İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA SUÇUNDA ZAMAN AŞIMI
Devamı...

ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN TAZMİNAT İSTEMİNDE GÖREVLİ MAHKEME HANGİSİDİR
Devamı...

Yap işlet devret sözleşmesinin davalı iş sahibi … ile dava dışı ilk yüklenici … arasında, taşeronluk sözleşmesinin de davacı taşeron … ile dava dışı ilk yüklenici … arasında kurulduğu, davacı ile davalı arasında doğrudan kurulmuş bir eser sözleşmesi ilişkisi bulunmadığı borcunu ödemeyi taahhüt edip etmediği anılan borçtan davalının BK’nın * maddesi uyarınca sorumlu tutulup tutulamayacağı hk
Devamı...

sözleşmedeki cezai şart gecikme halinde fesih edilemeyen süreyle ilgili olarak kararlaştırılmış olduğundan bu hüküm gereğince yüklenici temerrüdü gerçekleşse dahi belirtilen süre geçinceye kadar arsa sahibinin sözleşmeyi fesih etmesi mümkün değildir Bu halde davacı arsa sahibi daha sonra fesih hakkını kullansa dahi fesih edilemeyen cezalı süreyle sınırlı olarak gecikme cezası ya da tazminatını isteyebilir
Devamı...

sözleşme konusu projenin *tarafından kabul edildiği bildirilmiş Bakanlığın yazısında da aynı husus tekrarlanmakla birlikte bedelden sorumlu olmadıkları açıklanmıştır Davalı Başkanlığı davacıya gönderilen ihtarında projeye yaptıkları katkıları inkâr edilememekle birlikte sözleşmenin ifasının imkansız olması nedeniyle sözleşmedeki bedelin belirlenemediği ancak fesih tarihi itibariyle hizmet bedellerinin birlikte belirlenebileceği belirtilerek sözleşme feshedilmiş Bu haliyle davacının sözleşme konusu edimin ifası için çalışmalara başladığı ancak * yaptığı değişiklik sonucu sözleşmede kararlaştırıldığı üzere doğrudan davalıya ödeme yapılmadığı uyuşmazlık konusu değildir Bakanlığın dosya arasında mevcut bulunan cevabi yazısında, projenin *tarihinde *tarafından kabul edildiği bildirilmiş olup davalı da gerek cevabi yazılarında gerekse fesih ihtarında davacının projeye hizmetlerinin varlığını kabul etmiştir Bu durumda bakanlıkta bulunan ve onaylı proje üzerinde uzman bilirkişilerce yeniden inceleme yaptırılarak davacının çalışmalarının bu projeye katkısı belirlendikten sonra sözleşmeye göre hakettiği ücretin gerektiğinde BK maddesi de gözetilmek suretiyle belirlenmeli ve sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Eksik araştırma ve yetersiz bilirkişi raporuyla karar verilmesi bozma nedenidir
Devamı...

Davalı cezalı süre içinde davacıya gönderdiği * tarihli yazısında ise * takvim günü cezalı sürenin devam ettiğini seviyenin * olduğu yalnızca 5 işçiyle çalışıldığını diğer * bölgesinde çalışan ekibin olmadığını * ekibin ücretlerini alamadıklarından işi yarım bırakıp gittiğini diğer köylerde de hiçbir ekibin olmadığını bu çalışma temposuyla cezalı süre sonu olan * tarihine kadar işin bitirilemeyeceğini belirterek cezalı süre sonunda iş bitirilmediği takdirde sözleşme ve Kanun maddelerine göre sözleşmenin feshedileceğini bildirimi hk
Devamı...

sözleşmenin davalı idarenin olur kararı ile sözleşmenin * yasanın * maddelerine dayanılarak feshedildiği ve kesin teminatların gelir kaydedildiği *günlü yazıyla da durumun kendilerine bildirildiği yapılan işlemlerin haksız ve kötü niyetli olduğu takdir hakkının kötüye kullanıldığı açıkça kanuna ve sözleşmeye aykırı davranıldığı iddia edilerek sözleşmenin feshine ve teminatların gelir kaydedilmesine yönelik işlemler sonucu Mahkemece davalının sözleşme maddesi uyarınca davacıya ihtar keşide ederek 30 takvim günü cezalı süre vermesi gerekirken bu yükümlülüğün yerine getirildiğine dair dosyaya bir delil sunulmadığı işin süresi içinde bitirildiğine dair davacının *tarihli başvurusuna da davalının gecikmeli olarak *tarihinde cevap verdiği yapımı gerçekleştirilen işlerin bedeli ile sözleşme bedeli oranlandığında işin yaklaşık %95 seviyede tamamlanmış olduğu gerekçeleri ile dava kabul edilmiş, davalı idarenin *günlü kararı ile tesis edilen işlemin iptaline dair karar
Devamı...

sözleşme ile mülkiyeti davalı adına olan gayrımenkuller üzerine iş merkezi yapıp 15 yıl boyunca işletip 15 yılın sonunda davalı idareye teslimi işini üstlendiklerini sözleşmede 15 yıllık sürenin altı ayının inşaata başlamak için alınacak ruhsat süresi ve yer teslimi, teslimden sonra 20 aylık inşaat süresi kalan 12 yıl 10 aylık sürenin ise işletme süresi olarak öngörüldüğünü, ancak davalıdan kaynaklanan nedenlerle inşaata kararlaştırılan tarihte başlayamadıklarını, bitiminden sonrada yine davalıdan kaynaklanan nedenlerle belediye tarafından iskan ruhsatı verilmediğini, sonuçta sözleşmede öngörülen 15 yıllık sürenin 1/3’ünden fazlasının geçtiğini, harcanan bedel ve ödenen kira bedellerinin bu aşamadan sonra zararlarını karşılamayacağını belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak dava değerini * TL olarak göstermek suretiyle taraflar arasındaki kira sözleşmesinin tek taraflı feshedildiğinin tespitine ödenen kira bedellerinin ve diğer masraflarının ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesi talepli dava kararı
Devamı...

sözleşme bedeline beton da dahildir ve taşeron tarafından temini kararlaştırılmış olması Bu kararlaştırılmaya rağmen bir kısım betonun davalı yüklenici tarafından temin edilerek taşerona verildiği de uyuşmazlık konusu olmayıp Davalı yüklenici bir kısım betonun davacının nakit sıkıntısı nedeniyle kendisi tarafından temin edilerek davacıya verildiğini bu sebeple iş bedelinden mahsubu gerektiğini savunmuş olsada Her ne kadar taraflarca * tarihli celsede ödemeler konusunda mutabakatlar alınmış ise de davalının temin ettiği ve davacının da karşı çıkmadığı beton bedelinin dahil olup olmadığı açıklattırılmamış Bu durumda mahkemece yapılacak iş bu hususun taraf vekillerine açıklattırması suretiyle beton bedeli ödeme tutarına katılmış ise, şimdiki gibi davayı kabul etmek, ödeme tutarından ayrıca davacı namına beton bedeli olarak 3. şahıslara (satıcılara) ödenmiş olduğu anlaşıldığı taktirde yapılan iş bedelinden mahsubuyla sonucuna göre hüküm kurulmasından ibarettir. Eksik inceleme ile verilen karar doğru olmayıp hükmün bozulması hk
Devamı...

gayrimenkulün üstüne kat ilavesi veya mevcut çekme kat yerine tam kat yapılması veya zemin veya bodrum katlarında veya arsanın boş kısmında kanunun * maddesinde yazılı yerlerin sonradan yapımı veya ilavesi
Devamı...

Sözleşme maddesinde düzenlenen ve projenin davalıdan kaynaklanan nedenlerle * nin uygun gördüğü şekillerde yapılmaması halinde durumun kendisine bildirimini müteakip belirtilen tarihten önce kendisine yapılan tüm ödemeleri geri vereceğine dair cezai şart koşullarının somut olayda gerçekleşmediği dosya kapsamına göre davalı taşeronun sözleşme kapsamındaki ediminin bir kısmını ifa ettiği ve yapılan işlerin … tarafından onaylandığı, fesihte davalının kusurlu olduğunu kabule elverişli kanıt bulunmadığı, anlaşıldığından mahkemece konunun uzmanı bilirkişi kurulundan rapor alınarak davalının yapmış olduğu işin bedeli saptamalı, çekişme konusu olmayan ödemeler düşülerek sonucuna göre bir karar verilmelidir
Devamı...

yüklenicinin haksız nedenlerle kontratı tek taraflı feshi veya işverence haklı sebeple feshe sebebiyet vermesi durumunda yüklenici, işverenin kullanımına tahsis ettiği tekstil ve makinaları bedelsiz işverene bırakır. Bunun dışında işverenin uğradığı diğer zararlarda yüklenici tarafından tanzim edilir düzenlemesinin bulunduğu Sözleşmenin bu maddesiyle işverence haklı sebeple sözleşmenin feshine sebebiyet verilmesi durumunda makinelerin işverene bırakılacağı kararlaştırılmıştır Sözleşmenin işveren tarafından haklı sebeple feshedildiği, dosya içeriği ve bilirkişi raporu ile saptanmış Esasında mahkemenin kabulü de bu yönde olup, bu durumda uyuşmazlık haklı sebeple fesih halinde işverenin * maddesindeki hakkını kullanıp kullanamayacağı konusunda toplanmaktadır Sözleşmenin bu maddesi, sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan BK’nın * maddesi gereğince seçimlik ceza-i şart niteliğinde olup, sözleşmede fesih halinde de, tekstil ve makinaların işverene bırakılacağı kararlaştırıldığına ve mahkemece hüküm altına alınan bedelin makina bedeli olduğunun anlaşılmasına göre işveren bahsi geçen sözleşme maddesine dayanarak istemde bulunmakta haklıdır Bu sebeple birleşen dava yönünden mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirke aksi düşüncelerle ve hatalı değerlendirmeyle hüküm tesisi hatalı olmuştur
Devamı...

Tamamlama İnşaatı işinde davalının, geçici kabuldeki eksiklikleri geçici kabul heyetince verilen sürede tamamlayamadığı, eksik işlerin davalının nam ve hesabına başka bir yüklenici firmaya yaptırıldığı belirtilerek, yapılan tebligata icabet etmeyen davalının yokluğunda tek taraflı olarak hazırlanan kesin hakediş sonucunda davalının borcu olarak belirlenen * TL’nin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istenmiş Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, Dairemizce onanmıştır. Ancak davacı vekilinin bilirkişi raporuna itirazlarını içerir dilekçesi ile temyiz ve karar düzeltme dilekçelerinde de kabul edildiği gibi, dosyaya giren … nolu hakedişte 44 günlük gecikme cezası karşılığı * TL’nin davalı yüklenici alacağından mahsup edilerek hakediş düzenlendiği anlaşılmaktadır Hükme dayanak bilirkişi raporunda bu husus açıklandığı halde yüklenici alacağından *nolu hakedişte mahsup edilen * TL’nin mahkemece hüküm altına alınan davacı alacağına mükerrer katılarak hüküm altına alınması hatalı olmuştur. Kararın bu sebeple bozulması gerekirken Dairemizce hatalı olarak onandığı anlaşıldığından onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

ihale sonrası imzalanan sözleşmedeki taahhütlere aykırı edim nedeniyle yasaklama işlemi tesis edilmesinin hukuka aykırı olduğu dikkate alındığında, davaya konu edilen yasaklama işleminde hukuka uygunluk ve davanın reddi yolundaki temyize konu Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır
Devamı...

ihaleye fesat karıştırma suçunun oluşabilmesi için sanıkların kendileri veya üçüncü kişiler lehine haksız çıkar sağlamasının gerektiği ve bunun suçun maddi unsuru olduğu, alım satımın uygulama usul ve şekillerine aykırı davranılması veya ihale tamamlandıktan sonra yapılan usulsüz eylemlerin alım satıma fesat karıştırma suçunu oluşturmayacağı
Devamı...

Edimin ifasına fesat karıştırma suçundan cezalandırılmalarına karar verilen sanıkların sarfına sebebiyet verdikleri yargılama giderlerinin ayrı ayrı belirlenerek yükletilmesine karar verilmesi gerektiği nazara alınmadan *TL’nin sanıklardan tahsiline denilerek kanun maddesine aykırı davranılması bozmayı gerektirmiştir
Devamı...

İhaleye fesat karıştırma suçunun işlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın(a)bendinde belirtilen haller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” şeklinde yeniden düzenlenmesi karşısında; “suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur” hükmü ve mahkûmiyet hükümleri ile diğer hükümler arasındaki bağlantı ve iştirak hususları nazara alınıp sanıkların hukuki durumunun mahkemesince yeniden değerlendirilmesi zorunluluğu, bozmayı gerektirmiştir
Devamı...

TEK TARAFLI İRADE BEYANI İLE VE MAHKEME KARARI OLMAKSIZIN KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN FESHEDİLEMEYECEĞİ
Devamı...

Bilirkişilerce hesaplanan tazminat, inşaatın dava tarihindeki fiyatlarla tamamlanma bedeli olup müspet zarar kapsamında kaldığından ve feshi halinde istenebileceğine dair sözleşmede açık düzenleme bulunmadığından bu istemin reddi gerekir. Mahkemece sözleşme hükmünün yanlış yorumlanarak fesih halinde istenemeyecek olan müspet zarara hükmedilmesi doğru görülmemiştir
Devamı...

davalının muvafakatının bulunmadığı hallerde davacı ıslah yoluyla talep sonucunu değiştirebilir veya genişletebilir. Islah mahkemeye yöneltilen tek taraflı bir irade beyanı olduğundan karşı tarafın kabulüne bağlı değildir. Mahkemece bir kısım Yargıtay içtihatlarına dayanılarak davacının ıslah dilekçesiyle davaya eklediği faiz alacağı istemi, dava konusu olmayan yeni talebin ıslahla davaya eklenemeyeceği, ayrı dava açılıp birleştirme talep edilmesi gerektiği gerekçeleriyle reddedilmiş ise bu yöndeki uygulama ve görüşler mutlak nitelikte değildir. Herşeyden önce, faiz alacağı ile ilgili olarak ıslah dilekçesiyle miktarı (dava değeri) gösterilmek ve harcı yatırılmak suretiyle usulen bir dava açılması
Devamı...

İmar Yasası maddesi hükmü uyarınca bazı istisnalar dışında, bütün yapılar için belediye veya valiliklerden yapı ruhsatı alınması zorunludur Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak inşa edilen yapılarda ruhsata aykırılık giderilemiyorsa Yasa maddesi hükmü gereğince ilgili belediye veya valilikçe inşaat derhal durdurulur ve yasal hale getirilmesi olanaksız ise veya ruhsat veya eklerine ya da imar mevzuatına aykırılık öncelikle yüklenici tarafından giderilemiyorsa bu hali ile yapılan yapının yıktırılmasına karar verilir ve anılan Yasa’nın * maddesi hükmü gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye ceza yaptırımı uygulanır İmar Kanunu’ndaki bu düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup mahkemelerce re’sen gözetilmelidir
Devamı...

mahkemece, uyuşmazlık konusunda uzman ve deneyimli olan inşaat, makina ve elektrik mühendislerinden oluşturulacak yeni bir bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak kesin metrajlar ile işin yüzde kaçlık iş artışı ile tamamlandığı belirlenmeli, varsa olur verilen iş artışı dışında yapılan fazla imalâtlar da kesin hesaba dahil edilmek, fiyat farkları sözleşme hükümlerine göre doğru katsayılarla hesaplanmak, yasal kesintiler ve mahsuplar da dikkate alınmak suretiyle işin kesin hesabı çıkarılmalı ve sonucuna uygun hüküm verilmelidir. Mahkemece, denetime elverişli inceleme ve hesaplama içermeyen, davalının itirazlarını da karşılamayan eksik ve yetersiz raporlara dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir
Devamı...

sözleşmede kararlaştırılan yürürlükteki faiz oranından neyin anlaşılması gerektiğidir Uygulamada bankalar uygulayacakları oranları sabit bir oran olarak değil alt ve üst limit olarak belirlemekte ve bu limitler arasında kararlaştırılan oranlar üzerinden kredi kullandırmaktadırlar. Sözleşmede kararlaştırılan oran, “yürürlükte olan” faiz oranı olduğundan, bunun bankaların ticari kredilere fiilen uyguladıkları faiz oranı olarak anlaşılması gerekir. Bankaların üst sınır olarak belirledikleri ancak fiilen uygulamadıkları bir faiz oranının yürürlükte olan faiz olarak kabul edilmesi mümkün değildir
Devamı...

mahkemece fesih ve ibraname protokolü ek’de genel tanımı yapılan ve sonrasında tespit edileceği belirtilen teçhizata ilişkin olarak tarafların üzerinde uzlaştıkları bir rakam olmadığı, davacı karşı davalı iş sahibi tarafından düzenlenen * nolu hakedişte satın alınacak * kalem malzeme bedeli için * TL belirlenmesine karşın, davalı-karşı davacı yüklenici tarafından düzenlenen hakedişte * kalem malzeme için * TL belirlendiği, ek kapsamındaki sarf ve inşaat malzemeleri yönünden tarafların üzerinde uzlaştığı bedel ve sayı söz konusu olmadığından davacı-karşı davalı iş sahibine satışının gerçekleştiğinin kabul edilemeyeceği belirtilerek bu alacak kalemi kesin hakedişe dahil edilmemiş ise de; gerek davacı-karşı davalı iş sahibi, gerekse de davalı-karşı davacı yüklenici söz konusu malzemeleri taraflarınca ayrı ayrı düzenlenen 13 nolu kesin hakedişe dahil ederek bu malzemeleri satma ve satın alma iradelerini ortaya koyduklarından aralarında satım sözleşmesinin kurulduğunun kabul edilmesi gerekmektedir
Devamı...

Mahkemece davalı tarafça, servis hatası açıklamalı faturaların dayanağı olan gecikmeden kaynaklanan servis seviyesi ölçme raporlarına dayanak teşkil eden teslimatların belgeleriyle birlikte bir bütün halinde değerlendirilerek alınacak ek bilirkişi raporuna göre, gerçekten bir gecikme olup olmadığı belirlenmeden, yetersiz gerekçe ve inceleme ile * adet servis hatası faturası bakımından mahsup savunması reddedilerek ve * adet servis hatası açıklamalı fatura da kabul edilmek suretiyle yüklenici alacağından mahsup yoluna gidilmiş olması doğru değildir taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı olarak birim fiyat gösterildiği savunulan faturaların ve bu faturaların düzenlendiği cari fiyat listesinin dosyaya ibrazının sağlanması konusunda uygun süre verilerek, verilen süre sonunda bu belgelerin ibrazı halinde belgeler üzerinde bilirkişi heyetine inceleme yaptırılarak, sonucuna uygun bir karar verilmesi yerine, eksik inceleme ile sonuca varılması doğru olmamıştır
Devamı...

mahkemece sözleşme kapsamında yapılan çadır mimariden oluşan prefabrik tesislerin sonradan encümen kararı ile verilen geçici yapı izni ve geçici yapı kullanma izin belgesinin Mahkemenin kesinleşen Kararı ile iptâl edilerek bu iptâl kararının kesinleşmesi ile ruhsatsız (kaçak) hale geldiği aynı parsel üzerinde yapılan sabit tesis niteliğindeki kültür merkezi oteli ile kültür merkezi çarşısınında davalı Belediye Encümeninin kararıyla imara aykırı (kaçak) olduğundan yıkılmasına karar verdiği, kararın kesinleştiği bunun sonucu olarak gerek sözleşme kapsamında yapılan çadır mimariden oluşan prefabrik tesisler, gerekse otel ve iş merkezi niteliğindeki sabit tesisler imara aykırı (kaçak) yapılar haline gelmiş olup, yasal hale getirme imkanları bulunmadığı, bu yerlerin ekonomik değerleri bulunmayacağı gibi, yüklenicinin kullanamaması ya da kiraya verememesi sebebiyle gelir kaybından da söz edilemeyeceğinden davanın tümden reddine karar verilmesi yerine yanlış değerlendirme sonucu kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun görülmüştür
Devamı...

bina inşaatlarının * yılı Bayındırlık Birim Fiyatlarına %8 ilave edilmek suretiyle yapımı kararlaştırılmıştır Sözleşme maddesinde müteahhitle kooperatifin birlikte inşaat imalât programı hazırlayacakları buna göre ödeme yapılacağı kararlaştırılmıştır Davalı ihtarnamesinde yükleniciye gönderilen * den başlayan yazılarıyla, hakedişlerin düzenlenerek gönderilmesi istenildiği halde gereğin yerine getirilmediği *TL gibi anormal derecede yüksek miktarda alacak istenildiği herhangi bir hakediş yapılmamasına karşın hakediş olarak * TL ödeme yapıldığı Mahkemece hakediş hesaplanmasının istenildiği * tarihinde yapılan genel kurul toplantısında sözleşmenin tek taraflı olarak feshine karar verildiği bildirilmiş Bunun üzerine yüklenici * tarihinde açtığı davasında, iş bedelinden kalan * TL alacağının ödenmesini birleşen davalarında da haksız fesih sebebiyle cezai şart ile zararlarının tahsilini istemli dava kararı
Devamı...

taraflar aralarında imzaladıkları eser sözleşmesinde yapılan iş bedelinin belirlenmesi için müzayaka halinde imzalandığı protokolün maddesinde Kesin hesap tutarı haricinde taraflar bu işle ilgili herhangi bir parasal talepte bulunamazlar hüküm bulunmakta * maddesinde ise kesin hesap tutarının *TL, KDV %18 *TL, genel toplam*TL, bugüne kadar ödenen *TL ve kalan bakiye * TL olarak belirlenmiştir Bu bedelin de ödenmiş olduğu tarafların iddia ve savunmalarından açıkça anlaşılmaktadır Bu protokolün 6. maddesinde ki açık hüküm tarafları bağlayıcı niteliktedir bu protokolün müzayaka halinde imzalandığı konusunda, özellikle, protokolün imza edilmesinden 3 gün öncesinde düzenlenen Noterliğin *tarih ve yevmiye numaralı * no’lu Noterliği’ne Beyanımdır başlıklı belgeye dayanmaktadır Bu belge, tek taraflı düzenlenmiş olup, müzayaka halinin varlığını kanıtlamakta yeterli kabul edilemez. Öte yandan davacı taraf, kredi borçlarına ilişkin kayıtlara dayanmakta ise de, bu kayıtlar da sadece rakamları içermekte olup banka kayıtlarından doğrulanmış ve müzayaka halini ispata yarar nitelikte değildir açıklanan yasal düzenleme ve ilkelere göre müzayaka halinin varlığı ispatlanamamış durumdadır Bu nedenlerle davanın tümden reddine karar verilmesi gerekir iken yazılı gerekçe ile hükme varılması doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir
Devamı...

alacaklı borcun yerine getirilmesini (ifayı) ve gecikme tazminatını zaman aşımı içerisinde isteyebilir davacı olan alacaklı bu seçimlik hakkını kullanmadığı takdirde, sözleşmenin yerine getirilmesini ve tazminat istediği yolunda bir karinenin varlığı kabul edilir Bu karinenin dayanağı da yüklenicinin özen borcudur Eser sözleşmelerinde yüklenici kural olarak işin görüşülmesi ve tesliminde işçiye göre daha yüksek özen göstermelidir Yüklenici bir işi üstlenirken, kendi bilgisinin, uzmanlığının ve parasal gücünün o iş için yeterli olduğunu iyice tartmak ve bunlar yetersiz ise sözleşmeyi yapmaktan kaçınmak zorundadır Aksi halde özen borcuna aykırı davranış olur ve borçlu bundan sorumlu tutulur Özen borcu, işin teslimine kadar devam eder (Emsal Yargıtay Kararı) Yüklenicinin bu sorumluluğunun bulunması nedeniyle iş sahibi fesih hakkını kullanmaması nedeniyle zararın artmasına sebep olmakla kusurlu kabul edilemez
Devamı...

Taraflar arasındaki sözleşme kararlaştırıldığı tarihte yürürlükte bulunan BK ve devamı maddelerinde öngörülen eser sözleşmesi niteliğindedir Davacı iş sahibi, davalı ise yüklenicidir Eser sözleşmesinin yazılı olması sıhhat şartı olmayıp sözlü eser sözleşmesi düzenlenmesi mümkündür Ne var ki, sözleşmenin bedeli konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır Taraflar eserin bedeli konusunda uyuşamamışlar davacı eserin götürü bedelle yapıldığını kanıtlayamamıştır Bu durumda iş bedelinin mülga BK maddesi uyarınca eserin yapıldığı tarihteki piyasa fiyatlarıyla hesaplanması gerekmektedir. Bu nedenlerle mahkemece bu doğrultuda araştırma ve inceleme yapılmalı, yapılan işlerin yapıldığı tarihteki piyasa fiyatları ile iş bedeli hesaplanmalı, bundan davacı tarafın ispatladığı ödemiş olduğu bedel mahsup edilmeli ve asıl ve karşı dava karara bağlanmalıdır. Bu doğrultuda araştırma yapılmadan yüklenici tarafından tek taraflı düzenlenen hakedişlere bağlı kalınarak karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

inşaat sözleşmesi Müteahhitin fesihten önce inşaatta bir kısım imalatlar gerçekleştirmiş olabilir Sözleşmenin feshi durumunda yapılan imalatlar arsa sahibinin yararına ve yasal ise bu takdirde müteahhidin imalatların bedelini isteme hakkı vardır
Devamı...

şirketin alacağının davalı şirkete temlik edildiği, temliknamede hakedişlerle ilgili olarak *TL’lik tutarların * tarihinden başlamak üzere ödeneceği anlaşılmıştır. Sözleşmenin *tarihinde feshedildiği anlaşıldığından, davacı tarafından kamu zararının bu tarih itibariyle muaccel hale geldiği anlaşılmaktadır. Öte yandan dava dosyasında davalı temlik alana yukarıda sözü edilen temliknameden önce de, ödeme yapıldığı ancak, ödeme dayanağı bulunan temliknamenin dosya arasında mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Temliknameyle ilgili olarak düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan BK’nın maddesi uyarınca “Borçlu temlike vakıf olduğu zaman,temlik edene karşı haiz olduğu def’ileri temellük edene karşı dahi dermeyan edebilir.” düzenlemesi uyarınca, davacı iş sahibi temliki öğrendiği tarihte devredene karşı ileri sürebileceği def”ileri temellük edene karşı da ileri sürebilecektir. Yine BK’nın maddesi de, takas konusunu düzenlemiş ve bu alacak temlik edilen alacaktan önce muaccel hale gelirse, bu alacağın da temlike konu alacakla takas edilebileceği açıklanmıştır. Sözleşmenin feshedildiği tarih olan *tarihinden önce temliknamenin düzenlendiği, ancak * TL’lik vadeler belirlendiği anlaşıldığından her bir vade tarihine göre değerlendirilme yapılması gerekmektedir. Ayrıca, davacı iş sahibi tarafından kamu zararı olduğu iddiasıyla (iki ihale arasındaki zararın) tazmini için sayılı dosya ile açılmış, mahkemece verilen ilk hüküm Dairemizin kararıyla bozulduğu belirlenmiştir. Takas konusu alacak olan kurum zararı konusunda mahkemece dava sonucunun beklenmesi, diğer bir deyişle bekletici sorun yapılması HMK maddesi uyarınca zorunludur Bu nedenle mahkemece yapılacak işdava dosyasının bekletici sorun yapılması ve hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekmiş, kararın bu gerekçeyle bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

bilirkişi raporunda davalı yüklenici tarafından düzenlenen taşeron kesin hakedişinin doğru olduğu kabul edilmiş, alacak-borç hesabı hakedişteki veriler ve kesintiler denetlenmeksizin aynen alınmak suretiyle yapılmıştır Oysa bu hakedişte yalnızca davalı şirket adına atılmış imzalar mevcut olup, davacı taşeron imzası bulunmamaktadır Davalı yüklenici tarafından tek taraflı çıkarılan ve davacı taşeron imzasını içermeyen taşeron kesin hakedişinin kesinleştiği ve davacı taşeronu bağladığı kabul edilemeyeceğinden kesin hesabın sözü edilen hakediş dayanak alınarak değil mahallinde keşif ve ölçüm yapılarak teknik bilirkişi aracılığıyla çıkarılması gerekir
Devamı...

götürü bedel kabul edildikten sonra yüklenici işveren hissesine düşen bağımsız bölümlerdeki eksik işler için ayrıca ek sözleşme düzenleneceği ifade edilmiştir Buna göre, dava dışı arsa sahiplerine teslimi gereken villa haricinde kalan diğer imalatlar bakımından yapılacak ödemelerde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin * maddeleri uyarınca birim fiyat esasının uygulanacağı kuşkusuzdur
Devamı...

Taraflar arasında aynı sözleşme ilişkisi nedeniyle Mahkemenin davada hakedişten kaynaklanan alacak ile haksız fesih sonucu yaptırılmayan işler nedeniyle müteahhitlik kârının davalı Belediyeden tahsiline karar verilmesi istenilmiş mahkemece inşaatı sürede teslim etmeyerek davacının temerrüde düştüğü davalı Belediyenin temerrüt tarihinden sonra * tarihinde binaya girdiği bu nedenle müteahhidin süresinde inşaatı tamamlayamadığından kâr kaybı isteyemeyeceği, sadece hakedişten kaynaklanan alacağını isteyebileceği kabul edilerek fazlaya ilişkin istem reddedilmek suretiyle hakediş alacağına hükmedilmiş, karar, davalı temyizi üzerine Dairemizce onanmış, karar düzeltme isteminde bulunulmadığından * tarihinde kesinleşmiştir. Görülüyor ki davacı yüklenicinin fesihte haksız olduğu kesinleşen ilâmla sabit olmuştur. Bu durumda eldeki davada yeniden fesihte davalı Belediyenin haksız olduğuna karar verilemez
Devamı...

Yanlar arasında düzenlenen protokol maddesinde mal sahiplerinin haklı bir nedene dayanmadan tek taraflı olarak sözleşmeden caymaları halinde * tl cezai şart ödeyecekleri kararlaştırılmıştır Sözleşmedeki bu hüküm zaman bakımından uygulanması gereken BK maddesi uyarınca dönme cezası niteliğindedir Sözleşmede dönme cezası kararlaştırılmışsa sözleşmenin ifa edilmemesi durumunda alacaklı sözleşmede belirtilen miktarla yetinmek zorundadır Fesih nedeniyle alacaklının uğramış olduğu zarar miktarı dönme cezasından fazla olsa bile alacaklı borçludan bunun tazminini isteyemez Mahkemece davacı yüklenici şirketin ıslah talebi de dikkate alınarak *TL kâr payının tahsiline karar verilmiştir Oysa yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda davacı *tl aşan kâr payını yani bu miktarın üzerindeki zararlarını isteyemez Mahkemece fesih nedeniyle uğranılan zararlara karşılık *dönme cezasının TL karşılığı tutarında kâr payı alacağına hükmedilmesi aşan miktarın ise reddi gerekirken sözleşme maddesi hükmü dikkate alınmayarak bilirkişilerce hesaplanan kâr payı alacağının tamamına karar verilmesi doğru olmamıştır
Devamı...

eksik işler bedeline de hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır Bu durumda da sözleşmenin feshi nedeniyle cezai şart ve eksik işler bedelinin istenemeyeceği gözetilmeli, bilirkişiden az yukarıda açıklanan hususlarda ek rapor alınmalı ve 1. ıslah dilekçesi gözetilerek sadece bu istek kalemi yönünden dava kabul edilmeli, HMK maddesi uyarınca ihtarname ve tespit masrafları da yargılama giderleri içerisinde değerlendirilmeli, haklılık oranında paylaştırılmalıdır Bu hususlar gözetilmeden hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur
Devamı...

bilirkişi raporunda davalının tek taraflı olarak düzenlediği ve davacı defterlerinde kayıtlı olmayan * TL tutarlı faturaların incelenmediği, ancak haklı düzenlendiği mahkemece kabul edilirse *TL davacı alacağı kalacağı, aksine düşünce halinde ise * TL alacaklı olduğu şeklinde iki ayrı görüş bildirilmiştir. Davalının düzenlediği faturalar dosyaya sunulmamış, bu faturalar bilirkişi tarafından incelenmemiştir Mahkemece yapılması gereken iş; davalı tarafından düzenlendiği anlaşılan ve dava defterlerinde kayıtlı bulunmayan faturaların HMK maddesi hükmü gereğince ibrazı sağlanmalı ibraz edildiğinde davacı tarafın bu faturalara ilişkin beyanları alınmalı ve bundan sonra faturaların bilirkişi tarafından incelenmesi sağlanarak ek rapor düzenletilmeli ve alınacak ek raporda faturaların kabul edilebilir olup olmadığı, değerlendirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamıştır Bunun dışında icra takibinde %25 faiz istenmiş olup, bu oran takip tarihindeki Merkez Bankasının yayınladığı listeye göre reeskont oranına uygun bulunduğundan reeskont faizi yerine yasal faize hükmedilmesi de doğru olmamış, açıklanan nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir
Devamı...

tebliğ edilen ihtarnamesi tebliğden itibaren … gün içerisinde müracaat edilerek devir sözleşmesinin imzalanmasına ilişkin olup, ihtar herhangi bir bedelin ödenmesi talebini içermediğinden temerrüde esas teşkil etmez ise de davalı iş sahibi davanın açıldığı tarih itibariyle temerrüde düşmüştür Bu durumda mahkemece kabul edilen alacağa dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanması gerekirken fazlaya ilişkin talebin reddine kapsamında olarak faize ilişkin talebin reddedilmesi doğru olmamıştır Kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekir ise de yapılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK’nın geçici maddesinin yollamasıyla HUMK maddesi uyarınca düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur
Devamı...

sözleşmenin madde hükmü uygulanarak yüklenicinin kâr kaybı hesaplanamaz Bu nedenle mahkemece iş sahibi tarafından feshin Borçlar Kanunu’nun maddesine dayalı olarak düzenlenen sözleşmenin maddesine göre yapıldığı kabul edilerek “Borçlar Kanunu’nun maddesi ile sözleşmenin maddesine göre davacı yüklenici alacağının hesaplanması yoluna gidildiğinin belirtilmesi ve davanın da bu doğrultuda sonuçlandırılması hatalı olmuştur
Devamı...

sözleşmenin feshi nedeniyle menfi zararların tahsili, birleşen dava ise cezai şart ve kira bedelinin tahsili istemiyle açılmış olup, mahkemece davalı yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, davalı yönünden kısmen kabulüne, birleşen davanın kira bedeline ilişkin istemin reddine, cezai şart yönünden kabulü ile *TL’nin birleşen dosya davalısından tahsiline dair verilen hüküm
Devamı...

Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca eksik ve ayıplı imalât bedelinin tahsili istemi
Devamı...

yüklenici ihale konusu teknolojik özellikli * yurtdışı firmadan döviz ile temin ettiğini, Mahkeme kararında *bedelinin * TL olduğunun belirlendiğini, bu bedelin * TL’lik kısmının dava yoluyla ancak * tarihinde yasal faiziyle tahsil edebildiğini, idarenin geç ödemesi nedeniyle * döviz ile ithal etmekten kaynaklanan gerçek ithalat bedelini alamamaktan dolayı faizi aşan zararı bulunduğunu belirterek, munzam zararından şimdilik *TL’sinin tahsilini istemiş, daha sonra ise * tarihinde harçlandırdığı ıslah dilekçesi ile dava değerini * TL artırarak, *TL’ye çıkarmıştır Davalı iş sahibi idare ise * bedelinin kesinleşen ilâm ile faiziyle ödendiğini davacı taleplerinin önceki davada hükme bağlandı dava kararı
Devamı...

ihale dökümanına aykırı sözleşme düzenlenemeyeceği belirtilmiş olup taraflarca imzalı sözleşmelerin maddesinde, sözleşme hükümleriyle ihale dökümanını oluşturan belgeler arasında çelişki ya da farklılık olması halinde ihale dökümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı açıklanmıştır Bu nedenle şartname hükmünde gösterilen alınacak malzemeler için fiyat farkının yükleniciye ödeneceğinin kabul edildiği anlaşılmaktadır Ne var ki anılan hüküm uyarınca davalı yükleniciye ödenen fiyat farkı hesabının denetimi yapılmadan müfettiş raporundaki miktar üzerinden hüküm kurulmuştur. Bu haliyle yeterli incelemenin varlığından söz edilemez
Devamı...

Davalı şirket tarafından yapılan işin kabul edilemeyecek derecede ayıplı olduğu saptanmış bulunduğundan davacı eseri reddedip sözleşmeden dönebilme hakkını kullanabilir Ayrıca 818 Sayılı Kanunun maddesi hükmü gereğince sözleşmeyi bozan davacı kendine düşen borcu ödemekten kaçınabileceği gibi yapmış olduğu ödemeyi de isteyebilir Yine ayıp sonucu oluşan ve ayıpla illiyetli maddi zararlarının giderilmesini yüklenici davalıdan talep edebilir Bu yasal nedenlerle davacı tarafından davalıya ödenen * iş bedeli ile ayrıca teknik inceleme için yaptırdığı iş sebebiyle ödediği *ve yaptığı * TL yatırım giderini menfi zararı kapsamında davalıdan talep edebilir İş bedelinin iadesine karar verilmesi durumunda davalı tarafından yapılan işlerin yükleniciye iadesine karar verilmesi de gerekmektedir. O halde, davacının fazlaya ilişkin istemleri reddedilmelidir
Devamı...

Yapım İşlerine İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esasların * maddesi uyarınca fiyat farkı ödeneceği ve fiyat farkı hesaplanırken temel indeks ve güncel indeks olarak İstatistik Enstitüsü tarafından yayımlanan Toptan Eşya Fiyatları İndeks Sayıları Tablosunun Genel satırındaki sayının esas alınacağı düzenlenmiş Davacı yüklenici hakedişte ödenmeyen *TL fiyat farkı alacağının temerrüt tarihi olan * tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı iş sahibi ise ihale onay belgesinde fiyat farkı ödenmeyeceğinin belirtilmesi nedeniyle davacının fiyat farkı talebinin reddedildiği, ödenmesi halinde Sayıştay denetiminde kontrol elemanlarına zimmet çıkarılması
Devamı...

Uyuşmazlık esas itibariyle davalı idarece satın alınmasına karar verilen * bedelinin hangi tarihe göre ve hangi birim fiyatlarla hesaplanması gerektiği noktasında toplanmaktadır Dosya kapsamından ihale tarihinin * sözleşme tarihinin * son hakedişin tanzim tarihinin *, onay tarihinin * dava tarihinin de *olduğu davanın açılmasından sonra *günlü tasfiye kabul tutanağı düzenlenerek işin tasfiye edildiği ancak tasfiye kesin hesabının çıkarılmadığı anlaşılması hk dava kararı
Devamı...

muayene kabulünün ret ile sonuçlandığı itiraz üzerine* tarihlerinde ikinci muayenenin yapıldığı bununda ret ile sonuçlandığı anlaşılmış Bu durumda kesin olduğu kabul edilen ikinci muayene raporunun taşıdığı delil sözleşmesi niteliğine göre açılmış bulunan davanın idare elinde bulunan reddedilen malların davacıya iadesi ile reddine karar verilmesi gerekirken hukuki değerlendirmede yanılgıya düşülerek kabulüne karar verilmesi doğru olmamış bozulması gerekmiştir
Devamı...

Taraflar arasında düzenlendiği ihtilâfsız olan sözleşme denetim muayene ve kabul işlemleri maddesinde yüklenici tarafından ihale dökümanı ve sözleşmeye uygun olarak imal edeceği malın muayenesi için uygulanacak ilkeler belirlenmiş, muayene komisyonlarınca yapılacak işlemler açıklanmış, aynı maddenin 30.1.3.3.2 bendinde ilk muayene sonucunda ret çıkması halinde ilk muayene komisyonunda yer almamış kişilerden oluşturulacak başka bir komisyonca itiraz muayenesinin yapılacağı, bu muayenede verilen kararların kesin olduğu, konunun mahkemeye intikâl etmesi halinde her iki tarafın bu raporla yetineceği hükmü kabul edilmiştir
Devamı...