirazî kayıt bulunup bulunmadığı araştırılmalı, yok ise hak edişleri kabul etmiş sayılmalı, hak edişlere itiraz var ise itirazların yerinde olup olmadığı değerlendirilmeli, teminat kesintileri ve hak edişlere girmeyen istek kalemleri yönünden .. hükümleri gözetilmeli, bu nedenle aralarında inşaat, makine ve elektrik mühendisinin bulunduğu bilirkişi kurulundan gerektiğinde talimat yoluyla alınacak rapor ve itirazları karşılayacak ek rapor alınmalı ve hasıl olacak sonuca uygun karar verilmelidir. Kararın bu sebeple bozulması uygun bulunmuştur.
Devamı...